Ο πόλεμος μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας εισήλθε σε νέα φάση αυτό το καλοκαίρι, καθώς το Κίεβο ξεκίνησε την πολυαναμενόμενη αντεπίθεσή του, εν μέσω ελπίδων ότι Ουκρανία μπορεί να πάρει το πάνω χέρι.
Οπως σημειώνει το CNBC σε ανάλυσή του, οι ουκρανικές δυνάμεις βρίσκονται αντιμέτωπες με μια γραμμή μετώπου περίπου 900 χιλιομέτρων με εκτεταμένες ρωσικές αμυντικές οχυρώσεις, που χτίστηκαν τον χειμώνα, όσο η Ουκρανία περίμενε περισσότερα βαρέα όπλα από τους συμμάχους της πριν ξεκινήσει την αντεπίθεσή της τον Ιούνιο.
Έχει γίνει σαφές ότι η ουκρανική αντεπίθεση δεν θα φέρει γρήγορα αποτελέσματα και ότι η επιτυχία - όπως και αν αυτή μπορεί να υπολογιστεί, με όρους ανακατάληψης κατεχόμενων από τη Ρωσία εδαφών - δεν είναι εγγυημένη.
Στρατιωτικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι αυτό σημαίνει πως ο πόλεμος είναι πιθανό να παραταθεί, ασκώντας τεράστια πίεση στην Ουκρανία να συνεχίσει να πολεμά για αρκετά ακόμη χρόνια, ενώ ενδεχομένως να αυξηθεί περαιτέρω και η πίεση στους διεθνείς συμμάχους της χώρας, με τη δέσμευση επιπλέον δισ. δολαρίων σε στρατιωτικούς, ανθρωπιστικούς και οικονομικούς πόρους.
"Το Κίεβο πρέπει να δείξει ότι μπορεί να σημειώσει πρόοδο, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι, δεδομένου του μεγέθους της δύναμης που διαθέτουν, δεν πρόκειται να εκδιώξουν τους Ρώσους από την Ουκρανία το 2023", δήλωσε στο CNBC ο Βρετανός στρατηγός εν αποστρατεία Ρίτσαρντ Μπάρονς.
"Μέχρι το τέλος του έτους, και οι δύο πλευρές θα πιστεύουν ότι έχουν ακόμα να σημειώσουν περαιτέρω κέρδη στον πόλεμο. Η Ρωσία δεν μπορεί να τα παρατήσει, δεν μπορεί να χάσει, λόγω των αρνητικών συνεπειών για το ρωσικό καθεστώς, και η Ουκρανία δεν έχει ξεμείνει από θέληση να πολεμήσει και δεν είναι διατεθειμένη να εγκαταλείψει τα εδάφη που έχει καταλάβει, απλώς χρειάζεται περισσότερη βοήθεια για να τα πάρει πίσω. Όλο αυτό σημαίνει ότι ο πόλεμος θα κρατήσει ως το 2024 και ενδεχομένως ως το 2025", πρόσθεσε ο ίδιος.
Η ουκρανική αντεπίθεση είναι πιθανό να σημειώσει κάποια πρόοδο στο υπόλοιπο του 2023, δήλωσε ο Μπάρονς, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα είναι αρκετή για να τερματιστεί ο πόλεμος.
"Σε κάποιο βαθμό, πρέπει να το εκλάβουμε ως μια ένδειξη ότι η Ουκρανία μπορεί να κερδίσει στο πεδίο της μάχης. Αλλά θα χρειαστεί να συνεχιστεί αυτή η μεγάλη προσπάθεια υποστήριξης της Ουκρανίας, και με τον όρο "μεγάλη προσπάθεια", νομίζω ότι γίνεται λόγος για περίπου 100 δισ. δολάρια ετησίως συνολικά από όλους τους συμμάχους, το λιγότερο, το 2024 και το 2025", πρόσθεσε.
Δίχως τέλος στον ορίζοντα
Υπήρχαν ελπίδες ότι η αντεπίθεση της Ουκρανίας θα άλλαζε την κατάσταση υπέρ της, αλλά οι ρωσικές δυνάμεις έχουν οχυρωθεί κατά μήκος της γραμμής του μετώπου που εκτείνεται από την ανατολική έως τη νότια Ουκρανία, δημιουργώντας βαθιές αμυντικές γραμμές που αποτελούνται εν μέρει από νάρκες, χαρακώματα και αντιαρματικά εμπόδια.
Από την έναρξη της αντεπίθεσης τον Ιούνιο, λίγα χωριά έχουν ανακαταληφθεί. Και ενώ το υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας υποστηρίζει ότι οι δυνάμεις της έχουν κάνει προόδους κοντά στο Μπαχμούτ στα ανατολικά και έχουν ανακαταλάβει 204,7 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους στα νότια, τα ουκρανικά στρατεύματα αντιμετωπίζουν μια τεράστια πρόκληση προσπαθώντας να διασπάσουν τις ρωσικές άμυνες σε μια προσπάθεια να προχωρήσουν νότια προς τις πόλεις-λιμάνια Μπερντιάνσκ και Μελιτόπολη στην Αζοφική Θάλασσα.
Ο Νικ Ρέινολντς, ερευνητής για τον χερσαίο πόλεμο στο think tank RUSI με έδρα το Λονδίνο, δήλωσε στο CNBC ότι δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η αντεπίθεση αποδεικνύεται δύσκολη.
"Στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις δόθηκε μια σημαντική ευκαιρία τους πρώτους μήνες του 2023 να σκάψουν εκτενώς, και αν δούμε το είδος της κλίμακας των αμυνών που δημιούργησαν, τότε καταλαβαίνουμε ότι αποτελούν μια μεγάλη πρόκληση για τους Ουκρανούς, ειδικά δεδομένης της εικόνας ότι η ουκρανική αεροπορία δεν είναι σε θέση να επιχειρεί πάνω από τις ρωσικές γραμμές", σημείωσε.
Ένας από τους κύριους στόχους της Ουκρανίας, είναι να αποκόψει τη ρωσική "χερσαία γέφυρα" που εκτείνεται από τη Ρωσία και διασχίζει το κατεχόμενο τμήμα της νότιας Ουκρανίας προς την Κριμαία, αλλά πρόκειται για μια περιοχή όπου οι ρωσικές οχυρώσεις είναι από τις πιο ισχυρές.
"Οι ουκρανικές δυνάμεις προσπαθούν να διασπάσουν μόλις την πρώτη γραμμή άμυνας, αλλά πρόκειται για μια ζώνη 30 χιλιομέτρων γεμάτη νάρκες και χαρακώματα", δήλωσε ο Μπάρονς.
"Η ρωσική στρατηγική είναι να επιμείνουν και να κρατήσουν τα εδάφη που έχουν κατακτήσει, ελπίζοντας σε δύο πράγματα: Πρώτον, στο ότι η βούληση των Ουκρανών να πεθάνουν για αυτόν τον αγώνα -για το 15% της χώρας- θα εξαντληθεί όταν αρχίσουν να χάνουν τον αριθμό στρατιωτών που συνήθως χάνεται σε μια επιθετική ενέργεια και δεύτερον στο ότι θα υποχωρήσει ο ενθουσιασμός της Δύσης για την οικονομική υποστήριξη επειδή θα θέλει να δαπανήσει τα χρήματα σε άλλα πράγματα", σημείωσε.
Πώς θα μπορούσε να τελειώσει ο πόλεμος;
Στρατιωτικοί αναλυτές λένε ότι είναι απίθανο η ουκρανική αντεπίθεση να σημειώσει κάποια πρόοδο φέτος. Άλλοι τονίζουν ότι είναι πολύ σημαντικό για την Ουκρανία να μπορέσει να παρουσιάσει τουλάχιστον κάποια κέρδη, προκειμένου να διατηρήσει τη δυτική υποστήριξη για τον πόλεμο μέχρι το 2024, ίσως και για αργότερα.
"Σαφώς, από ουκρανική άποψη, πρέπει να έχεις τουλάχιστον κάποιες σημαντικές επιτυχίες, ώστε να μπορείς να πας στο ΝΑΤΟ και στις ΗΠΑ και να πεις: "Κοιτάξτε, λυπούμαστε που η αντεπίθεση δεν ήταν τόσο επιτυχημένη όσο θέλαμε, αλλά με τα όπλα που μας δώσατε ... κάναμε αρκετά για να κόψουμε τις ρωσικές δυνάμεις στα δύο, ώστε να μπορείτε να επενδύσετε σε έναν νέο στόχο για την άνοιξη του 2024, για να διατηρήσετε την ελπίδα ζωντανή", δήλωσε στο CNBC ο Τζέιμι Σέα, πρώην υψηλόβαθμος αξιωματούχος του ΝΑΤΟ και ειδικός σε θέματα διεθνούς άμυνας και ασφάλειας στο think tank Chatham House.
"Νομίζω ότι ο κίνδυνος για τους Ουκρανούς είναι να καταλήξουν σε ένα αδιέξοδο, όπου θα έχουν κερδίσει πολύ, πολύ λίγα εδάφη, με ένα μεγάλο μέρος του εξοπλισμού που προμήθευσε η Δύση να έχει καταστραφεί και με τους Ουκρανούς να έχουν υποστεί πολύ σημαντικές απώλειες", δήλωσε ο Σέα.
Αυτό το σενάριο θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους επικριτές του πολέμου, να αυξήσει τη δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης για τη συνέχιση της οικονομικής υποστήριξης της Ουκρανίας και να προκαλέσει προβλήματα όσον αφορά την παραγωγή όπλων και τις προμήθειες από τη Δύση.
Μέχρι στιγμής, τουλάχιστον, οι σύμμαχοι της Ουκρανίας στέκονται σταθερά στο πλευρό της, λέγοντας ότι θα την υποστηρίξουν μέχρι τέλους, ενώ και η Ρωσία από τη μεριά της δεν είναι καθόλου κοντά στο να τα παρατήσει, τόνισε ο Μπάρονς.
Στο μεταξύ, κάθε προοπτική ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας μοιάζει απίθανη, παρά τις προσπάθειες να προσέλθουν και οι δύο πλευρές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι από περίπου 40 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Ινδίας, πραγματοποίησαν συνομιλίες στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας το Σαββατοκύριακο με στόχο να συμφωνήσουν στις βασικές αρχές σχετικά με μια πιθανή μελλοντική διευθέτηση του πολέμου.
Ωστόσο, η Ρωσία δεν ήταν παρούσα στις συζητήσεις και ο εκπρόσωπος της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζον Κίρμπι, δήλωσε πριν από τις συζητήσεις ότι ο Λευκός Οίκος δεν αναμένει "απτά αποτελέσματα".
Κάποια στιγμή, η Ουκρανία θα πρέπει να αποφασίσει αν υπάρχει στρατιωτική λύση στον πόλεμο ή αν θα πρέπει να αναζητήσει άλλη διέξοδο χωρίς να παραδεχτεί κάποια ήττα, υποστήριξε ο Μπάρονς. Ένας τρόπος για να επιτευχθεί αυτό θα ήταν μια ανακωχή, μια προσωρινή συμφωνία για την παύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων, η οποία όμως δεν θα έδινε οριστικό τέλος στον πόλεμο.
"Ένα σενάριο είναι ο πόλεμος να συνεχίσει να διεξάγεται επειδή η Ουκρανία θα λαμβάνει τη βοήθεια της Δύσης. Ένα άλλο σενάριο είναι η Ουκρανία να αποφασίσει να παγώσει τις μάχες, αλλά δεν είμαστε κοντά σε κάτι τέτοιο αυτή τη στιγμή. Ύστερα, υπάρχει κάτι ενδιάμεσο περίπου - και αυτό συμβαίνει σε πολλούς πολέμους - με τις δύο πλευρές να καταλήγουν σε ένα αδιέξοδο και η ένταση να κρατήσει για γενεές", δήλωσε ο ίδιος, αναφερόμενος στις διαφορές Ελλάδας - Τουρκίας για την Κύπρο και στη Βόρεια και Νότια Κορέα ως παραδείγματα αδιεξόδων στα οποία καμία πλευρά δεν θέλει πραγματικά να αναζωπυρώσει μια σύγκρουση.
Ενώ ορισμένες δυτικές κυβερνήσεις θα αντιδρούν στο υψηλό κόστος της υποστήριξης της Ουκρανίας (οι ΗΠΑ έχουν ήδη υποσχεθεί πάνω από 40 δισ. δολάρια σε βοήθεια προς το Κίεβο), πολλοί κατανοούν το υψηλό διακύβευμα, τόνισε ο Μπάρονς.
"Κατανοούν το ευρύτερο στρατηγικό διακύβευμα, δηλαδή ότι πρόκειται για μια αντιπαράθεση μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας και ότι το διακύβευμα δεν είναι μόνο η μελλοντική εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, αλλά και η ασφάλεια της Ευρώπης και της Δύσης απέναντι στη Ρωσία", σημείωσε και πρόσθεσε: "Η Κίνα παρακολουθεί στενά αν η Δύση έχει το κουράγιο να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της, και υπό αυτό το στρατηγικό σκεπτικό, όλοι πιστεύουν ότι η υποστήριξη πρέπει να πάει μέχρι τέλους. Με άλλα λόγια, πρέπει να συνεχίσουμε να στεκόμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας...αλλά υπάρχει ένα κόστος που πρέπει να πληρώσουμε".
Δημοσίευση σχολίου