του Χρήστου Χατζηλία,
“ Ή πραγματική πόλη της Ιερουσαλήμ δεν ήταν πλέον ένα όραμα ειρήνης,αλλα μάλλον ένα δυστυχές περίγελο,ενώ η θε’ι’κή Ιερουσαλήμ,η οποία ήταν το αληθινό όραμα της ειρήνης,δεν επρόκειτο να δελεάσει κανέναν από τους πολεμιστές,οι οποίοι ενδιαφέρονταν αποκλειστικά για την λεηλασία των θησαυρών της Κωνσταντινούπολης και του Κα’ι΄ρου.”( ΟΙ ΣΤΑΥΡΟΦΟΡΙΕΣ,GEOFFREY HINDLEY σελ.59) Αυτά τα προφητικά λόγια θα ειπωθούν από τον Ιταλό Αρχιεπίσκοπο του Κάντερμπερι Ανσέλμ στην Κλερμόν το 1095 κατά την Πρώτη Σταυροφορία που δυστυχώς θα πραγματοποιηθούν στις 13 Απριλίου του 1204,μία ημέρα η οποία αποτελεί σκάνδαλο για ολόκληρη την Χριστιανοσύνη αφού οι Ρωμαιοκαθολικοί (Παπικοί) Χριστιανοί θα επιτεθούν στους Ορθόδοξους Χριστιανούς και στην αυτοκρατορία τους η οποία αποτελούσε τον φραγμό ενάντια στην ισλαμική λαίλαπα.Πράγματι κατά την πορεία τους ενάντια στην Αίγυπτο οι Σταυροφόροι(οι περισσότεροι Φράγκοι) παρέκαμψαν τον δρόμο τους και πέρασαν τις Δαλματικές ακτές όπου έγινε η κατάληψη και η καταστροφή της πόλης Ζάρα στην σημερινή Κροατία για λογαριασμό των Βενετών και για να ξεχρεώσουν οι ίδιοι τα βενετικά καράβια που τους μετέφεραν.Η Ζάρα ήταν μία χριστιανική Ρωμαιοκαθολική πόλη ,είχε πάρει μέρος κι αυτή στην συγκεκριμένη Σταυροφορία πιστεύοντας ότι θα καταλάβουν την Αίγυπτο από τους Μουσουλμάνους και ήταν μέρος του Ουγγρικού Βασιλείου.Φράγκοι και Βενετοί αφορίστηκαν από τον Πάπα.Γρήγορα φάνηκαν οι αληθινές διαθέσεις των λεγόμενων σταυροφόρων αφού καταπάτησαν τον όρκο τους εξοργίζοντας τον Ιννοκέντιο Γ΄ και αρκέστηκαν σε λεηλασίες,βιασμούς και καταστροφές φέρνοντας σε αμηχανία τον Ούγγρο Βασιλιά.
Μετά την υποχώρηση του Πάπα Ιννοκέντιου άρθηκε ο αφορισμός μόνο από τους Φράγκους ,Σταυροφόροι και αφορισμένοι Βενετοί κατευθύνθηκαν προς την Κωνσταντινούπολη για λογαριασμό αυτή τη φορά του Αλεξίου γιού του έκπτωτου και τυφλού αυτοκράτορα Ισαάκιου Αγγέλου.Ο Αλέξιος για να πάρει τον θρόνο από τον θείο του Αλέξιο Γ΄ Άγγελο δεν δίστασε να υποσχεθεί στους Σταυροφόρους υπέρογκα ποσά και την υποταγή της Ορθόδοξης Εκκλησίας στον Πάπα,έτσι λοιπόν οι Φράγκοι,οι Βενετοί και ο Αλέξιος θα πάνε να αλλάξουν την ιστορία με ένα αιματηρό τρόπο.Μετά την ενθρόνιση του ο Αλέξιος δεν μπόρεσε να πραγματοποιήσει της υποσχέσεις του και η ανυπομονησία των σιδερόφρακτων όλο και φούντωνε.
Η Σύγκλητος, ο κλήρος και ο λαός του Βυζαντίου, ιδιαίτερα εξοργισμένοι, συγκεντρώθηκαν στην Αγιά Σοφιά για να εκθρονίσουν τον Αλέξιο Δ’. Την είδηση μετέφερε στον αυτοκράτορα ο πραιπόσιτος (επόπτης ή προϊστάμενος στις υπηρεσίες του παλατιού και ανώτατος αυλικός) Αλέξιος Δούκας, ο οποίος τον ξύπνησε προσποιούμενος ότι θα τον βοηθήσει να διαφύγει. Τον τύλιξε μ’ ένα μανδύα και τον μετέφερε σ’ ένα μπουντρούμι όπου τον στραγγάλισαν με τη χορδή ενός τόξου.
Και ο Ισαάκιος θανατώθηκε περίπου την ίδια ώρα. Ο Αλέξιος Δούκας στέφθηκε στη συνέχεια αυτοκράτορας ως Αλέξιος Ε’ (Ιανουάριος 1204). Έμεινε στην ιστορία με το προσωνύμιο Μούρτζουφλος, καθώς τα πυκνά μαύρα φρύδια του, του έδιναν μια μονίμως κατσουφιασμένη όψη. Αμέσως, ενίσχυσε τα αμυντικά έργα της Πόλης. Το ηθικό του λαού αναπτερώθηκε.
Ο Δάνδολος, έδωσε εντολή για γενική έφοδο (9 Απριλίου 1204) κατά μήκος του τείχους που έβλεπε προς την ανατολική όχθη του Κεράτιου Κόλπου. Για τρεις μέρες, οι Δυτικοί δεν μπορούσαν να πετύχουν κάτι ουσιαστικό. Όταν όμως φύσηξε ούριος άνεμος, τα βενετικά αποβατικά σκάφη βρέθηκαν κάτω από τα τείχη, οι Φράγκοι και οι Βενετοί κατέλαβαν δύο πύργους και άνοιξαν τρεις πύλες απ’ όπου μπήκαν στην Κωνσταντινούπολη. Ο Αλέξιος Μούρτζουφλος έφυγε για τη Θράκη μαζί με τις γυναίκες της οικογένειάς του.
Κατέφυγε στον πεθερό του Αλέξιο Γ’ στη Μοσυνούπολη.Ο Αλέξιος τον τύφλωσε με δόλο. Ο Μούρτζουφλος περιπλανήθηκε στην περιοχή όπου τον βρήκαν οι Λατίνοι στρατιώτες ,τον συνέλαβαν και τον μετέφεραν πίσω στην Κωνσταντινούπολη, όπου γκρεμίστηκε από τον φόρο του Θεοδοσίου
ως δολοφόνος του Αλέξιου Δ’ (Choniates, N.: Magoulias, Harry J., ed. (1984). O City of Byzantium. Annals of Niketas Choniates. Detroit: Wayne State University Press. ISBN 0-8143-1764-2.)
Να σημειώσουμε, ότι ο Μούρτζουφλος, είχε σκοτώσει και τον Νικόλαο Καναβό, έναν άσημο αλλά γενναίο νέο που είχε στεφθεί αυτοκράτορας χωρίς τη σύμπραξη του Πατριάρχη Ιωάννη Καματηρού, κατά τις ταραχές που ξέσπασαν όταν εκθρονίστηκε ο Αλέξιος Δ’. Ξημερώματα της 13ης προς την 14η Απριλίου οι βάρβαροι θα αρχίσουν την λεηλασία της Κωνσταντινούπολης, της πλούσιας και απερίγραπτης στο κάλλος και στην ομορφιά πρωτεύουσας των Ρωμαίων .
Η ΑΛΩΣΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Οι σταυροφόροι χωρίς οίκτο και σεβασμό για μια ακόμη φορά θα αρχίσουν να λεηλατούν και αυτήν την χριστιανική πόλη,αλλά δεν ήταν μία τυχαία πόλη αλλά η Κωνσταντινούπολη το κάστρο και η προστάτιδα των τεχνών κατά της βαρβαρικής πλημμυρίδας που μάστιζε την Ευρώπη ανά τους αιώνες.Οι απόγονοι των βαρβάρων αυτών χωρίς να χάσουν τους άξεστους και άπληστους τρόπους των προγόνων τους και φέροντες τον Σταυρό στα στήθια τους και στις πανοπλίες τους θα αρπάξουν κάθε λογίς εικόνα που μπορούσαν να κουβαλήσουν ,θα πάρουν κάθε δισκοπότηρο,θα κάψουν και θα αρπάξουν κάθε αρχαίο κείμενο θα λεηλατήσουν κάθε εκκλησία και μοναστήρι που θα βρούν μπροστά τους. Ιδιαίτερη περίπτωση είναι η λεηλασία της Αγίας Σοφίας όπου Η Αγία Τράπεζα κομματιάστηκε και μοιράστηκε. Αφαιρέθηκαν ακόμα και ο άμβωνας και οι πύλες. Για να φορτώσουν τη λεία τους, έβαλαν μέσα στο ναό ακόμα και ζώα, τα οποία γλιστρούσαν στις λείες πέτρες του δαπέδου. Οι σταυροφόροι τα κέντριζαν για να προχωρήσουν. Το δάπεδο μολύνθηκε από αίματα και κόπρανα ζώων. Ο John C. Carr, αναφέρει ότι και ίδιοι, οι σταυροφόροι κόπριζαν μέσα στην Αγία Σοφία. Μια πόρνη, ανέβηκε στον πατριαρχικό θρόνο, τραγούδησε άσεμνα και χόρεψε μέσα στο ναό, εξυβρίζοντας τις ιερότερες θρησκευτικές τελετές. Οι σταυροφόροι, δεν σεβάστηκαν ούτε το λείψανο του Ιουστινιανού και του Βασιλείου του Βουλγαροκτόνου όπου του έβαλαν να κρατάει μέσα στο τάφο του μία φλογέρα .Πολλά αγάλματα που στέκονταν στις πλατείες από τον καιρό του Μεγάλου Κωνσταντίνου και του Ιουστινιανού καταστράφηκαν ενώ άλλα μεταφέρθηκαν στην Βενετία.
Όσα κειμήλια,εικόνες,λείψανα και χρυσαφικά σώθηκαν από την λεηλασία μεταφέρθηκαν στους καθεδρικούς της Ευρώπης,η Κωνσταντινούπολη δεν έμοιαζε με την παλιά της μορφή και δόξα ούτε θα γινόταν ξανά ίδια όπως παλιά,οι σταυροφόροι έδωσαν ένα μεγάλο και σοβαρό χτύπημα όχι μόνο στους Ρωμαίους(Βυζαντινούς) αλλά και στην τέχνη και τον πολιτισμό αφού καταστάφηκαν άπειρα έργα τέχνης.Η Πόλη των Πόλεων έμεινε ερείπιο μέσα στις φλόγες και στις στάχτες με τους ανθρώπους της σφαγμένους να κείτονται στους υγρούς από το αίμα λιθόστρωτους δρόμους και πλατείες..
Η ΑΛΛΆΓΗ ΑΝΤΤΙΛΥΨΗΣ ΤΩΝ ΡΩΜΑΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
Ένα μεγάλο αίτιο που έπεσε η Κωνσταντινούπολη στους Σταυροφόρους ήταν ότι δεν την υπερασπίστηκε κανένας Ρωμαίος ούτε οι κάτοικοι της αλλά ούτε και οι κάτοικοι άλλων πόλεων διότι(κυρίως για τους κατοίκους των άλλων πόλεων) την έβλεπαν σαν “σφιγγοφωλιά” των φοροεισπρακτόρων και των γαιοκτημόνων,γενικά αυτών “που τους έπιναν το αίμα”για πολλούς αιώνες οι υπήκοοι της Ρωμανίας είχαν αυτήν την αντίληψη και πολλοί δεν δίστασαν να επαναστατήσουν εναντίον τους ακόμα και τα καταφύγουν στον εχθρό διότι αυτός δεν θα τους βάρυνε με τόση φορολογία..Όμως μετά την άλωση και την τραγωδία που πέρασε η Κωνσταντινούπολη όλοι αυτοί κατάλαβαν ότι έχασαν το σύμβολό τους,την Αγία Σοφία τους που τώρα την πατούσε ο ‘αιρετικός Φραγκολατίνος’, κατάλαβαν ποια ήταν η αξία της και γιατί την λαχταρούσαν όλοι οι επιδρομείς.Έτσι από “σφιγγοφωλιά” έγινε η “Πόλη” τους η μία και μοναδική που θα άξιζε αυτήν την ιδιότητα και να μην ξεχνάμε το “Παλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικιά μας θα είναi” ή το “Του χρόνου στην Κωνσταντινούπολη”βγήκε για εκείνη την περίοδο και έγινε η προσευχή στα χείλη των κατοίκων της αυτοκρατορίας της Νίκαιας.
Αυτό το μαρτυρεί και ο λόγος του αυτοκράτορα της Νίκαιας Θεόδωρου Α’ Λάσκαρη “Και των πατρίδων αύθις λαβώμεθα,ων αμαρτόντες,απεσφαιρίσθημεν αύται δε είσι το αρχαίον και πρώτον ημίν ενδιαίτημα,ο παράδεισος,και η προς Ελλήσποντον πόλις του Κυρίου των δυνάμεων,η πόλις του Θεού ημών,το εύρριζον αγαλλίασμα πάσης της γής, η παρά πάσιν εθνέσι περιμάχητός τε και περιώνυμος(εν. την Κωνσταντινούπολη), νικητήρια,ειδε και τα εισιτήρια εορτάσομεν ης εκπεπτώκειμεν πόλεως ώστε ελευθερωτήν Μωυσήν..”(ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ,ΕΛΕΝΗ ΓΛΥΚΑΤΖΗ-ΑΡΒΕΛΕΡ σελ.55)
Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΙΔΕΑΣ
Εκείνη την περίοδο που χάθηκε η Κωνσταντινούπολη οι Ρωμαίοι θυμούνταν τα περασμένα μεγαλεία της αυτοκρατορίας τους και εκτός από την επανάκτηση της Κωνσταντινούπολης ήθελαν να επανακτήσουν και όλα τα εδάφη που κατείχαν οι Τούρκοι,Άραβες,Φράγκοι,Βούλγαροι κλπ. Μας λέει λοιπόν ο Θεόδωρος Μετοχίτης στο υπομνημά του ‘Eπί τη των Ρωμαίκών πραγμάτων ελαττώσει’ “..μόνω τω παλαιώ κλέει μέγα φρονείν αξιούντες ήσαν οι τότε Ρωμαίοι” “H των Ρωμαίων αρχή προς Ευφράτη και Τίγριδι,προς δύσιν δε Σικελία και τοις πρόσω Πουλίας ωρίζετο,Αιθιοπίας δ΄είχε προς νότον και προς βορράν τα προσάκτια..”και “Βρεττανικοί νήσοι προς Εσπέραν και υπέρ Ευφράτην την προς έως και υπέρ Ίστρον και Γερμανούς και Κέλτόβηρας και Ταναις και Καύκασος και Κασπία Θάλασσα”(ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ,ΕΛΕΝΗ ΓΛΥΚΑΤΖΗ-ΑΡΒΕΛΕΡ σελ.60-61)
ΑΠΌ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΒΑΣΊΛΕΙΟ
Μετά την καταστροφή των Ρωμαίων η αυτοκρατορία θα τεμαχισθεί σε Φραγκικά,Βενετικά ή Λατινικά και ελληνικά κρατίδια, η Ρωμανία δεν θα μπορέσει να ορθοποδήσει ποτέ ξανά όπως ήταν παλιά και δεν θα επανακαταλάβει ποτέ τα χαμένα της εδάφη.Πλέον ανταγωνιζόταν επι ίσοις όροις τους Βούλγαρους και τους Σέρβους ενώ στην ανατολή η απειλή και η δύναμη των Οθωμανών θα μεγαλώνει όλο και περισσότερο και η πλέον στο όνομα αυτοκρατορία θα χάσει κάθε σπιθαμή στην Μικρά Ασία.Το ναυτικό της επίσης δεν ήταν και στην καλύτερη θέση όπου μετά τις μεταρρυθμίσεις του Ανδρόνικου Β΄Παλαιολόγου δεν θα μπορέσει να κάνει καμία επίθεση δια θαλάσσης για να επανακαταλάβει παράκτιες περιοχές όπως τα νησιά του Αιγαίου και τα παράλια της Μικράς Ασίας ,στην θαλάσσια σκακιέρα η Ρωμανία είχε παραιτηθεί, ο μεγάλος παίκτης πλέον ήταν η Βενετία.Τα εδάφη που της είχαν μείνει πλέον μετά την επανάκτηση της Κωνσταντινούπολης ήταν η Θράκη, η Μακεδονία, μερικές περιοχές της Πελοποννήσου και για λίγο διάστημα η Βιθυνία κι ο Ελλήσποντος,οι Φράγκοι και οι Βενετοί κατείχαν τα περισσότερα εδάφη της στα Ευρωπαικό τμήμα μαζί με το Δεσποτάτο της Ηπείρου ενώ το ανατολικό τμήμα τα κατείχαν αποκλειστικά οι Τούρκοι και η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας ενώ η Κύπρος θα παραμείνει για πολύ καιρό στα χέρια των Άγγλων
Η ΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤ.ΜΕΣΟΓΕΙΟ
Η κραταιά αυτοκρατορία των Ρωμαίων που ήλεγχε κάποτε την Μαύρη θάλασσα και τις ακτές τις βόρειας Συρίας θα παραμείνει τώρα εγκλωβισμένη στα νερά του Βοσπόρου ενώ ήταν ανάμεσα στους μεγάλους εχθρούς της τον Λατίνο(Βενετούς) και τον Αγαρινό(Τούρκους) επίσης ήταν πολλές φορές φόρου υποτελής στους δεύτερους για να εξαγοράσει ακόμα λίγα χρόνια ύπαρξης.Οι νέες μεγάλες δυνάμεις της Ανατολικής Μεσογείου θα μάχονται για χρόνια για την κυριαρχία στο Αιγαίο αδιαφορώντας για την πλέον πόλη-κράτος Κωνσταντινούπολη .Η 4η Σταυροφορία επέφερε τόσο μεγάλο χτύπημα στην Αυτοκρατορία που σοκαρισμένη μετά τον λήθαργο που είχε πέσει δεν θα μπορεί να σταθεί στα πόδια της ακόμα και μετά την επανάκτηση της Πόλης,όχι μόνο έγλυφαν τις πληγές τους και το 1261 αλλά προσπαθούσαν να μαζέψουν και τα κομμάτια τους που είχαν σπάσει ανά χιλιάδες στην Βαλκανική.Το μίσος τόσων αιώνων ανάμεσα σε Φραγκο-Λατίνους και Ρωμαίους και ανάμεσα σε Πάπα και Οικουμενικό Πατριάρχη ‘εξεράγη’ κατά την Άλωση της Πόλης.
Οι αιρέσεις,τα πρωτεία,η γλώσσα,ο ανταγωνισμός για τον προσηλυτισμό των Σλάβων και Βουλγάρων,οι καταστροφές των σταυροφόρων σε πόλεις της Ρωμανίας κατά τις προηγούμενες σταυροφορίες,οι σφαγές των Ρωμαίων εναντίον των Βενετών εμπόρων και το γενικό κλήμα καχυποψίας δεν άφηναν άλλα περιθώρια για μία ειρηνική συνύπαρξη των 2 πολιτισμών και λαών.Η Δυτική Ευρώπη θα αναπτυχθεί μετά την άλωση της Πόλης το 1453 και πλέον αυτή θα είναι η κυρίαρχη για αιώνες, δυστυχώς όπως πάντα ο νικητής γράφει την ιστορία και η Δυτική Ευρώπη θα γράψει για την Ρωμανία το βυζάντιο όπως το ονόμασε η ίδια τα χειρότερα,οι κατηγορίες της φτάνουν ακόμα και την προπαγάνδα και το ψέμα που δυστυχώς κάποιοι πιστεύουν ακόμα.
www.cognoscoteam.gr
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου