Με το φυσικό αέριο των κοιτασμάτων Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας
Ο Ιωάννης Θ. Μάζης, καθηγητής Γεωπολιτικής και Οικονομικής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αναλύει γιατί η Κύπρος πρέπει να προσέξει τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και τη Βρετανία, και τον άξονα Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας
Η Ρωσία είναι δύναμη που δεν μπορεί να περιφρονηθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία
Το κοίτασμα «Αφροδίτη» της Κυπριακής Δημοκρατίας ενέχει στρατηγική σημασία για την ευρωπαϊκή και ιδιαίτερα τη διεθνή οικονομία. Γι’ αυτό, επειδή το προκύπτον, ενεργειακής υφής, γεωπολιτικό πλαίσιο είναι εξαιρετικά απαιτητικό και για την Ελλάδα και για την Κύπρο, ανάλογα απαιτητικό είναι και το πλαίσιο των ενεργειών στις οποίες η Λευκωσία και η Αθήνα οφείλουν να προβούν σε διπλωματικό επίπεδο. Έτσι ο Ιωάννης Θ. Μάζης, καθηγητής Γεωπολιτικής και Οικονομικής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αναλύει και ερμηνεύει τη σημασία και την πολυδιάστατη αξία του κυπριακού φυσικού αερίου.
Σε συνέντευξή του στη «Σ», ο καθηγητής Μάζης εξηγεί γιατί η Λευκωσία δεν πρέπει να επιδείξει αναποφασιστικότητα έναντι τριών εθνοκρατικών δυνάμεων -ΗΠΑ, Ισραήλ και Βρετανία- και φυσικά της ΕΕ. Και υπογραμμίζει ότι ο άξονας Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας οφείλει να ολοκληρωθεί στο ενεργειακό και αμυντικό πεδίο, όπως και στο επίπεδο σταθερότητας και ασφάλειας της ευρύτερης λεκάνης της Μεσογείου. Στο σημερινό πρώτο μέρος, ο καθηγητής Μάζης λέγει:
Μια νέα δυναμική
-Τι σημαίνει για την Κυπριακή Δημοκρατία η επισημοποίηση της ανακάλυψης σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο οικόπεδο «Αφροδίτη»;
H επιβεβαίωση από τη Νoble Energy και η επισημοποίησή της από τη σχετική ανακοίνωση της 28ης Δεκεμβρίου του 2011, του Προέδρου Χριστόφια, σχετικώς με την ύπαρξη «κοιτάσματος φυσικού αερίου της τάξεως μεταξύ των 5 με 8 τρισ. κυβικών ποδών, με μέσο όρο τα 7 τρισ. πόδια, εντόπισαν στο «Οικόπεδο 12» της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, της Κυπριακής Δημοκρατίας δίδει μια νέα, ασφαλή δυναμική στην εξαγωγή υδρογονανθράκων από τη νόμιμη κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Όπως ανέφερε ο Κύπριος Πρόεδρος βασιζόμενος στα στοιχεία των προκαταρκτικών ερευνών της Νοble, «εντοπίστηκε φυσικό αέριο καθαρού πάχους περίπου 310 ποδών (δηλαδή 100 μέτρων), ενώ το βάθος της γεώτρησης έφτασε τα 5.861 μέτρα, σε βάθος νερού 1.689 μέτρα».
Ο Charles D. Davidson, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Noble Energy, δήλωσε επ' αυτού: «Με μεγάλη χαρά ανακοινώνουμε την ανακάλυψη σημαντικών πηγών φυσικού αερίου στο Οικόπεδο 12 της Κύπρου. Είναι η πέμπτη κατά σειράν ανακάλυψη πηγής φυσικού αερίου της Noble Energy και των εταίρων της στην ευρύτερη λεκάνη Λεβάντ, ενώ οι συνολικές υπολογιζόμενες ποσότητες και για τα πέντε κοιτάσματα που ανακαλύφθηκαν υπολογίζονται σήμερα σε περισσότερο από 33 τρις κυβικά πόδια (Tcf). Η τελευταία αυτή ανακάλυψη στην Κύπρο αναδεικνύει περαιτέρω την ποιότητα και τη σπουδαιότητα του παγκοσμίου μεγέθους κοιτάσματος αυτού».
90 δισεκατομμύρια δολάρια η αξία του κοιτάσματος της Κύπρου
Επίσης, κατά τον Δρα Η. Κονοφάγο, (πρώην Δ/ντή Έρευνας & Παραγωγής Υδρογονανθράκων, Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛ.ΠΕ.) Α.Ε., αντιπρόεδρο της εταιρείας Flow Energy Α.Ε.), «τα αποτελέσματα από τη γεώτρηση, τους πετροφυσικούς σχηματισμούς και την αρχική αξιολόγηση δείχνουν υπολογιζόμενες ποσότητες που κυμαίνονται μεταξύ 5 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδών (με πιθανότητα 75%) και 8 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδών (με πιθανότητα 25%), με στατιστικό μέσο όρο τα 7 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια. Η έκταση του κοιτάσματος υπολογίζεται σε 100 τετραγωνικά χιλιόμετρα και θα πρέπει να διεξαχθούν τουλάχιστον 2 επιπλέον ερευνητικές γεωτρήσεις επιβεβαίωσης του ακριβούς μεγέθους των αποθεμάτων πάνω στο κοίτασμα πριν από την ανάπτυξή του».
Κατά τον ίδιο επιστήμονα: «Το σύνολο των ανακοινωθέντων μέσων αποθεμάτων του κυπριακού κοιτάσματος εκτιμώνται σήμερα περί τα 200 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου (1,5 δις αντίστοιχα βαρέλια πετρελαίου) είναι 200 φορές μεγαλύτερα από τα αποθέματα του κοιτάσματος φυσικού αερίου της Νότιας Καβάλας (αποθέματα 1 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου), που βρίσκεται σε παραγωγή εδώ και τριάντα χρόνια στο Βόρειο Αιγαίο. Η ποσότητα αυτή αντιπροσωπεύει τις σημερινές ανάγκες της Ελλάδος σε φυσικό αέριο για 50 χρόνια και τις ενεργειακές ανάγκες της Κύπρου για τουλάχιστον 80 χρόνια. Η ακαθάριστη αξία του κοιτάσματος της Κύπρου εκτιμάται από τη Νoble σε 90 δις δολάρια, δηλαδή το 1/4 του τρέχοντος χρέους της Ελλάδος».
Ο κ. Κονοφάγος αναφέρει ακόμη και τα εξής: «Προκαλεί εντύπωση η συντηρητικότητα της ανακοίνωσης της Νοble Energy, που αναφέρεται σε παράθυρο πιθανοτήτων αποθεμάτων μεταξύ 25% & 75% και όχι όπως συχνά αναφέρονται άλλες εταιρείες μετά από ανακάλυψη σε παράθυρο πιθανοτήτων μεταξύ 10% και 90%. Παραθέτουμε πιο κάτω εκτιμήσεις μας, προϊόν συνεργασίας με γνωστό Ινστιτούτο Υδρογονανθράκων του εξωτερικού, σχετικά με τα αναμενόμενα αποθέματα του κοιτάσματος Αφροδίτη βάσει πιθανοτήτων παραθύρου 10% με 90%.
Και συνεχίζει ο Δρ Κονοφάγος: «Με βάση τις προοπτικές ύπαρξης και άλλων στατιστικά πιθανών επιπλέον ωφέλιμων σε Φυσικό Αέριο στρωμάτων άμμου σε άλλα τμήματα της έκτασης των 100 τετραγωνικών χιλιομέτρων του κοιτάσματος της Αφροδίτης, βλέπουμε ότι οι υπολογισμοί μας δείχνουν ότι τα αποθέματα θα μπορούσαν να φθάσουν με 10% πιθανότητα, σε ένα ύψος της τάξης των 15 τρις κυβικών ποδών (δηλ. 400 δις κυβικών μέτρων), αντί του ανακοινωθέντος μέσου αποθέματος 7 τρις κυβικών ποδών (200 δις κυβικών μέτρων). Αρκεί να υπενθυμίσουμε ότι στο Ταμάρ η πρώτη ανακοίνωση αναφερόταν σε 4 με 6 τρις κυβικά πόδια, σήμερα 9 τρις κυβικά πόδια. Στο Λεβιάθαν από 12 με 14 τρις κυβικά πόδια σήμερα αναφέρονται σε 20 τρις κυβικά πόδια (570 δις κυβικών μέτρων).
Άρα η ελπίδα είναι μπροστά μας!! Η ελπίδα της Κύπρου δεν βρίσκεται μόνο στα παραπάνω, βρίσκεται στην αναμενόμενη επιτυχία (;;;) του επερχόμενου νέου Γύρου Παραχωρήσεων Οικοπέδων της Κυπριακής Α.Ο.Ζ.. Από την πολιτική που θα εφαρμοστεί στον επερχόμενο διαγωνισμό και τους αντίστοιχους όρους των προκηρύξεων θα εξαρτηθούν πάρα πολλά, μέχρι και η προστασία της μεγαλονήσου από τις μεγάλες δυνάμεις. Αρκεί να κοιτάξει κανείς με προσοχή τον παρακάτω χάρτη των τουρκικών διεκδικήσεων γύρω από την Κύπρο, μετά τη συμφωνία του ψευδοκράτους με την Τουρκία και τις δημοσιευθείσες παραχωρήσεις θαλάσσιων περιοχών της Κυπριακής ΑΟΖ στην Τουρκική Κρατική Εταιρεία».
Στρατηγική σημασία
-Θεωρείτε ότι η Αν. Μεσόγειος εξελίσσεται σε ένα πεδίο μεγάλης ενεργειακής σημασίας ειδικά για την Ευρώπη; Αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε ενεργειακή και άλλη σύγκρουση τις ΗΠΑ, κυρίως, με τη Ρωσία;
Με δεδομένο ότι το διάστημα μεταξύ 1970 έως 2006 η Ευρωπαϊκή Ένωση κατανάλωσε 200 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, και μόνο το κοίτασμα «Αφροδίτη» διαθέτει ακριβώς αυτό το απόθεμα, αντιλαμβανόμεθα εύκολα τη στρατηγική σημασία του για την ευρωπαϊκή και ιδιαίτερα τη διεθνή Οικονομία. Και μάλιστα σε μια περίοδο βαθυτάτης οικονομικής κρίσεως.
Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεθνής κατανάλωση φυσικού αερίου κατά το έτος 2006 ανήρχετο στο ύψος των 2,9 τρις κυβικών μέτρων, αλλά και ότι τα πιθανά και τεχνικώς απολήψιμα με τις σημερινές τεχνολογίες αποθέματα φυσικού αερίου που υπάρχουν στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ανέρχονται, σύμφωνα με την BEICIP/FRANLAB και το IFP (Institut Francais du Petrole), σε περίπου 3 τρις κυβικά μέτρα, όπως επίσης ότι μία ισοδύναμη ποσότητα της τάξης των 2 τρις κυβικών μέτρων φυσικού αερίου είναι πολύ πιθανή στην ελληνική δικαιοδοσία της Λεκάνης του Ηροδότου, μαζί με τα 800 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου των ισραηλινών κοιτασμάτων, υπερβαίνουμε σε διαθέσιμα αποθέματα το διπλάσιο, της ετήσιας διεθνούς καταναλώσεως φυσικού αερίου μόνο και αποκλειστικά με τα ελληνικά και κυπριακά αποθέματα!
Σε επίπεδο, δε, Ευρωπαϊκής Ενώσεως αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς ότι τα τρία αυτά αποθέματα, με πολύ πρόχειρους υπολογισμούς, αρκούν για την τροφοδοσία της Ε.Ε. των 27 για 200 περίπου χρόνια, με όλες τις δυνατές και πιθανές αυξήσεις καταναλώσεως να συμπεριλαμβάνονται.
Ο άξονας Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας
Συνεπώς, επειδή το προκύπτον ενεργειακής υφής, γεωπολιτικό πλαίσιο είναι εξαιρετικά απαιτητικό και για την Ελλάδα και για την Κύπρο, αναλόγως απαιτητικό είναι και το πλαίσιο των ενεργειών στις οποίες οφείλουν να προβούν σε διπλωματικό επίπεδο η Λευκωσία και η Αθήνα, φροντίζοντας να μην απαγοητεύσουν με επίδειξη δειλίας και αναποφασιστικότητος τις τρεις-συμπαγείς εθνοκρατικώς-συμβαλλόμενες δυνάμεις (τις ΗΠΑ και το Ισραήλ και το Ηνωμένο Βασίλειο) όπως και την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίες έχουν προφανή συμφέροντα στην περιοχή.
Συνεχίζω να λέω, όπως λέγω εδώ και είκοσι περίπου χρόνια, ότι ο άξονας Ελλάδος-Κύπρου-Ισραήλ οφείλει να ολοκληρωθεί στο ενεργειακό και αμυντικό επίπεδο, όπως και στο επίπεδο παροχής σταθερότητος και ασφαλείας στην ευρύτερη Λεκάνη της Μεσογείου. Η ευρωπαϊκή και Νατοϊκή συνάμα διάσταση της Ελλάδος, η ευρωπαϊκή διάσταση της Κύπρου και η διεθνούς επιρροής διάσταση του Ισραήλ αποτελούν τις καλύτερες εγγυήσεις ασφαλείας και αξιοπιστίας σε μια περιοχή που συγκλονίζεται από την αστάθεια της εκραγείσης «Αραβικής Ανοίξεως», η οποία μετεξελίσσεται σε «Ισλαμικό Φινόπωρο» και φοβούμαι ότι βαίνει ολοταχώς για έναν «Ισλαμιστικό Χειμώνα».
Παρατηρούντες τις τουρκικές διεκδικήσεις σε επίπεδο ΑΟΖ, όπως αυτές έχουν χαρτογραφηθεί από την Άγκυρα, αντιλαμβανόμεθα ότι η Κυπριακή Δημοκρατία, κινουμένη με διπλωματική ευφυΐα, οφείλει να εκχωρήσει προς εκμετάλλευσιν τα νοτιοδυτικά βυθοτεμάχια της ιδικής της, επισήμου, ΑΟΖ (εις την έκτασιν όπου αυτά συμπίπτουν με τις τουρκικές διεκδικήσεις), εις την Ρωσία και την Γαλλία, ώστε να ισχυροποιήσει την θέσιν της διασφαλίζοντας ισχυρούς συμμάχους έναντι των τουρκικών «ονειρώξεων».
Η δύναμη της Ρωσίας
Η Ρωσία δεν είναι δύναμις η οποία μπορεί να περιφρονηθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία, ιδιαιτέρως με τις εξελίξεις στη Συρία και τα ρωσικά συμφέροντα ελλημενισμού του Ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού στην Ταρτούς. Η Ρωσία δεν θα επιτρέψει την εξαφάνιση του Μπάαθ από το πολιτικό σκηνικό της Νέας Συρίας και αυτό δεν είναι κάτι που το Ισραήλ αντιλαμβάνεται με αρνητικό τρόπο. Ένα πλουραλιστικό πολιτικό σκηνικό στη Συρία, ως μετριασμός της ισχύος των ανερχομένων Αδελφών Μουσουλμάνων, δεν είναι αρνητικό ούτε για την ισορροπία στην περιοχή. Ας μη λησμονούμε ότι η Τουρκία δεν έχει πλέον τις καλές σχέσεις που είχε με το Μπααθικό καθεστώς της Δαμασκού και οι μυστικές υπηρεσίες της Αγκύρας αναμιγνύονται θρασύτατα στο παίγνιο εσωτερικής ανατροπής του προέδρου Άσαντ και αποσταθεροποιήσεως του καθεστώτος του.
Η Κύπρος οφείλει να τηρήσει τις ισορροπίες και να διατηρήσει καλές σχέσεις με την κοσμική πολιτική αυτή πτέρυγα του συριακού πολιτικού φάσματος. Το συριακό έδαφος μετατρέπεται με τη σύμπραξη της Τουρκίας και την εκπεφρασμένη δυσφορία του Άσαντ, σε πεδίο ανταγωνισμού μεταξύ των Ιρανικών και Τουρκικών Μυστικών Υπηρεσιών και υπό το βλοσυρό βλέμμα της Μόσχας, η οποία δεν είναι διατεθειμένη να δει τις ισορροπίες στην περιοχή να μεταβάλλονται εις βάρος της. Συνεπώς, η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει να αποδειχθεί ιδιαιτέρως προσεκτική ως προς τον χειρισμό των συμφερόντων της ρωσικής πλευράς, της μόνης σοβαράς δυνάμεως στην περιοχή.
Οι ιρανικές επιρροές, Κύπρος, PfP και ΝΑΤΟ
Η πρόσφατος αποχώρησις των αμερικανικών στρατευμάτων απέδειξε ότι η Ουάσιγκτον εζήτησε από την Τεχεράνη να μην πλήξει τις αμερικανικές δυνάμεις κατά την αποχώρησή τους από τα ιρακινά εδάφη, με αντάλαγμα να «παραχωρηθούν» κάποιες επιρροές εις αυτήν -ατύπως- εις τους σιιτικούς πληθυσμούς του Νοτίου Ιράκ όπου ηγείται ο Αγιατολλά Σιστάνι, Ιρανός υπήκοος, και δραστηριοποιείται ο «Στρατός του Μάχντι» (Jaish al Mahdi), δηλαδή η ισχυρή ένοπλη σιιτική πολιτοφυλακή.
Με δεδομένον ότι το 62% του ιρακινού πληθυσμού είναι σιίτες, αντιλαμβανόμεθα ότι οι ιρανικές επιρροές στο νέο Ιράκ θα είναι σημαντικές έως απόλυτες, πλην του ήδη συγκροτηθέντος ιρακινού Κουρδιστάν. Διαδοχικώς, αυτό σημαίνει ότι αφενός μεν οι τουρκικές βλέψεις για προβολή ισχύος στα ιρακινά εδάφη περιορίζονται σημαντικά και αντιθέτως το καθεστώς Άσαντ ισχυροποιείται λόγω της στενής σχέσεώς του με την Τεχεράνη. Η Άγκυρα και πάλιν είναι σε δίλημμα, εφόσον συνεχίζει να πραγματοποιεί διπλωματικές πιρουέτες εις τις σχέσεις της μεταξύ Δαμασκού και Τεχεράνης.
Οι ΗΠΑ, από την άλλη πλευρά, διατηρούν μεγαλύτερο ειδικό βάρος στη ζώνη ασφαλείας αγγλοσαξονικών συμφερόντων Ισραήλ-Κύπρος-Κρήτη-Μάλτα-Γιβραλτάρ, ως ηγέτιδα δύναμις του Βορειοατλαντικού Συμφώνου. Εκτιμώ, συνεπώς, ότι η κατάθεση αιτήσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας για την ένταξή της στο Σύμφωνο της «Συνεργασίας για την Ειρήνη / (P.f.P.)», ή έτι χρησιμότερον, για την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, θα της προσδώσει μεγαλύτερο κύρος και βαρύτητα ως προς την εμπιστοσύνη της αγγλοσαξονικής ειδικής σχέσεως και τον ρόλο της στους μελλοντικούς χειρισμούς για τη διαχείριση των αποθεμάτων των υδρογονανθράκων της χωρίς τις πιέσεις των «πασάδων εξ Αγκύρας» και του ισλαμιστικού αυτής καθεστώτος.
Ιδεοληπτικές προσεγγίσεις κατά τη συγκεκριμένη περίοδο θα κοστίσουν πολύ ακριβά σε όλα τα επίπεδα εις τον Κυπριακό και Ελλαδικό Ελληνισμό. Οι ευθύνες της κυπριακής κυβερνήσεως είναι μεγάλες και οφείλει να τις αναλάβει άνευ φαντοματικών αναστολών και δεινοσαυρικών, παλαιο-σοβιετικού τύπου, αντανακλαστικών.
Του Σάββα Ιακωβίδη
ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου