Τα όρια αντοχής της νέας στρατηγικής της χώρας έναντι του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στο θέμα του Αφγανιστάν πρόκειται να δοκιμαστούν το προσεχές διάστημα.
Η Ουάσιγκτον αναμένεται να κλιμακώσει την πίεση προς τις χώρες μέλη του ΝΑΤΟ για ενίσχυση των στρατευμάτων της Συμμαχίας και αλλαγή των περιοριστικών όρων που θέτει η καθεμία.....
Την ίδια ώρα στην Αθήνα το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας (συνεδρίασε την Παρασκευή) αποφάσισε το Τμήμα Ειδικής Σύνθεσης Αφγανιστάν (ΤΕΣΑΦ) να μην μετακινηθεί από την Καμπούλ αλλά ούτε να αυξηθεί η δύναμη που συμμετέχει σε αυτό.
Η εξέλιξη σηματοδοτεί φαινομενικά τουλάχιστον την αλλαγή πολιτικής της Ελλάδας έναντι της Συμμαχίας καθώς την Άνοιξη του 2009 είχε αποφασισθεί η ενίσχυση της Ελληνικής παρουσίας με 40 επιπλέον άτομα κυρίως όμως η αλλαγή του χώρου δράσης και της αποστολή των ελληνικών δυνάμεων.
Κανόνες εμπλοκής
Υπό διαπραγμάτευση είχαν τεθεί και οι κανόνες εμπλοκής σε μάχη, με την Αθήνα να υποστηρίζει ότι δεν έχουν αλλάξει, αλλά τους Έλληνες στρατιωτικούς να σημειώνουν ότι αυτό που τελικά θα τους καθορίσει είναι οι πραγματικές συνθήκες που επρόκειτο να συναντήσουν στη δυτική επαρχία της Φαράχ.
Περιγράφοντας την στρατηγική της Ουάσινγκτον στο Αφγανιστάν ως «πιο δυνατή, πιο διορατική και αποτελεσματική, στην οποία είναι απαραίτητη η διεθνής συνεργασία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα κατέστησε από την πρώτη στιγμή σαφές ότι στόχος της αμερικανικής πλευράς ήταν και παραμένει να λάβει από τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ δέσμευση για πιο ενεργό συμμετοχή στα δρώμενα σε στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο.
Συμμαχία των απρόθυμων
Η προηγούμενη διοίκηση της Ουάσιγκτον μάλιστα είχε ουσιαστικά απαιτήσει από τους Ευρωπαίους να στείλουν ενισχύσεις και να επαναπροσδιορίσουν τους περιοριστικούς όρους που έχουν θέσει στις αποστολές τους.
ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι στην Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008 ο πρώην υπουργός Αμύνης των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Γκέιτς ισχυρίστηκε ότι η απροθυμία των συμμάχων να συνεισφέρουν στον Αφγανιστάν συνιστά «απειλή» για την συνοχή του ΝΑΤΟ και «υπονομεύει» την αποστολή στην χώρα.
Πράγματι, ένα σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιτελείς του ΝΑΤΟ είναι ότι οι περισσότερες χώρες και η Ελλάδα έχουν θέσει περιορισμούς στην αποστολή των στρατευμάτων τους. Οι Γερμανοί για παράδειγμα δεν επιτρέπεται να αναπτυχθούν στα νότια και ανατολικά του Αφγανιστάν, δηλαδή στις πιο επικίνδυνες περιοχές, και δεν μπορούν να ανοίξουν πυρ παρά μόνο για αυτοάμυνα.
Παρόμοιοι περιορισμοί υφίστανται για άλλες εθνικές αποστολές που, είτε επικεντρώνονται στα βόρεια και ασφαλή μέρη της χώρας, είτε περιορίζονται σε αποστολές ανασυγκρότησης και παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας, όπως αυτή του Ελληνικού Τμήματος Ειδικής Σύνθεσης Αφγανιστάν (ΤΕΣΑΦ).
δεν ισχύει αντίθετα το ίδιο για Αμερικανούς, Βρετανούς, Καναδούς, Δανούς και Ολλανδούς που μάχονται και υφίστανται απώλειες στα νότια και ανατολικά του Αφγανιστάν. Ο Καναδάς μάλιστα είχε απειλήσει ότι εάν οι Ευρωπαίοι δεν στείλουν ενισχύσεις τότε θα αποσύρει το σύνολο των στρατευμάτων του που αριθμεί 2.500.
Η ελληνική συμμετοχή
Το αρχικό σχέδιο του ελληνικού Πενταγώνου προέβλεπε την αποστολή δύο ομάδων υγειονομικού, 17 - 20 ατόμων, μία επιπλέον ομάδα 18 ατόμων για την εκπαίδευση των επιτελείων του στρατού του Αφγανιστάν, ενώ για τη διοίκηση του αεροδρομίου της Καμπούλ την οποία προβλέπεται να αναλάβει η ελληνική δύναμη τον Απρίλιο του 2010, να διατεθούν 40 επιπλέον άτομα.
Καθώς τη διοίκηση της Καμπούλ πρόκειται να αναλάβει εξ ολοκλήρου ο Αφγανικός στρατός, η Ελληνική δύναμη θα μετακινούνταν στην περιοχή της Χεράτ, σε στρατόπεδο στο οποίο ήδη βρίσκονται ήδη μέλη της Ιταλικής αποστολής.
Εν όψει υλοποίησης του σχεδίου, τον Ιούνιο του 2009 το Πεντάγωνο έδωσε εντολή να πραγματοποιηθεί έρευνα αγοράς με στόχο την προμήθεια θωρακισμένων οχημάτων για την μεταφορά των στρατιωτικών καθώς τα ήδη υπάρχοντα κρίθηκε ότι δεν επαρκούν.
Αιμορραγία
Ο Αύγουστος του 2009 στο μεταξύ αποδεικνύεται ο πιο αιματηρός μήνας τόσο για τις αμερικανικές όσο και για τις υπόλοιπες δυνάμεις κατά τη διάρκεια του οκταετούς πολέμου στη χώρα. Η δύναμη των 100.000 ξένων στρατιωτών που βρίσκονται στο Αφγανιστάν, 62.000 εκ των οποίων είναι Αμερικανοί, έχασε 76 στρατιώτες τον Ιούλιο, αριθμός που αποτελεί απόλυτο ρεκόρ από την άφιξή τους στη χώρα στο τέλος του 2001.
τις αρχές της εβδομάδας και ενώ έχει μεσολαβήσει η συνάντηση του πρωθυπουργού κ. Γιώργου Παπανδρέου με την υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Χίλαρι Κλίντον, ο ρόλος του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος στο Αφγανιστάν ετέθη εκ νέου επί τάπητος.
Την Τετάρτη μάλιστα δόθηκε στη δημοσιότητα σχέδιο του ελληνικού Πενταγώνου για την μετακίνηση και ανάπτυξη της δύναμης των 300 στρατιωτών σε εμπόλεμη ζώνη στα δυτικά του Αφγανιστάν. Δύο εικοσιτετράωρα αργότερα, με ομόφωνη απόφαση το ΚΥΣΕΑ αποφάσισε το ΤΕΣΑΦ να μην μετακινηθεί από την Καμπούλ ενώ δεν πρόκειται να αυξηθεί η δύναμη που συμμετέχει σε αυτό.
Νέα αποστολή Ελλήνων αξιωματικών
Ο υπουργός Άμυνας κ. Ευάγγελος Βενιζέλος τόνισε ότι «η Ελληνική κυβέρνηση αντιλαμβάνεται πλήρως το διεθνή προβληματισμό για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, ωστόσο θα πρέπει να γίνουν σεβαστοί οι εθνικοί περιορισμοί». Σε αντιστάθμισμα στο Αφγανιστάν θα σταλούν 19 εμπειρογνώμονες στην Ταξιαρχία της Πρωτεύουσας, 53 στελέχη για τη διοίκηση του αεροδρομίου στην Καμπούλ, καθώς επίσης και ομάδες νοσηλευτικού προσωπικού.
Ανοικτό παραμένει το ενδεχόμενο εκπαίδευσης μελών του Αφγανικού στρατού επί Ελληνικού εδάφους, ενώ η ελληνική κυβέρνηση θα χρηματοδοτήσει το Ταμείο Ανασυγκρότησης Αφγανιστάν με 3 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα με τη στάση που τήρησε η χώρα αναφορικά με το ΤΕΣΑΦ, ανοικτό παραμένει και το θέμα η Ελλάδα να αναλάβει τη διοίκηση της Νατοϊκής Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης (Nato Response Force – NRF) για το 2012. Εάν αυτό συμβεί, θα ενεργοποιηθεί το παλαιό Γ’ Σώμα Στρατού στη Θεσσαλονίκη, το οποίο στην πλήρη ανάπτυξή του θα αποτελείται από 2900 Έλληνες στρατιωτικούς.
Η Ουάσιγκτον αναμένεται να κλιμακώσει την πίεση προς τις χώρες μέλη του ΝΑΤΟ για ενίσχυση των στρατευμάτων της Συμμαχίας και αλλαγή των περιοριστικών όρων που θέτει η καθεμία.....
Την ίδια ώρα στην Αθήνα το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας (συνεδρίασε την Παρασκευή) αποφάσισε το Τμήμα Ειδικής Σύνθεσης Αφγανιστάν (ΤΕΣΑΦ) να μην μετακινηθεί από την Καμπούλ αλλά ούτε να αυξηθεί η δύναμη που συμμετέχει σε αυτό.
Η εξέλιξη σηματοδοτεί φαινομενικά τουλάχιστον την αλλαγή πολιτικής της Ελλάδας έναντι της Συμμαχίας καθώς την Άνοιξη του 2009 είχε αποφασισθεί η ενίσχυση της Ελληνικής παρουσίας με 40 επιπλέον άτομα κυρίως όμως η αλλαγή του χώρου δράσης και της αποστολή των ελληνικών δυνάμεων.
Κανόνες εμπλοκής
Υπό διαπραγμάτευση είχαν τεθεί και οι κανόνες εμπλοκής σε μάχη, με την Αθήνα να υποστηρίζει ότι δεν έχουν αλλάξει, αλλά τους Έλληνες στρατιωτικούς να σημειώνουν ότι αυτό που τελικά θα τους καθορίσει είναι οι πραγματικές συνθήκες που επρόκειτο να συναντήσουν στη δυτική επαρχία της Φαράχ.
Περιγράφοντας την στρατηγική της Ουάσινγκτον στο Αφγανιστάν ως «πιο δυνατή, πιο διορατική και αποτελεσματική, στην οποία είναι απαραίτητη η διεθνής συνεργασία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα κατέστησε από την πρώτη στιγμή σαφές ότι στόχος της αμερικανικής πλευράς ήταν και παραμένει να λάβει από τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ δέσμευση για πιο ενεργό συμμετοχή στα δρώμενα σε στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο.
Συμμαχία των απρόθυμων
Η προηγούμενη διοίκηση της Ουάσιγκτον μάλιστα είχε ουσιαστικά απαιτήσει από τους Ευρωπαίους να στείλουν ενισχύσεις και να επαναπροσδιορίσουν τους περιοριστικούς όρους που έχουν θέσει στις αποστολές τους.
ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι στην Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008 ο πρώην υπουργός Αμύνης των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Γκέιτς ισχυρίστηκε ότι η απροθυμία των συμμάχων να συνεισφέρουν στον Αφγανιστάν συνιστά «απειλή» για την συνοχή του ΝΑΤΟ και «υπονομεύει» την αποστολή στην χώρα.
Πράγματι, ένα σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιτελείς του ΝΑΤΟ είναι ότι οι περισσότερες χώρες και η Ελλάδα έχουν θέσει περιορισμούς στην αποστολή των στρατευμάτων τους. Οι Γερμανοί για παράδειγμα δεν επιτρέπεται να αναπτυχθούν στα νότια και ανατολικά του Αφγανιστάν, δηλαδή στις πιο επικίνδυνες περιοχές, και δεν μπορούν να ανοίξουν πυρ παρά μόνο για αυτοάμυνα.
Παρόμοιοι περιορισμοί υφίστανται για άλλες εθνικές αποστολές που, είτε επικεντρώνονται στα βόρεια και ασφαλή μέρη της χώρας, είτε περιορίζονται σε αποστολές ανασυγκρότησης και παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας, όπως αυτή του Ελληνικού Τμήματος Ειδικής Σύνθεσης Αφγανιστάν (ΤΕΣΑΦ).
δεν ισχύει αντίθετα το ίδιο για Αμερικανούς, Βρετανούς, Καναδούς, Δανούς και Ολλανδούς που μάχονται και υφίστανται απώλειες στα νότια και ανατολικά του Αφγανιστάν. Ο Καναδάς μάλιστα είχε απειλήσει ότι εάν οι Ευρωπαίοι δεν στείλουν ενισχύσεις τότε θα αποσύρει το σύνολο των στρατευμάτων του που αριθμεί 2.500.
Η ελληνική συμμετοχή
Το αρχικό σχέδιο του ελληνικού Πενταγώνου προέβλεπε την αποστολή δύο ομάδων υγειονομικού, 17 - 20 ατόμων, μία επιπλέον ομάδα 18 ατόμων για την εκπαίδευση των επιτελείων του στρατού του Αφγανιστάν, ενώ για τη διοίκηση του αεροδρομίου της Καμπούλ την οποία προβλέπεται να αναλάβει η ελληνική δύναμη τον Απρίλιο του 2010, να διατεθούν 40 επιπλέον άτομα.
Καθώς τη διοίκηση της Καμπούλ πρόκειται να αναλάβει εξ ολοκλήρου ο Αφγανικός στρατός, η Ελληνική δύναμη θα μετακινούνταν στην περιοχή της Χεράτ, σε στρατόπεδο στο οποίο ήδη βρίσκονται ήδη μέλη της Ιταλικής αποστολής.
Εν όψει υλοποίησης του σχεδίου, τον Ιούνιο του 2009 το Πεντάγωνο έδωσε εντολή να πραγματοποιηθεί έρευνα αγοράς με στόχο την προμήθεια θωρακισμένων οχημάτων για την μεταφορά των στρατιωτικών καθώς τα ήδη υπάρχοντα κρίθηκε ότι δεν επαρκούν.
Αιμορραγία
Ο Αύγουστος του 2009 στο μεταξύ αποδεικνύεται ο πιο αιματηρός μήνας τόσο για τις αμερικανικές όσο και για τις υπόλοιπες δυνάμεις κατά τη διάρκεια του οκταετούς πολέμου στη χώρα. Η δύναμη των 100.000 ξένων στρατιωτών που βρίσκονται στο Αφγανιστάν, 62.000 εκ των οποίων είναι Αμερικανοί, έχασε 76 στρατιώτες τον Ιούλιο, αριθμός που αποτελεί απόλυτο ρεκόρ από την άφιξή τους στη χώρα στο τέλος του 2001.
τις αρχές της εβδομάδας και ενώ έχει μεσολαβήσει η συνάντηση του πρωθυπουργού κ. Γιώργου Παπανδρέου με την υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Χίλαρι Κλίντον, ο ρόλος του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος στο Αφγανιστάν ετέθη εκ νέου επί τάπητος.
Την Τετάρτη μάλιστα δόθηκε στη δημοσιότητα σχέδιο του ελληνικού Πενταγώνου για την μετακίνηση και ανάπτυξη της δύναμης των 300 στρατιωτών σε εμπόλεμη ζώνη στα δυτικά του Αφγανιστάν. Δύο εικοσιτετράωρα αργότερα, με ομόφωνη απόφαση το ΚΥΣΕΑ αποφάσισε το ΤΕΣΑΦ να μην μετακινηθεί από την Καμπούλ ενώ δεν πρόκειται να αυξηθεί η δύναμη που συμμετέχει σε αυτό.
Νέα αποστολή Ελλήνων αξιωματικών
Ο υπουργός Άμυνας κ. Ευάγγελος Βενιζέλος τόνισε ότι «η Ελληνική κυβέρνηση αντιλαμβάνεται πλήρως το διεθνή προβληματισμό για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, ωστόσο θα πρέπει να γίνουν σεβαστοί οι εθνικοί περιορισμοί». Σε αντιστάθμισμα στο Αφγανιστάν θα σταλούν 19 εμπειρογνώμονες στην Ταξιαρχία της Πρωτεύουσας, 53 στελέχη για τη διοίκηση του αεροδρομίου στην Καμπούλ, καθώς επίσης και ομάδες νοσηλευτικού προσωπικού.
Ανοικτό παραμένει το ενδεχόμενο εκπαίδευσης μελών του Αφγανικού στρατού επί Ελληνικού εδάφους, ενώ η ελληνική κυβέρνηση θα χρηματοδοτήσει το Ταμείο Ανασυγκρότησης Αφγανιστάν με 3 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα με τη στάση που τήρησε η χώρα αναφορικά με το ΤΕΣΑΦ, ανοικτό παραμένει και το θέμα η Ελλάδα να αναλάβει τη διοίκηση της Νατοϊκής Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης (Nato Response Force – NRF) για το 2012. Εάν αυτό συμβεί, θα ενεργοποιηθεί το παλαιό Γ’ Σώμα Στρατού στη Θεσσαλονίκη, το οποίο στην πλήρη ανάπτυξή του θα αποτελείται από 2900 Έλληνες στρατιωτικούς.
Δημοσίευση σχολίου