Γκουτζάνης Σπύρος
Αντιμέτωπη με τα συσσωρευμένα προβλήματα που εν πολλοίς η ίδια δημιούργησε κατά την πρώτη τετραετία της, αλλά και με τις αυξημένες προσδοκίες που προκάλεσε η δεύτερη νίκη και το 40,55% που την ψήφισε, βρίσκεται η κυβέρνηση Μητσοτάκης. Οι μέχρι στιγμής επιδόσεις της είναι απογοητευτικές και φυσικά δεν μπορεί να επικαλεστεί το κλασσικό “παραλάβαμε καμένη γη”, όσο και αν το Μαξίμου θέλει στο απυρόβλητο τον πρωθυπουργό.
Οι πυρκαγιές κατέδειξαν την απουσία δασικής προστασίας και την αναποτελεσματικότητα του πυροσβεστικού μηχανισμού, που η κυβέρνηση είχε στην διάθεσή της τέσσερα χρόνια να βελτιώσει. Η απομάκρυνση του Νότη Μηταράκη και η αποδοκιμασία του Γιώργου Πατούλη ήταν κινήσεις εκτόνωσης της λαϊκής οργής από τον “πρίγκηπα του Μαξίμου”, που φυσικά δεν απαντούν στα αίτια. Το “κίνημα της πετσέτας”, όπως ονομάστηκε, αποτελεί ένα ακόμη ράπισμα στο επιτελικό κράτος, καθώς αποδεικνύει ότι μερικές εκατοντάδες ή χιλιάδες αποφασισμένοι πολίτες μπορούν να επιβάλουν την νομιμότητα ή έστω να βάλλουν μία στοιχειώδη τάξη εκεί που απέτυχε –ή μήπως ευνόησε λόγω διαφθοράς– η κεντρική διοίκηση και οι τοπικοί γαλάζιοι δήμαρχοι.
Το όνειδος της Αγχιάλου έδωσε ένα αποφασιστικό χτύπημα στο ιδεολόγημα των αποτελεσματικών Ενόπλων Δυνάμεων, που καλλιεργεί από την πρώτη μέρα της θητείας της η κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η δε δολοφονία του φιλάθλου της ΑΕΚ από τους Κροάτες νεοναζί χούλιγκαν αποτελεί σαφές πλήγμα στο δόγμα “νόμος και τάξη”, με το οποίο ο Κυριάκος Μητσοτάκης φιλοτεχνεί το προφίλ του αποφασιστικού ηγέτη και παράλληλα μαζεύει τις ψήφους της βάσης της κοινωνικής πυραμίδας.
Τέσσερα χρόνια επικοινωνιακής προβολής της ισχυρής ΕΛ.ΑΣ των χιλιάδων προσλήψεων και της ενίσχυσης σε υλικοτεχνική υποδομή δεν προστατεύουν τους πολίτες από το κοινό έγκλημα. Απλώς αποδεικνύεται ότι ενισχύουν τον μηχανισμό κοινωνικής καταστολής που οικοδομεί το καθεστώς Μητσοτάκη. Φυσικά η ευθύνη δεν είναι στον νυν υπουργό Προστασίας του Πολίτη, όπως δεν ήταν και στον Νότη Μηταράκη, τον οποίο χρησιμοποίησε σαν εξιλαστήριο θύμα για τις πυρκαγιές. Η ευθύνη ανήκει στο επιτελικό κέντρο του Μεγάρου Μαξίμου, που από την αρχή διά του Γρηγόρη Δημητριάδη, επιχείρησε και εν πολλοίς πέτυχε να ελέγξει ΕΛ.ΑΣ και ΕΥΠ.
“Βραδυφλεγής βόμβα” η ακρίβεια
Εκείνο όμως που θα αποδειχθεί βραδυφλεγής βόμβα είναι το ζήτημα της ακρίβειας. Οι τιμές των βασικών καταναλωτικών προϊόντων – το καθημερινό τραπέζι της οικογένειας – όπως και των φρούτων, συνεχίζουν να ανεβαίνουν. Ήδη δημοσιογράφοι, οικονομικοί και πολιτικοί αναλυτές, που λειτουργούν σαν θεραπαινίδες του συστήματος, δίνουν συμβουλές από τα τηλεοπτικά παράθυρα για το πώς θα πρέπει ο μέσος πολίτης να διαμορφώσει την διατροφή του για να αντιμετωπίσει την ακρίβεια. Σε λίγο θα κάνουν εκπομπές για τα ψυχοσωματικά κέρδη της δίαιτας!
Οι λογαριασμοί ρεύματος έρχονται πλέον με ελάχιστη ή καθόλου επιδότηση, ενώ η τιμή της βενζίνης έφτασε και κατά περιοχή ξεπερνά ξανά τα δύο ευρώ. Η κυβέρνηση πλέον έχει αφήσει τα προσχήματα. Δεν επικαλείται πλέον την εισαγόμενη κρίση για να δικαιολογήσει την ακρίβεια, αλλά την ελεύθερη αγορά. Εν ολίγοις “αφού όλοι συμφωνούμε στην ελεύθερη” – δηλαδή ασύδοτη – “αγορά γιατί διαμαρτύρεστε”; “Τι θέλετε, να γυρίσουμε στον κομμουνισμό”;
Η μεθοδευμένη συμπίεση του βιοτικού επιπέδου μέσω της ακρίβειας και του αυξημένου κόστους ζωής, συμπληρώνεται με τις εξαγγελίες του Άδωνη Γεωργιάδη για αύξηση του εργάσιμου χρόνου, υπαμειβόμενου για να αποφεύγεται το κόστος των υπερωριών. Φυσικά κανείς δεν πίστεψε ότι οι άνθρωποι θα δουλεύουν δύο οκτάωρα, ωστόσο όλοι είναι βέβαιοι ότι οι επιχειρηματίες θα εκμεταλλευτούν το ευνοϊκό καθεστώς για να αυξήσουν σε 10-12 τις ώρες εργασίας, δίχως καταβολή υπερωριών – το ανέδειξε ο Κώστας Τσουκαλάς.
Τα μέτωπο των ελληνοτουρκικών
Η κυβέρνηση έχει μπροστά της τα ελληνοτουρκικά. Ο πρωθυπουργός προανήγγειλε διαπραγμάτευση εφ’ όλης της ύλης με την Τουρκία, με υποχωρήσεις για την αναζήτηση συμβιβαστικής λύσης. Παράλληλα το σύστημα εξουσίας επιχειρεί να δημιουργήσει ευρύτερη δυναμική, προσελκύοντας πρόσωπα και φορείς υπέρ της υποχωρητικής διαπραγμάτευσης με την Άγκυρα – μεγαλοδημοσιογράφοι, διεθνολόγοι αναλυτές, πολιτικές προσωπικότητες κλπ αρθρογραφούν, δίνουν συνεντεύξεις και αναπτύσσουν πολεμική εναντίον φανταστικών εχθρών. Χαρακτηριστικό είναι το άρθρο των Λιάκουρα, Φίλη, Υφαντή, Διακόπουλου, όπως και η τοποθέτηση γνωστού μεγαλοδημοσιογράφου, που έδειξε ότι έχει άγνοια στοιχειωδών πραγμάτων που ισχύουν στις διεθνείς και ελληνοτουρκικές θέσεις.
ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ προς το παρόν αποφεύγουν να πάρουν καθαρή θέση, κρυπτόμενοι πίσω από μισόλογα, δήθεν προϋποθέσεις κλπ. Έτσι όμως θα εγκλωβιστούν: είτε θα βρεθούν αντίθετοι σε μία ευρύτερη, δήθεν ορθολογιστική, δυναμική που δημιουργείται, με αιχμή τα ΜΜΕ, είτε θα συμφωνήσουν και θα ευθυγραμμιστούν με καθυστέρηση και θα κάνουν ηγέτη τον Μητσοτάκη.
Ακόμη και στο πεδίο των πολιτικών και εκλογικών συσχετισμών ο Μητσοτάκης ενδεχομένως να χάσει από τα δεξιά, αλλά θα κερδίσει από την Κεντροαριστερά και το “ακραίο Κέντρο”. Οι της ευρύτερης κεντροαριστεράς θα γίνουν πάλι “οι χρήσιμοι ηλίθιοι” της ιστορίας. Η ΝΔ δεν θα έχει πρόβλημα γιατί οι βουλευτές της με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα υπακούσουν για να μην χάσουν την εξουσία. Οι λίγοι που ενδεχομένως διαφοροποιηθούν θα περιθωριοποιηθούν και θα απαξιωθούν ως “εθνικιστές”, “πατριδοκάπηλοι” κλπ.
Ο Αντώνης Σαμαράς προς το παρόν περιορίζεται σε διαρροές από ανώνυμους συνεργάτες. Ξεπέρασε το Μακεδονικό, καθώς η κυβέρνηση προσχώρησε στην Συμφωνία των Πρεσπών και παρακολουθεί αμέτοχος την κυβέρνηση να προετοιμάζει τις “Πρέσπες του Αιγαίου”. Στο εσωτερικό του κόμματος υπάρχει η υπόνοια ότι ασχολείται με την διεύρυνση της επιρροής του στην Πελοπόννησο και να βγάλει δικό του περιφερειάρχη – παλαιό συνεργάτη του γραφείου του όταν ήταν πρωθυπουργός. Ενδιαφέρον έχει εάν έχει διατηρήσει τις σχέσεις με τον Σταύρο Παπασταύρου, ανερχόμενο ισχυρό στο περιβάλλον Μαξίμου μετά την αποχώρηση Γεραπετρίτη.
Το παιχνίδι είναι ανοικτό
Παρά τα φαινόμενα διάλυσης, η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν έχει πει την τελευταία λέξη της, κυρίως γιατί έχει απέναντί της μία αποδεκατισμένη – στην πραγματικότητα – μη αντιπολίτευση και ο πρωθυπουργός μετά από τέσσερα χρόνια έχει εγκαθιδρύσει ένα δεσποτικό καθεστώς σε κυβέρνηση και κόμμα. Μπορεί το επιτελικό κράτος να είναι πλήρως αναποτελεσματικό, πέτυχε όμως τον βασικό του σκοπό: να σπάσει την παράδοση με τις βαρωνείες στο εσωτερικό της ΝΔ.
Όλες οι επιδοτήσεις, επιχορηγήσεις και τα ρουσφέτια, περνάνε από το επιτελικό κέντρο του Μεγάρου Μαξίμου. Το ίδιο και οι τοποθετήσεις υπουργών, υφυπουργών, Γενικών Γραμματέων – ίσως σπάει κατά περίπτωση από τους ολιγάρχες. Έτσι αποδυναμώνονται και αποδιαρθρώνονται τα παραδοσιακά πελατειακά δίκτυα της συντηρητικής παράταξης. Υπουργοί και βουλευτές εξαρτώνται από τον εντεταλμένο του Μεγάρου Μαξίμου για να διατηρήσουν την θέση τους (κορυφαίοι υπουργοί, όπως ο Μάκης Βορίδης, έρχονται δεύτεροι και καταϊδρωμένοι στις εκλογές).
Είναι η πρώτη φορά από την ίδρυση της ΝΔ που δεν υπάρχουν αυτόφωτες και αυτοδύναμες προσωπικότητες δίπλα στον Κυριάκο Μητσοτάκη – καίτοι ο ίδιος και παρά το λιβάνισμα των ΜΜΕ δεν έχει το πολιτικό μέγεθος προηγούμενων πρωθυπουργών ή και εν ενεργεία στελεχών της παλαιάς φρουράς του κόμματος. Ο μόνος που θα μπορούσε ίσως να σταθεί, ο Νίκος Δένδιας, που εξακολουθεί να διατηρεί δικό του εκτεταμένο πελατειακό δίκτυο, έχει γίνει παρακολούθημα του πρωθυπουργού.
Το αρνητικό για τον ίδιο τον πρωθυπουργό είναι ότι όσο αυξάνονται τα λάθη και οι αβελτηρίες της κυβέρνησής του και αδυνατεί να δώσει πραγματικές απαντήσεις σε υπαρκτά προβλήματα, τόσο περισσότερο εξαρτάται από τα ΜΜΕ και αντίστοιχα αυξάνονται οι πόντοι των ολιγαρχών στο παιχνίδι της εξουσίας.
Η μη αντιπολίτευση
Είναι εμφανές ότι η αντιπολίτευση μείζων και ελάσσων αδυνατεί να εκμεταλλευτεί τα παραπατήματα της κυβέρνησης. Η συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ από αυτή την άποψη ήταν καθοριστική. Ο ΣΥΡΙΖΑ πλέον είναι σε παρατεταμένη εσωστρέφεια, που συναρτάται με την εκλογή νέου αρχηγού και επαναπροσδιορισμού της θέσης του στο πολιτικό σύστημα. Στο ΠΑΣΟΚ ο πρόεδρός του βρίσκεται σε παρατεταμένες διακοπές και παρακολουθεί τις εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ, μένοντας στην αρχική γραμμή ότι η διάλυση του όμορου κόμματος, εξ’ αντανακλάσεων θα τον ευνοήσει. Έτσι όμως δεν απειλείται ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπου η παντοκρατορία της ΝΔ θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί μόνο με συνεργασίες και κοινούς υποψηφίους. Άσχετα από τον καταμερισμό των ευθυνών, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ δεν το πέτυχαν. Ο πλέον αποτυχημένος δήμαρχος της Αθήνας φαίνεται σχεδόν βέβαιο ότι θα επανεκλεγεί και εάν βρει αντίπαλο, αυτός θα είναι ο Ηλίας Κασιδιάρης.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο μηχανισμός του Μεγάρου Μαξίμου αναζητά την συνολική αντεπίθεση για να καλύψει το χαμένο έδαφος. Η κομβική κίνηση τοποθετείται στην ΔΕΘ και αναζητούνται επιδόματα και νέες υποσχέσεις για να τονωθεί το ηθικό του 40,55%, που δέχεται επιθέσεις κυρίως σε κοινωνικό επίπεδο και στα κοινωνικά δίκτυα.
Δημοσίευση σχολίου