Στην Χώρα μας τα τελευταία 25 χρόνια παρατηρούμε μία πολύ μεγάλη αύξηση των καταστροφών από Δασικές Πυρκαγιές. Η κοινωνία μας παραπαίει ανάμεσα σε Πολιτικές αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και σε Πολιτικές ασπόνδυλες χωρίς αρχή – μέση και τέλος και χωρίς πραγματικούς Εθνικούς στόχους.
TOY Δρ. Ελευθέριου Σταματόπουλου, Δασολόγου – Περιβαλλοντολόγου Μελετητή
Ενώ από την μια πλευρά προχωράμε στο κλείσιμο των θερμοηλεκτρικών σταθμών και την εγκατάλειψη του λιγνίτη ως καύσιμου με πολύ μεγάλο κοινωνικό και οικονομικό κόστος, ενώ αναπτύσσουμε χρηματοδοτικά και τεχνικά προγράμματα δάσωσης εγκαταλελειμμένων αγρών, αναδασώσεων κ.λπ., από την άλλη πλευρά η Χώρα μας χάνει 11 πολίτες της τον χρόνο, χιλιάδες στρέμματα δασών και γεωργικών εκτάσεων μόνο από τις Δασικές πυρκαγιές.
Κι ενώ τα προβλήματα στον τομέα οξύνονται όλο και περισσότερο, προκαλούν ουσιαστική ακύρωση και των χρηματοδοτικών προγραμμάτων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αφού κυριολεκτικά κατασπαταλούν το μεγαλύτερο μέρος των Ευρωπαϊκών εργαλείων χρηματοδότησης σε αγορά Πυροσβεστικού εξοπλισμού.
Ας παρουσιάσουμε λοιπόν τις δύο διαφορετικές λογικές.
Η πρώτη αντίληψη είναι Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΔΑΣΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ.
Η αντιστροφή της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η κλιματική αλλαγή όπως την λέμε οι περισσότεροι προϋποθέτει, σχηματικά μιλώντας, λιγότερους ρύπους στην ατμόσφαιρα από κάθε είδους καύση και ταυτόχρονα την διατήρηση και αύξηση των διαθέσιμων δασών και οικοσυστημάτων για την απορρόφηση περισσότερων όγκων CO2.
Όταν καίγεται ένα Δάσος δεν ακυρώνεται για πολλά χρόνια ο μηχανισμός απορρόφησης όγκων CO2 από την ατμόσφαιρα, αλλά απελευθερώνονται και τεράστιες ποσότητες. Κι ίσως αυτό να είναι και το χειρότερο.
Ας περιοριστούμε μόνο σε αυτό χωρίς να θέσουμε και πολλά άλλα εξ ίσου σημαντικά ζητήματα όπως το ότι η καταστροφή ενός Δάσους σημαίνει και καταστροφή μέρους της βιοποικιλότητας που διαθέτουμε, ή με άλλα λόγια του διαθέσιμου γενετικού κώδικα που η διαφύλαξή του αποτελεί πρωταρχικό στόχο κάθε Κοινωνίας.
Από πολύ νωρίς η Δασολογική Επιστήμη ανέπτυξε μεθόδους αντιμετώπισης των Δασικών Πυρκαγιών οι οποίες εκσυγχρονίστηκαν με τις εξής Διεθνείς Επιστημονικές παραδοχές:
1. Ένα Δάσος δεν καίγεται ποτέ ή καίγεται πολύ δύσκολα, όταν είναι σε διαχείριση.
Αυτό σημαίνει ότι αποκομίζεται συνεχώς ξυλώδης όγκος. Μέσω των υλοτομιών απομακρύνεται ο πλεονάζων όγκος. Μόνο που στις υλοτομίες πρέπει να ξέρεις τι κάνεις. Πρέπει να ξέρεις ΠΟΥ υλοτομείς, ΠΟΤΕ υλοτομείς, ΠΟΣΟ και ΠΩΣ υλοτομείς.
Ας πούμε, απομακρύνεις εντατικά ολόκληρο (ή λιγότερο υπόροφο ανάλογα με το είδος του Δάσους -ΠΟΣΟ) τον υπόροφο δεξιά και αριστερά ενός δρόμου που θα σου χρησιμεύσει πιθανώς στις επιχειρήσεις κατάσβεσης μιας Δασικής Πυρκαγιάς (ΠΟΥ). Δημιουργείς δηλ. μία στεγασμένη αντιπυρική λωρίδα όπου μπορείς να κινηθείς με τα πυροσβεστικά σου οχήματα να προετοιμαστείς και να οργανώσεις την άμυνά σου.
ΠΟΤΕ υλοτομείς. Συνήθως τον χειμώνα που δεν έχει κίνδυνο Δασικής Πυρκαγιάς, προσέχοντας να εξασφαλίσεις την αναγέννηση (ΠΩΣ) την νέα γενιά δηλαδή του Δάσους.
Φυσικά οργανώνεις την πλήρη διάνοιξη του δάσους με δρόμους πρόσβασης σε όλο το δάσος αλλά με Δασικούς δρόμους που ορίζονται από διεθνείς προδιαγραφές.
Όπως είναι εύκολα κατανοητό η ΔΑΣΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΠΑΓΟΡΕΥΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΤΙΠΥΡΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ.
Σημειώνουμε ότι παράλληλα προσέχουμε:
– Να εξασφαλίσουμε τα ενδιαιτήματα των άγριων ζώων και της ορνιθοπανίδας (γιατί δεν υπάρχει «Δάσος» είναι και η Ορνιθοπανίδα).
– Την υπόγεια αποθήκευση νερού, την «καλλιέργεια» των πηγών νερού στο Δάσος με μικρές υδρομαστεύσεις κλπ
– Την προστασία του εδάφους από τις διαβρώσεις, την απόσβεση των χειμάρρων με την κατασκευή φραγμάτων και άλλων αντιχειμμαρικών έργων (τα έργα αυτά Δασολόγοι τα σχεδιάζουν και τα κατασκευάζουν) παράλληλα με προστατευτικές φυτεύσεις.
Αν κάνουμε ολοκληρωμένη διαχείριση των Δασών μας θα έχουμε: Σημαντικές ποσότητες πανάκριβης Βιομηχανικής ξυλείας για την Βιομηχανία μας. Ξυλεία θρυμματισμού και μάλιστα μπορούμε να την θρυμματίζουμε επί τόπου και μετά να μετατρέπεται σε πέλλετ και μπρικέτα ή ινοσανίδες-μοριοσανίδες κ.λπ., μπορούμε να παράγουμε τα παραδοσιακά καυσόξυλα και κάρβουνα και βέβαια δεκάδες ακόμα Δασικά προϊόντα.
Είναι αυτονόητο ότι η Δασική Διαχείριση «γεννάει» και το σχέδιο Πυροπροστασίας. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι Η ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΥΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ.
2. Όταν πιάσει φωτιά σ’ ένα Δάσος πολύ μεγάλη σημασία έχει η Πρώτη πλήξη της φωτιάς.
Είναι αυτό που έλεγε ο καθηγητής Δασολογίας Σπύρος Ντάφης: Την φωτιά στην αρχή την σβήνεις με ένα ποτήρι νερό (αργότερα το αντέγραψε και ο κος Φούρλας). Αν αργήσεις το πιθανότερο είναι να ηττηθείς.
Αξιόπιστη Πρώτη πλήξη σημαίνει ότι λειτουργείς βασικά πυροφυλάκια που διαθέτουν όλα τα μέσα επικοινωνίας και παρατήρησης.
Η Χώρα μας έχει πάνω από 200 τέτοια μεγάλα πυροφυλάκια σε αντίστοιχες κορυφές, που επιτηρούν ολόκληρη την Χώρα. Έχει βέβαια και βοηθητικά.
Σήμερα πάντως τα περισσότερα από τα κύρια πυροφυλάκια είτε απαξιώθηκαν είτε δεν λειτουργούν καθόλου. Όσο για τα βοηθητικά, όσα είναι κοντά σε πόλεις λειτουργούν από εθελοντές αλλά δεν έχουν την ορατότητα που έχουν τα κύρια.
Παράλληλα βέβαια πρέπει έχεις σε διασπορά ευέλικτα οχήματα κυρίως μέσα στα Δάση με μια μικρή ομάδα (2-3 άτομα) το κάθε ένα. Σύμφωνα με τα σχέδια πυροπροστασίας 400-600 τέτοια οχήματα αρκούν για να έχεις σημαντικά αποτελέσματα Πρώτης πλήξης.
3. Όταν δεν λειτουργήσει η Πρώτη πλήξη, τότε πρέπει από πριν να έχεις ένα πλήρες ΑΝΤΙΠΥΡΙΚΟ σχέδιο αντιμετώπισης και κυρίως της γραμμής της ΚΥΡΙΑΣ ΠΛΗΞΗΣ.
Πρέπει λοιπόν να ξέρεις πόσες δυνάμεις χρειάζεσαι πότε και που, από πού θα μπουν οι δυνάμεις σου και από πού θα βγουν, που μπορούν να ανεφοδιαστούν ή να ξεκουραστούν χωρίς να βγουν από το δάσος, ποιο τμήμα του δάσους πιθανόν θα θυσιαστεί και τι δεν πρέπει να θυσιαστεί με κανέναν τρόπο. Που θα χρειαστείς ρίψεις εναέριων μέσων για να ταπεινώσουν την φωτιά και να την πλησιάσεις για πλήρη κατάσβεση, που πιθανόν θα κάνεις χρήση αντιπύρ (που έχει ξεχαστεί) και με ποιους, που θα υποχωρήσεις σε εναλλακτικές γραμμές δευτερεύουσας πλήξης… και εκατοντάδες άλλους παράγοντες.
4. ΤΑ ΔΑΣΗ ΚΑΙΓΟΝΤΑΙ ΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ…. Όταν δεν προετοιμάσεις τα δάση έτσι ώστε να μην καίγονται τότε να είσαι σίγουρος ότι σύντομα θα καούν.
Επομένως με κάποιον τρόπο πρέπει τον χειμώνα να φροντίζουμε τα Δάση έτσι ώστε να μην καίγονται εύκολα και την αντιπυρική περίοδο να λειτουργούμε τα Πυροφυλάκια και να οργανώσουμε την γρήγορη Πρώτη πλήξη. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου