Γράφει ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΙΛΗΣ*
Οι τελευταίες εξελίξεις γύρω από το Κυπριακό λογίζονται ενθαρρυντικές, θέτοντας τις βάσεις για τις επικείμενες διαπραγματεύσεις. Από τις σημαντικές παραμέτρους των διεργασιών είναι αδιαμφισβήτητα ο ενεργειακός πλούτος της Μεγαλονήσου σε τρία επίπεδα:
α) στην κατανομή των κερδών με βάση την αναλογικότητα στις δύο κοινότητες στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης,
β) στην καθολική αναγνώριση του δικαιώματος της Κυπριακής Δημοκρατίας να ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα εντός της ΑΟΖ της, συμπεριλαμβανομένης της αξιοποίησης των πόρων που βρίσκονται εντός αυτής, και
γ) στην προοπτική, σε περίπτωση λύσης, τροφοδοσίας της τουρκικής αγοράς με κυπριακό φυσικό αέριο. Για το πρώτο και το τρίτο, προϋπόθεση καθίσταται η προσαρμογή της Τουρκίας στις αδήριτες πραγματικότητες που διαμορφώνονται στην ευρύτερη περιοχή και οι οποίες καταδεικνύουν ότι δεν χωρούν επιπλέον εντάσεις στην ήδη τεταμένη κατάσταση.
Η σταθεροποίηση μέσω ευρύτερων συνεννοήσεων είναι με τη σειρά της αναγκαία συνθήκη για την πολυπόθητη ευημερία, όχι μόνο για την Κύπρο, αλλά για μια σειρά περιφερειακών κρατών.
Και αυτή ασφαλώς δεν θα προέλθει μέσα από κενές περιεχομένου απειλές για δήθεν αποσταθεροποίηση, οι οποίες έτσι και αλλιώς αναιρούνται εν τοις πράγμασι από τη συμμετοχή εταιρειών διεθνούς εμβέλειας στην εκμετάλλευση των κυπριακών κοιτασμάτων και τη συνεπαγόμενη εμπιστοσύνη που δείχνει η αγορά ενέργειας στη Λευκωσία.
Αντί λοιπόν των αντιπαραγωγικών ρητορικών θα ήταν χρήσιμο και για την ίδια την Αγκυρα να υιοθετήσει μια περισσότερο εποικοδομητική ατζέντα στο Κυπριακό, γεγονός που θα αναδείξει τα σημαντικά οφέλη από ενδεχόμενες μελλοντικές συνέργειες μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών. Αναμφίβολα, η προοπτική τροφοδοσίας σε ανταγωνιστικές τιμές της τουρκικής αγοράς, η οποία αυτή τη στιγμή πλήττεται από τις υψηλές τιμές αγοράς φυσικού αερίου από Ρωσία, Ιράν και Αζερμπαϊτζάν και επιχειρεί να αναθεωρήσει αρκετά συμβόλαια, είναι μια ενδιαφέρουσα αν όχι ελκυστική εναλλακτική, που πρέπει να εξεταστεί με οικονομοτεχνικούς όρους.
Αν εν συνεχεία, και πάντα στη βάση των ποσοτήτων προς διάθεση, του κόστους μεταφοράς και των αναγκών της κάθε αγοράς, κριθεί συμφέρουσα για τη Λευκωσία έναντι ή συμπληρωματικά άλλων σεναρίων (υγροποιημένο αέριο στο Βασιλικό, υγροποίηση στους δύο ανενεργούς σταθμούς της Αιγύπτου, αγωγός προς Ευρώπη μέσω Ελλάδας, τροφοδότηση ασιατικής αγοράς) τότε πολλαπλασιάζονται οι πιθανότητες η ενέργεια να αποτελέσει μοχλό άμβλυνσης και πρόκλησης συμπράξεων, όχι, ωστόσο, και οριστικών διευθετήσεων. Αν, πάντως, η Κύπρος θέλει να έχει ρόλο και λόγο στις εξελίξεις πρέπει να στηριχτεί στις δικές της δυνάμεις και όχι σε δεκανίκια, των οποίων τα συμφέροντα μπορεί στο τέλος της μέρας να την αφήσουν «ξεκρέμαστη». Παρά τον εν δυνάμει καταλυτικό ρόλο των υδρογονανθράκων, αυτό που όλοι πρέπει να επιζητήσουμε είναι μία συμφωνία με αντοχή και διάρκεια στον χρόνο, όχι πλασματικές συναινέσεις που υπόκεινται στην αβεβαιότητα της αναίρεσης.
* Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων
πηγή
Δημοσίευση σχολίου