Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Μετά τον διπλωματικό “θρίαμβο” , όπως υποστηρίζει η ελληνική κυβέρνηση και γελά κάθε σοβαρός αναλυτής, εναντίον της Άγκυρας στην τελευταία σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σήμερα διεξάγεται στη Βάρνα της Βουλγαρίας η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. και της Τουρκίας, με στόχο τη γεφύρωση των διαφορών μεταξύ των δυο πλευρών.
Αυτό που αρνούνται να καταλάβουν οι κυβερνώντες και δυστυχώς όχι μόνο στην Ελλάδα, είναι ότι η Τουρκία και η ΕΕ δεν μπορούν να συναντηθούν διότι έχουν τελείως διαφορετική στρατηγική. Παρόλα αυτά οι Ευρωπαίοι θα συνεχίζουν να χαϊδεύουν τον Ταγίπ Ερντογάν, φοβούμενοι τη ζημιά την οποία μπορεί να προκαλέσει με ένα νέο μαζικό κύμα παράνομων μεταναστών και προσφύγων, στις ήδη επιβαρυμένες ευρωπαϊκές κοινωνίες.
Εάν κανείς καθίσει και αναλογιστεί τις κορυφαίες στρατηγικές απειλές για την Ευρώπη, σίγουρα θα τοποθετήσει ψηλά στη λίστα, την επιθετικότητα της Ρωσίας στρατιωτικά, αλλά και σε επίπεδο ηλεκτρονικού πολέμου, πολύ κοντά θα ακολουθήσει η τρομοκρατική απειλή από τους θαυμαστές-στρατιώτες του Ισλαμικού Κράτους (ISIS), προσθέτοντας σε αυτό την απειλή του εξτρεμισμού και του προσφυγικού, και ίσως την πυρηνική απειλή από το Ιράν.
Για τη σημερινή Τουρκία οι στρατηγικές απειλές είναι τελείως διαφορετικές. Είναι οι Κούρδοι του PKK και οι αποσχιστικές τους τάσεις στα νοτιοανατολικά της χώρας, οι σύμμαχοί τους του YPG, στη Συρία, και το κίνημα Γκιουλέν στο εσωτερικό, τα οποία σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν απειλές ασφάλειας για την Ευρώπη και τη Δύση ευρύτερα.
Το μόνο το οποίο μπορεί να αποτελεί κοινή απειλή είναι το ISIS, αλλά και σε αυτό το καθεστώς Ερντογάν, έχει παίξει ένα βρώμικο παιχνίδι βοηθώντας στην ουσία τους τζιχαντιστές αναφορικά με μεταφορές όπλων και πετρελαίου.
Ο Ταγίπ Ερντογάν και το καθεστώς του στην Τουρκία, αντιμετωπίζουν την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες ως αντιπάλους, οι οποίοι συνεργάζονται με τους εχθρούς τους, τους Κούρδους του PKK/YPG, και τους Γκιουλενιστές.
Αυτός είναι και ο βασικός λόγος του φλερτ του Ταγίπ Ερντογάν με τη Μόσχα και τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ένα φλερτ το οποίο μεταφράζεται σε οικονομική συνεργασία πολλών δις και σε οικοδόμηση από τη Επιχείρηση Ατομικής Ενέργειας της Ρωσίας (Rosatom), του πυρηνικού σταθμού στο Ακουγιού, και την πιθανή αγορά του αντιπυραυλικού συστήματος S-400 από τη Ρωσία.
Ταυτόχρονα η Τουρκία συμμετέχει μαζί με τη Ρωσία και το Ιράν, στην κοινή τους διαδικασία για την ειρήνευση στη Συρία, με συναντήσεις που έχουν γίνει στο Σότσι της Ρωσίας, και την Αστάνα, του Καζακστάν, φτύνοντας στην ουσία της Δύση, της οποίας υποτίθεται ότι είναι σύμμαχος στο ΝΑΤΟ.
Σε κάθε περίπτωση στην παρούσα φάση οι στρατηγικές επιδιώξεις της Ε.Ε., της Δύσης και της Τουρκίας του Ερντογάν, είναι εκ διαμέτρου αντίθετες και στην ουσία συγκρουόμενες.
Όσο αφορά τις Ηνωμένες Πολιτείες, μιλάμε για μια τελείως διαφορετική περίπτωση. Η Ουάσιγκτον για τους δικούς της στρατηγικούς λόγους και λόγω του όγκου και της στρατηγικής τοποθεσίας της Τουρκίας, την οποία, στρατηγικά, διαχωρίζει από τον Ερντογάν, αργά ή γρηγορά θα βρει τρόπο αποκατάστασης στη σχέση των δύο χωρών, και τουλάχιστον δεν θα προχωρήσει τη σύγκρουση με την Άγκυρα στα άκρα, παρά τους ευσεβείς πόθους κάποιων.
Με την ΕΕ, όμως, μια οντότητα στερούμενη στρατηγικής βαρύτητας, στην παρούσα φάση, η Τουρκία του Ερντογάν, έχει τη δυνατότητα και μπορεί να παίξει σκληρό ροκ. Ο Ερντογάν, είτε αρέσει είτε όχι, έχει το πάνω χέρι, έναντι της αστείας, σήμερα, στρατηγικά ΕΕ, με αποτέλεσμα οι σκληρές ανακοινώσεις εντυπωσιασμού να του προκαλούν γέλιο. Ειδικά μάλιστα όταν, όπως έχει αποδειχθεί, μπορεί να κάνει άγριο ανατολίτικο παζάρι, με κάθε μια χωριστά από τις σημαντικές ευρωπαϊκές χώρες, παρά το γεγονός ότι είναι κράτη μέλη της ΕΕ.
Και μόνο το γεγονός ότι η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ και της Τουρκίας λαμβάνει χώρα σήμερα, αποτελεί νίκη για την Άγκυρα και τον Ερντογάν.
Εάν πραγματικά είχε τα κότσια να τιμωρήσει τον Ερντογάν και την Τουρκία, η Γερμανική ΕΕ, γιατί σέρνει την ηγεσία της Ευρώπης στη Βάρνα να διαπραγματευτούν μαζί του. Εκτός και εάν τον καλεί για να του πει πρόσωπο με πρόσωπο ότι στην περίπτωση που δεν σταματήσει να προκαλεί και να αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα και την εθνική κυριαρχία χωρών μελών της ΕΕ, θα υποστεί βαρύτατες κυρώσεις. Τότε να την χειροκροτήσουμε όλοι και να μιλήσουμε όχι μόνο για διπλωματικό αλλά για στρατηγικό θρίαμβο.
Έλα όμως που κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να γίνει, και θα έχουμε πάλι φτηνούς φραστικούς λεονταρισμούς και φτύσιμο από τον Ερντογάν. Μακάρι να συμβεί το αντίθετο.
*Ο Δημήτρης Απόκης, είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University, μέλος του The International Institute of Strategic Studies.
Δημοσίευση σχολίου