«Το Στρατηγικό βάθος της Ελλάδος σαν βάση για νέες συμμαχίες».

Σταμάτης Κλαδάς
Φοιτητής Πολιτικών Επιστημών, Πανεπιστημίου Κρήτης

Τα τελευταία έτη η επιστήμη των διεθνών σχέσεων ασχολείται εκτενώς με τον ορισμό του στρατηγικού βάθους που αποτελεί για πολλούς νέους μελετητές της διεθνής πολιτικής ένα αίνιγμα που δεν κατάφεραν ακόμη να λύσουν.

Ο Αχμέτ Νταβούτογλου, πρώην πρωθυπουργός της τουρκικής δημοκρατίας, το 2001, δημοσίευσε το βιβλίο με θέμα το «Στρατηγικό βάθος και οι διεθνής θέση της Τουρκίας» όπου όπως έδειξε η ιστορία, έμελλε να καθορίσει την εξωτερική πολιτική της, σε βάθος μέχρι και τις μέρες μας. Το βιβλίο του Νταβούτογλου κάνει μια σύνθεση της ιστορικής, θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς που άφησαν στα εδάφη που κατέκτησαν οι Οθωμανοί , καθόλη την διάρκεια της ηγεμονίας τους, στην ανατολική μεσόγειο, στην Αφρική, τα βαλκάνια και την αραβική χερσόνησο. Αυτό από ότι φαίνεται όμως είναι μόνο ένα μικρό μέρος της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής όπου αναζητεί την τύχη της και στις στέπες της κεντρικής Ασίας θέτοντας το αφήγημα της ενοποίησης όλων των τουρκικών λαών υπό την ηγεσία της Άγκυρας.

Η Τουρκία έχει καταφέρει να εκμεταλλευτεί σωστά τους ιστορικούς ,θρησκευτικούς και πολιτιστικούς δεσμούς της με τους λαούς της ανατολής δημιουργώντας έτσι μια σφαίρα επιρροής που φθάνει από τους Ουηγούρους Τούρκους της Κίνας, οι οποίοι την θεωρούν προστάτιδα δύναμη του μεγάλου τουρκικού έθνους, μέχρι τους μουσουλμάνους της Παλαιστίνης και της Σομαλίας που βλέπουν την Τουρκία σαν υπερασπιστή του ισλάμ και της ισλαμικής κληρονομιάς . Ενώ με τις κατάλληλες οικονομικές επενδύσεις κατάφερε να πατήσει «πόδι» και στην βαλκανική χερσόνησο προσεγγίζοντας την Αλβανία και τα Σκόπια.

Ωστόσο η σκέψη της εκμετάλλευσης των ιστορικών και πολιτισμικών δεσμών των λαών προς όφελος γεωπολιτικών συμφερόντων δεν αποδίδεται στον Νταβούτογλου αλλά έχει τις ρίζες της στην κλασσική θεωρία των διεθνών σχέσεων και της στρατηγικής. Με αυτή την λογική θα μπορούσε και η ελληνική εξωτερική πολιτική να κινηθεί εκμεταλλευόμενη την ιστορία μας αλλά και τους πολιτιστικούς μας δεσμούς που σαφώς είναι πιο ισχυροί από τους τουρκικούς γιατί έχουν την πολυτέλεια να απευθύνονται στην δύση αλλά και στην ανατολή.

Ο Ελληνικός πολιτισμός που έφθασε στην κινεζική κοιλάδα της Φεργκάνας μέχρι τα βουνά της Ινδίας, τις ακτές της Αφρικής και της Ισπανίας και την βυζαντινή μας κληρονομιά να αντηχεί σε όλη την ανατολική Ευρώπη καθώς και την ορθόδοξη εκκλησία και το κυριλλικό αλφάβητο να παίζουν σημαντικό ρόλο στην ζωή των ανατολικών-ευρωπαίων. Επίσης η δύση στηρίχθηκε στο ιδανικά της δημοκρατίας και γαλουχήθηκε με την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και το ελληνικό πνεύμα.

Η βάση του ελληνικού στρατηγικού βάθους αποτελεί το πιο σχετικά σύγχρονο επίτευγμα των Ελλήνων όπου η ανατολική ορθόδοξη εκκλησία και πολιτισμός, που παρήγαγε όλα αυτά τα χρόνια το Ελληνικό οικουμενικό πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης καθώς και όλα τα πατριαρχεία της ανατολής ( Αλεξάνδρειας, Ιεροσολύμων και Αντιόχειας ) οι οποίοι έχουν ισχυρούς δεσμούς με την Ελλάδα. Πρώτα από όλα όλοι οι πατριάρχες είναι ελληνικής καταγωγής πράγμα που προβλέπεται και από τους καταστατικούς χάρτες αυτών των Εκκλησιών (Με εξαίρεση το πατριαρχείο Αντιόχειας που έχει Άραβα πατριάρχη) και όλες οι ορθόδοξες εκκλησίες της ανατολής ,τελούν τις θείες λειτουργίες τους στην ελληνική γλώσσα και ζουν την καθημερινότητά τους με το ελληνικό πολιτισμό. Λίγοι άνθρωποι στην Ελλάδα γνωρίζουν σήμερα για την ελληνοχριστιανική κοινότητα της Αντιόχειας που απαριθμεί πάνω από 200.000, χωρίς βέβαια να υπολογίσουμε και τους ελληνορθόδοξους αραβόφωνους χριστιανούς της Συρίας και του Λιβάνου που είναι πάνω από 500.000 άτομα οι οποίοι βλέπουν με μια συμπάθεια την Ελλάδα καθώς η πλειοψηφία τους θεωρεί ότι είναι απόγονοι του αρχαίων Ελλήνων και βυζαντινών που κυβέρνησαν αυτά τα εδάφη για αιώνες.

Πρέπει να επισημάνουμε επίσης ότι δεκάδες άλλες παροικίες του ελληνισμού έχουν αφεθεί στην τύχη τους χωρίς κάποια ουσιαστική βοήθεια από την μητρόπολη. Για να μην αναφερθούμε φυσικά για την Κύπρο που αποτελεί το μόνο ελληνικό κράτος εκτός Ελλάδας. Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα άρχισε να συσφίγγει τις σχέσεις της σε ουσιαστικό βαθμό ώστε να προσπαθήσει να γίνει το αντίπαλο δέος έναντι της τουρκικής απειλής στην ανατολική μεσόγειο, αλλά φυσικά χρειάζεται κάτι παραπάνω καθώς η Κύπρος είναι το πιο κοντινό μέρος για την άσκηση του στρατηγικού μας βάθους και μπορεί να γίνει βάση για περαιτέρω έκταση της ελληνικής επιρροής στην ανατολική μεσόγειο, την μέση ανατολή και την Αφρική. Έχοντας ουσιαστικές σχέσεις με το ελληνικό κράτος της Κύπρου ερχόμαστε πιο κοντά με τις μεγάλες δυνάμεις της μέσης ανατολής.

Ένα άλλο σπουδαίο κομμάτι του ελληνισμού είναι η βόρεια Ήπειρος που κατοικείται επί το πλείστον από Έλληνες. Μπορεί να βοηθήσει το Ελληνικό κράτος στην άσκηση περαιτέρω επιρροής στα δυτικά βαλκάνια , δυστυχώς όμως και αυτοί οι πληθυσμοί μας στερούνται την βοήθεια του ελληνικού κράτους σε ουσιαστικό επίπεδο καθώς οι εκεί κοινότητες βρίσκονται σε συνεχή παρακμή και υφίστανται καταπίεση από το Αλβανικό Κράτος. Αυτοί οι πληθυσμοί μας φέρνουν πιο κοντά με ένα χριστιανικό κράτος της βαλκανικής, την Σερβία καθώς τα δύο κράτη αντιμετωπίζουν ένα κοινό πρόβλημα , δηλαδή την μη ενσωμάτωση των πληθυσμών τους στον εθνικό κορμό. Με την Σερβία να βρίσκει το πρόβλημα αυτό στο Κόσσοβο και την Ελλάδα στην νότια Αλβανία.

Ένα άλλο πεδίο της άσκησης του στρατηγικού μας βάθους προς την ανατολή είναι ο ελληνισμός της Ρωσίας και των καυκάσιων κρατών με μια μεγάλη ελληνική κοινότητα σε Ρωσία, Ουκρανία, Αρμενία και Γεωργία , με την πρώτη να αποτελεί ένα πολύ δυναμικό μέρος αυτών των πληθυσμών με χιλιάδες επιχειρηματίες, επιστήμονες και πολιτικούς. Οι εκεί πληθυσμοί μπορούν να γίνουν μια γέφυρα επανασύσφυξης των ελληνικών σχέσεων με την Ρωσία, όπου τον τελευταίο καιρό έχουν διαταραχθεί σε μεγάλο βαθμό μετά την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η περιοχή του εύξυνου πόντου και του Καυκάσου μπορούν να είναι μέρος του ελληνικού στρατηγικού βάθους καθώς υπάρχει και το πληθυσμιακό υπόβαθρο αλλά και μια σύνδεση με τον Ελληνοχριστιανικό πολιτισμό που άσκησε για χρόνια την επιρροή του σε αυτά τα μέρη .

Βέβαια για την άσκηση του Ελληνικού στρατηγικού βάθους που μπορεί να επεκταθεί από τον Καύκασο έως το Ιόνιο και από την Κύπρο έως την μέση ανατολή, πρέπει το Ελληνικό κράτος να αποβάλλει τις τραυματικές του εμπειρίες από την μικρασιατική καταστροφή του 1922 και την Εισβολή στην Κύπρο το 1974 και να βάλει την διπλωματική του μηχανή μπροστά ώστε να εκμεταλλευτεί αυτά τα πολύτιμα εργαλεία που του δίνονται και πηγάζουν από την ίδια την ιστορία του αλλά και να προστατέψει τους Ελληνικούς πληθυσμούς.

(ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΠΟΤΕ ΟΥΤΕ ΔΥΤΙΚΟ ΟΥΤΕ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΕΘΝΟΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΟ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΙ ΔΥΣΗ.

ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ ΜΑΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ)

πηγή


Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.