Του ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟΥ
Σε απευθείας συζητήσεις βρίσκονται το τελευταίο διάστημα η Αθήνα και το Κίεβο προκειμένου να καταλήξουν σε διμερή συμφωνία, που θα οδηγεί σε ενός είδους ανάληψη εκ μέρους και της Ελλάδας δέσμευσης για την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας σε πολλαπλούς τομείς, όχι μόνο στην άμυνα.
Σε ευρύτερο πολιτικό επίπεδο, οι δύο πλευρές συζητούν τη δημιουργία ενός πλαισίου το οποίο θα εναρμονίζει τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας και Ουκρανίας με το πνεύμα της διακήρυξης των ηγετών του G7, αλλά και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, για τη συνέχιση της μακροπρόθεσμης υποστήριξης του Κιέβου και σε πρακτικό επίπεδο. Αυτή τη στιγμή, η συζήτηση για την επί της αρχής πολιτική διάσταση του θέματος διεξάγεται σε επίπεδο υπουργείων Εξωτερικών.
Σε περίπτωση που θα ολοκληρωθούν αυτές οι συζητήσεις, θα εξετασθεί και πώς μπορούν να εξειδικευθούν ορισμένες διαστάσεις της συμφωνίας. Στις συγκεκριμένες επαφές λαμβάνουν, πάντως, μέρος και οι Αμερικανοί.
Υπάρχουν μακροπρόθεσμες στοχεύσεις, όπως η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, αλλά και η στενότερη ένταξή της στις δυτικοευρωπαϊκές οικονομικές δομές. Ενα από τα στοιχεία των συζητήσεων αφορά και την ενεργειακή ασφάλεια της Ουκρανίας, η οποία εξ ορισμού δεν εξαρτάται πια από τη Ρωσία.
Περιττό να υπογραμμιστεί πόσο κομβικής σημασίας είναι, για τη συζήτηση περί ενεργειακής απεξάρτησης της Ουκρανίας από τη Ρωσία, οι υφιστάμενες δομές στη βόρεια Ελλάδα (ΤΑΡ), οι διασυνδετήριοι αγωγοί καθώς και η αυξανόμενη δυναμικότητα του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης.
Επίσης, σε θέματα αρχών, ένα από τα ζητήματα που απασχολούν ιδιαίτερα και την Ελλάδα αφορά το διεθνές δίκαιο, τα όργανα απονομής δικαιοσύνης σε διεθνές επίπεδο και το κράτος δικαίου. Πρόκειται για τομέα στον οποίο προεξοφλείται ότι η Αθήνα θα διεκδικήσει να διαδραματίσει ρόλο, αφού ουσιαστικά η Ουκρανία υποστηρίζει την αρμοδιότητα αλλά και τις αποφάσεις όλων των διεθνών δικαστηρίων.
Εκ των πραγμάτων, λόγω του πολέμου, είναι απολύτως σαφές ότι προέχει η συνέχιση της υποστήριξης της μαχητικής ικανότητας των Ουκρανών. Οι ανάγκες είναι λίγο-πολύ γνωστές και αφορούν κατά προτεραιότητα την ανάγκη για αντιαεροπορική άμυνα, πυροβολικό, τεθωρακισμένα οχήματα, αλλά και μαχητικά αεροσκάφη.
Ιδιαίτερης σημασίας είναι και η ανάγκη για διαρκή ροή πυρομαχικών (σφαίρες και βλήματα 155 χιλιοστών), η οποία –ώς ένα βαθμό– αντιμετωπίζεται από ορισμένους στην Αθήνα και ως ευκαιρία ανασυγκρότησης μέρους της αμυντικής βιομηχανίας, εν προκειμένω των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ), για τη δυνατότητα συμμετοχής σε έναν επικερδή ανταγωνισμό που εκ των πραγμάτων ήδη εξελίσσεται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Το τελευταίο διάστημα, Ελληνες εκπαιδευτές πληρωμάτων για κύρια άρματα μάχης Leopard 1 εκπαιδεύουν Ευρωπαίους χειριστές. Αυτοί με τη σειρά τους εκπαιδεύουν τους Ουκρανούς (στη στρατιωτική αργκό αυτή η μέθοδος ονομάζεται και «train the trainer»). Από την ελληνική πλευρά προσφέρονται και άλλες εκπαιδευτικές μορφές, όπως η διοίκηση, ο έλεγχος μικρών κλιμακίων μάχης των χερσαίων δυνάμεων και η εξουδετέρωση εκρηκτικών μηχανισμών και ναρκών.
Υπενθυμίζεται πως η Ελλάδα έχει ήδη παραχωρήσει στην Ουκρανία –μέσω του μηχανισμού τριγωνικής ανταλλαγής– τεθωρακισμένα οχήματα μάχης ΒΜΡ-1 τα οποία αντικαταστάθηκαν από γερμανικά Μάρντερ. Επίσης, βλήματα και σκανδάλες αντιαεροπορικών πυραύλων τύπου Stinger, κατασχεμένα τυφέκια καλάσνικοφ ΑΚ-47, πολυβόλα γενικής χρήσης FN-MAG βελγικής κατασκευής, φορητά αντιαρματικά RPG-18 αλλά και πυραύλους για τους πολλαπλούς εκτοξευτές τύπου RM-70 των ουκρανικών χερσαίων δυνάμεων.
Σημαντική είναι η συμβολή της Ελλάδας σε σφαίρες διαμετρήματος 7,62 χιλιοστών και βλήματα 155 χιλιοστών, 105 και 203 χιλιοστών για το ουκρανικό πυροβολικό. Ας σημειωθεί ότι αποτελεί πάγιο αίτημα Ουκρανών και Αμερικανών να παραχωρηθούν αντιαεροπορικά συστήματα S-300, το οποίο η Αθήνα και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχουν απορρίψει σε διάφορα επίπεδα.
Δημοσίευση σχολίου