Κατά καιρούς διατυπώνονται διάφορες απόψεις για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι ελληνικές επιχειρήσεις. Προσπάθησα να απαντήσω εμπειρικά στο ερώτημα διερευνώντας με ποια στρατηγική επιβιώνουν και αναπτύσσουν τις επιχειρήσεις τους. Το συμπέρασμα είναι ότι με δείγμα τα περίπου 250 ερωτηματολόγια που απάντησαν μικρομεσαίοι επιχειρηματίες στην περιοχή της Αττικής, οι περισσότεροι επιχειρηματίες ακολουθούν μια στρατηγική συντήρησης, αν όχι υποανάπτυξης.
Μια βασική στρατηγική που έχει ανιχνευθεί διεθνώς για την επιτυχή έκβαση του επιχειρηματικού εγχειρήματος είναι να «προσέχεις διαρκώς τι κάνει ο ανταγωνιστής σου και να αντεπιτίθεσαι καινοτομικά». Και αυτή είναι πολύ σημαντική στις ημέρες μας που ο ανταγωνισμός (τουλάχιστον ο διεθνής) είναι πολύ οξύς. Τι κάνουν οι δικοί μας επιχειρηματίες ως προς αυτό; Τα στοιχεία μας δείχνουν ότι μόνο το 14% περίπου παρακολουθούν το τι κάνουν οι ανταγωνιστές τους και προσπαθούν να βρουν τρόπο για να αντεπιτεθούν. Οι υπόλοιποι το κάνουν μόνο περιπτωσιακά ή δε φαίνεται να τους ενδιαφέρει. Αυτό, όμως, το μικρό ποσοστό που κινείται με αντεπιθέσεις έχει δημιουργήσει επιχειρήσεις που αναπτύχθηκαν (σε όρους πωλήσεων) τουλάχιστον τρεις φορές περισσότερο από τις άλλες. Συνεπώς, η καχεξία που συνοδεύει τις δεύτερες οφείλεται -εκτός των άλλων- και σε επιχειρηματική ανεπάρκεια.Μένει να δούμε τώρα τις επιχειρηματικές στρατηγικές που υιοθέτησαν για να αναπτυχθούν. Σε γενικές γραμμές, αυτές έχουν συγκεντρωθεί στις εξής: την τεχνολογική πρόοδο, την έρευνα για τη δημιουργία νέων προϊόντων/υπηρεσιών ή τη βελτίωσή τους και την αποδοτικότητα της επιχείρησης. Από τις απαντήσεις που πήραμε μόνο το 1/3 των επιχειρηματιών προσπαθούν συνεχώς να μην υστερούν σε τεχνολογία από ό,τι οι ανταγωνιστές τους και αυτοί είναι που πέτυχαν τη μεγαλύτερη ανάπτυξη από ό,τι οι άλλοι που το κάνουν περιστασιακά ή δεν το κάνουν καθόλου. Επιπλέον, οι επιχειρηματίες που έχουν δραστηριοποιηθεί στη μεταποίηση (δηλ. έχουν υψηλό κόστος απαξίωσης μηχανημάτων) υιοθετούν σε πολύ μικρότερο βαθμό μηχανήματα της πλέον σύγχρονης τεχνολογίας από ό,τι αυτοί που δρουν στο εμπόριο και τις υπηρεσίες. Παραπλήσια, όταν ένα μικρό σχετικά μέρος αυτών δραστηριοποιούνται καινοτομικά με τη δημιουργία νέων ή καλύτερων αγαθών ή υπηρεσιών, αυτή την τακτική τη συναντούμε κυρίως στην παροχή υπηρεσιών και όχι προϊόντων. Αυτό είναι μια άλλη ερμηνεια της συρρίκνωσης της ελληνικής μεταποίησης.
Ένας τρίτος τρόπος, όπως σημειώθηκε παραπάνω, για να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους οι επιχειρηματίες είναι αυξάνοντας την αποδοτικότητα των εργαζομένων, επενδύοντας στη βελτίωση των ικανοτήτων και των γνώσεών τους. Και σε αυτή, όμως, τη στρατηγική υστερούμε. Μόνο το 1/3 προβαίνουν σε τέτοιες επενδύσεις, ενώ οι υπόλοιποι το κάνουν περιστασιακά εάν υπάρχουν σχετικά κρατικά προγράμματα ή το κάνουν σε μικρό βαθμό. Και όμως, οι επιχειρηματίες που επένδυσαν περισσότερο στη βελτίωση των δεξιοτήτων και της τεχνογνωσίας των εργαζομένων τους, είχαν τα τελευταία τρία χρόνια τριπλάσια αύξηση πωλήσεων έναντι των άλλων. Αυτή η στρατηγική ανάπτυξης της επιχείρησης δεν είναι ασυσχέτιστη με το μορφωτικό επίπεδο των επιχειρηματιών. Όπως διαπιστώθηκε, όσο υψηλότερου εκπαιδευτικού επιπέδου είναι οι επιχειρηματίες, τόσο περισσότερο επενδύουν στην εκπαίδευση των εργαζομένων τους, αναγνωρίζοντας έτσι την αξία της εκπαίδευσης στην αποδοτικότητα- κάτι που πιθανώς είχαν διαπιστώσει και ως αποτέλεσμα των δικών τους σπουδών.
Από τα παραπάνω καθίσταται φανερό ότι οι επιχειρηματίες μας, σε σημαντικό βαθμό, δεν υιοθετούν καινοτομικές στρατηγικές για να αναπτύξουν την κερδοφορία και την επιχείρησή τους, αλλά στρατηγικές περισσότερο συντήρησης μέσω προσωπικών επαφών με πελάτες, καλή εξυπηρέτηση κ.λπ. Οι δεύτερες, όμως, δεν τους παρέχουν και ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ακόμη και βραχυχρόνια, αφού οι «αντίπαλοι» είναι εύκολο να αντεπιτεθούν με τα ίδια «όπλα». Γι΄ αυτό, πέραν της οποιασδήποτε κρατικής συμπαράστασης και βοήθειας, οι επιχειρηματίες μας είναι απαραίτητο να κατανοήσουν την αναποτελεσματική τους στρατηγική και να αποφασίσουν να δραστηριοποιούνται περισσότερο με τους κανόνες του παιχνιδιού, όπου επιτυχημένος επιχειρηματίας είναι αυτός που έχει μια καλή και καινοτόμο ιδέα την οποία υλοποιεί με όσο το δυνατόν καλύτερο τρόπο.
Δημοσίευση σχολίου