Κωνσταντίνος Λουκόπουλος*
Όλοι θυμόμαστε την τεταμένη ατμόσφαιρα στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής (Summit) του ΝΑΤΟ στο Λονδίνο το διήμερο 3-4 Δεκεμβρίου, στο Λονδίνο για να εορταστούν τα 70 χρόνια της Συμμαχίας! Μια ατμόσφαιρα που είχε προκληθεί από τις προηγηθείσες γνωστές δηλώσεις του Γάλλου Προέδρου περί «εγκεφαλικού θανάτου του ΝΑΤΟ» αλλά και άλλων υπαρκτών προβλημάτων της Ευρωπαϊκής Άμυνας και Ασφάλειας.
Ο Macron πέτυχε τελικά αυτό που επεδίωκε αν και δέχθηκε σφοδρές επικρίσεις και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ακόμα και από τον όψιμο υπερασπιστή της συνοχής της Συμμαχίας, Τούρκο Πρόεδρο T. Erdogan, έναν κατά βάση υπονομευτή του ΝΑΤΟ. Στην Σύνοδο, οι Ηγέτες της Συμμαχίας αναγνωρίζοντας τα σοβαρά προβλήματα πολιτικής φύσεως ανέθεσαν στον ΓΓ/ΝΑΤΟ κ. Jens Stoltenberg να παρουσιάσει στους Υπουργούς Εξωτερικών προτάσεις για το πώς θα ενισχυθεί η πολιτική διάσταση του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) στην περαιτέρω πορεία του. (Παράγραφος 7 της Διακήρυξης της Συνόδου Κορυφής)
Μετά λοιπόν από τρίμηνη και πλέον «κυοφορία», ανακοινώθηκε προχθές Τρίτη 31 Μαρτίου από τον ΓΓ, η συγκρότηση 10μελούς «Ομάδος Προβληματισμού» (Reflection Group) προκειμένου να υποβάλλει προτάσεις στον ίδιο, με σκοπό να ενισχυθεί η ενότητα της Συμμαχίας, η πολιτική διαβούλευση και ο συντονισμός μεταξύ των Συμμάχων και να ενδυναμωθεί ο πολιτικός ρόλος του ΝΑΤΟ. Ο κ. Stoltenberg μας εξήγησε ότι τα κριτήρια της σύνθεσης της, ήταν η ισορροπία μεταξύ των φύλων(!), η σχετική εμπειρία και η γεωγραφική (!) κατανομή των Συμμάχων.
Σε αυτήν λοιπόν την Ομάδα Προσωπικοτήτων η οποία θα υποβάλλει κρίσιμες προτάσεις για το πολιτικό ρόλο της Συμμαχίας που αναμφίβολα θα επηρεάσουν το μέλλον της, ο ΓΓ άφησε την Ελλάδα απ’ έξω, ενώ συμπεριέλαβε «με γεωγραφικά κριτήρια» την Τουρκία! Ο Νορβηγός κ. Stoltenberg, με 9ετη θητεία ως Πρωθυπουργός και του οποίου η θητεία έχει ανανεωθεί μέχρι τον Σεπτέμβριο 2022, μάλλον δεν ήθελε να βρει την «χρυσή τομή». Έδωσε σε αυτήν την επιτροπή έναν χαρακτήρα μάλλον Αγγλοσαξονικό και Ατλαντιστικό, ενώ βρήκε θέση για την Τουρκία η οποία εδώ και χρόνια εκβιάζει διαρκώς για δικό της όφελος και υπονομεύει με την γενικότερη ηγεμονική της και τυχοδιωκτική πολιτική στην περιοχή και με την επιθετική στάση της απέναντι στην ΝΑΤΟ Ελλάδα την συνοχή της Συμμαχίας.
Όπως μαθαίνουμε από τον Δημοσιογράφο του Βήματος κ. Άγγελο Αθανασόπουλο σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, η Ελλάδα είχε μία εξαιρετική πρόταση. Εισηγήθηκε να συμμετάσχει στην Ομάδα αυτή ο Πρέσβης ε.τ. κ. Θεόδωρος Σταματόπουλος, ένας βαθύς γνώστης του ΝΑΤΟ, πρώην Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας για Πολιτικές Υποθέσεις και πρώην Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδος. Δεν γνωρίζουμε κατά πόσο πίεσε το Ελληνικό ΥΠΕΞ προς αυτή την κατεύθυνση προκείμενου να εκπροσωπήσει η Ελλάδα «γεωγραφικά» την …περιοχή μας ως ένα από τα παλαιότερα και πιστότερα μέλη της Συμμαχίας. Ίσως ο κατά γενική ομολογία Τούρκος Πρέσβης κ. Tacan İldem, έμπειρος διπλωμάτης με θητεία στο ΝΑΤΟ ανάλογη του κ. Σταματόπουλου, (Μόνιμος Αντιπρόσωπος στο ΝΑΤΟ και Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Διπλωματίας) που θα είναι μέλος αυτής της Ομάδος μιας και έχει θητεύσει και στην Αθήνα και μας ξέρει να …λάβει υπόψη και τις… ελληνικές θέσεις! Εδώ κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί ότι η πλειονότητα των τουρκικών ΜΜΕ χαιρέτησαν τον διορισμό του κ. Ildem τονίζοντας ότι πρόκειται για σημαντική επιτυχία της Τουρκίας.
Ο κ. Stoltenberg βέβαια δεν μας εξέπληξε. Δεν χάνει την ευκαιρία να μας λέει κάθε λίγο και λιγάκι, πόσο σημαντικός και καλός Σύμμαχος είναι η Τουρκία στο ΝΑΤΟ παρά το γεγονός όπως προαναφέρθηκε η Τουρκία τα τελευταία χρόνια δημιουργεί προβλήματα σοβαρά προβλήματα συνοχής στην Συμμαχία.
Υπάρχουν όμως και κάποιες μάλλον δυσάρεστες αλήθειες. Στην Ελλάδα δεν δίνεται η δέουσα πολιτική σημασία στο ΝΑΤΟ. Δεν αρκεί να λέμε πόσο σωστοί Σύμμαχοι είμαστε επειδή απλά και μόνο δαπανάμε το 2% του ΑΕΠ για την Άμυνα. Το ενεργό μέλος αξιολογείται μας αρέσει ή όχι από τις πρόθυμες συνεισφορές σε δυνάμεις και μέσα αναλόγως των δυνατοτήτων του και κυρίως από τις παραγωγικές προτάσεις που καταθέτει για τα δομικά ζητήματα της Συμμαχίας. Κατά την γνώμη μου έπρεπε να πιέσουμε για να συμμετείχε εκπρόσωπος της Ελλάδος και αν αυτό δεν ήταν εφικτό για τήρηση των ισορροπιών να προτείναμε να μην υπήρχε και από την Τουρκία. Αν ήθελε ο ΓΓ σώνει και καλά, γεωγραφική εκπροσώπηση ας έβαζε την Ρουμανία ή την Βουλγαρία. Μήπως τελικά φταίμε και εμείς οι ίδιοι όταν χάνουμε τέτοιες ευκαιρίες να επηρεάσουμε την πορεία της Συμμαχίας όταν βλέπουμε το ΝΑΤΟ μόνο ως αυτόν που θα «μαλώσει» την Τουρκία;
Τα θέματα που θα επεξεργαστεί η Ομάδα Προβληματισμού είναι ουσιαστικά ο πυρήνας της «διαφωνίας» της χώρας μας με το ΝΑΤΟ. Δηλαδή να αναγκασθεί η Συμμαχία να επεμβαίνει πολιτικά και να παίρνει θέση όταν υφίσταται ενδο-συμμαχική διένεξη. Αυτό που θέλαμε μετά το 1974 και δυστυχώς συνήθως το έχουμε πράξει με «άτσαλο» τρόπο και με όρους εσωτερικής κατανάλωσης, έρχεται τώρα αυτή η Ομάδα να το θεσμοθετήσει ως διαδικασία εσωτερικής διαβούλευσης, όταν κάτι απειλεί τη συνοχή της Συμμαχίας. Εμείς που είμαστε άμεσα ενδιαφερόμενοι που θα είμαστε; Μήπως θα το κάνει ο … κ. Ιldem για εμάς;
Πέρα όμως από την «ελληνοκεντρικότητα» του άρθρου αυτού ας δώσουμε και μία γενικότερη πληροφόρηση για αυτήν την Ομάδα. Τα μέλη της, είναι η Καναδή κ. Greta Bossenmaier, Σύμβουλος Εθνικής Αφάλειας του Καναδού Πρωθυπουργού, η Δανή κ. Anja Dalgaard-Nielsen, ο κ. Hubert Védrine από την Γαλλία, Σοσιαλιστής Ευρωπαϊστής, πρώην ΥΠΕΞ και ΓΓ της Προεδρίας επί Mittertand, η πρώην ΥΦΕΞ της Ιταλίας επί Mario Monti κ. Marta Dassù, η κ. Hema Verhagen από τις Κάτω Χώρες, κ. Anna Fotyga, πρώην Υπουργός Εξωτερικών και νυν Ευρωβουλευτής από την ανερχόμενη σε δύναμη και επιρροή Πολωνία, ο Καθηγητής του King's College κ. John Bew από το Ηνωμένο Βασίλειο ο οποίος ανήκει στην Ομάδα Συμβούλων του Βρετανού Πρωθυπουργού. Συμπρόεδρος θα είναι ο Γερμανός κ. Thomas de Maizière (μην σας ξενίζει το επώνυμο του καθόσον Ουγενότος) πρώην Υπουργός Εσωτερικών αλλά και Άμυνας στις Κυβερνήσεις της κ. Merkel που για την ιστορία και μόνο να πούμε ότι ο πατέρας του Ulrich de Maizière, ήταν για 6 ολόκληρα χρόνια (1966-1972) Γενικός Επιθεωρητής των Ομοσπονδιακών Ενόπλων Δυνάμεων (Bundeswehr) προερχόμενος από την Wehrmacht. Τέλος από τις ΗΠΑ είναι ο έτερος συμπρόεδρος ο Τεξανός κ. Wess Mitchell πρώην Υφυπουργός Εξωτερικών για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας και θεωρείται από πλευράς ΗΠΑ ο άνθρωπος που ήταν πίσω από την συμφωνία των Πρεσπών που επέτρεψε την «Βόρεια Μακεδονία» να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ.
Τέλος να πούμε ότι όπως ειπώθηκε επισήμως η Ομάδα θα διεξαγάγει διάλογο με τις πρωτεύουσες των Συμμάχων χωρών, με αυτό το ίδιο το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο (NAC) και με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη και στο τέλος θα υποβάλει την έκθεση με τις προτάσεις της στον ίδιο τον ΓΓ. Και εδώ αρχίζουν οι προβληματισμοί! Ο ΓΓ/ΝΑΤΟ θα την παρουσιάσει στο Συμβούλιο σε επίπεδο Υπουργών όπως έχει προκαθοριστεί ή κατ’ ευθείαν σε Σύνοδο Κορυφής οπότε εκεί λιγοστεύουν κατά πολύ τα περιθώρια ελιγμών και αντιδράσεων σε περίπτωση που κάτι μας είναι εθνικά ασύμφορο. Οψόμεθα!
*Αντιστράτηγος ε.α. είναι επικεφαλής στο «Παρατηρητήριο Liberal»
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου