Αντιμετωπίζοντας ως ευκαιρία την «αναταραχή» των πραξικοπημάτων και αξιοποιώντας το «χαρτί» του Ισλάμ, ο Ερντογάν απλώνεται από την Αλγερία και τη Λιβύη έως τη Σομαλία και το Σαχέλ, καθώς βλέπει τους Ευρωπαίους να «φεύγουν».
Γιώργος Σκαφιδάς«Το Σαχέλ αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της», διεμήνυαν οι ευρωπαϊκές ηγεσίες τον Μάιο του 2019, υπογραμμίζοντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση «θα συνεχίσει να δίνει προτεραιότητα και να λαμβάνει τις ενδεδειγμένες πρωτοβουλίες» σε αυτήν την – υποσαχάρια ως επί το πλείστον – γεωγραφική περιοχή, μια ζώνη γης που διατρέχει την αφρικανική ήπειρο από τη Σενεγάλη στα δυτικά έως και την Ερυθραία στα ανατολικά.
Με κοινή τους δήλωση στις 28 Απριλίου του 2020, οι ηγεσίες της ΕΕ και τα κράτη μέλη της Ομάδας των Πέντε του Σαχέλ (Μπουρκίνα Φάσο, Τσαντ, Μάλι, Μαυριτανία, Νίγηρας) θα έρχονταν, μάλιστα, να «επιβεβαιώσουν» αυτήν «τη δέσμευσή τους υπέρ της ασφάλειας, της σταθερότητας και της ανάπτυξης».
Πέντε πραξικοπήματα σε τρία χρόνια
Ωστόσο έκτοτε, από την άνοιξη του 2020 και έπειτα, μέσα σε ένα διάστημα περίπου τριών ετών, στην περιοχή του Σαχέλ σημειώθηκαν πέντε πραξικοπήματα: στο Μάλι (Αύγουστος 2020), στο Τσαντ (Απρίλιος 2021), στη Μπουρκίνα Φάσο (δύο φορές: τον Ιανουάριο του 2022 και ξανά τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς) και, πιο πρόσφατα, στον Νίγηρα (Ιούλιος 2023).
Οι Ευρωπαίοι φεύγουν…
Μέσα στο ίδιο διάστημα, Ευρωπαίοι διπλωμάτες (κυρίως πρέσβεις της Γαλλίας αλλά και ο Γερμανός πρεσβευτής στην περίπτωση του Τσαντ) θα καλούνταν να αποχωρήσουν από το Μάλι, την Μπουρκίνα Φάσο, το Τσαντ και τον Νίγηρα, τις χώρες δηλαδή όπου σημειώθηκαν τα πραξικοπήματα. Θα τους το ζητούσαν όχι τα δικά τους ΥΠΕΞ, για λόγους ασφαλείας, αλλά οι πραξικοπηματίες για τους οποίους ορισμένοι από τους δυτικούς πρέσβεις είναι πια personae non gratae.
Μέσα στο ίδιο διάστημα, η γαλλική στρατιωτική Επιχείρηση Barkhane, που «έτρεχε» επί σειρά ετών (2014-2022) ενάντια στους τζιχαντιστές στην περιοχή του Σαχέλ, έλαβε τέλος. Ενώ και η ευρωπαϊκή Takuba Task Force, που είχε αναλάβει δράση για μια διετία στο Μάλι (2020 – 2022), είχε ανάλογη μοίρα καθώς τερματίστηκε…
«Η ΕΕ επαναλαμβάνει ότι καταδικάζει απερίφραστα το πραξικόπημα στον Νίγηρα που μόνο αρνητικές συνέπειες μπορεί να έχει στην ευημερία και την ασφάλεια του νιγηρικού λαού και στην περιφερειακή σταθερότητα», δήλωσε ο Ζοζέπ Μπορέλ τον περασμένο Αύγουστο, μιλώντας εξ ονόματος της ΕΕ.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση επαναλαμβάνει ότι καταδικάζει απερίφραστα το πραξικόπημα στο Μάλι», δήλωνε ο Μπορέλ τον Ιούνιο του 2021.
Εν έτει 2023 πια, τα δεδομένα έχουν ως εξής: οι πραξικοπηματίες παραμένουν στην εξουσία σε Μάλι (Ασιμί Γκοϊτά), Μπουρκίνα Φάσο (Ιμπαχίμ Τραορέ), Τσαντ (Μαχαμάτ Ιντρίς Ντεμπί) και Νίγηρα (Αμπντουραχμάν Τσιανί)… φέρνοντας σε δύσκολη θέση την ΕΕ η οποία καταδικάζει μεν φραστικά όσα έχουν συμβεί και αντιδρά – σε ορισμένες περιπτώσεις – με «στοχευμένες κυρώσεις» και «αυτόνομα περιοριστικά μέτρα», επιχειρώντας όμως παράλληλα να διατηρήσει ανοιχτούς τους όποιους διαύλους.
Δημοσίευση σχολίου