Κώστας Μαυραγάνης
Νέα επιδείνωση έχει επέλθει στις σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ, μετά την επιβολή κυρώσεων σε δύο εκ των κορυφαίων υπουργών της τουρκικής κυβέρνησης, στο ευρύτερο πλαίσιο της υπόθεσης του Αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον, που κρατείται από τις αρχές της γείτονος, αλλά και στον απόηχο του προσωρινού μπλοκαρίσματος της παράδοσης stealth μαχητικών F-35 από τις ΗΠΑ στην Τουρκία- δύο θέματα τα οποία θεωρείται πως γενικότερα συνδέονται, καθώς είναι έντονη η δυσαρέσκεια στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού για την κράτηση του Μπράνσον, αλλά και την προσέγγιση Τουρκίας- Ρωσίας.
Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών επέβαλε κυρώσεις σε βάρος του υπουργού Δικαιοσύνης, Αμπντουλχαμίτ Γκιουλ, και του υπουργού Εσωτερικών, Σουλεϊμάν Σοϊλού, για την υπόθεση Μπράνσον, καθώς η αμερικανική κυβέρνηση θεωρεί ότι εμπλέκονται στη σύλληψη και την κράτηση του Μπράνσον.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε την ενέργεια αυτή της Ουάσινγκτον ως «εχθρική στάση» και προειδοποίησε πως θα προβεί σε αντίποινα. «Όσο η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν κατανοεί πως δεν δύναται με αυτές τις μεθόδους να επιτύχει την ικανοποίηση των παράνομων αιτημάτων της, δεν μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματά μας», έγραψε στο Twitter ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ο Σουλεϊμάν Σοϊλού αντέδρασε στην απόφαση δηλώνοντας μέσω του Twitter ότι «το μόνο περιουσιακό στοιχείο που έχουμε στις ΗΠΑ είναι η FETO (δηλαδή η οργάνωση του Φετουλάχ Γκιουλέν και ο ίδιος ο Γκιουλέν, τον οποίο η Άγκυρα κατηγορεί για το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016). Κι αυτόν δεν θα τον αφήσουμε εκεί, θα τον πάρουμε», πρόσθεσε.
Οι σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας έχουν επιδεινωθεί σημαντικά για την υπόθεση του Μπράνσον, ο οποίος βρισκόταν επί 21 μήνες σε τουρκική φυλακή μέχρι που τέθηκε σε κατ‘οίκον περιορισμό την προηγούμενη εβδομάδα. Η Σάρα Σάντερς, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, είπε σε δημοσιογράφους ότι ο πάστορας Μπράνσον δεν έχει κάνει τίποτα λάθος, «και πιστεύουμε ότι είναι θύμα άδικης κράτησης από την κυβέρνηση της Τουρκίας». Σημειώνεται επίσης ότι την Τρίτη τουρκικό δικαστήριο απέρριψε την έφεσή του, με την οποία ζητούσε να απελευθερωθεί από τον κατ’οίκον περιορισμό κατά τη δίκη του για κατηγορίες τρομοκρατίας. Εάν ο Μπράνσον- που ζει στην Τουρκία εδώ και περίπου 20 χρόνια- βρεθεί ένοχος, κινδυνεύει με φυλάκιση μέχρι και 35 ετών.
H επιβολή των αμερικανικών κυρώσεων προκάλεσε δραματική πτώση της τουρκικής λίρας, η οποία βρέθηκε σε ρεκόρ χαμηλό έναντι του δολαρίου, με την ισοτιμία να βρίσκεται σε φτάνει σε σημείο 5,0924 σε σχέση ανά δολάριο, πριν ανακάμψει οριακά, στις 5,0800. Επίσης, πτώση σημείωσε και ο γενικός δείκτης BIST 100 στο χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης.
STRINGER via Getty Images
Στο μεταξύ, πέρασε από τη Γερουσία των ΗΠΑ την Τετάρτη νομοσχέδιο για την άμυνα, συνολικού ύψους 716 δισ. δολαρίων, στο πλαίσιο του οποίου μπλοκάρεται και η προμήθεια stealth μαχητικών F-35 στη γείτονα, μέχρι να συνταχθεί σχετική αναφορά.
Ειδικότερα, το νομοσχέδιο (Jonh S. McCain National Defense Authorization Act- NDAA) πέρασε με 87-10 και έχει να κάνει με τις στρατιωτικές δαπάνες των ΗΠΑ- ωστόσο χρησιμοποιείται και ως «όχημα» για ένα μεγάλο εύρος θεμάτων πολιτικής, καθώς ψηφίζεται ετησίως εδώ και 50 χρόνια. Από τη στιγμή που πέρασε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων την περασμένη εβδομάδα, τώρα πρόκειται να πάει στον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, που αναμένεται να το υπογράψει, επικυρώνοντας τη θέσπισή του ως νόμου.
Το NDAA δίνει πράσινο φως για τη δαπάνη 7,6 δισ. δολαρίων για 77 μαχητικά F-35, που κατασκευάζονται από τη Lockheed Martin- και μπλοκάρει την προμήθειά τους στην Τουρκία, τουλάχιστον μέχρι να συνταχθεί μια σχετική αναφορά. Υπενθυμίζεται ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει την Άγκυρα ότι το ρωσικό αντιαεροπορικό/ αντιβαλλιστικό πυραυλικό σύστημα S-400 που έχει συμφωνήσει να αγοράσει δεν είναι συμβατό με τα συστήματα αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας του ΝΑΤΟ.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της Hurriyet Daily News, η αναφορά αυτή του Πενταγώνου αναμένεται εντός 90 ημερών και θα περιλαμβάνει αξιολόγηση της συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35, καθώς των κινδύνων που συνεπάγεται η αγορά των S-400 από την Άγκυρα.
Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι έχει «άμεση ανάγκη» συστήματα τέτοιου είδους, και ότι προέβη στην απόφαση αυτή όταν οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να της πουλήσουν αντίστοιχων δυνατοτήτων συστήματα αεράμυνας Patriot.
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα πως, εάν η Ουάσινγκτον αποφασίσει να μην πουλήσει F-35 στην Τουρκία, τότε κανείς δεν θα μπορεί να πει στην τουρκική κυβέρνηση να μην αγοράσει αεροσκάφη από άλλη χώρα ή να παράγει τα δικά της. Επίσης, σύμφωνα με τη Daily Sabah, ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραχίμ Καλίν, είπε ότι πρόκειται για ένα πολυεθνικό πρόγραμμα συνεργασίας και ότι εάν ληφθούν μέτρα για να εμποδιστεί η παράδοση των μαχητικών, η Άγκυρα θα ακολουθήσει τη νομική οδό.
Σημειώνεται ότι τα πρώτα δύο F-35 είχαν παραδοθεί επίσημα σε Τούρκους αξιωματούχους σε τελετή τον προηγούμενο μήνα.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου