Δεν είναι λίγες οι φορές που όλοι μας έχουμε αναρωτηθεί, “τι θα συνέβαινε αν…”. Πριν αρκετούς μήνες είχαμε ξεχάσει το ενδεχόμενο απόκτησης μαχητικών F/A-18 από την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία αντί του συνδυασμού των Mirage-2000EG/BG και των F-16C/D το 1985. Ακούστε τον πολλές και ενδιαφέρουσες διαφορικές απόψεις από τους αναγνώστες μας για το θέμα, αλλά τελικά όλα αυτά δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια υπόθεση εργασίας.
Σήμερα θα ασχοληθούμε με μια τελείως διαφορετική υπόθεση εργασίας, που αφορά ουσιαστικά τη δεύτερη μεγαλύτερη Αγορά του Αιώνα που έγινε από την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία. Αν υποθέσουμε πως η πρώτη Αγορά του Αιώνα (ουσιαστικά μια ονομασία πολιτικού marketing, καθώς και άλλες φορές μέσα στον Αιώνα η ΠΑ είχε αγοράσει μαζικά αεροσκάφη) έγινε το 1985 και αφορούσε την απόκτηση 40 + 40 μαχητικών αεροσκαφών, τότε αναμφίβολα Η δεύτερη αγορά έγινε το 1999 με την αγορά 60+25 νέων μαχητικών αεροσκαφών (οκ, 60+15+ εκσυγχρονισμός άλλων 10).
Οι παλιοί μας αναγνώστες θα θυμούνται πολύ καλά από εκείνη την περίοδο, πως η Πολεμική μας Αεροπορία είχε εξετάσει το ενδεχόμενο απόκτησης κάποιου μαχητικού αεροπορικής υπεροχής. Έτσι οι επιτελείς της ΠΑ δεν είχαν διστάσει να να εξετάσουν και το ενδεχόμενο απόκτησης ρωσικών μαχητικών τύπου Su- 27, αλλά και των αμερικανικών F-15H. H σκέψη ήταν πολύ απλή, αν θέλαμε την διαφορά στο Αιγαίο, θα έπρεπε να έχουμε κάτι πολύ διαφορετικό από τον αντίπαλο.
Και ποια η καλύτερη στιγμή, όταν η Ελλάδα τότε, μέλος της ΕΕ και την ΟΝΕ, μπορούσε να δανείζεται με πολύ χαμηλά επιτόκια σε σχέση με το παρελθόν, ενώ η Τουρκία ήταν βυθισμένη σε μια οικονομική κρίση.
Ας εξετάσουμε για λίγο το θέμα των ρωσικών μαχητικών. Τότε είχαν όντως εξεταστεί τα Su-27, που στην πραγματικότητα ελάχιστα περισσότερα είχαν να προσφέρουν ακόμη και σε σχέση με τα F-15A. Το καλύτερο που θα μπορούσαμε τότε να είχαμε πάρει θα ήταν μια πρώιμη έκδοση των κινεζικών Su-30, Su-30MKK, και δυσκολότερα τα Su-30MKI της Ινδίας ή τα Su-30MKM της Μαλαισίας.
Σε κάθε περίπτωση, θα ήταν μια ίσως καταστροφική απόφαση για την ΠΑ, που θα είχε επενδύσει δις σε υποδομές για ένα τελείως διαφορετικής φιλοσοφίας μαχητικό (cost-benefit analysis).
Πάμε τώρα στο F-15H, που ήταν ουσιαστικά και ο “κρυφός” πόθος, αλλά και προτίμηση αρκετών υψηλόβαθμων στελεχών της ΠΑ εκείνης της εποχή. Το 1999, όπως είπαμε και παραπάνω, η ΠΑ, για πρώτη φορά στην ιστορία της, είχε το απαραίτητο budget για να καταφέρει να κάνει την διαφορά στο Αιγαίο.
Αν και η αγορά ενός μαχητικού αντίστοιχου των F-4E ήταν ανέκαθεν η επιθυμία της ΠΑ, ποτέ δεν είχε τα απαραίτητα κονδύλια για την αγορά ενός αεροσκάφους επιπέδου F-15/F-14. Αυτός ήταν και ο λόγος που από τα F-15 στα τέλη της δεκαετίας του ’70, άρχισε να κοιτά τα F/A-18 για να καταλήξει στα F-16.
Τώρα, την συνέχεια την γνωρίζουμε, καθώς τo 1999 παραγγέλθηκαν 60 μαχητικά F-16C/D Block 52+ και 25 (15 εκσυγχρονισμένα και 10 νέα) μαχητικά Mirage 2000-5Mk2.
Τα πρώτα έφεραν στο Αιγαίο τα ραντάρ AN/APG-68v9 με προηγμένες δυνατότητες, σκοπευτικού επί κράνους, σύμμορφες δεξαμενές καυσίμου (CFT), ενώ τα δεύτερα το ραντάρ RDY, EW ICMS Mk3, MICA EM/IR καθώς και πυραύλους Cruise SCALP EG. Όπως και να το κάνουμε, η Νο2 αγορά του Αιώνα ήταν αρκετά “βαρύτερη” από την Νο1..
Το θέμα όμως είναι πως η ΠΑ έφτασε πολύ κοντά στην αγορά μαχητικών F-15E, ή μάλλον, F-15H. H ΠΑ χρειαζόταν κάτι που θα έκανε όπως έχουμε ξαναπεί την διαφορά, και θα έδινε σαφή ποιοτική διαφορά σε σχέση με την Τουρκική Αεροπορία. Ταυτόχρονα, θα μπορούσε να φτάσει στην Κύπρο ή στο Καστελόριζο, να πλήξει στόχους στο έδαφος, να αντιμετωπίσει την εχθρική αεροπορία με ένα μαχητικό ικανό να μάχεται υπεράριθμους αντιπάλους, και να επιστρέφει νικητής.
Φυσικά, όλα αυτά δεν θα γίνονταν χωρίς κόστος. Η πιθανή αγορά τότε δεν θα κατάφερνε επ ουδενί να ξεπεράσει τον αριθμό των 36 μαχητικών F-15H, που θα έπρεπε να κάνουν τη δουλειά που κάνουν σήμερα τα εναπομείναντα μαχητικά F-16C/D Block 52+ και Mirage 2000-5Mk2. Φυσικά, στο κόστος εισαγωγής σε υπηρεσία των νέων μαχητικών θα πρέπει να προσθέσουμε και τις απαραίτητες υποδομές (συντήρησης, εκπαίδευσης πιλότων και τεχνικών κοκ).
Τώρα, κάναμε καλά ή όχι; Αυτό είναι κάτι που μπορούμε να το δούμε 20 χρόνια μετά, εκ του αποτελέσματος. Θα προσπαθήσουμε να καταγράψουμε επιγραμματικά τα θετικά και αρνητικά κάθε λύσης, και να αφήσουμε τους αναγνώστες μας να τοποθετηθούν επί του θέματος.
Καταρχάς, τα F-15H θα είχαν την απαραίτητη εμβέλεια να φτάσουν σε δύσκολα σημεία, εντός, και κυρίως εκτός ελληνικής επικράτειας. Και μάλιστα, αυτό μπορούσαν να το κάνουν φορτωμένα με ικανό αριθμό όπλων.
Η δυνατότητά τους να διεισδύουν στην εχθρική αεράμυνα με ένα τεράστιο φορτίο όπλων, ενώ ταυτόχρονα είναι απόλυτα ικανά να προστατεύσουν τον εαυτό τους, τα έκανε ιδανικά για όλα τα είδη των αποστολών… σε μια αποστολή! Δηλαδή, θα μπορούσαν να κάνουν Διείσδυση-Κρούσης, Αεροπορική Υποστήριξη, Ναυτική Κρούση, και να εμπλακούν με ανώτερους αριθμητικά αντιπάλους.
Ίσως είναι υπερβολικό να γράψουμε όλα τα πλεονεκτήματα ενώ αεροσκάφους σαν το F-15H/F-15E. Πρέπει να πούμε πως αρκετές αεροπορίες, που είχαν/έχουν πρόβλημα/τα αντίστοιχα με της ΠΑ, απέκτησαν το αεροσκάφος. Για παράδειγμα, η Σαουδική Αραβία, που είχε κάποτε να αντιμετωπίσει την Ιρακινή και σήμερα την Ιρανική Αεροπορία, επέλεξε το αεροσκάφος, σε πολλές μάλιστα γενιές του.
Σήμερα τα F-15SA θα πρέπει να “κυνηγούν” εκτοξευτές βαλλιστικών πυραύλων πάνω από την εχθρική ενδοχώρα (λέγε με Ιράν). Και μπορούν να το κάνουν πολύ άνετα, αφού δεν υπάρχει αεροσκάφος του Ιράν που θα μπορούσε να το απειλήσει…
Το ίδιο η Νότια Κορέα, που θα έπρεπε να βρει τρόπους να καταστρέψει τα πυρηνικά της Βόρειας, πριν αυτά εκτοξευτούν. Προσοχή, δεν πρέπει να συγχέουμε τα F-15H/E με τα παλαιότερα F-15A/B/C/D, καθώς τα τελευταία ήταν αμιγώς αεροπορικής υπεροχής, ενώ τα πρώτα είναι εξειδικευμένα αεροσκάφη υποστρατηγικής κρούσης που διατηρούν αυτούσια την ικανότητα αεροπορικής υπεροχής.
Κάπως έτσι αγόρασε και το Ισραήλ τα δικά του F-15I Ra’am, καθώς χρειαζόταν -απεγνωσμένα- ένα αεροσκάφος υποστρατηγικής κρούσης που θα μπορούσε να φτάσει όπου χρειαστεί (βασικά στο Ιράν).
Τώρα, υπάρχει αρκετά “αλλά”… Καταρχάς υπήρξε μια συζήτηση για το αν θα μπορούσαν τα αεροσκάφη F-15H να μπουν στα υπόστεγα της ΠΑ. Θυμίζουμε πως τα υπόστεγα είχαν φτιαχτεί για αεροσκάφη F-5, F-1, A-7H, F-104G και με το “ζόρι” χωρούσαν τα F-4E (ευτυχώς το Phantom ήταν αρκετά “μαζεμένο” παρά τις διαστάσεις του, καθώς είχε σχεδιαστεί σαν αεροσκάφος αεροπλανοφόρων).
Οι περισσότεροι λοιπόν θεωρούν πως τα F-15H δεν θα χωρούσαν στα υπάρχοντα υπόστεγα… Αυτό είναι ένας αστικός μύθος.
Καλώς ή κακώς, η σκέψη πως τα F-15H δεν θα χωρούσαν στα υπόστεγα, δεν είναι σωστή. Είχε γίνει μελέτη για την μετατροπή κάποιων υποστέγων, σε διάφορα αεροδρόμια, έτσι ώστε το F-15H να “συρταρώνει” μέσα.
Θα δημιουργούνταν με εκσκαφή τρεις στενοί διάδρομοι για τα σκέλη προσγείωσης, που θα “οδηγούσαν” προσεκτικά το αεροσκάφος εντούς του υποστέγου, “ντύνοντάς” το ουσιαστικά με το καταφύγιο, σαν “κάλτσα”!
Μην περιμένει κανείς πως τα αεροσκάφη θα μπορούσαν να βγουν έτσι “άνετα” με αναμμένο τον κινητήρα, όπως πχ τα Mirage 2000. Θα είχαμε “ανατίναξη” του υποστέγου! Αλλαγές έπρεπε να γίνουν, αλλά όχι τόσο κοστοβόρες. Αυτό βέβαια ισχύει μόνο για τις κτιριακές υποδομές, κατά τα λοιπά όμως, καμία σχέση!
Τώρα, σε ότι αφορά την εισαγωγή νέου τύπου σε υπηρεσία, θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πως η ΠΑ επέλεξε τότε την εισαγωγή ουσιαστικά δυο νέων τύπων, καθώς τα F-16C/D Block52+ ουδεμία σχέση είχαν με τα Block30/50, σε υπηρεσία μέχρι τότε, ενώ και τα Mirage 2000-5Mk2 ήταν έτη φωτός ανώτερα των Mirage 2000EGM/BGM. Συνεπώς, ούτε κι αυτό μετρούσε σαν “δικαιολογία” τόσο.
Πάμε τώρα στην αντιπέρα “όχθη”… Καταρχάς, τα F-16C/D Block 52+ ήταν και παραμένουν εξαιρετικά αεροσκάφη.
H τοποθέτηση των CFT τα έκανε ικανά να συναγωνίζονται τα F-15E, ενώ με την τοποθέτηση νέων εξωτερικών δεξαμενών καυσίμου, μπορούσαν κι αυτά να φτάσουν όπου πρέπει, είτε ο προορισμός λέγεται Κύπρος, είτε Καστελόριζο, είτε βιομηχανική περιοχή Άγκυρας (λέμε τώρα).
Επίσης, με την βοήθεια σύγχρονων συστημάτων ναυτιλίας και σκόπευσης, μπορούσε να κάνει ότι και το F-15E, ενώ το AN/APG-68v9, αν και δεν είχε την εμβέλεια του AN/APG-70 εντούτοις δεν υπολείπεται σε δυνατότητες.
Ταυτόχρονα, πιθανή επιλογή του F-15H δεν ισοδυναμούσε με την αποδέσμευση προηγμένων όπλων stand-off, που εκείνη την περίοδο οι ΗΠΑ “ζοριζόντουσαν” να πουλήσουν στη χώρα μας. Ο βασικός λόγος δεν ήταν τόσο η Τουρκία, όπως σε πολλούς αρέσει να λένε, αλλά το γεγονός ότι η Ελλάδα είχε απομακρυνθεί στρατιωτικά από τις ΗΠΑ, και είχε αρχίσει να αγοράζει τα “πάντα όλα” ευρωπαϊκά.
Ακόμη και αμερικανικής κατασκευής οπλισμό, τον εκσυγχρόνισαν Γερμανοί (Μ48Α5 MOLF, F-4E AUP κοκ). Βέβαια, δεν αποκλείεται με την αγορά των F-15H να αποδεσμεύονταν, αν και λύσεις υπήρχαν, και υπάρχουν, εξαιρετικές και από Ευρώπη μεριά (αγόρασαν οι Κορεάτες άλλωστε).
Τώρα, το θέμα που πρέπει να σκεφτούμε είναι αν χρειαζόμασταν “λίγα και καλά” ή “πολλά και ικανοποιητικά”. Αν σκεφτούμε, η αγορά των 60+25 συμπληρώθηκε από άλλα 30 αεροσκάφη F-16C/D Block 52+Adv, κι έτσι η ΠΑ είχε διαθέσιμα 115 μαχητικά 3,5 γενιάς. Αν τώρα είχαμε πάει στα F-15H, ακόμη και με συμπληρωματική παραγγελία, δεν θα καταφέρναμε να αποκτήσουμε περισσότερα από 50 μαχητικά, ή έστω 55, που πολύ δύσκολα θα εξόπλιζαν τρεις μοίρες.
Και μην ξεχνάμε, πως πάνω από το Αιγαίο γίνεται ένας πόλεμος φθοράς, με μαζικές παραβιάσεις από τους φίλους και γείτονες του FIR Αθηνών. Όταν η “άλλη πλευρά” μπορεί να παρατάξει 250 μαχητικά, δεν μπορείς να τα αντιμετωπίζεις καθημερινά με 120 (50 F-15H και 32 F-16 B30, 38 F-16 B50). Χρειάζονται αριθμοί, που θα επιτρέψουν την ΠΑ να αντιμετωπίσει παραβιάσεις “κορεσμού” της ικανότητας μας να ανταποκριθούμε σε τέτοιες καταστάσεις.
Η ΠΑ, δεν μπορεί να στέλνει για παράδειγμα 2 F-15E εναντίον 4 ή 6 F-16C/D για αναχαίτιση. Σε καιρό πολέμου, ίσως τα 6 F-16 τα 2 F-15E να τα είχαν για πρωϊνό, αλλά σε καιρό ειρηνικής περιόδου, χρειάζονται ικανοί αριθμοί. Τώρα, ακόμη κι αν υποθέταμε πως θα βρίσκαμε από παραχώρηση μεταχειρισμένα F-15C (δύσκολο, από τη στιγμή που η USAF δεν τα αντικατέστησε ποτέ με τα ελάχιστα F-22), δεν πρέπει να ξεχνάμε το κόστος ανά ώρα πτήσης των F-15H/E και το κόστος του F-16C/D.
Πριν κλείσουμε, θα πρέπει να θυμίσουμε πως ακόμη και το Ισραήλ, προτίμησε να πάρει περισσότερα F-16I Sufa, και να κρατήσει τα F-15I Ra’am για υποστρατηγική κρούση. Σήμερα, στη Συρία, το “παιχνίδι” το κάνουν τα Sufa, ενώ τα F-15E(Ι) μένουν για άλλους λόγους πίσω. Καμία φορά, ο πόλεμος, ή το παιχνίδι ισχύος (Αιγαίο, Μέση Ανατολή κοκ) είναι θέμα οικονομίας δυνάμεων κι όχι “μεγέθους”.
Τέλος, θα πούμε ότι πιθανή αγορά F-15H δεν θα επέτρεπε την αγορά των Mirage 2000-5Mk2. Αυτό σημαίνει πως η ΠΑ δεν θα είχε ούτε MICA EM/IR, ούτε SCALP-EG. Ίσως είναι και σοβαρό θέμα συζήτησης, τι αεροπορία θέλαμε και τότε…
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου