Γιώργος Σκαφιδάς
Ποιος θα το φανταζόταν ότι μια χώρα όπως η Φινλανδία, από την οποία προήλθε ο όρος «φινλανδοποίηση», θα μπορούσε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ… έτσι «ξαφνικά». Κι όμως, περίπου δέκα μήνες αφότου υπέβαλε αίτηση ένταξης τον Μάιο του 2022, η Φινλανδία είναι πια το 31ο μέλος της Συμμαχίας. Αρχής γενομένης από τις 4 Απριλίου του 2023, η φιλανδική σημαία κυματίζει πια στα κεντρικά του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Εάν δεν ήταν εκεί, δε, η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να προβάλλει εμπόδια, η φιλανδική ένταξη θα είχε ολοκληρωθεί νωρίτερα. Ας όψεται η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, που ήρθε να καταστήσει πραγματικά όσα άλλοτε θεωρούνταν αδιανόητα.
Το μέχρι πρότινος «εγκεφαλικά νεκρό» (κατά Μακρόν) και «παρωχημένο» (κατά Τραμπ) ΝΑΤΟ έχει πια, εν έτει 2023, αποκτήσει ξανά λόγο ύπαρξης, με φόντο την ουκρανική κρίση. Εάν η Ρωσία μπορεί να επιτεθεί στρατιωτικά στο Κίεβο, τότε και η Φινλανδία, ή έχουσα κοινά σύνορα μήκους 1.340 χιλιομέτρων με τη Ρωσία, μπορεί να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Αυτή είναι η νέα πραγματικότητα πια, με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Όσο για τις απαιτήσεις που είχε θέσει ως (προσχηματικές;) εγγυήσεις ασφαλείας ενώπιον της Δύσης η Μόσχα τον Δεκέμβριο του 2021, εκείνες δεν έχουν πια απολύτως κανένα πρακτικό νόημα. Τα νατοϊκά στρατεύματα δεν αποσύρονται από την ανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας, όπως ζητούσε η Μόσχα, αλλά αντιθέτως ενισχύονται. Και η Βορειοατλαντική Συμμαχία δεν μένει στάσιμη και αδρανής, όπως απαιτούσε το Κρεμλίνο, αλλά αντιθέτως επεκτείνεται αποκτώντας νέα μέλη ακριβώς λόγω του πολέμου.
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, αργά ή γρήγορα θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και η Σουηδία που έχει επίσης υποβάλει αίτηση. Το γεγονός ότι δεν εντάχθηκε μαζί με τη Φινλανδία αποτελεί «νίκη» για την Τουρκία του Ερντογάν η οποία είδε τους εκβιασμούς της να αποδίδουν. Ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, εκτιμά, ωστόσο, ότι οι τουρκικές ενστάσεις έναντι της Σουηδίας κάποια στιγμή θα καμφθούν. Εάν η Φινλανδία εντάχθηκε επισήμως στο ΝΑΤΟ κατά την επέτειο της συμπλήρωσης 74 ετών από την ίδρυσή του στις 4 Απριλίου του 2023, τότε και η σουηδική ένταξη θα είναι μάλλον γεγονός πριν από την επόμενη επέτειο της συμπλήρωσης 75 ετών. Τουλάχιστον αυτή είναι η εκτίμηση, επί του παρόντος.
Θρυαλλίδα εξελίξεων και επιταχυντής όλων αυτών: η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία «ζει» όμως παράλληλα και μια άλλη δική της αντίφαση πια έπειτα από 13 μήνες πολέμου, καθώς γεννά μεν σαρωτικές (γεωπολιτικές, ενεργειακές, αμυντικές) αλλαγές στη διεθνή σκηνή, αλλά την ίδια ώρα πίσω στα μέτωπα των στρατιωτικών συγκρούσεων στην Ουκρανία φαντάζει σαν να έχει βαλτώσει.
Για το λόγου αληθές, αρκεί μια ματιά στο Μπαχμούτ, η τύχη του οποίου παραμένει ακόμη αβέβαιη και νεφελώδης έπειτα από μήνες πολύνεκρων συγκρούσεων, με τους αναλυτές να διερωτώνται μάλιστα προς τι όλος αυτός ο χαμός πια. Γιατί είναι τόσο σημαντικό το Μπαχμούτ ώστε να «μονοπωλεί» τις συγκρούσεις των τελευταίων μηνών; Είναι η γεωγραφική του θέση που το καθιστά πολύτιμο ως έπαθλο; Ή μήπως η κατάκτησή του έχει καταλήξει να αποτελεί πια προσωπικό στοίχημα για τον Γεβγκένι Πριγκόζιν της ρωσικής μισθοφορικής ομάδας Wagner, ένα στοίχημα από το οποίο πρόκειται να εξαρτηθεί παράλληλα και η έκβαση άλλων ενδορωσικών ανταγωνισμών (Πριγκόζιν Vs Σοϊγκού);
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός παραμένει: Εν έτει 2023, 13 μήνες έπειτα από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η Φινλανδία ανήκει πλέον στο ΝΑΤΟ, η Ρωσία ελέγχει περίπου το 1/6 των εδαφών της Ουκρανίας, και ο πόλεμος συνεχίζεται μέσα σε ένα κλίμα αναβίωσης ψυχροπολεμικών εντάσεων, με τη Μόσχα – που έχει αναστείλει τη συμμετοχή της στη Συνθήκη New Start για τον περιορισμό των στρατηγικών επιθετικών πυρηνικών οπλοστασίων – να διαμηνύει, από την πλευρά της, ότι πρόκειται να εγκαταστήσει τακτικά πυρηνικά στο έδαφος της Λευκορωσίας, προτού συλλάβει ως «κατάσκοπο» στα τέλη Μαρτίου έναν Αμερικανό δημοσιογράφο, εν προκειμένω τον Ίβαν Γκερσκόβιτς της Wall Street Journal. Για την ιστορία, η τελευταία φορά που είχε γίνει κάτι ανάλογο ήταν τον Σεπτέμβριο του 1986, επί Ψυχρού Πολέμου, όταν είχε συλληφθεί στη Μόσχα με την κατηγορία της «κατασκοπείας» ο Νίκολας Ντανίλοφ, δημοσιογράφος του αμερικανικού ομίλου U.S. News & World Report…
Δημοσίευση σχολίου