από τον Mike WHITNEY
Η Άνγκελα Μέρκελ εφαρμόζει μια θεραπεία για την ενοχλητική κρίση του χρέους της ευρωζώνης. Τρίχινους χιτώνες ασκητικής τιμωρίας και αυστηρότερες ποινές.
Εκτός από αυτά, η γερμανίδα καγκελάριος έχει πολύ λίγα να προσφέρει για γιατρειά. Στην πραγματικότητα, αυτό που προκάλεσε τόσο έκπληξη για την πολύ-αναμενόμενη συνέντευξη Τύπου της Δευτέρας με την Μέρκελ και τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί, ήταν η παντελής έλλειψη νέων ιδεών.
Ήταν απλά μια επανάληψη των τετριμμένων οδηγιών του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (που περιορίζει τα ελλείμματα στο 3 τοις εκατό του ΑΕΠ) με μια πρόσθετη προτροπή για να καθιερώσουν δεσμευτικές "πειθαρχικές ως προς το χρέος" διατάξεις. Με άλλα λόγια, παλιό κρασί σε νέα μπουκάλια.
Παρόλα αυτά, οι αγορές χειροκρότησαν την παρωδία και κατά συνέπεια παρουσίασαν αύξηση μέχρι που ήρθε η S & P * να χαλάσει τα πανηγύρια, απειλώντας να υποβαθμίσει 15 χώρες Ευρωζώνης, αν δεν αντιδράσουν έγκαιρα.
Σύμφωνα με το Reuters, η ιστορία έχει ως εξής :
"Επικαλούμενη συνεχείς διαφωνίες μεταξύ των ευρωπαίων παραγόντων χάραξης πολιτικής σχετικά με την άμεση αντιμετώπιση της κρίσης εμπιστοσύνης των αγορών", η S & P απείλησε πως θα υποβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα των 15 χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Γαλλίας, κατά 1-2 βαθμίδες.
Προειδοποίησε επίσης ότι η επιβράδυνση της ανάπτυξης εν μέσω τόσο μεγάλης λιτότητας, θα μπορούσε να προκαλέσει με 40 τοις εκατό πιθανότητες την πτώση της παραγωγής στην ευρωζώνη.
Μια υποβάθμιση θα μπορούσε αυτομάτως να απαιτήσει κάποια κονδύλια, προκειμένου να εξασφαλισθεί η πώληση ομολόγων των κρατών που πλήττονται, με αποτέλεσμα να αυξηθεί το κόστος δανεισμού των χωρών αυτών ακόμη περισσότερο. "(Reuters)
Έτσι, με την ανάσα των οίκων αξιολόγησης πάνω από το κεφάλι τους και τις πιστωτικές αγορές σε αναταραχή, θα νόμιζε κανείς ότι οι γάλλοι και οι γερμανοί ηγέτες θα αντιλαμβάνονταν την σοβαρότητα της κατάστασης και ότι θα κατέβαλαν μια φιλότιμη προσπάθεια να ξεκαθαρίσουν τα διαρθρωτικά προβλήματα με το ενιαίο νόμισμα . Αλλά δεν ήταν αυτό προφανώς το σενάριο. Το σχέδιο ήταν να ανασύρουν τις ίδιες αποτυχημένες πολιτικές που έχουν ωθήσει την ευρωζώνη στο χείλος της καταστροφής και να τους δώσουν τον καινούργιο τίτλο : «δημοσιονομική ένωση».
Αλλά υπάρχει κανείς που πραγματικά να πιστεύει σ' αυτή τη φάρσα των δημοσίων σχέσεων ; Τα μέτρα λιτότητας με δεσμευτικές διατάξεις και ένας ετοιμόρροπος υποχρηματοδοτούμενος μηχανισμός έκτακτης ανάγκης (EFSF) δεν αποτελούν δημοσιονομική ένωση, ούτε κατά διάνοια. Εάν η Μέρκελ θέλει να αφήσει τα "ομόλογα επαγρύπνησης" σε ησυχία ** και να αποτρέψει το διαμελισμό της ευρωζώνης σε μικρά κομματάκια από τις δυνάμεις της αγοράς, πρέπει να κάνει κάτι καλύτερο από αυτό. Αυτό το φιάσκο έφτασε γρήγορα στο αποκορύφωμά του.
Τι θα πρέπει λοιπόν να κάνουν η Μέρκελ και ο Σαρκοζί ;
Στο σημείο αυτό ο βραβευμένος με το βραβείο Νόμπελ της Οικονομίας Christopher Sims προτείνει:
"Νομίζω ότι ένας συνδυασμός ενός (από κοινού) ευρωομόλογου και μιας κοινής πανευρωπαϊκής δημοσιονομικής αρχής θα πρέπει να αποτελούν συστατικό μέρος κάθε λύσης που είναι φιλοδοξεί να είναι πραγματικά σταθερή," δήλωσε ο Sims στο Reuters αργά την Δευτέρα, απορρίπτοντας την ιδέα ότι θα αρκούσε απλά μια αυστηρότερη δημοσιονομική πειθαρχία.
"Ένα ευρωομόλογο που ήταν σαφώς υποστηριζόμενο από κάποια πανευρωπαϊκή δημοσιονομική αρχή, θα είχε τα ίδια πλεονεκτήματα με τα γραμμάτια του δημοσίου που εκδίδουμε σήμερα στις ΗΠΑ ." ....
"Η δημοσιονομική ενοποίηση πρέπει να περιλαμβάνει κάτι περισσότερο από τη δημοσιονομική πειθαρχία, κάτι περισσότερο από το να επιβάλλει το κέντρο στις διάφορες χώρες να αναδιαμορφωθούν και να αυξήσουν τους φόρους ή να περικόψουν δαπάνες", ανέφερε ο Sims, υποστηρίζοντας τις απόψεις του ότι οικονομολόγοι της αγοράς λειτουργούν πιεστικά. "( " Η Ευρωζώνη χρειάζεται το δικό της ομόλογο και φόρο: Ο Νομπελίστας οικονομολόγος", Reuters)
Μήπως αναφέραμε εμείς ότι η Μέρκελ είναι αντίθετη με τα ευρωομόλογα, με τις δημοσιονομικές μεταβιβάσεις (το ισχύον Σύμφωνο οικονομικής Σταθερότητας και ανάπτυξης δεν τις επιτρέπει σήμερα) , με τη συγκέντρωση του χρέους, και με την ιδέα του ύστατου δανειστή; Το πρόβλημα είναι ότι -ενώ η καγκελάριος της Γερμανίας έχει το δικαίωμα της γνώμης της - αυτές οι πολιτικές είναι που καθιστούν εφικτή την δημοσιονομική ένωση και όχι η δημοσιονομική πειθαρχία. Η δημοσιονομική πειθαρχία δημιουργεί απλώς ένα σύστημα βασισμένο σε κανόνες που αποκλείουν τη πραγματική ένωση. Ας δούμε πώς οι συγγραφείς Simon Tilford και Philip Whyte, εξηγούν στην ανάλυση τους, που "πρέπει να διαβαστεί" και που πραγματοποίησαν για λογαριασμό του Κέντρου για την Ευρωπαϊκή Μεταρρύθμιση*** και με τίτλο "Γιατί οι αυστηρότεροι κανόνες είναι απειλή για την Ευρωζώνη":
"Είναι πλέον σαφές ότι μια νομισματική ένωση χωρίς μια δημοσιονομική ένωση είναι μια πολύ ασταθής διευθέτηση. Και ότι οι προσπάθειες για να ξεπεραστεί αυτή η αδυναμία με την επιβολή αυστηρότερων και πιο δύσκαμπτων κανόνων, καθιστούν την ευρωζώνη λιγότερο σταθερή και όχι περισσότερο ... .. αυστηρότεροι κανόνες δεν ισοδυναμούν με μεγαλύτερη δημοσιονομική ενοποίηση. Το σήμα κατατεθέν της δημοσιονομικής ενοποίησης είναι η αλληλεγγύη - μια μεγαλύτερη από κοινού αξιοποίηση των πόρων του προϋπολογισμού, από κοινού έκδοση του χρέους, μια από κοινού υποστήριξη στο τραπεζικό σύστημα, και ούτω καθεξής.
Αυστηρότεροι κανόνες δεν συνιστούν πορεία προς την αλληλεγγύη, σαν μια προσπάθεια να αποφύγει κανείς κάτι το να συμβεί. "(" Γιατί οι αυστηρότεροι κανόνες είναι απειλή για την Ευρωζώνη", Simon Tilford και Philip Whyte, Κέντρο για την Ευρωπαϊκή Μεταρρύθμιση)
Έτσι, η φράου Μέρκελ μπορεί να κουμαντάρει τη χορτοκοπτική μηχανή της επάνω στη σκηνή και να την ονομάζει δημοσιονομική ένωση, αν της αρέσει, αλλά δεν γίνεται έτσι. Η πραγματική δημοσιονομική ενοποίηση απαιτεί μια αγορά ομολόγων που συγκεντρώνει το χρέος των κρατών μελών, καθώς και μια κεντρική τράπεζα που στηρίζει το χρέος με την «πλήρη πίστη και πίστωση» της ευρωζώνης, μια γενική εγγύηση των κρατικών ομολόγων. Κατά μια έννοια, η Μέρκελ έχει ήδη συμφωνήσει σε αυτό, επιβεβαιώνοντας ότι ομολογιούχοι δεν θα πρέπει να "αναλάβουν τις ζημίες στην περίπτωση εφαρμογής ενός σχεδίου διάσωσης της ευρωζώνης στο μέλλον". (FT) **** Αυτή η κραυγαλέα προσφορά προς το μεγάλο κεφάλαιο, ήταν στην κορυφή της λίστας των αιτημάτων του Σαρκοζί . Ο όρος "όχι στα κουρέματα" σημαίνει ότι όλες οι μελλοντικές ζημίες από την αναδιάρθρωση των κρατικών χρεών θα πρέπει να φορτώνεται στις πλάτες στους ευρωπαίων φορολογούμενων.
Συνολικά, το προσχέδιο Μέρκελ για τη δημοσιονομική ένωση είναι απλά μία από τα ίδια, σαν να σπρώχνουμε το πρόβλημα κάτω από το χαλί ή να το αναβάλουμε. Δεν λύνει τίποτα. Τα διαρθρωτικά προβλήματα δεν έχουν αντιμετωπιστεί ούτε υπήρξε καμία προσπάθεια να περιοριστεί η ροή κεφαλαίων προς την περιφέρεια. Ο λόγος που η ευρωζώνη βρίσκεται σε τόσο δύσκολη θέση - για να ξεκινήσει κανείς μ' αυτό – είναι επειδή οι πολιτικοί έχουν επανειλημμένα κάνει λανθασμένη διάγνωση του προβλήματος και έχουν δώσει τη λανθασμένη φαρμακευτική αγωγή. Η εστίαση δεν θα πρέπει να βρίσκεται ποτέ στη σπάταλη από τις δαπάνες και τα ελλείμματα, αλλά στη τεράστιες μακροοικονομικές ανισορροπίες που προέκυψαν από τα μεγάλα τραπεζικά δάνεια προς τις χώρες του Νότου. Εδώ βρίσκεται το πραγματικό πρόβλημα. Οι περισσότερες από τις χώρες που είναι τώρα σε κίνδυνο έπαιζαν με τους κανόνες μέχρι το κραχ του '08. Αυτή κατάρρευση προκάλεσε μια αντιστροφή των ροών κεφαλαίου, η οποία, με τη σειρά της, ανέβασε τις αποδόσεις των ομολόγων στα ύψη. Με άλλα λόγια, υπήρχε μια κρατική φούσκα ομολόγων που προκλήθηκε από έναν συνδυασμό υπερβολικής εμπιστοσύνης, εύκολου χρήματος και χαλαρών ρυθμίσεων. Που τα είχαμε ξανακούσει αυτά πριν.
Έτσι, αυτό που πρέπει να κάνουν τώρα οι Ευρώ - ηγέτες είναι είτε να ελέγχουν τη ροή των κεφαλαίων προς τα αδύναμα κράτη, είτε να καθιερώσουν σύστημα δημοσιονομικών μεταβιβάσεων για να βοηθήσουν τις ελλειμματικές χώρες να "ξελασπώσουν". Δυστυχώς, η Μέρκελ και Σία δεν είναι καθόλου κοντά σε μια διευθέτηση που θα ασχοληθεί με αυτά τα βασικά ζητήματα-, οπότε τα προβλήματα θα συνεχίσουν να αποτελούν αγκάθι και την εξαπλώνονται.
Πως θα τελειώσει λοιπόν αυτό ;
Θα αφήσουμε τους Simon Tilford και Philip Whyte να απαντήσουν στο ερώτημα αυτό με ένα άλλο δυσοίωνο απόσπασμα από το εξαιρετικό άρθρο τους:
"Με τις σημερινές τάσεις της πολιτικής, ένα κύμα από πτωχεύσεις κρατών και πτωχεύσεις τραπεζών είναι αναπόφευκτα. Ένα μεγάλο μέρος της νομισματικής ένωσης αντιμετωπίζει την κατάθλιψη και τον αποπληθωρισμό. Η ΕΚΤ και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ***** (EFSF), δεν θα καταφέρουν να συγκρατήσουν την αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων, με αποτέλεσμα οι χώρες να αντιμετωπίσουν μη βιώσιμο υψηλό κόστος δανεισμού και τελικά την πτώχευση. Αυτό, με τη σειρά του, θα ακρωτηριάσει το τραπεζικό τομέα των χωρών αυτών και δεν θα είναι σε θέση να συγκεντρώσουν τα κεφάλαια που χρειάζονται για την αναδιάρθρωση της κεφαλαιακής του δομής . Παγιδευμένες μέσα σ' έναν φαύλο κύκλο αποπληθωρισμού, δεν θα μπορούν να δανειστούν με προσιτούς όρους και σύμφωνα με τις δονκιχωτικές και αντιπαραγωγικές φορολογικές και άλλες διατάξεις, που θα είναι αναγκασμένες να εφαρμόζουν, σε αντάλλαγμα για την στήριξη που παίρνουν από το EFSF και την ΕΚΤ, θα στερέψει σιγά σιγά η πολιτική υποστήριξη για τη συνέχιση της παραμονής τους στην ευρωζώνη. "- ( «Γιατί οι αυστηρότεροι κανόνες είναι απειλή για την Ευρωζώνη", Simon Tilford και Philip Whyte, Κέντρο για την Ευρωπαϊκή Μεταρρύθμιση)
* Standard & Poors
** Σε αντίθετη περίπτωση οι επενδυτές στην αγορά ομολόγων διαμαρτυρόμενοι για τις νομισματικές ή δημοσιονομικές πολιτικές που θεωρούν ότι είναι πληθωριστικές από την πώληση ομολόγων, αυξάνουν έτσι την απόδοση
*** The Center for European Reform
**** Financial Times
***** European Financial Stability Facility
Επιμέλεια Θανάσης Παπαγεωργίου
ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου