«Ήρθε η ώρα να αντιμετωπίσουν σκληρές επιλογές», είπε για τους δύο διαπραγματευτές Χριστόφια και Έρογλου ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν, στην έκθεση που υπέβαλε στο Σ.Α. Οι συνομιλίες, προειδοποίησε, δεν μπορούν να είναι μια διαδικασία χωρίς τέλος, ούτε μπορούμε να διαπραγματευόμαστε για χάρη της διαπραγμάτευσης. «Τώρα, περισσότερο από ποτέ, οι δύο πλευρές πρέπει να επιδείξουν θαρραλέα και αφοσιωμένη ηγεσία
και να αναλάβουν πρακτικά βήματα, για να φέρουν τις διαπραγματεύσεις σε ολοκλήρωση», ανέφερε.
Αν και δεν προσδιόρισε τι εννοεί με τα θαρραλέα βήματα που ζήτησε, είναι σαφές ότι ο Γ.Γ. αναμένει υποχωρήσεις από τις θέσεις των δύο πλευρών, σε αναζήτηση κοινού εδάφους, αγνοώντας τις κραυγαλέες παραχωρήσεις που έκανε η ε/κ πλευρά, με μηδενικά ανταλλάγματα από πλευράς των Τούρκων. Δεν θεωρεί ότι το χρονοδιάγραμμα που πήρε ο Έρογλου μαζί του στη Γενεύη είναι εκτός των παραμέτρων, ενώ από τα σημεία που θίγει στο Εδαφικό διαφαίνεται πως εκτός από τη βάση, έχουν καταρρεύσει και σε επίπεδο διαδικασίας οι συνομιλίες.
Όπως φαίνεται από την έκθεση, ο Μπαν Κι Μουν δεν θεωρεί τις συνομοσπονδιακές θέσεις της τουρκικής πλευράς, οι οποίες προνοούν η κυριαρχία να ανήκει στις συνιστώσες πολιτείες και να μεταφέρεται στην κεντρική κυβέρνηση, προβληματικές ή εκτός πλαισίου. Αντιθέτως, θεωρεί ότι στο κεφάλαιο της Διακυβέρνησης, οι δύο πλευρές κατέθεσαν από το Νοέμβριο και έκτοτε «γεφυρωτικές προτάσεις»! Παράλληλα, δεν θεωρεί μεμπτό το γεγονός πως ο Ντερβίς Έρογλου πήγε στη Γενεύη ζητώντας χρονοδιαγράμματα, σημειώνοντας μόνο ότι αυτά απορρίφθηκαν από τους Ε/κ. Συνεπώς, για άλλη μια φορά, επιβεβαιώθηκε από τα συμφραζόμενα ότι οι συνομιλίες κινούνται χωρίς κοινή βάση.
Σε αντίθεση με τον Πρόεδρο Χριστόφια, όμως, τα ΗΕ δεν θεωρούν ότι το γεγονός αυτό αποτελεί εμπόδιο ή ότι οι διαφορετικές ερμηνείες της υποτιθέμενης ισχύουσας βάσης, προβάλλουν σοβαρά εμπόδια στην εξεύρεση προόδου, καθώς βολεύονται με την εποικοδομητική ασάφεια ενός όρου, που εμπράκτως ανατρέπεται. «Είμαι ικανοποιημένος που οι δύο ηγέτες είναι δεσμευμένοι στις βάσεις των διαπραγματεύσεων και επιβεβαίωσαν ότι οι συνομιλίες συνεχίζονται στη συμφωνημένη βάση των ΗΕ», δήλωσε ο Γ.Γ., ασχέτως αν η καθόλου «συμφωνημένη βάση» αποτελεί, επί της ουσίας, τη γενεσιουργό αιτία του αδιεξόδου.
Πέραν, όμως, της κατάρρευσης της βάσης, η έκθεση Μπαν καταδεικνύει ότι πλέον η διαπραγμάτευση παραμένει ασαφής και σε επίπεδο διαδικασίας. Πιο συγκεκριμένα, στην αναφορά που κάνει ο Γ.Γ. στο κεφάλαιο του Εδαφικού, εντοπίζει ως βασικό πρόβλημα τη διαδικαστική διαφωνία των πλευρών στη συζήτησή του! Πιο συγκεκριμένα, αναφέρει ότι «ενώ οι πλευρές έχουν αγγίξει το αντικείμενο του Εδαφικού, κατά την κωδικοποίηση των κύριων ζητημάτων, οι συνθήκες με τις οποίες οι δύο πλευρές θα ήταν πρόθυμες να συζητήσουν το κεφάλαιο, δεν έχουν ακόμη συμφωνηθεί».
Ακόμη και ο Γ.Γ. παραδέχεται πλέον ότι οι συνομιλίες αυτές δεν έχουν πρόοδο. Εκφράζοντας ανησυχία για το βαθμό προόδου, ανέφερε πως είναι σημαντικό τα μέρη να φτάσουν σε συγκλίσεις στα εκκρεμή θέματα το συντομότερο δυνατόν. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι το συντομότερο δυνατόν μάλλον δεν είναι πολύ σύντομα, καθώς η προεκλογική περίοδος σε Κύπρο και Τουρκία, μπορεί να αφαιρέσει αρκετή δυναμική από τη διαπραγματευτική διαδικασία, κατά παραδοχή του ιδίου. Γι’ αυτό και προτίθεται στα τέλη Μαρτίου να εξετάσει την πρόοδο που θα επιτευχθεί για να συγκαλέσει νέα τριμερή, τονίζοντας, όμως, ότι θα ανέμενε στην περίπτωση αυτή, να του εξηγήσουν πώς προτίθενται να επιλύσουν τις εναπομείνασες διαφορές.
Καταγράφοντας την επουσιώδη πρόοδο που έχει επιτευχθεί, ο Γ.Γ. έθιξε τα πιο κάτω σημεία:
· Στο κεφάλαιο της Ε.Ε., οι πλευρές έφτασαν σε σύγκλιση σε συγκεκριμένα ζητήματα, σχετικά με την αντιπροσώπευση της Κύπρου στις Βρυξέλλες και στα όργανα λήψης αποφάσεων της Ε.Ε. Η προταρχική διαφορά σχετίζεται με την ενσωμάτωση της διευθέτησης, συμπεριλαμβανομένης της οποιασδήποτε απόκλισης από το Κεκτημένο, στη νομοθεσία της Ε.Ε. Δηλαδή, ακόμα και στο κεφάλαιο αυτό, που υποτίθεται ότι υπάρχει πρόοδος, αυτή σημειώθηκε στις λεπτομέρειες και όχι στο βασικό και άκρως καθοριστικό του κορμό.
· Στο κεφάλαιο της Οικονομίας, υπάρχει συμφωνία πάνω στη χρήση πληθυσμιακών και καταναλωτικών κριτηρίων στον υπολογισμό του πώς, για συγκεκριμένη μεταβατική περίοδο, θα αντιμετωπιστεί το σχετικό οικονομικό μειονέκτημα του «βορρά». Τα μέρη δεν συμφώνησαν πότε θα λήξει η μεταβατική περίοδος. Δηλαδή, πρόκειται και πάλι για μια κουτσουρεμένη συμφωνία, η οποία αφήνει να νοηθεί ότι ενδεχομένως το οικονομικό αυτό βάρος θα το αναλάβουν οι Ε/κ.
· Στο Περιουσιακό καταγράφεται πλατιά εννοιολογική κατανόηση για το μηχανισμό με τον οποίο θα επιλυθούν αυτά τα θέματα. Ωστόσο, δεν συζητήθηκαν εκκρεμή, ουσιαστικά ζητήματα. Οι δεδηλωμένες θέσεις των πλευρών παραμένουν σε απόσταση. Στη Γενεύη υπήρξε προσφορά για χρησιμοποίηση ξένων ειδικών, προς την επίλυση των τεχνικών προβλημάτων και ζητήθηκε από την ομάδα του ΟΗΕ να διαβεβαιώσει ότι η τεχνογνωσία θα είναι διαθέσιμη για να τη χρησιμοποιήσουν οι δύο πλευρές παραγωγικά. Με λίγα λόγια, ο Μπαν είπε ότι δεν άλλαξε τίποτα από τη συνάντηση της Γενεύης, ότι επιμένει να παρέμβει στη διαδικασία μέσω ειδικών και ότι διατηρούνται οι βασικές διαφορές στο ζήτημα, έχοντας για άλλη μια φορά καταλήξει σε λιγότερο ουσιώδεις πτυχές του κεφαλαίου.
· Στην Ασφάλεια και τις Εγγυήσεις, έχουν ταυτοποιηθεί τα βασικά θέματα αλλά δεν έχουν συζητηθεί. Ο Μπαν, συνδυάζοντάς το με το Περιουσιακό και το Εδαφικό, επισημαίνει ότι κάποιες πτυχές τους είναι διασυνδεδεμένες.
· Για τους εποίκους ούτε λόγος δεν γίνεται, αφού για τον Μπαν Κι Μουν προφανώς δεν αποτελούν ανεξάρτητο κεφάλαιο, όπως και για την τουρκική πλευρά.
Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ αφήνει σκιές ως προς το ρόλο του, ξεπερνώντας τα όρια που καθορίζει το Σ.Α. και οι δύο πλευρές, την πρόθεσή του να συγκαλέσει σε κάποιο στάδιο διεθνή διάσκεψη. Ο Γ.Γ., όμως, με βάση τους όρους εντολής του Σ.Α. διευκολύνει τη διαδικασία, χωρίς να έχει δικαίωμα επέμβασης ή λήψης οποιασδήποτε απόφασης. Λέει, όμως, ξεκάθαρα, ότι όταν κρίνει πως ήρθε η ώρα θα το πράξει. «Όταν κρίνω κατάλληλο και κατόπιν διαβούλευσης και με τις δύο πλευρές, θα προσδιορίσω αν υπάρχει επαρκής πρόοδος στα βασικά θέματα εντός και σε όλα τα κεφάλαια, που να εγγυάται τη σύγκληση μιας πολυμερούς διάσκεψης. Οι παράμετροι μιας τέτοιας συνάντησης, συζητούνται ακόμη από τους δύο ηγέτες», αναφέρει, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο επιδιαιτησίας, εφόσον, βέβαια, συναινέσει ο Πρόεδρος Χριστόφιας και ο Έρογλου.
Ο Μπαν Κι Μουν, αν και επαναλαμβάνει τη δέσμευση των ΗΕ σε ενδοκυπριακή διαδικασία, σημειώνει τη σειρά επαφών που είχε ο ίδιος ή η ομάδα του, με τους ΥΠΕΞ Ελλάδας και Τουρκίας και την Ε.Ε. Υποστηρίζει, ακόμη, ότι «οι τρεις Εγγυήτριες Δυνάμεις έχουν προσφέρει σημαντική υποστήριξη στη διαδικασία και είμαι ευγνώμων για το συνεχές ισχυρό τους ενδιαφέρον». Κι αυτά, παρά τις προκλητικές δηλώσεις της Άγκυρας, περί «στρατηγικών συμφερόντων» στην Κύπρο και τις υποκινούμενες από την ίδια απαράδεκτες θέσεις του Ντερβίς Έρογλου.
Ο Μπαν Κι Μουν διέκρινε, έστω και ετεροχρονισμένα, πως περίπου κανένας δεν πιστεύει ότι μπορούν να λύσουν το Κυπριακό. «Το Νοέμβριο εξέφρασα την ανησυχία μου για την αρνητική δημόσια ρητορική και το κακό που μπορεί να προξενήσει στη διαδικασία. Αν και η δημόσια αντιπαράθεση αρχικά έδειχνε σημάδια ότι γινόταν ηπιότερη, μετά την τριμερή του Νοέμβρη, οι πρόσφατες αναφορές είναι πιο ανομοιογενείς», αναφέρει. «Επαναλαμβάνω την πεποίθησή μου ότι τα αρνητικά μηνύματα καθιστούν δυσκολότερη την εξεύρεση συμφωνίας», τονίζει, υπενθυμίζοντας ότι και στη Γενεύη ξεκαθάρισε στους δύο συνομιλητές ότι δεν μπορούν από τη μία να προβάλλουν σοβαρές αμφιβολίες για τη διαδικασία και από την άλλη να αναμένουν ότι οι κοινότητές τους θα δείξουν εμπιστοσύνη και υποστήριξη στο εγχείρημά τους. «Επίσης δεν μπορούν να ελπίζουν στη δημιουργία περιβάλλοντος στο οποίο το κοινό και στις δύο πλευρές θα αγκαλιάσει την επανένωση, αν οι δημόσιες τοποθετήσεις δαιμονοποιούν ή αποδίδουν αλλότρια κίνητρα στην άλλη πλευρά», επισήμανε.
Ουσιαστικά, αυτό που ο Μπαν Κι Μουν φαίνεται να εισηγείται είναι οι συνομιλητές να καλλιεργούν στις δύο πλευρές την ψευδή εντύπωση ότι τα πράγματα πάνε καλά, χωρίς αυτό να συμβαίνει στην πραγματικότητα. Πρέπει, επίσης, να «καταπίνουν» τις προτάσεις της άλλης πλευράς που θεωρούν απαράδεκτες, για να επιτρέψουν στους πολίτες να αποκτήσουν εμπιστοσύνη στις προθέσεις της άλλης πλευράς, η οποία θα βασίζεται λίγο ή πολύ στην απόκρυψη της αλήθειας. Τονίζει, ακόμη, την ανάγκη οι κ. Χριστόφιας και Έρογλου να επαναλαμβάνουν ότι υπάρχει καλή πρόοδος στις συνομιλίες, ότι το στάτους κβο δεν μπορεί να συνεχιστεί και ότι μπορεί να επιτευχθεί επανένωση, για το καλό και των δύο κοινοτήτων.
Το εγχείρημα της παραπλάνησης, όμως, καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο από μια άλλη παράκληση του Γ.Γ. «Αν και σέβομαι την ανάγκη εμπιστευτικότητας στη διαδικασία εξεύρεσης συμβιβασμού, συνεχίζω να πιστεύω ότι η επίσημη μυστικοπάθεια των συνομιλιών, η οποία σπάζει μόνο από επιλεγμένες διαρροές στα ΜΜΕ, δεν οδηγεί σε εποικοδομητικές συνομιλίες. Αυτή η τάση έχει συνεχιστεί από τον Νοέμβριο και η κοινή γνώμη συνεχίζει να προβλέπει αποτυχία των διαπραγματεύσεων», ανέφερε.
ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου