Πριν από μήνες η αποκάλυψη της ανάμιξης του Ιράν στον πόλεμο τα Υεμένης και η έμμεση ανάμιξη της Ρωσίας σε αυτόν, στάθηκε η αφορμή να αναζητήσω βαθύτερα αίτια και ποιο μακροχρόνιες στρατηγικές στα σχέδια της Ρωσίας. Η απορία ήταν γιατί η Ρωσία να αναμιχθεί σε μία περιφερειακή σύρραξη πολύ μακριά από την επικράτειά της, την ώρα που είναι επικίνδυνα απλωμένη στην Συρία και ταυτόχρονα αντιμετωπίζει άμεση απειλή από το ΝΑΤΟ στα σύνορά της.
Το όλο σχέδιο είναι να σπάσει τον κλοιό που περισφίγγει γύρω της η δύση, με το να της εξουδετερώσει το βασικό εργαλείο που διαθέτει το ΝΑΤΟ για αυτό τον σκοπό , το οποίο είναι η δυνατότητα να ελέγχει τις θάλασσες και να μετακινεί στρατεύματα μεγάλης ισχύος, μέσω του τεράστιου στόλου του, όπου και όποτε επιθυμεί.
Το πρόβλημα για την Ρωσία είναι ότι δεν έχει ανάλογο στόλο για να αντιπαρατεθεί έστω και αποτρεπτικά απέναντι στο ΝΑΤΟ και για να φτιάξει ,χρειάζονται πολλά χρόνια και ακόμα περισσότερα χρήματα, πράγματα τα οποία δεν μπορεί να διαθέσει επαρκώς. Έτσι ακολουθεί άλλες επιλογές.
Καταρχήν δημιουργεί την συμμαχία των BRICS ώστε να καλύψει μέσω της συνέργειας το κενό ναυτικής ισχύος ή ένα μέρος αυτού και ταυτόχρονα τουλάχιστον, αποσπώντας της μέρος του ελέγχου που η Αμερική έχει αυτή την στιγμή. Εκτός από τη ύπαρξη στόλου αυτού καθαυτού, εξόχως σημαντικό κομμάτι του σχεδιασμού είναι ο έλεγχος κομβικών σημείων στον παγκόσμιο χάρτη, κυρίως περασμάτων, πορθμών και διωρύγων που μπορούν επιτρέψουν ή να απαγορεύσουν, την κίνηση τόσο των εμπορικών, όσο και των πολεμικών στόλων.
Το δεύτερο σκέλος του σχεδίου αυτού της Ρωσίας είναι να αυξήσει την δική της δυνατότητα να προβάλλει ναυτική ισχύ με το όποιο ναυτικό διαθέτει και μάλιστα να αντισταθμίσει το μειονέκτημα ότι είναι μία περίκλειστη χώρα στο εσωτερικό της ευρασιατικής ηπείρου και το ότι οι λίγες θάλασσες στις οποίες έχει πρόσβαση, δεν επικοινωνούν μεταξύ τους.
Πέραν από τον γεωστρατηγικό τομέα η Ρωσία κινείται και στον γεωοικονομικό τομέα και ειδικά σε ό,τι αφορά την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Η διατήρηση της σχεδόν μονοπωλιακής αποκλειστικότητας ΄στο φυσικό αέριο που διαθέτει στην Ευρώπη είναι ένας κορυφαίος γεωοικονομικός στόχος και δεν θα τον αφήσει εύκολα να απειληθεί, ούτε από μη ελεγχόμενους από αυτήν αγωγούς(Κατάρ), ούτε από τα προσδοκόμενα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου.
Επειδή δεν έχει ούτε το ηθικό δικαίωμα ούτε την πρακτική δυνατότητα να το κάνει από μόνη της, επιχειρεί να συμμετέχει στην εκμετάλευσή τους μέσω επιχειρηματικών κοινοπραξιών και μέσω της σύναψης διακρατικών σχέσεων με φιλικά προς αυτήν κράτη. Έτσι διατηρεί μέρος του ελέγχου και έχει πάντα λόγο στις όποιες αποφάσεις λαμβάνονται.
Ας αναλύσουμε τα τρία σκέλη της στρατηγικής Πούτιν με την σειρά.
Το μεγάλο διακύβευμα είναι η κυριαρχία πάνω στην θαλάσσια και παράκτια περιφέρεια της «παγκοσμίου νήσου» δλδ της Ευρασίας και της Αφρικής μαζί, που αυτή την στιγμή ελέγχεται από το ναυτικό των ΗΠΑ και των άλλων συμμάχων του ΝΑΤΟ έτσι ώστε να ελέγχουν την παγκόσμια οικονομία μέσω του ελέγχου του εμπορίου και των ροών των πρώτων υλών.
Ταυτόχρονα ελέγχεται και η προσβασιμότητα ανταγωνιστικών δυνάμεων προς την αμερικανική ήπειρο. Τα σημεία που επιτρέπουν ή απαγορεύουν την κίνηση στις θάλασσες είναι τα εξής..(ΕΙΚΟΝΑ ΕΠΑΝΩ)
1)τα στενά του Γιβραλτάρ όπου επικοινωνεί η Μεσόγειος με τον Ατλαντικό.
2) Η διώρυγα του Σουέζ όπου ενώνει την Μεσόγειο με την Ερυθρά θάλασσα .
3)Τα στενά του Άντεν όπου ενώνεται η ερυθρά με τον Ινδικό. Από τα δύο τελευταία σημεία περνάνε οι υδρογονάνθρακες που τροφοδοτούν την Ευρώπη καθώς και το εμπόριο μεταξύ Κίνας και Ευρώπης. Συνεχίζουμε με
4)τα στενά του Ορμούζ που ενώνουν τον Περσικό κόλπο με τον Ινδικό ωκεανό. Εδώ παράγεται το μεγαλύτερο μέρος από τους παγκόσμιους υδρογονάνθρακες.
5)Μετά έρχονται τα στενά της Μαλάκας μεταξύ του νοτίου άκρου της χερσονήσου της Ινδοκίνας και της Σουμάτρας. Από εκεί περνάει το μεγαλύτερο μέρος του εμπορίου της Κίνας, Ιαπωνίας και Κορέας.
6)Η θάλασσα της Κίνας, που ενώ μέχρι πρόσφατα ήταν ελεύθερη για όλους, τώρα με την δημιουργία τεχνιτών νησιών από την Κίνα που διεκδικούν και χωρικά ύδατα δημιουργεί εμπόδια στην ναυσιπλοία.
7) Η διώρυγα του Παναμά επιτρέπει το εμπόριο μεταξύ Ειρηνικού και Ατλαντικού ωκεανού, καθώς και την μεταφορά μονάδων του ναυτικού των ΗΠΑ από τον ένα ωκεανό στον άλλο.
Παράλληλα ο αποκλειστικός έλεγχός της από τις ΗΠΑ απαγορεύει σε οποιαδήποτε εχθρική τους χώρα να κάνει το ίδιο.
Τελευταία άφησα τα σημεία άμεσου ρωσικού ενδιαφέροντος. Αυτά είναι..
8)Τα στενά Σκάγεραγκ μεταξύ Δανίας και Σκανδιναυίας που ελέγχουν το πέρασμα από τον Ατλαντικό προς την Βαλτική.
9)Τα στενά του Βοσπόρου (και δευτερευόντως το Αιγαίον πέλαγος)που ελέγχουν το πέρασμα Μεσογείου και Μαύρης θάλασσας.
10)Την χερσόνησο της Κριμαίας που ελέγχει το πέρασμα στην Αζωφική θάλασσα αλλά και ευρύτερα επιτηρεί το σύνολο της Μαύρης θάλασσας.
11)Τα περάσματα του Αρκτικού κύκλου, τα τελευταία χρόνια με την αύξηση της θερμοκρασίας έχουν γίνει επίκαιρα, γιατί με το λιώσιμο των πάγων παραμένουν ανοιχτά για όλο και μεγαλύτερα διαστήματα για τα πλοία, χωρίς την χρήση παγοθραυστικών.
11Α) Το σημαντικότερο είναι το λεγόμενο «βορειοδυτικό πέρασμα» μεταξύ του ηπειρωτικού Καναδά και των νησιών του αρκτικού.
11Β)Ο Βερίγγειος πορθμός είναι το δεύτερο ποιο σημαντικό και ακολουθεί
11Γ) η ακτογραμμή της Σιβηρίας που ακόμα δεν μπορεί να γίνει προσιτή χωρίς παγοθραυστικά.
Η δυνατότητα ναυσιπλοίας σε αυτά τα νερά εξοικονομεί χιλιάδες χιλιόμετρα διαδρομών για τα πλοία, για δρομολόγια που αλλιώς πρέπει να κατέβουν νοτίως ως τον Παναμά ή να περιπλεύσουν όλη την Ευρασία. Όλη η περιοχή αυτή αποκτάει επιπλέον ιδιαίτερη σημασία γιατί έχουν βρεθεί τεράστια κοιτάσματα υδρογονανθράκων υποθαλασσίως.
Μέχρι προσφάτως όλα αυτά τα κομβικά σημεία ήταν κάτω από τον απόλυτο έλεγχο των ΗΠΑ και χωρών φιλικών προς αυτές με εξαίρεση την Αρκτική που δεν ήταν σε κανέναν προσιτή.
Αυτό, τα τελευταία χρόνια άρχισε να αλλάζει με ένα ντόμινο ανατροπών, αρχής γενομένης με την προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία και ακολουθούμενη από την σύναψη σχέσεων της νέας αιγυπτιακής κυβέρνησης του στρατηγού Σίσι, με την Ρωσία. Και στις δύο περιπτώσεις, πρόκειται για κλασικές στρατηγικές γκάφες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Προσπάθησαν (οι ΗΠΑ)να αντικαταστήσουν την φιλορωσική κυβέρνηση του Κιέβου με μία εξαρτώμενη από τους ιδίους, έτσι ώστε να μπορέσουν να μεταφέρουν τις βάσεις τους στα ρωσικά σύνορα . Έτσι δημιούργησαν μία χρωματιστή επανάσταση, οργανωμένη από τις αμερικανικές και γερμανικές μυστικές υπηρεσίες και χρησιμοποιώντας χιλιάδες μισθοφόρους-οργισμένους πολίτες, έφεραν στην εξουσία μία κυβέρνηση νεοναζιστών που αμέσως άρχισαν τα πογκρόμ εναντίων του ρωσόφιλου-ρωσόφωνου πληθυσμού.
Εδώ είναι που έπεσαν έξω, γιατί δεν υπολόγισαν την αστραπιαία κίνηση της Ρωσίας να καταλάβει την στρατηγικής σημασίας Κριμαία, ούτε και την αντίδραση του ρωσικής καταγωγής πληθυσμού του Ντονμπάς που εξοπλισμένος από την Ρωσία, αντιστέκεται σθεναρά στους χασάπηδες του Κιέβου, μέχρι σήμερα.
Την ίδια περίοδο ξεκίνησαν τις «αραβικές ανοίξεις» δλδ υποκινούμενες επαναστάσεις εναντίων καθεστώτων αραβικών χωρών που δεν ήταν απόλυτα υπάκουες στην δύση.
Στην Τυνησία πέτυχε εύκολα, στην Λιβύη χρειάστηκε να επέμβουν στρατιωτικά οι Γάλλοι και οι λοιποί σύμμαχοι, γιατί ο Καντάφι αντιστέκονταν .
Στην Αίγυπτο ενώ στην αρχή φάνηκε να πετυχαίνει, με την πτώση του Μουμπάρακ και την άνοδο του ισλαμιστή Μόρσι, στην συνέχεια έγινε η μεγάλη ανατροπή με την φυλάκιση ΄της κυβέρνησης Μόρσι από το στρατιωτικό καθεστώς του Σίσι.
Το εντυπωσιακό είναι ότι αυτή η ανατροπή έγινε από πατριωτικές δυνάμεις στο εσωτερικό της Αιγύπτου χωρίς έξωθεν επέμβαση και με την συναίνεση μεγάλου μέρους του λαού, που στο λίγο διάστημα της διακυβέρνησης των ισλαμιστών, απογοητεύτηκε και στράφηκε εναντίων τους. Ο Σίσι και η κυβέρνησή του, κράτησαν μία αρκετά μετριοπαθή στάση όσον αφορά την αντιμετώπιση του αμερικανικού παράγοντα, διατηρώντας ισορροπίες μεταξύ Ρωσίας και δύσης, πάντως έχει πολύ ποιο φιλορωσικό προφίλ από τον Μουμπάρακ που έριξαν οι Αμερικάνοι. Μάλιστα μετά από πολλές δεκαετίες παράγγειλε όπλα στους Ρώσους.
Έτσι οι Αμερικανοί δεν ελέγχουν πλέον τα στενά του Σουέζ όπως τα έλεγχαν επί Μουμπάρακ και ακόμα περισσότερο επί Μόρσι. Βέβαια ούτε και οι Ρώσοι έχουν τον έλεγχο ,πάντως είναι μία σημαντική ανατροπή υπέρ τους . Ταυτόχρονα η κατάληψη της Κριμαίας και η αντίσταση στην αν. Ουκρανίας έδωσαν τον έλεγχο της Αζωφικής και της Μαύρης θάλασσας καθαρά στην Ρωσία και επιπλέον απέτρεψαν την δημιουργία βάσεων στην Ουκρανία.
Η συνέχεια έγινε με την αραβική άνοιξη της Συρίας και το plan B που εφήρμοσαν οι ΗΠΑ, όταν η αντίσταση του καθεστώτος Άσαντ αποδείχτηκε σθεναρότερη του αναμενομένου, το οποίο ήταν η δημιουργία του ΙΣΙΣ. Στρατηγικός στόχος των ΗΠΑ και των Αράβων του κόλπου ήταν να εμποδίσουν το πέρασμα ιρανικού αγωγού αερίου προς την Ευρώπη μέσω Συρίας και ταυτόχρονα, να δημιουργήσουν έναν δικό τους αγωγό που να περνάει το καταριανό αέριο στην Ευρώπη.
Η Ρωσία είχε τρείς λόγους να επέμβει
1)δεν μπορούσε να αφήσει μιά χώρα πιστή σύμμαχο, που μάλιστα φιλοξενεί την μοναδική ναυτική της βάση εκτός Ρωσίας, να πέσει στα χέρια αντιπάλων
2) δεν μπορούσε να αφήσει τον άλλο σύμμαχο, το Ιράν, να απομονωθεί από τις εχθρικές σουνιτικές χώρες και
3)αν έπεφτε η Συρία, οι ισλαμιστές θα έφταναν μέχρι τα ρωσικά σύνορα και τις ισλαμόφιλες καυκασιανές επαρχίες, που στοίχισαν τόσο αίμα στον ρωσικό στρατό για να τις υποτάξει.
Έτσι με διακριτικότητα επενέβει προς βοήθεια του Άσαντ και στην συνέχεια, με υποδειγματική διπλωματική ευελιξία, διαχειρίστηκε τις αντιδράσεις της δύσης, αποσοβώντας επέμβασή της που θα είχε απρόβλεπτες συνέπειες. Μετά την, φτιαχτή, επίθεση του ΙΣΙΣ με τα χημικά στην Δαμασκό, έκανε μία επίδειξη ισχύος και μία αντιπρόταση για των έλεγχο των χημικών όπλων που οι ΗΠΑ δεν μπορούσαν να απορρίψουν.
Στην κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού από τους Τούρκους δεν ανταπέδωσε ισοδύναμα, πράγμα που φάνηκε στην αρχή σαν ολιγωρία αλλά αργότερα απέδωσε πολλαπλά, όταν μετά το τουρκικό πραξικόπημα απέσπασε τον Ερντογάν από το άρμα της δύσης.
Ο Τούρκος ηγέτης με την αλαζονική συμπεριφορά ,κατάφερε να αποξενωθεί από τους παλιούς του συμμάχους και μετά το πραξικόπημα που πιστεύει ότι του έστησαν ,η Ρωσία, με την συγκαταβατική συμπεριφορά της, φάνηκε ως μία εναλλακτική λύση. Έτσι, τώρα φεύγουν οι δυτικοί από το Ιντσιρλίκ, και τα στενά του Βοσπόρου, που κλείνουν τους Ρώσους στην Μαύρη θάλασσα, δεν είναι πλέον στην αποκλειστική κυριαρχία του ΝΑΤΟ, όπως πριν.
Βέβαια, οι φιλοδυτικές δυνάμεις εντός Τουρκίας δεν έχουν πεί την τελευταία τους λέξη, ούτε ο Ερντογάν έγινε ξαφνικά κολλητός του Πούτιν, παιχνίδια ισορροπιών παίζει, όμως το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι, και εδώ η Ρωσία απέσπασε μέρος, έστω, του ελέγχου των στενών από την δύση.
Στο μέτωπο του Ειρηνικού, το πόνημα για την διάνοιξη της διώρυγας της Νικαράγκουα βρίσκεται σε εξέλιξη από κοινοπραξία Κίνας και Ρωσίας. Όταν κάποτε τελειώσει οι ΗΠΑ θα έχουν χάσει το μονοπώλιο της ναυσιπλοίας μεταξύ Ατλαντικού και Ειρηνικού.
Ένα τόσο σημαντικό σημείο, τόσο κοντά στο μαλακό τους υπογάστριο, θα είναι στα χέρια αντιπάλων.
Στον αρκτικό κύκλο η Ρωσία έχει κάνει αρκετές εντυπωσιακές κινήσεις αιφνιδιάζοντας τους πάντες. Καταρχήν έφτιαξε μία μεγάλη αεροπορική βάση, ακριβώς στον βόρειο πόλο, πάνω στους πλωτούς πάγους. Ύστερα φτιάχνει ή επεκτείνει στρατιωτικές βάσεις και λιμάνια σε χερσαία σημεία του αρκτικού κύκλου. Επίσης φτιάχνει έναν νέο στόλο από παγοθραυστικά καινούργιας τεχνολογίας, καθώς και εμπορικά πλοία που θα μπορούν να πλεύσουν σε λεπτό πάγο χωρίς την βοήθεια παγοθραυστικών. Ταυτόχρονα κινείται έντονα διπλωματικά, για τα δικαιώματά της στην περιοχή, ενώ έχει κάνει και υποθαλάσσιες έρευνες για υδρογονάνθρακες, με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα.
Οι πάγοι είναι το φυσικό περιβάλλον των Ρώσων και εδώ πράγματι βρίσκονται πολύ μπροστά από τους αντιπάλους τους, κερδίζοντας σημαντικό μερίδιο κυριαρχίας, σε αυτό το άλλοτε απρόσιτο σημείο της υφηλίου.
Όταν ξεκίνσε η επίθεση της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη, το ασήμαντο αυτό θέατρο επιχειρήσεων προσέλκυσε μεγάλο αριθμό εμπλεκομένων. Μεταξύ αυτών το Ιράν που έσπευσε να ενισχύσει τους ομόδοξους Σιίτες Χούτι, οι Αμερικάνοι με το ναυτικό τους προσπάθησαν να αποκλείσουν την Υεμένη ,για να μην ενισχυθεί από τους Ιρανούς και οι Ρώσοι και οι Κινέζοι έστειλαν εξοπλισμό μέσω του Ιράν, μεταξύ του οποίου και αντιπλοικά βλήματα τα οποία χρησιμοποιήθηκαν κατά των αμερικανικών πλοίων.
Η αφύσικη αυτή κλιμάκωση με έκανε να σκεφτώ ότι αυτό ίσως είναι μέρος ενός ποιο μεγάλου θεάτρου επιχειρήσεων και κατέληξα στην θεωρία μου, του σπασίματος της περικύκλωσης της Ρωσίας από΄την δύση, με τον έλεγχο γεωστρατηγικών σημείων από πλευράς των Ρώσων και των συμμάχων τους, που την ανέπτυξα στο τότε άρθρο μου. Είχα μάλιστα, τότε, αποτολμήσει μία πρόβλεψη ,ότι από την στιγμή που η Ρωσία άμεσα ή μέσω συμμάχων ελέγχει (μερικώς) την άνω είσοδο της Ερυθράς θάλασσας (Σουέζ) και μέσω των Χούτι ελέγχουν και την μία πλευρά των στενών του Άντεν η επόμενη κίνηση θα ήταν να προσπαθήσουν να καταλάβουν και την άλλη πλευρά των στενών έτσι ώστε να ελέγχουν και την κάτω είσοδο της Ερυθράς.. Δεν πέρασαν λίγοι μήνες και ανακοινώθηκε η δημιουργία μιάς μεγάλης κινεζικής στρατιωτικής βάσης στο Τζιμπουτί, ακριβώς στο απέναντι πλευρό των στενών. Μπορεί οι Ρώσοι να μην έχουν επαρκή ναυτικό για να ανοιχτούν στον Ινδικό ωκεανό, όμως έχουν οι Κινέζοι σύμμαχοί τους, οι οποίοι μάλιστα έχουν ζωτικά συμφέροντα στην Αφρική.
Στο διάστημα που μεσολάβησε είχαμε την «επίθεση» φιλίας του Πούτιν προς τον Ερντογάν, την περαιτέρω προώθηση του συριακού στρατού και των συμμάχων του στο μέτωπο της Συρίας, την κρίση στο Κατάρ και την ανακοίνωση της εύρεσης ενός γιγαντιαίου κοιτάσματος φυσικού αερίου στην θαλάσσια περιοχή μεταξύ Λιβύης και Ελλάδος.
Ο προσεταιρισμός της Τουρκίας από την Ρωσία έφερε στην δεύτερη πολλαπλά οφέλη.
1) κλόνισε τη νατοική συμμαχία φέρνοντάς την σε διάσταση με έναν σημαντικό εταίρο
2)εξασφάλισε πέρασμα για τους αγωγούς της (South stream) που να μην ελέγχεται από τους Γερμανούς, οι οποίοι για τις δικές τους ηγεμονικές φιλοδοξίες, θέλουν να μπορούν να κλείνουν την παροχή ενέργειας σε Ευρωπαίους «εταίρους» που δεν τους είναι υπάκουοι.
3) εξασφαλίζει απρόσκοπτη κίνηση στα στενά του Βοσπόρου. Από ΄τοτε που κέρδισε την εμπιστοσύνη του Ερντογάν δίνοντάς του πληροφορίες για το πραξικόπημα, έχουν μειωθεί σημαντικά οι τριβές μεταξύ των δύο χωρών, τόσο για το τι περνάει από τα Δαρδανέλια, όσο και για το τι γίνεται στην Συρία. Έτσι έχει μειωθεί σημαντικά η ικανότητα της δύσης να επιβάλει κυρώσεις στην Ρωσία μέσω της Τουρκίας και των στενών. 4) Φέρνει ποιο κοντά την Τουρκία με το Ιράν και έτσι δυσκολεύει την προσπάθεια των ΗΠΑ και του Ισραήλ να του επιβάλλουν κυρώσεις.
Η κρίση με το Κατάρ έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία, όταν ξαφνικά, χώρες φιλικές προς το εμιράτο έπεσαν να το κατασπαράξουν διακόπτοντας διπλωματικές σχέσεις και απειλώντας με πόλεμο. Αυτή η εντυπωσιακή ανατροπή απαιτεί μία ανάλογη ερμηνεία . Τι είχε να χωρίσει η Αίγυπτος με το Κατάρ για να κόψει διπλωματικές σχέσεις? Γιατί η Σαουδική Αραβία παραλίγο να εισβάλλει? Μέχρι τώρα Καταριανοί και Σαουδάραβες χρηματοδοτούσαν παρέα τον ΙΣΙΣ και την Τουρκία. Και εντάξει , η ισχυρή Σαουδαραβία εποφθαλμιεί τα κοιτάσματα του μικρού Κατάρ ειδικά τώρα που έχει οικονομικά προβλήματα. Έχουν επίσης ανταγωνισμό στο ποιος θα ηγηθεί του ισλαμικού κινήματος. Όμως γιατί τόσο ξαφνικά αυτή η επίθεση? Με ποια αφορμή? Και γιατί συντάχθηκαν τα άλλα μικρά κράτη του κόλπου εναντίων του?
Μόνο η αποκάλυψη μίας προδοσίας εκ μέρους του θα μπορούσε να δικαιολογήσει αυτή την συμπεριφορά . Η ταπεινή μου γνώμη είναι ότι το Κατάρ εξαναγκάστηκε να κάνει συμφωνία με το Ιράν. Βλέποντας ότι ο πόλεμος στην Συρία έχει χαθεί για το ΙΣΙΣ, συνειδητοποιεί ότι ο δικός του αγωγός αερίου δεν πρόκειται να κατασκευαστεί. Αντίθετα είναι πολύ πιθανό να περάσει ιρανικός αγωγός μέσω νοτίου (σιιτικού) Ιράκ και Συρίας. Αυτό θα έδινε συντριπτικό πλεονέκτημα στο ανταγωνιστικό ιρανικό αέριο. Έτσι, προφανώς, με ρωσική πρωτοβουλία δέχτηκε να συμμετάσχει στον ιρανικό αγωγό για να στέλνει και αυτό αέριο στην Ευρώπη. Δεν διαθέτω αδιάσειστα στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτή την εκδοχή. Όμως πιστεύω ότι οι πιθανότητες να συμβαίνει αυτό το σενάριο είναι πολύ μεγάλες.
Η Ρωσία έχει πολλαπλά οφέλη από μία τέτοια συμφωνία
1)ενώ μέχρι τώρα έλεγχε μόνο την μία πλευρά του Περσικού κόλπου μέσω Ιράν, τώρα πατάει πόδι και στην άλλη όχθη μέσω Κατάρ
2) μπαίνει εγγυητής στον αγωγό που ενώνει τα συμφέροντα τεσσάρων χωρών Ιράν-Ιράκ-Κατάρ-Συρία φυσικά με την συμμετοχή ρωσικών εταιρειών.
3)αποκτάει επιρροή στον έλεγχο του ισλαμικού κινήματος. Το Ιράν εξασφαλίζει κάποια ασυλία για τον αγωγό του, από τους υποκινούμενους από το Κατάρ Σουνίτες εξτρεμιστές. Το Κατάρ εξασφαλίζει την πολυπόθητη απεξάρτηση από τους εφοπλιστές. Το Ιράκ και η Συρία θα εισπράτουν τέλη διέλευσης και θα στέλνουν και δικό τους αέριο μέσω του ίδιου αγωγού.
Οι άλλες σουνιτικές χώρες του κόλπου δεν μπορούν να δεχτούν την συνθηκολόγηση με το σιιτικό Ιράν.
Η Αίγυπτος 1)τα είχε μαζεμένα με το Κατάρ από τότε που συμμετείχε στην ανατροπή του Μουμπάρακ μέσω της μουσουλμανικής αδελφότητας.
2) Με τον αγωγό μειώνεται η κίνηση στο κανάλι του Σουέζ και χάνει έσοδα.
3)η πρόσφατη ανακοίνωση της επέκτασης της τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στο Κατάρ δεν αρέσει καθόλου στην Αίγυπτο αφού οι σχέσεις τους είναι ευθέως εχθρικές.
4) Ο Σίσι, σε αντίθεση με τον Μουμπάρακ, κάνει σοβαρή προσπάθεια ώστε η Αίγυπτος να ηγηθεί του αραβικού κόσμου κάτι που θα φανεί και στο τέλος του παρόντος άρθρου. Γιαυτό δεν θα αφήσει κάποια πράγματα να περάσουν ανεμπόδιστα.
Βλέπουμε την ρωσική επιρροή να επεκτείνεται βήμα το βήμα σε όλα τα στρατηγικά σημεία του πλανήτη που είναι κρίσιμα για την κίνηση του στόλου της δύσης. Δηλαδή τους περικυκλώνει ενώ την περικυκλώνουν. Το άλλο σημαντικό ζήτημα είναι να αυξήσει την δική της παρουσία στις θάλασσες.
Η μη ικανή παρουσία της δεν οφείλεται μόνο στην ανεπάρκεια μέσων αλλά και κυρίως στην απομόνωση των κλειστών θαλασσών στις οποίες έχει έξοδο. Ο στόλος της Βαλτικής και ο στόλος της Μαύρης θάλασσας περιορίζονται από τα στενά του Σκάγεραγκ και του Βοσπόρου αντίστοιχα.
Παρόλο που νομικά, οι χώρες που τα κατέχουν, δεν έχουν δικαίωμα να εμποδίσουν την κίνηση των ρωσικών πλοίων, στην πράξη, μπορούν πολύ εύκολα να τα κλείσουν, εγκλωβίζοντας μέσα τις ρωσικές μοίρες και εμποδίζονάς τες να ενωθούν σε ενιαίο στόλο.
Ο στόλος της Κασπίας είναι εγκλωβισμένος λόγω γεωγραφίας, αφού στην πραγματικότητα η Κασπία είναι μία τεράστια λίμνη. Ο στόλος του Ειρηνικού είναι απομονωμένος , λόγω των τεράστιων αποστάσεων που τον χωρίζει από τους υπόλοιπους, αφού παρεμβάλλεται ολόκληρη η Ευρασιατική ήπειρος. Ο μόνος τρόπος επικοινωνίας είναι μέσω αρκτικού ωκεανού, όπου τον χειμώνα είναι εξαιρετικά δύσκολο ή με τον περίπλου σε τρείς ωκεανούς.
Στον ρωσοιαπωνικό πόλεμο, στις αρχές του 20ου αιώνα, ο ρωσικός στόλος, που στάθμευε στην Βαλτική, χρειάστηκε να περιπλέει επί μήνες την Αφρική και την Ασία για να βρεθεί στην θάλασσα της Ιαπωνίας όπου τελικά ηττήθηκε κατά κράτος από τους Ιάπωνες.
Το ερώτημα είναι πώς αυξάνουμε την κινητικότητα μεταξύ των απομονωμένων θαλασσίων ζωνών. Στον εμπορικό τομέα υπάρχει πολύ καλή εκμετάλευση του τεράστιου δικτύου πλωτών ποταμών που διατρέχουν την ρωσική επικράτεια. Τα ποτάμια επικοινωνούν μεταξύ τους με διώρυγες και έτσι ενώνουν όλες τις κλειστές θάλασσες μεταξύ τους. Τα εμπορεύματα μεταφέρονται με ειδικά ποταμόπλοια με επίπεδες καρίνες για να μην βρίσκουν στα αβαθή και χαμηλές υπερκατασκευές για να περνάνε εύκολα κάτω από γέφυρες.
Τα σκάφη αυτά είναι σε πολλές περιπτώσεις αρκετά μεγάλα αφού ξεπερνούν τους 6.000 τόνους δλδ όσο μία μεγάλη φρεγάτα ή αντιτορπιλικό. Φυσικά είναι αδύνατο να μπεί πλοίο ανοιχτής θάλασσας με βαθιά καρίνα σε ποτάμι γιατί θα βρεί στα αβαθή, ούτε ποταμόπλοιο-μαούνα να βγεί στην θάλασσα αφού θα ανατραπεί με τον πρώτο κυματισμό.
Η τεχνολογία όμως προχωράει και βρίσκονται λύσεις που να συνδυάζουν τα ασυμβίβαστα. Εδώ και 20 χρόνια η Ρωσία σχεδιάζει πλοία 500-800 τόνων με εξοπλισμό που θα ζήλευαν αντιτορπιλικά άνω των 7.000 τόνων. Μιλάμε για αντιπλοικά υπερηχητικά βλήματα και πυραύλους κρούζ πολύ μεγάλης εμβελείας. Οι κλάσεις Scorpion και Buyan ήταν κατάλληλες για παράκτια και παραποτάμια άμυνα λόγω μικρού εκτοπίσματος (500 τν) ενώ η νεότερη κλάση Karakurt των 800 τόνων μπορεί να επιχειρεί σε ανοιχτές θάλασσες, φέρει πυραύλους κρούζ τύπου Kalibr με εμβελεια 2500 χιλιομέτρων , αντιπλοικούς Onyx ίσως και Brahmos με εμβέλεια 300χλμ, ικανά ανταεροπορικά όπλα και διαμόρφωση stealth.
ΚΟΡΒΕΤΑ KARAKURT ΙΚΑΝΗ ΓΙΑ ΠΛΕΥΣΗ ΣΕ ΠΟΤΑΜΟΥΣ ΚΑΙ ΔΙΩΡΥΓΕΣ
Το εκτόπισμα των συγκεκριμένων κλάσεων τους επιτρέπει να ταξιδεύουν στα ποτάμια σε ιδανικές συνθήκες (υψηλή στάθμη νερού) και ίσως με κάποιες καινοτομίες να μπορούν να πλέουν τα ποτάμια με όλες τις συνθήκες. Πρόσφατα ανακοινώθηκε η διάνοιξη ενός καναλιού διαμέσω του Ιράν που θα ενώνει ατμοπλοικώς τηνΚασπία με τον Περσικό κόλπο. Και έτσι επιτυγχάνεται ο προαιώνιος στόχος των Ρώσων δλδ η έξοδός τους στις θερμές θάλασσες.
Εδώ έχουμε την μεγάλη ανατροπή. Την μετατροπή της τεράστιας ευρασιατικής μάζας στεριάς, σε εσωτερική ρωσική θάλασσα.
Εκμεταλευόμενη το ποτάμιο δίκτυο και τις νέες κλάσεις πλοίων «τσέπης» με δυσανάλογα ισχυρό οπλισμό, θα μπορεί να μεταφέρει ισχυρή ναυτική δύναμη από την Βαλτική στην Κασπία και από εκεί στον Περσικό κόλπο και τον Ινδικό ωκεανό ή την Μαύρη θάλασσα ή τον Αρκτικό ωκεανό και τανάπαλιν, χωρίς να περάσει ούτε καν κοντά από ζώνες που ελέγχουν οι δυτικοί. Κι όλα αυτά με κλάσμα του κόστους από όσο θα στοίχιζε για να φτιάξουν κλασικό στόλο κατά τα πρότυπα του ΝΑΤΟ.
Υπάρχουν βέβαια και μειονεκτήματα στην κλάση αυτή. Τα πλοία μπορεί να φέρουν όπλα μεγάλης εμβελείας αλλά το μικρό εκτόπισμα δεν επιτρέπει την μεταφορά μεγάλης αναχωρηγίας. Επίσης δεν μπορούν να ανοιχτούν στους ωκεανούς με κακοκαιρία, ούτε μπορούν να μείνουν καιρό δίχως ανεφοδιασμό. Όμως αυτό δεν αποτελεί προτεραιότητα. Σκοπός τους δεν είναι η κυριαρχία στους μακρινούς ωκεανούς αλλά η απώθηση του αμερικανικού στόλου μακριά από τις ακτές της Ευρασίας .Τα ηλεκτρονικά και τα ραντάρ των σκαφών δεν έχουν την εμβέλεια για να οδηγήσουν πύραυλους τόσο μεγάλου βεληνεκούς .
Όμως, εδώ ακολουθείται η ίδια φιλοσοφία με την ρωσική αεράμυνα, όπου τα αεροσκάφη δεν είναι αυτόνομες μονάδες, αλλά μέρος ενός ευρύτερου συστήματος. Ναι μεν τα σκάφη εκτοξεύουν τα βλήματα αλλά η καθοδήγησή τους γίνεται από άλλα μέσα όπως δορυφόρους ή ιπτάμενα ραντάρ. Δεν είναι απαραίτητη η αυτονομία τους σε αποστολές μακριά από την βάση όπως είναι για τα αμερικανικά, που επιχειρούν σε άλλες ηπείρους. Ο απώτερος στόχος δεν είναι η απόβαση στην αμερικανική ήπειρο αλλά η σε βάθος χρόνου απομόνωσή της από τα τεκταινόμενα στην Ευρασία.
Η κλάση karakurt θα φέρει επανάσταση στην ναυτική ιστορία ανάλογη ή μεγαλύτερη από αυτήν που έφερε η κλάση Dreadnought στις αρχές του 20ου αιώνα. Όχι τόσο για τις καινοτομίες που φέρουν τα πλοία αυτά καθαυτά, αλλά για τον τρόπο που θα χρησιμοποιηθούν για να αλλάξουν το πεδίο της μάχης.
Το τρίτο σκέλος της ρωσικής στρατηγικής είναι ο έλεγχος της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης. Η Ρωσία είναι ο βασικός προμηθευτής της Ευρώπης σε φυσικό αέριο και εν μέρει σε πετρέλαιο.
Ο πόλεμος στην Συρία έγινε για να απεξαρτηθεί η Ευρώπη από τους ρωσικούς αγωγούς αερίου μέσω του καταριανού αγωγού που σχεδιάζονταν. Όμως η ρωσική και ιρανική ανάμειξη απέτρεψαν αυτό σχέδιο και μάλιστα ετοιμάζουν άλλο αγωγό που θα μεταφέρει ιρανικό αέριο. Έτσι η τροφοδοσία της Ευρώπης εξαρτάται πάλι από την Ρωσία και τους συμμάχους της.
Η μεγαλύτερη όμως απειλή για το ρωσικό (σχεδόν) μονοπώλιο αερίου είναι τα κοιτάσματα της ανατολικής μεσογείου τα οποία είναι απ ότι φαίνεται ισοδύναμα αν όχι μεγαλύτερα από τα ιρανικά και τα καταριανά μαζί. Τα κοιτάσματα αυτά βρίσκονται πολύ ποιο κοντά στους τελικούς καταναλωτές (Ευρώπη) από ότι τα μεσανατολικά και επιπλέον ένα μεγάλο μέρος τους ανήκει σε χώρες της ΕΕ όπως η Κύπρος η Ελλάδα και η Ιταλία.
Το μόνο πρόβλημα είναι ότι βρίσκονται σε μεγάλα υποθαλάσσια βάθη και απέχουν πολύ από τις ακτές, οπότε ανεβάζει πολύ το κόστος τους. Βέβαια με μία ακόμα πολεμική κρίση στην Μέση Ανατολή η τιμή του πετρελαίου και του αερίου θα ανέβει αρκετά ώστε να είναι συμφέρουσα η εξόρυξή τους.
Η τακτική της Ρωσίας στην αντιμετώπιση του προβλήματος, είναι να συμμετέχει όσο το δυνατόν περισσότερο στην εκμετάλευσή τους μέσω των εξορυκτικών εταιριών της και επιπλέον να έχει μόνιμη διπλωματική αλλά και στρατιωτική παρουσία στην περιοχή, έτσι ώστε να μην μπορεί να γίνει κανένα τετελεσμένο χωρίς να ερωτηθεί η ίδια και να έχει λόγο στην λήψη των αποφάσεων.
Μέχρι τώρα έχει συμμετάσχει σε πολλές έρευνες στην κυπριακή και στην αιγυπτιακή ΑΟΖ. Στην Ελλάδα και στη Ιταλία προσπαθεί με διάφορους τρόπους να μπεί στην επικείμενη εκμετάλευση των οικοπέδων τους.
Τον Ιουνιο του 2017 ανακοινώθηκε η πώληση του 30% του τεράστιου αιγυπτιακού κοιτάσματος ΖΟΡ στην Ρωσία, ποιος ξέρει με τι ανταλλάγματα, τα οποία σίγουρα δεν είναι μόνο οικονομικά. Αυτό αποτελεί ανατροπή των δεδομένων όχι μόνο επειδή η Ρωσία γίνεται ενεργειακός παίκτης και σε αυτήν την περιοχή, αλλά και γιατί γεωστρατηγικά φέρνει την Αίγυπτο ακόμα ποιο κοντά της. Επιπλέον με την ενίσχυση της στρατιωτικής της παρουσίας στην Συρία και αλλού αποτρέπει την επέμβαση της Αμερικής και των συμμάχων της στην περίπτωση που προσπαθήσουν να ανατρέψουν καταστάσεις με την ισχύ των όπλων. Η εποχή που οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ μονοπωλούσαν την περιοχή φαίνεται να τελειώνει.
Προ ολίγου καιρού ανακοινώθηκε η ύπαρξη ενός τεράστιου κοιτάσματος αερίου στην θαλάσσια περιοχή μεταξύ Λιβύης και Ελλάδος. Από ό,τι διαβάσαμε στον τύπο ίσως να είναι εφάμιλλο του ιρανοκαταριανού κοιτάσματος στον Περσικό κόλπο. Μένει να επιβεβαιωθεί η είδηση.
Και εδώ ανακύπτει μεγάλο πρόβλημα γιατί και οι δύο χώρες βρίσκονται σε κενό εξουσίας. Στην μεν Λιβύη δεν υπάρχει συντεταγμένο κράτος και την χώρα διοικούν τμηματικά διάφορες φατρίες και φυλές που βρίσκονται σε διαρκή πόλεμο, στην δε Ελλάδα ενώ υπάρχει επίσημο κράτος και ενιαία αρχή διοίκησης, στην πραγματικότητα βρίσκεται υπό καθεστώς κατοχής (αν και παρουσιάζεται με ποιο διπλωματικούς όρους) ,αφού οι πολιτικές της δυνάμεις έχουν παραχωρήσει τα περιουσιακά στοιχεία της χώρας αλλά και το μεγαλύτερο μέρος των διοικητικών δομών, σε θεσμούς ,που τελικά είναι υπό τον έλεγχο των Γερμανών.
Η Γερμανία ,χωρίς να το συνειδητοποιούν οι πολίτες της, θέλοντας να δημιουργήσει την δική της ηγεμονία στην Ευρώπη, προσπαθεί να αυτονομηθεί ενεργειακά και ο δρόμος για αυτό περνάει από την κατάληψη των ελληνοκυπριακών κοιτασμάτων. Αυτός είναι και ο λόγος που η Ελλάδα στοχοποιήθηκε τόσο πολύ, ενώ άλλες χώρες του ευρωπαικού νότου που ήταν στην ίδια μοίρα δέχτηκαν πολύ λιγότερη επίθεση.
Σε κανέναν δεν αρέσει η αυτονόμηση των Γερμανών. Ούτε στους Αμερικάνους, ούτε στους υπόλοιπους συνειδητοποιημένους Ευρωπαίους( βλέπε Βρετανία), ούτε περισσότερο στους Ρώσους. Οι ΗΠΑ το δείχνουν με τις νομικές κυρώσεις που εφαρμόζονται εναντίων γερμανικών εταιρειών για διαφθορά και παραβίαση των κανόνων του εμπορίου.
Τα εξοντωτικά πρόστιμα έχουν φέρει σε δύσκολη θέση τις γερμανικές εταιρείες. ΟΙ Βρετανοί αποχωρούν από την ΕΕ πλήττοντας την αξιοπιστία του Ευρώ. Οι Ρώσοι δεν θέλουν την Ευρώπη ανεξάρτητη από το δικό τους αέριο γιατί έτσι χάνουν έναν μοχλό πίεσης.
Μην ξεχνάμε πώς ένα μεγάλο μέρος της γερμανικής ρητορικής εναντίων της Ρωσίας, για το θέμα της Ουκρανίας έχει ατονήσει, εξαιτίας αυτής της εξάρτησης.
Η Ρωσία ήδη απέτρεψε την τροφοδοσία της Ευρώπης από εναλλακτική παροχή (καταριανός αγωγός) μέσω της υποστήριξης του Άσαντ.
Τώρα προσπαθεί να βάλει χέρι στα κοιτάσματα της Μεσογείου ώστε να την αποκλείσει και από τον νότο. Εδώ να σημειώσουμε ότι η Ρωσία έχει ήδη μία σχετική επιρροή σε όλη την διαδρομή των πετρελαίων από τον Περσικό έως την είσοδό τους στην Μεσόγειο μέσω των στενών του Άντεν της διώρυγας του Σουέζ και της παρουσίας του σύμμαχου Ιράν μέσα στον Περσικό κόλπο.
Τώρα μπορεί να επεκταθεί και στην διαδρομή τους εντός της αν.Μεσογείου. Ο εμπορικός αυτός δρόμος εκτός από την ροή του πετρελαίου ελέγχει και την ροή των κινέζικων εξαγωγών προς την Ευρώπη. Η Κίνα, αν και σύμμαχος τώρα, της Ρωσίας, είναι δυνητικά αντίπαλος για την ηγεμονία της Ευρασίας.
Ως εδώ γνωρίζουμε την δυναμική της ρωσικής στρατηγικής. Αν μελετήσουμε τις τάσεις που υπάρχουν στον άλλο δυνατό παίκτη με δικαιώματα στα κοιτάσματα, την Αίγυπτο, αναλύσουμε την στρατηγική που διαμορφώνει και συνδυάσουμε τα συμπεράσματα με τις ρωσικές κινήσεις ,τότε μπορούμε να μαντέψουμε την επόμενη κίνηση στο ταμπλό.
Ο λόγος που αναλύω την δυναμική των δύο χωρών σε συνδυασμό είναι γιατί καμία από τις δύο δεν μπορεί να αναλάβει δράση από μόνη της στον συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο, οπότε από την στιγμή που τα συμφέροντά τους είναι αρκετά συμβατά μπορούν να προκύψουν συνέργειες. Ήδη έχουν κάνει μαζί κοινά γυμνάσια στην Αίγυπτο.
Η Αίγυπτος αγοράζει μετά από πολλά χρόνια ρωσικά όπλα, και επίσης αγόρασε τα γαλλικά αεροπλανοφόρα-αποβατικά τύπου Mistral που προορίζονταν για την Ρωσία αλλά ακυρώθηκε η παράδοσή τους λόγω εμπάργκο. Ο σκοπός των Αιγυπτίων για την αγορά αυτή είναι να προστατεύσουν τα θαλάσσια οικόπεδά τους και τις μελλοντικές πλατφόρμες γεωτρήσεων σε κοιτάσματα όπως το ΖΟΡ.
Δεν νομίζω πώς η αγορά αυτών των πλοίων έγινε χωρίς την έγκριση του Πούτιν, ίσως μάλιστα και με δική του χρηματοδότηση. Αν όντως ισχύει αυτό, τότε δεν θα χρησιμοποιηθούν μόνο για περιπολίες, αλλά πιθανόν και για ποιο δυναμικές χρήσεις. Για να καταλάβουμε την κατάσταση στην Αίγυπτο πρέπει να δούμε τις ελλείψεις της οικονομίας της. Αν και είναι η χώρα με την ισχυρότερη βιομηχανία στην Μέση Ανατολή και διαθέτει και ισχυρό πρωτογενή τομέα (γεωργικό και εξορυκτικό) εντούτοις είναι και η πολυπληθέστερη χώρα της περιοχής με πάνω από 100 εκατομμύρια κατοίκους με εκρηκτικές τάσεις αύξησης.
Οι πηγές τροφίμων και πρώτων υλών για την βιομηχανία δεν επαρκούν πλέον για τις ανάγκες της χώρας και αναγκάζονται να κάνουν εκτεταμένες εισαγωγές δημιουργώντας προβλήματα στην οικονομία και στο νόμισμα. Η λύση είναι να επεκταθεί σε άλλες πηγές και σε άλλες περιοχές.
Το άλλο πρόβλημα της Αιγύπτου είναι η πολιτική αστάθεια που προκαλεί το ριζοσπαστικό ισλάμ. Η διάλυση του λιβυκού κράτους το έκανε άντρο συμμοριών και θρησκευτικών φατριών.
Το ισλαμικό κράτος και η ΑλΚάιντα αλωνίζουν ελεύθερα και έχουν τεράστιες βάσεις στις απέραντες εκτάσεις της χώρας. Από εκεί επιχειρούν στο εσωτερικό της Αιγύπτου χρησιμοποιώντας την Λιβύη σαν ορμητήριο.
Η Αίγυπτος είχε φτάσει πολλές φορές στα πρόθυρα πολέμου με την Λιβύη του Καντάφι και τώρα που δεν είναι καν κράτος υπάρχει σημαντικό κίνητρο να επαναληφθεί κάτι τέτοιο.
Η Λιβύη παρά το τεράστιο μέγεθός της έχει μόλις 6 εκατομμύρια κατοίκους λόγω του ερημικού εδάφους της. Μέχρι πριν την πτώση του Καντάφι χρησιμοποιούσε εκατομμύρια μετανάστες για τις εξορυκτικές και άλλες εργασίες. Οι περισσότεροι μετανάστες ήταν Άραβες και στην μεγάλη τους πλειοψηφία Αιγύπτιοι. ‘Ηταν τόσος ο αριθμός τους έναντι των ντόπιων που έλεγαν , χαριτολογώντας, ότι δεν χρειάζεται πόλεμος αλλά μόνο ένα δημοψήφισμα για να προσαρτηθεί η Λιβύη στην Αίγυπτο. Με την πτώση του καθεστώτος και τον χαμό που ακολούθησε έχουν φύγει αρκετοί, πολλοί όμως έμειναν.
Μία εισβολή στο ανατολικό μέρος της χώρας θα καθάριζε τον χώρο από τα εξτρεμιστικά στοιχεία και με μία κατευθυνόμενη μαζική μετανάστευση θα δημιουργούσε τις προυποθέσεις για μελλοντική προσάρτηση. Μαζί με την κατάληψη της Κυρηναικής θα καταλαμβάνονταν αυτομάτως και το τμήμα της λιβυκής ΑΟΖ που περιέχει το περίφημο κοίτασμα. Το σχέδιο είναι απολύτως εφικτό και θα έφερνε μεγάλα οφέλη στην Αίγυπτο.
1) Η εισβολή θα ήταν πολύ εύκολη για τον πανίσχυρο αιγυπτιακό στρατό, αφού θα είχε να αντιμετωπίσει ολιγάριθμους ισλαμιστές που δεν είναι οργανωμένοι ως κανονικός στρατός με βαρύ οπλισμό και μάλιστα σε επίπεδο έδαφος, όπου δεν μπορούν να κάνουν αντάρτικο.
2) Η διατήρηση του εδάφους θα ήταν και αυτή αρκετά απλή αφού οι πολυάριθμοι Αιγύπτιοι μετανάστες, θα μετέτρεπαν τους ντόπιους σε μειοψηφία. Ο γρήγορος εποικισμός είναι κι αυτός εφικτός αφού εκατομμύρια φτωχοί Αιγύπτιοι θα ήταν πρόθυμοι να μεταναστεύσουν αν τους δίνονταν το κατάλληλο κίνητρο.
3)Η αφομοίωση δεν θα ήταν πρόβλημα, γιατί οι δύο πληθυσμοί είναι και ομόγλωσσοι και ομόθρησκοι. Τα κέρδη για την Αίγυπτο θα ήταν τα εξής.
1) Απαλλαγή από μία επικίνδυνη βάση ισλαμιστών.
2) Ελάφρυνση της κορεσμένης από πληθυσμό Αιγύπτου.
3) Κατάληψη σημαντικών επίγειων, εν λειτουργία, πηγών πετρελαίου που θα ανορθώσουν την οικονομία.
4) Εκμετάλλευση του τεράστιου νεοανακαλυφθέντος κοιτάσματος στα θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα.
5)Αύξηση του κύρους της τώρα που φιλοδοξεί να γίνει η ηγέτιδα δύναμη του αραβικού κόσμου.
6)Διαπραγματευτική ισχύ έναντι της Ευρώπης η οποία πλέον θα εξαρτάται από τα αιγυπτιολιβυκά κοιτάσματα για την τροφοδοσία της σε καύσιμα.
Το μόνο που λείπει για να προχωρήσει στο επόμενο βήμα είναι μία διπλωματική και στρατιωτική ομπρέλα που να καλύπτει την όλη επιχείρηση έτσι ώστε να αποτραπεί επέμβαση τρίτων.
Ο Πούτιν και ο Σίσι πέραν από κοινά συμφέροντα έχουν και πολλά κοινά ως προσωπικότητες. Και οι δύο είναι άνθρωποι της δράσης που δεν κωλυσιεργούν στο να παίρνουν και να εκτελούν αποφάσεις, είναι ιδιαίτερα ευφυείς, είναι άνθρωποι που προτιμούν την συνεννόηση και ανεβάζουν τους τόνους μόνο όταν αυτό είναι απαραίτητο και τέλος έχουν εκπονήσει μακροχρόνια και φιλόδοξα σχέδια για τις χώρες τους.
Μία εισβολή της Αιγύπτου σίγουρα θα είχε την κάλυψη της Ρωσίας η οποία έχει πολλά να κερδίσει και αυτή. Το όλο σχέδιο θα γίνει υπό το πρόσχημα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της αυτοάμυνας της Αιγύπτου απέναντι στο επελαύνων Ισλαμικό κράτος.
Τυχόν αντίδραση των δυτικών δεν θα έχει πολλά διπλωματικά ερείσματα καθώς η διεθνής κοινή γνώμη είναι κουρασμένη να βλέπει την Λιβύη σε αυτή την κατάσταση για τόσα χρόνια.
Η ρωσική συμμετοχή θα ήταν διακριτική και μάλλον παρασκηνιακή ώστε να μην της καταλογιστούν ιμπεριαλιστικές προθέσεις. Το αντάλλαγμα γι αυτό είναι η συμμετοχή των ρωσικών εταιριών με σημαντικό ποσοστό στην θαλάσσια εξόρυξη και άλλες εμπορικές συμφωνίες στρατιωτικού ή πολιτικού είδους. Η εξαγορά του 30 % του ΖΟΡ είναι ενδεικτική του τι θα ακολουθήσει.
Τα κέρδη της Ρωσίας θα είναι τα εξής
1)Αύξηση της επιρροής σε μια χώρα σημαντική όσο η Αίγυπτος.
2) Περεταίρω έλεγχος επί του διαδρόμου των πετρελαιοφόρων και των κινέζικων εμπορικών πλοίων, αφού πλέον ο διάδρομος ελέγχου θα προεκτείνεται ,εκτός από την Ερυθρά θάλασσα, και στην αν. Μεσόγειο.
3) συμμετοχή στην εξόρυξη στο, ίσως, μεγαλύτερο κοίτασμα αερίου που υπάρχει. ¨Ετσι διατηρεί τον έλεγχο επί της τροφοδοσίας της Ευρώπης με καύσιμα.
4) Μεγάλο οικονομικό όφελος για τον προυπολογισμό της και για τις πετρελαικές εταιρείες της.
5) Διαφορετική αντιμετώπιση από την Ελλάδα, την Ιταλία και την ΕΕ. Από την στιγμή που το κοίτασμα είναι κοινό με την Ελλάδα και πιθανώς να υπάρχουν και άλλα στα θαλάσσια σύνορα με την Ιταλία, θα υπάρξει αναγκαστική συνεννόηση μεταξύ των εμπλεκομένων μερών και η συμμετοχή της Ρωσίας στις διαπραγματεύσεις , που δεν θα είναι σύντομες, θα είναι η αρχή για την δημιουργία στενότερων σχέσεων.
6) Κερδίζει χρόνο. Περιπλέκει το παιχνίδι αναγκάζοντας τους αντιπάλους να κάνουν επιπλέον κινήσεις που είναι φυσικά χρονοβόρες. Έτσι κερδίζει χρόνο για να προετοιμάσει τον στρατό του για μελλοντική σύρραξη ευρείας κλίμακας.
7) Αιφνιδιασμός της δύσης. Αυτό είναι το σημαντικότερο βραχυχρόνιο κέρδος.
Τώρα όλοι είναι συγκεντρωμένοι στα τεκτενόμενα στην Συρία ,στο Ιράκ και στην νότιοανατολική Τουρκία. Από την στιγμή μάλιστα που η Τουρκία έπαψε να είναι αξιόπιστη και αποσύρονται από εκεί οι σύμμαχοι, το κέντρο βάρος των επιχειρήσεων εκτελείται από βάσεις στον Περσικό κόλπο και την Ιορδανία, αρκετά μακριά δηλαδή, από την Λιβύη. Μία τέτοια εξέλιξη θα ανατρέψει τα όποια σχέδια έχουν καταρτίσει και θα τους αναγκάσει να απλώσουν υπερβολικά τις δυνάμεις τους που θα λείψουν από αλλού.
Είναι πολύ δύσκολο να κάνουμε προβλέψεις στην παρούσα συγκυρία, γιατί η κατάσταση είναι εξαιρετικά ρευστή και υπάρχουν πολλές ανεξάρτητες μεταβλητές στην εξίσωση.
Το παραπάνω σενάριο είναι ένα από πολλά εναλλακτικά που θα μπορούσαν να συμβούν. Όμως πιστεύω ότι αυτό ή ένα παρόμοιό του έχει τις περισσότερες πιθανότητες και μάλιστα για να συμβεί σύντομα. Ανατροπή του μπορεί να γίνει από ένα μη προβλεπόμενο συμβάν όπως η μαζική εισβολή της Τουρκίας στην Συρία ή την Ελλάδα ή εισβολή του ΝΑΤΟ στα ανατολικά της Συρίας. Ή επίθεση του Ισραήλ εναντίων του Ιράν. Εκεί θα υπάρξει πολύ θερμή απάντηση με απρόβλεπτη έκβαση.
Οι άλλες εναλλακτικές είναι, πάντα στα πλαίσια της στρατηγικής της κυριαρχίας της Ρωσίας πάνω σε στρατηγικά περάσματα,
1) να πιάσει την άλλη πλευρά στα στενά του Ορμούζ δλδ να πάρει το Ομάν με το μέρος της, κάτι που δεν γνωρίζω το κατά πόσο είναι εφικτό.
2)Το Γιβραλτάρ ελέγχεται από την πολύ εχθρική Βρετανία και την Ισπανία-μέλος ΝΑΤΟ και ΕΕ οπότε δεν έχει έρεισμα να κάνει το οτιδήποτε εκεί. Το Μαρόκο που είναι και αυτό στο Γιβραλτάρ δεν έχει σοβαρή επιρροή.
3) Τα στενά του Σκάγεραγκ ελέγχονται απόλυτα από το ΝΑΤΟ οπότε και εκεί δεν μπορεί να γίνει κάτι.
4) Τυχόν βαλκανικές λύσεις όπως η σύναψη σχέσεων με την Ελλάδα ή η διάνοιξη διαδρόμου μέσω Βουλγαρίας-Σερβίας-Μαυροβουνίου μοιάζουν από δύσκολες έως ακατόρθωτες αφού βρίσκονται μέσα στο κέντρο των νατοικών σχεδιασμών.
5)Μετά πηγαίνουμε σε ποιο απομακρυσμένες περιοχές, συγκεκριμένα στα στενά της Μαλάκας, όπου εκεί θα πρέπει να πάρουν πρωτοβουλία η Κίνα ή η Ινδία από πλευρά των BRICS. Επίσης για τα κράτη της περιοχής (Σιγκαπούρη, Μαλαισία, Ινδονησία και Ταιλάνδη ) έχω επιφυλάξεις για το ποιες είναι οι προθέσεις τους . Δεν γνωρίζω καλά τα τεκταινόμενα σε αυτή την πλευρά της Γης και επιφυλάσσομαι για μεταγενέστερο άρθρο.
Πάντως, σημαντική προτεραιότητα για την Ρωσία, είναι η παγίωση και η ισχυροποίηση των θέσεων που ήδη κατέχει αφού αυτές είναι εν μέρει, μόνο, ελεγχόμενες και όχι πολύ ασφαλείς.
Άλλο σημαντικό ζήτημα είναι, η αντίδραση της δύσης και ειδικά της Αμερικής όταν συνειδητοποιήσει το σχέδιο που καταστρώνει η Ρωσία, και την δύσκολη θέση στην οποία περιέρχεται σιγά σιγά. Η πρώτη της προτεραιότητα θα είναι να διασφαλίσει τον δικό της έλεγχο πάνω στην δική της ήπειρο.
Προβλέπω λυσσαλέα αντίδραση από τις ΗΠΑ σε όποια προσπάθεια επιρροής πάνω σε χώρες της Λατινικής Αμερικής ή ανεξαρτητοποίησης κάποιων από αυτές. Η πρόσφατες απόπειρες πραξικοπημάτων στην Βενεζουέλα βρίσκονται μέσα σε αυτό το κάδρο.
Μπορεί να ακολουθήσουν επεμβάσεις σε Νικαράγκουα και Κούβα. Θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς ότι μπορεί να καταλήξουν σε μια αμοιβαίως επωφελή συμφωνία του τύπου «να φύγουν οι BRICS από την αμερικανική ήπειρο και να φύγουμε εμείς από την Ευρασία». Όμως αυτό δεν θα συνιστά ισοπαλία, γιατί η Αμερική είναι πολύ μικρότερη από την Ευρασία, οπότε θα απομονωθεί από την κύρια σκηνή του παγκόσμιου χάρτη και θα απωλέσει πόρους, αγορές και δύναμη. Έτσι δεν θα αρκεστεί στην υπεράσπιση της ηπείρου της αλλά θα διεκδικήσει μερίδιο και στα άλλα μέτωπα, οπότε μία θερμή σύγκρουση είναι δύσκολο να αποφευχθεί.
Αν η άποψη, για τα σχέδια του Πούτιν, που διατυπώνω στο παρόν άρθρο είναι βάσιμη, θα επαληθευθεί ή θα διαψευσθεί σύντομα, αφού τα γεγονότα πλέον τρέχουν με επιταχυνόμενους ρυθμούς. Αν όντως είναι έτσι τα πράγματα , πρόκειται για μια μεγαλοφυή σύλληψη που είναι δύσκολο, όχι μόνο να αντιμετωπιστεί αλλά και να ανιχνευθεί. Ο Πούτιν σαν καλός Ρώσος σκακιστής έχει περιορίσει τον αντίπαλο σε μικρό εύρος επιλογών. Στο μακρινό μέλλον όταν οι σχολές θα εκπαιδεύουν στρατηγούς και διπλωμάτες, η συγκεκριμένη περίπτωση θα αποτελεί μέρος της βασικής ύλης.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου