Μία πιο καθαρή εικόνα για το “πού το πάει η Τουρκία, μετά από την επίσκεψη Ερντογάν” είναι το ζητούμενο για τον υπουργό αναπληρωτή Εξωτερικών Δημήτρη Δρούτσα, ο οποίος θα έχει σήμερα – εκτός απροόπτου – μία ακόμη συνάντηση με τον Αχμέτ Νταβούτογλου, στο περιθώριο της υπουργικής συνόδου του ΟΑΣΕ στο Αλμάτι του Καζακστάν.
To τουρκικό ερευνητικό σκάφος “Πίρι Ρέις” πλέει σέρνοντας πίσω του ένα καλώδιο μήκους 1.500 μέτρων, στα ανοιχτά της Αττάλειας και εκτός Eλληνικής υφαλοκρηπίδας. Η πορεία του παραμένει σταθερά εντός της προκαθορισμένης περιοχής, όπως αυτή προκύπτει από τα στίγματα που περιλαμβάνει η αναγγελία NAVTEX της Άγκυρας με ημερομηνία 12 Ιουλίου 2010.
Το Ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας συνιστούν υπομονή για να δούμε εάν τελικά θα επιλέξουν οι Τούρκοι την ανατροφοδότηση της έντασης στέλνοντας το ερευνητικό σκάφος στην περιοχή της υφαλοκρηπίδας της Ρόδου και του Καστελόριζου ή θα ανταποκριθούν στα διαβήματα της Αθήνας αποφεύγοντας περαιτέρω τριβές.
Προσωπικά θεωρώ πιθανότερο να κινηθεί (κάποια στιγμή από σήμερα μέχρι τις 20 Ιουλίου) οριακά εντός-εκτός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας το “Πίρι Ρέις” και κατόπιν να αποσυρθεί έχοντας εκπληρώσει την “αποστολή” του. Η πορεία που θα επιλέξει τελικά ο κυβερνήτης του έχει σημασία, αλλά δεν βρίσκεται εκεί η ουσία της υπόθεσης. Οι Έλληνες διπλωμάτες που χειρίζονται το θέμα λένε ότι πρόκειται απλώς για ένα ακόμη επεισόδιο, σε μία σειρά κινήσεων που μεθοδεύει η Άγκυρα την επαύριο της επίσκεψης Ερντογάν στην Αθήνα. Πιο συγκεκριμένα:
• στις 14-15 Μαΐου ο Ταγίπ Ερντογάν κατέφθασε συνοδευόμενος από 9 μέλη του υπουργικού συμβουλίου της Γείτονος και πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας. Το μενού είχε πολλά χαμόγελα και κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις για την αμοιβαία βούληση για βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Είχαμε, όμως, και σαφείς διαφωνίες για το Αιγαίο. Ο Γ.Παπανδρέου πολύ παραστατικά εξήγησε ότι δεν είναι δυνατό να βλέπουμε απαθείς στα νησιά μας τα τουρκικά πολεμικά πλοία να περνούν έξω από τα παράθυρά μας και τα μαχητικά να πετούν πάνω από τις ταράτσες μας. Ο Τ.Ερντογάν απάντησε ζητώντας να τα βρούμε μεταξύ μας για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και να αφήσουμε κατά μέρος τη Χάγη (που προτείνει ως εναλλακτική λύση η Αθήνα).
• Στις 28 Ιουνίου 2010 πραγματοποιήθηκε ο 44ος γύρος των ελληνοτουρκικών διερευνητικών επαφών για το θέμα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας. Ταυτόχρονα, διπλωματικές πηγές σημείωναν ότι οι συγκεκριμένες συναντήσεις πυκνώνουν, καθώς η επόμενη οριζόταν για τις 19 Ιουλίου – δηλαδή σε 20 ημέρες. Ωστόσο, στις 30 Ιουνίου 2010 οι Τούρκοι έβγαλαν το ερευνητικό σκάφος “Τσεσμέ” μεταξύ Θράκης-Σαμοθράκης, χωρίς να προειδοποιήσουν αρχικά την Αθήνα.
• Και στις 5 Ιουλίου η τουρκική πλευρά οργάνωσε μία διάσωση-”σικέ” στο κεντρικό Αιγαίο (κοντά στους Καλόγηρους) υπενθυμίζοντας ότι διεκδικεί την ευθύνη για επιχειρήσεις έρευνας-διάσωσης.
• Ακολουθεί η ιστορία με τη NAVTEX – προαναγγελία εξόδου του Πίρι Ρέις στις 12 Ιουλίου. Η Αθήνα προβαίνει σε διάβημα, η Άγκυρα το απορρίπτει και η ελληνική πλευρά ανακοινώνει ότι θα ακολουθήσει ρηματική διακοίνωση.
Το τελευταίο επεισόδιο είναι ασφαλώς το πλέον σοβαρό, αφού η Άγκυρα εμφανίζεται να αμφισβητεί στην πράξη ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Η τουρκική πλευρά μοιάζει να δίνει “ραντεβού για κρίση” στην Αθήνα, προαναγγέλοντας την σεισμική έρευνα του Πίρι Ρέις που προτίθεται να ποντίσει καλώδιο στο βυθό. Προσέξτε: οι “σεισμικές” έρευνες αποτελούν το πρώτο βήμα για τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου. Ήταν αυτονόητο ότι η Αθήνα θα αντιδρούσε έντονα, ενώ η πρόκληση έντασης σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο πάντοτε εγκυμονεί κινδύνους...
Ωστόσο, αν τα δούμε όλα μαζί, γίνεται πρόδηλο ότι έχουμε να κάνουμε με την κλιμάκωση ενός πολέμου νεύρων και διπλωματικών χειρισμών. Αρμόδιοι παράγοντες του Ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών θεωρούν ότι “βρισκόμαστε στη μέση μίας διαδρομής” με στόχο τη μελλοντική επίλυση του θέματος της υφαλοκρηπίδας και κάθε πλευρά προσπαθεί να επιβάλλει τους όρους της.
Η Άγκυρα προκαλεί “ελεγχόμενη ένταση” προκειμένου να αναδείξει την ανάγκη για απευθείας επαφές και συνεννοήσεις “κάτω από το τραπέζι”. Στον αντίποδα, η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι πρέπει να παραμείνει ψύχραιμη και να μην “τσιμπήσει”, αλλά ταυτόχρονα να γίνεται σαφές ότι δεν θα εμφανιστεί να κάνει “ντε φάκτο” υποχωρήσεις. Ακόμη και αν δεχθούμε ότι αυτή η ανάλυση είναι απολύτως ορθή, παραμένει υψηλότατος ο βαθμός δυσκολίας των διπλωματικών χειρισμών και οριακά τα περιθώρια για λάθη.
Δημοσίευση σχολίου