Χωρίς να συμμερίζομαι την δαιμονολογία γύρω από το ΔΝΤ η απάντηση είναι ένα σαφές και κατηγορηματικό ΝΑΙ. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να είχε αποφύγει την εμπλοκή του ΔΝΤ αν είχε ευθύς εξ αρχής λειτουργήσει με εντελώς διαφορετικό τρόπο-τόσο στο επίπεδο των λόγων όσο και των έργων. Συγκεκριμένα, η παρουσία του ΔΝΤ δεν θα ήταν αναγκαία αν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έκανε/δεν έκανε τα ακόλουθα:
1) Ο πρωθυπουργός δεν άκουγε τις συμβουλές του συμβούλου του Τζόζεφ Στίγκλιτς να επιρρίπτει την ευθύνη για την κρίση στους "διεθνείς κερδοσκόπους". Ο κ. Στίγκλιτς έχει τις δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες εμμονές του, όμως όταν αυτές οι εμμονές υιοθετούνται από τον πρωθυπουργό μιας χώρας που κυριολεκτικά εξαρτάται από την καλή θέληση των πιστωτών είναι προφανές ότι το αποτέλεσμα είναι η μείωση της αξιοπιστίας της χώρας και η άνοδος των spreads.
2) Αν η κυβέρνηση υιοθετούσε μια πολιτική που θα ήταν πάντα μπροστά από τις αγορές αντί να βρίσκεται πάντα ουραγός τους. Μια τέτοια ενέργεια θα ήταν ευθύς εξ αρχής η υιοθέτηση ενός πακέτου αναπτυξιακών -διαρθρωτικών μέτρων που κυριολεκτικά θα έφερνε μια επανάσταση στις δομές της χώρας. Αυτά τα μέτρα θα αποσκοπούσαν στην κατάργηση των προνομιών των διαφόρων συντεχνιών ("κλειστά επαγγέλματα"),το άνοιγμα των αγορών και την κατάργηση των ρυθμίσεων, την κατάργηση των "εισφορών υπέρ τρίτων", αποκρατικοποιήσεις κλπ. Έχουν περάσει περίπου 6 μήνες από τότε που ξέσπασε η κρίση και η κυβέρνηση δεν έχει εφαρμόσει ούτε ένα σοβαρό διαρθρωτικό μέτρο.
3) Αν η κυβέρνηση υιοθετούσε μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα τα οποία θα στόχευαν στην περιστολή των δημοσίων δαπανών. Το κυριότερο μέτρο θα ήταν η απόλυση όλων των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα και η επαναπρόσληψη όσων εξ αυτών ήσαν αναγκαίοι με αυστηρά αξιοκρατικά κριτήρια. Η επιλογή θα μπορούσε να γίνει από μια επιτροπή ειδημόνων για τα πρόσωπα της οποίας θα είχαν συμφωνήσει όλα τα πολιτικά κόμματα. Αυτό θα οδηγούσε σε μια σημαντική περιστολή δαπανών καθ’ όσον θα αποδεικνύονταν ότι τουλάχιστον το 40% δεν θα είχε εργασιακό αντικείμενο. Επίσης μέσα στα μέτρα περιστολής θα ήταν και ο αυστηρός περιορισμός των στρατιωτικών δαπανών-που σήμερα μένουν στην ουσία στο απυρόβλητο.
4) Αν η κυβέρνηση προωθούσε μια συνταγματική μεταρρύθμιση που θα υιοθετούσε τα εξής τρία άρθρα:
α) Ένα συνταγματικό άρθρο δημοσιονομικού χαρακτήρα που θα προσδιόριζε το εύρος του πεδίου εντός του οποίου θα κινούνται τα ελλείμματα/πλεονάσματα (π.χ. συν πλην 3% του ΑΕΠ)και την χρονική διάρκεια τους.
β) Ένα συνταγματικό άρθρο που θα προσδιόριζε σαφώς τα όρια του κρατικού παρεμβατισμού. Θα μπορούσε διατυπωθεί π.χ. ως εξής: "To κράτος αναλαμβάνει μόνο εκείνες τις δραστηριότητες τις οποίες ο ιδιωτικός τομέας δεν μπορεί να αναλάβει λόγω εγγενών δομικών αδυναμιών ".
γ) Κατάργηση του σχετικού άρθρου που διασφαλίζει την μονιμότητα στο δημόσιο.
5) Αναδιαπραγμάτευση του χρέους με στόχο κυρίως την χρονική επιμήκυνση εξόφλησης των κρατικών εκείνων ομολόγων που λήγουν σύντομα. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με την έκδοση ομολόγων μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας που θα αντικαταστήσουν εκείνα που λήγουν. Αυτό το μέτρο θα έδινε την αναγκαία ανάσα στην κυβέρνηση για να εφαρμόσει τα διαρθρωτικά μέτρα.
6) Έξοδος από την ευρωζώνη για ένα διάστημα τουλάχιστον 5 ετών. Η νέα ισοτιμία δραχμής-ευρω θα μπορούσε να ξεκινήσει στο ρεαλιστικό επίπεδο των 700 δραχ. για 1 ευρώ. Άλλωστε όπως πλέον γίνεται πασιφανές σήμερα η Ελλάδα απείχε παρασάγγας από το να πληρεί τα κριτήρια για την ένταξη της στην ευρωζώνη. Σε αυτό το διάστημα η δραχμή θα είναι θεσμικά δεμένη στο ευρώ-όμως στα πλαίσια μιας διακύμανσης 15% πάνω η κάτω. Αυτό το μέτρο σε συνδυασμό με τα μέτρα διαρθρωτικών αλλαγών θα έδινε στην Ελλάδα την αναγκαία αναπτυξιακή ώθηση που θα την έβγαζε από την κρίση και θα μείωνε σημαντικά το κίνδυνο της ανεργίας. Επίσης η Τράπεζα της Ελλάδας θα πρέπει να έχει τα θεσμικά εχέγγυα που θα διασφαλίζουν την ανεξαρτησία της από τους πολιτικούς.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα παραπάνω μέτρα θα πρέπει να υιοθετηθούν συνολικά και όχι αποσπασματικά. Το να υιοθετηθεί π.χ. το μέτρο της εξόδου από την ευρωζώνη χωρίς ταυτόχρονα να υιοθετηθούν οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις και οι διαρθρωτικές αλλαγές απλά θα οδηγήσει σε υπερπληθωρισμό, κατάρρευση της νέας δραχμής και του χρηματοπιστωτικού συστήματος Αν λοιπόν η Ελλάδα υιοθετούσε/υιοθετήσει αυτά τα μέτρα η παρουσία του ΔΝΤ δεν θα ήταν/είναι αναγκαία.
NEWSTIME
1) Ο πρωθυπουργός δεν άκουγε τις συμβουλές του συμβούλου του Τζόζεφ Στίγκλιτς να επιρρίπτει την ευθύνη για την κρίση στους "διεθνείς κερδοσκόπους". Ο κ. Στίγκλιτς έχει τις δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες εμμονές του, όμως όταν αυτές οι εμμονές υιοθετούνται από τον πρωθυπουργό μιας χώρας που κυριολεκτικά εξαρτάται από την καλή θέληση των πιστωτών είναι προφανές ότι το αποτέλεσμα είναι η μείωση της αξιοπιστίας της χώρας και η άνοδος των spreads.
2) Αν η κυβέρνηση υιοθετούσε μια πολιτική που θα ήταν πάντα μπροστά από τις αγορές αντί να βρίσκεται πάντα ουραγός τους. Μια τέτοια ενέργεια θα ήταν ευθύς εξ αρχής η υιοθέτηση ενός πακέτου αναπτυξιακών -διαρθρωτικών μέτρων που κυριολεκτικά θα έφερνε μια επανάσταση στις δομές της χώρας. Αυτά τα μέτρα θα αποσκοπούσαν στην κατάργηση των προνομιών των διαφόρων συντεχνιών ("κλειστά επαγγέλματα"),το άνοιγμα των αγορών και την κατάργηση των ρυθμίσεων, την κατάργηση των "εισφορών υπέρ τρίτων", αποκρατικοποιήσεις κλπ. Έχουν περάσει περίπου 6 μήνες από τότε που ξέσπασε η κρίση και η κυβέρνηση δεν έχει εφαρμόσει ούτε ένα σοβαρό διαρθρωτικό μέτρο.
3) Αν η κυβέρνηση υιοθετούσε μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα τα οποία θα στόχευαν στην περιστολή των δημοσίων δαπανών. Το κυριότερο μέτρο θα ήταν η απόλυση όλων των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα και η επαναπρόσληψη όσων εξ αυτών ήσαν αναγκαίοι με αυστηρά αξιοκρατικά κριτήρια. Η επιλογή θα μπορούσε να γίνει από μια επιτροπή ειδημόνων για τα πρόσωπα της οποίας θα είχαν συμφωνήσει όλα τα πολιτικά κόμματα. Αυτό θα οδηγούσε σε μια σημαντική περιστολή δαπανών καθ’ όσον θα αποδεικνύονταν ότι τουλάχιστον το 40% δεν θα είχε εργασιακό αντικείμενο. Επίσης μέσα στα μέτρα περιστολής θα ήταν και ο αυστηρός περιορισμός των στρατιωτικών δαπανών-που σήμερα μένουν στην ουσία στο απυρόβλητο.
4) Αν η κυβέρνηση προωθούσε μια συνταγματική μεταρρύθμιση που θα υιοθετούσε τα εξής τρία άρθρα:
α) Ένα συνταγματικό άρθρο δημοσιονομικού χαρακτήρα που θα προσδιόριζε το εύρος του πεδίου εντός του οποίου θα κινούνται τα ελλείμματα/πλεονάσματα (π.χ. συν πλην 3% του ΑΕΠ)και την χρονική διάρκεια τους.
β) Ένα συνταγματικό άρθρο που θα προσδιόριζε σαφώς τα όρια του κρατικού παρεμβατισμού. Θα μπορούσε διατυπωθεί π.χ. ως εξής: "To κράτος αναλαμβάνει μόνο εκείνες τις δραστηριότητες τις οποίες ο ιδιωτικός τομέας δεν μπορεί να αναλάβει λόγω εγγενών δομικών αδυναμιών ".
γ) Κατάργηση του σχετικού άρθρου που διασφαλίζει την μονιμότητα στο δημόσιο.
5) Αναδιαπραγμάτευση του χρέους με στόχο κυρίως την χρονική επιμήκυνση εξόφλησης των κρατικών εκείνων ομολόγων που λήγουν σύντομα. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με την έκδοση ομολόγων μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας που θα αντικαταστήσουν εκείνα που λήγουν. Αυτό το μέτρο θα έδινε την αναγκαία ανάσα στην κυβέρνηση για να εφαρμόσει τα διαρθρωτικά μέτρα.
6) Έξοδος από την ευρωζώνη για ένα διάστημα τουλάχιστον 5 ετών. Η νέα ισοτιμία δραχμής-ευρω θα μπορούσε να ξεκινήσει στο ρεαλιστικό επίπεδο των 700 δραχ. για 1 ευρώ. Άλλωστε όπως πλέον γίνεται πασιφανές σήμερα η Ελλάδα απείχε παρασάγγας από το να πληρεί τα κριτήρια για την ένταξη της στην ευρωζώνη. Σε αυτό το διάστημα η δραχμή θα είναι θεσμικά δεμένη στο ευρώ-όμως στα πλαίσια μιας διακύμανσης 15% πάνω η κάτω. Αυτό το μέτρο σε συνδυασμό με τα μέτρα διαρθρωτικών αλλαγών θα έδινε στην Ελλάδα την αναγκαία αναπτυξιακή ώθηση που θα την έβγαζε από την κρίση και θα μείωνε σημαντικά το κίνδυνο της ανεργίας. Επίσης η Τράπεζα της Ελλάδας θα πρέπει να έχει τα θεσμικά εχέγγυα που θα διασφαλίζουν την ανεξαρτησία της από τους πολιτικούς.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα παραπάνω μέτρα θα πρέπει να υιοθετηθούν συνολικά και όχι αποσπασματικά. Το να υιοθετηθεί π.χ. το μέτρο της εξόδου από την ευρωζώνη χωρίς ταυτόχρονα να υιοθετηθούν οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις και οι διαρθρωτικές αλλαγές απλά θα οδηγήσει σε υπερπληθωρισμό, κατάρρευση της νέας δραχμής και του χρηματοπιστωτικού συστήματος Αν λοιπόν η Ελλάδα υιοθετούσε/υιοθετήσει αυτά τα μέτρα η παρουσία του ΔΝΤ δεν θα ήταν/είναι αναγκαία.
NEWSTIME
Δημοσίευση σχολίου