οι Τουρκοκύπριοι τα δύο κράτη. Το πρόγραμμα 'Κύπρος 2015' διεκπεραιώνεται σε συνεργασία με την Interpeace - International Peace-building Alliance, ένα διεθνή Μη Κυβερνητικό Οργανισμό που εδρεύει στη Γενεύη και στηρίζεται από το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών -Δράση για Συνεργασία και Εμπιστοσύνη (UNDP - ACT) στην Κύπρο και από την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο.
Η έρευνα ανάμεσα και στις δύο κοινότητες της Κύπρου κάλυψε πέντε ενότητες και τα πιο σημαντικά στοιχεία που προέκυψαν έχουν ως εξής:
Το Συνολικό Πλαίσιο Διευθέτησης:
- Οι Ελληνοκύπριοι προτιμούν ένα ενιαίο κράτος έναντι άλλων επιλογών (92%). Η ομοσπονδία είναι η δεύτερη επιλογή, αλλά είναι αποδεκτή από μια πλειοψηφία του πληθυσμού (79%). Οι Τουρκοκύπριοι προτιμούν δύο κράτη (90%), αλλά είναι έτοιμοι να αποδεχτούν την ομοσπονδία ως συμβιβαστική λύση (76%).
- Οι Ελληνοκύπριοι υποστηρίζουν έντονα τη δική τους εκδοχή της ομοσπονδίας - χωρίς περιορισμούς στα δικαιώματα διαμονής και χωρίς εγγυήσεις - (87%), αλλά θεωρούν την Τουρκοκυπριακή εκδοχή της ομοσπονδίας (28%) ως χειρότερη και από το στάτους κβο (38%).
- Αντίθετα, οι Τουρκοκύπριοι υποστηρίζουν έντονα τη δική τους εκδοχή της ομοσπονδίας - με περιορισμούς και εγγυήσεις - (69%), ενώ θεωρούν την Ελληνοκυπριακή εκδοχή της ομοσπονδίας (53%) ως χειρότερη από το στάτους κβο (64%).
- Σενάρια λύσης συμφωνημένου διαχωρισμού, ενώ είναι απαράδεκτα για μια πλειοψηφία Ελληνοκυπρίων, είναι οριακά προτιμότερα από τη συνέχιση του στάτους κβο.
- Για τους Τουρκοκύπριους, ένας συμφωνημένος διαχωρισμός όπου και τα δύο κράτη θα είναι εντός ΕΕ είναι το ιδανικό σενάριο (79%), που τυγχάνει περισσότερης αποδοχής ακόμη και από την Τουρκοκυπριακή εκδοχή της ομοσπονδίας (69%), ενώ μεταβατικές λύσεις όπως "Ταϊβανοποίηση- ή "Κοσοβοποίηση- απορρίπτονται ως ημίμετρα (υποστηρίζονται από 50% και 46% αντίστοιχα).
- Η αντίθεση στην προσάρτηση των κατεχομένων από την Τουρκία φαίνεται να είναι το μόνο σημείο όπου οι αντιλήψεις των δύο κοινοτήτων συγκλίνουν, αφού ως μοντέλο λύσης κατατάσσεται τελευταίο και στις δύο κοινότητες.
Ειρηνευτική Διαδικασία
- Μεγάλες πλειοψηφίες (68% ΕΚ, 65% ΤΚ) επιθυμούν οι διαπραγματεύσεις να οδηγήσουν σε αποτέλεσμα. Μόνο μια μειοψηφία (14% ΕΚ, 21% ΤΚ) προτιμούν να μην προκύψει τίποτα από τη διαδικασία. Από την άλλη, εξίσου μεγάλες πλειοψηφίες δεν αναμένουν ότι θα υπάρξει αποτέλεσμα στις διαπραγματεύσεις (65% ΕΚ, 69% ΤΚ).
- Η επιδιαιτησία είναι ο λιγότερο δημοφιλής ρόλος για τα Ηνωμένα Έθνη (33% ΕΚ, 51% ΤΚ), ενώ και οι δύο κοινότητες προτιμούν ένα ρόλο για τα Ηνωμένα Έθνη, όπου θα υποβάλλουν ιδέες αλλά θα αφήνουν στις δύο πλευρές να αποφασίσουν εάν και πώς θα τις αξιοποιήσουν (82% ΕΚ, 70% ΤΚ).
- Και οι δύο κοινότητες υποστηρίζουν τον διορισμό αντιπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις συνομιλίες που θα παρευρίσκεται για να παρέχει τεχνική υποστήριξη όταν απαιτείται σε θέματα που αφορούν τις υποχρεώσεις της Κύπρου ως κράτος μέλος της ΕΕ (88% ΕΚ, 62% ΤΚ).
- Αντίθετα, οι Ελληνοκύπριοι απορρίπτουν την συμπερίληψη των 'μητέρων πατρίδων' με διορισμό αντιπροσώπων στις διαπραγματεύσεις που να συμμετέχουν στις συνομιλίες για όλες τις πτυχές του Κυπριακού που εκκρεμούν (44%) ενώ οι Τουρκοκύπριοι είναι υπέρ (64%). Καμία κοινότητα δεν υποστηρίζει να αλλάξει η δομή των συνομιλιών, ώστε οι συνομιλίες να μην διεξάγονται μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο (43% ΕΚ, 32% ΤΚ).
- Η κοινή γνώμη και στις δύο κοινότητες αναμένει τους δύο ηγέτες από κοινού να θέσουν κριτήρια αξιολόγησης (benchmarks) προς το σκοπό επίτευξης μιας αμοιβαία αποδεκτής συμφωνίας, (86% ΕΚ, 72% ΤΚ). Επιπρόσθετα, και οι δύο κοινότητες συμφωνούν ότι πρέπει οι συναντήσεις μεταξύ των δύο ηγετών να διεξάγονται με αυξημένη συχνότητα (80% ΕΚ, 70% ΤΚ). Και οι δύο κοινότητες συμφωνούν να υπάρξει μια παράλληλη διαπραγμάτευση όλων το κεφαλαίων που απομένουν, μέσα από μια διαδικασία 'πάρε-δώσε' μεταξύ όλων των κεφαλαίων (72% ΕΚ, 60% ΤΚ).
Παράγοντες Ενθάρρυνσης / Κίνητρα για Λύση:
- Και οι δύο κοινότητες θεωρούν ως σημαντικούς παράγοντες ενθάρρυνσης για την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος, το να εισέλθει η Κύπρος σε μια νέα εποχή μακροπρόθεσμης βιώσιμης ειρήνης (98% ΕΚ, 73% ΤΚ), όπως και το να επιτραπεί στην Κύπρο να είναι ένα φυσιολογικό κράτος πλήρως ενταγμένο στην ΕΕ χωρίς το Κυπριακό πρόβλημα να το κρατάει καθηλωμένο (86% ΕΚ, 65% ΤΚ).
- Οι οικονομικοί παράγοντες αντιμετωπίζονται από τους Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους ως εξίσου σημαντικοί παράγοντες ενθάρρυνσης, όπως η δημιουργία νέων ευκαιριών για εργοδότηση και επιχειρηματική δραστηριοποίηση (89% ΕΚ, 77% ΤΚ) και η βελτίωση των προοπτικών προσέλκυσης ξένων επενδύσεων στην Κύπρο (84% ΕΚ, 69% ΤΚ).
- Οι Ελληνοκύπριοι ενθαρρύνονται ιδιαίτερα από την προοπτική αποχώρησης των ξένων στρατευμάτων από το νησί (98%) όπως και την ενδεχόμενη επίτευξη τερματισμού των ξένων εγγυήσεων και επεμβατικών δικαιωμάτων(96%). Οι Τουρκοκύπριοι δεν βλέπουν με ενθουσιασμό την αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων από το νησί (31%) και τον τερματισμό των ξένων εγγυήσεων και επεμβατικών δικαιωμάτων (25%).
- Οι Ελληνοκύπριοι θεωρούν ουσιώδες να επιτραπεί στους πρόσφυγες να επιστρέψουν στα σπίτια τους (99%) και να επανακτηθεί ο έλεγχος πόλεων και χωριών που χάθηκαν το 1963 / 1974 (98%). Οι Τουρκοκύπριοι θα ήθελαν να δουν ένα τέρμα στην απομόνωση που θεωρούν ότι βιώνουν (76%) και να τους επιτραπεί να απολαύσουν τα οφέλη του να είναι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (74%).
Παράγοντες Αποθάρρυνσης / Κίνητρα για Μη-Λύση
- Παράγοντες που κάνουν και τις δύο κοινότητες να μην επιθυμούν επίλυση του Κυπριακού είναι η ιδέα ότι η άλλη πλευρά δεν θα αποδεχτεί ποτέ τους πραγματικούς συμβιβασμούς και παραχωρήσεις που απαιτούνται για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση (84% ΕΚ, 70% ΤΚ) και η ιδέα ότι η άλλη πλευρά δεν θα τιμήσει την υπογραφή της και άρα η εφαρμογή της συμφωνίας δεν θα πετύχει (82% ΕΚ, 68% ΤΚ).
- Η έλλειψη επιθυμίας να κυβερνώνται μέσα από ένα πολιτικό σύστημα όπου οι δύο κοινότητες θα διαμοιράζονται την εξουσία (58% ΕΚ, 54% ΤΚ) και η ιδέα ότι μέσα από μια λύση μπορεί η άλλη πλευρά να καταλήξει να ελέγχει ντε φάκτο όλη την Κύπρο (87% ΕΚ, 59% ΤΚ) είναι παράγοντες αποθάρρυνσης και για τις δύο κοινότητες. Οι Ελληνοκύπριοι είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι για την περίπτωση μια λύση να οδηγήσει σε ένα δυσλειτουργικό σύστημα διακυβέρνησης (63%).
- Τόσο οι Ελληνοκύπριοι όσο και οι Τουρκοκύπριοι εκφράζουν ανησυχία ότι μέσα από μια λύση μπορεί να δημιουργηθούν συνθήκες για αναβίωση των ένοπλων συγκρούσεων μεταξύ των δύο κοινοτήτων (69% ΕΚ, 56% ΤΚ).
- Οι Τουρκοκύπριοι αποθαρρύνονται από την ιδέα ότι έχει περάσει πάρα πολύς καιρός που οι δύο κοινότητες να είναι χωριστά και δεν μπορούμε πλέον να ζήσουν μαζί (53%).
- Οι Ελληνοκύπριοι εκφράζουν ανησυχία ότι η δική τους κοινότητα μπορεί να επωμιστεί το βάρος του κόστους μιας λύσης, και να καταλήξει να επιδοτεί την άλλη κοινότητα (59%), ενώ οι Τουρκοκύπριοι ανησυχούν περισσότερο ότι το κόστος επίλυσης του περιουσιακού ζητήματος σε μια λύση μπορεί να είναι πολύ ψηλό (52%).
- Και οι δύο κοινότητες αποθαρρύνονται από την υποστήριξη μιας λύσης σε περίπτωση που το σχέδιο λύσης δεν θα δημιουργεί συνθήκες πραγματικής πολιτικής ισότητας μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων (71% ΕΚ, 71% ΤΚ).
- Οι Τουρκοκύπριοι αποθαρρύνονται λόγω απογοήτευσης για το γεγονός ότι η ειρηνευτική διαδικασία συνεχίζεται χωρίς για πάρα πολύ καιρό (55%) και λόγω απογοήτευσης που βασίζεται στην πεποίθηση ότι τα Ηνωμένα Έθνη ευνοούν την άλλη πλευρά (54%).
- Μια τεράστια πλειοψηφία Ελληνοκύπριων αποθαρρύνεται σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι το σχέδιο λύσης παρεκκλίνει από την εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και Ευρωπαϊκών αρχών και αξιών (95%) ή διαπιστωθεί ότι το σχέδιο λύσης είναι υπέρ των συμφερόντων της Τουρκίας μάλλον παρά των συμφερόντων της Κύπρου (96%).
Αναφορικά με τα "επόμενα βήματα", σε περίπτωση που στο τέλος του 2010 και δεν έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στις απ' ευθείας συνομιλίες, η έρευνα δείχνει ότι:
- Και οι δύο κοινότητες - ιδιαίτερα οι Ελληνοκύπριοι - υποστηρίζουν συνέχιση της υφιστάμενης μορφής απευθείας συνομιλιών μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών μέχρι να υπάρξει επιτυχής κατάληξη (83% ΕΚ, 60% ΤΚ). Επιπρόσθετα προτιμούν να μην προχωρήσει η διαδικασία σε μια φάση επιδιαιτησίας των Ηνωμένων Εθνών για ολοκλήρωση όλων των πτυχών του σχεδίου που δεν θα έχουν συμφωνηθεί από τους ηγέτες (42% ΕΚ, 46% ΤΚ)
- Τόσο οι Ελληνοκύπριοι όσο και οι Τουρκοκύπριοι υποστηρίζουν τη μετάβαση σε μια διαδικασία διεθνούς διάσκεψης, μέσω της οποίας να επιλυθούν όλα τα ζητήματα που εκκρεμούν (60% ΕΚ, 55% ΤΚ), ή και τη συνέχιση με διευρυμένες απευθείας συνομιλιών μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων στις οποίες να περιλαμβάνονται αντιπροσώπους της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις συνομιλίες (59% ΕΚ, 53% ΤΚ)
- Οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι συμφωνούν να τεθεί η σημερινή βάση των διαπραγματεύσεων σε δημοψήφισμα και στις δύο κοινότητες και εάν δεν γίνει αποδεκτή να αλλάξει η βάση των διαπραγματεύσεων (53% ΕΚ, 55% ΤΚ). Όμως, οι Ελληνοκύπριοι δεν συμφωνούν με την αλλαγή της βάσης των συνομιλιών σε "συμφωνημένη διχοτόμηση- μέσω ενός πάρε-δώσε επιστροφής εδαφών και περιουσιών έναντι αναγνώρισης "Τουρκοκυπριακού κράτους- (μόνο 11% υποστηρίζει).
Προφίλ έρευνας
- Μέγεθος Δείγματος: 800 Ελληνοκύπριοι και 800 Τουρκοκύπριοι
- Δειγματοληπτική Διαδικασία: Πολυσταδιακή Διαστρωματική Δειγματοληψία
- Μέθοδος Συλλογής Δεδομένων: Συνεντεύξεις πρόσωπο με πρόσωπο βάσει δομημένου ερωτηματολογίου στις οικίες των ερωτηθέντων και στη μητρική τους γλώσσα
- Περίοδος Συλλογής Δεδομένων: 05 - 30 Σεπτεμβρίου 2010
- Ερευνητική Ομάδα: Αχμέτ Σοζέν, Σπύρος Χρίστου, Αλέξανδρος Λόρδος, Ερόλ Καϊμάκ
- Σχεδιασμός Ερωτηματολογίου: Μέσω συμμετοχικής διαδικασίας που περιέλαβε την πολιτική ηγεσία και πολιτικές δυνάμεις από τις δύο κοινότητες
- Έρευνα Πεδίου: Symmetron Market Research για τους Ελληνοκύπριους και KADEM Cyprus Social Research για τους Τουρκοκύπριους
ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου