Τα ελληνοτουρκικά τα τελευταία τουλάχιστον 40 χρόνια δεν μας αφήνουν σίγουρα να βαρεθούμε. Άλλοτε με υφέσεις, με σχετικές περιόδους ηρεμίας και άλλοτε με περιόδους έντασης και κορύφωσης. Όμως ποτέ άλλοτε μέχρι σήμερα δεν είχαμε μια συνεχόμενη, σχεδόν καθημερινή ένταση, είτε αυτή είναι στο πεδίο, με προκλήσεις στον αέρα στη θάλασσα στο μεταναστευτικό, είτε στο πεδίο της ρητορικής και των δηλώσεων, όπως αυτή που αντιμετωπίζει η πατρίδα μας τα τελευταία τουλάχιστον δύο χρόνια.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί, ότι από την άνοιξη του 2021 η Τουρκία έχει αποδυθεί σε μια αγωνιώδη διπλωματική προσπάθεια να προσεταιριστεί, ή τουλάχιστον να βελτιώσει κατά το δυνατόν διπλωματικές σχέσεις τόσο με την Αίγυπτο, όσο και με το Ισραήλ, την Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και -λιγότερο- τη Γαλλία, χώρες οι οποίες μας στήριξαν κατά έμμεσο τρόπο στη διάρκεια της κρίσης του Αυγούστου του 2020.
Η δε επιχείρηση γοητείας της Τουρκίας έχει δύο μεγάλους απόντες, την Ελλάδα και την Κύπρο. Κατά συνέπεια, όποιος χρησιμοποιεί τη λογική ως οδηγό, κατανοεί ότι η επιχείρηση κλεισίματος κατά το δυνατόν των μετώπων που έχει ανοιχτά, είναι τακτική κίνηση στο πλαίσιο της στρατηγικής του. Στόχος είναι η αποδυνάμωση των ελληνικών συμμαχιών που τον εμποδίζουν να επιτύχει ευκολότερα τους διαχρονικούς στρατηγικούς στόχους έναντι των δύο ελληνικών κρατών.
Επί του πρακτέου, τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρείται μια εκ νέου κορύφωση της έντασης, η οποία συναντάται και στο πεδίο και στην ρητορική. Η Τουρκία επιχείρησε να εμπλέξει στην διαδικασία των ελληνοτουρκικών αλλά και της νατοϊκής συμμαχίας ένα πρόβλημα που η ίδια δημιούργησε στον εαυτό της με την αγορά των ρωσικών S400, μια απόφαση που επέφερε κυρώσεις και εξοπλιστικούς περιορισμούς – αποκλεισμούς.
![]()
![]()
Προκειμένου δε να δημιουργήσει άλλοθι έφερε ως αντιστάθμισμα στο προσκήνιο την περίπτωση των κυπριακών S-300 οι οποίοι μεταφέρθηκαν στην Κρήτη και ανήκουν πλέον στο ελληνικό οπλοστάσιο. Το αφήγημα περί ενεργοποίησης και “λοκαρίσματος” των τουρκικών F-16 που επιχειρούσαν καταδιωκόμενα από ελληνικά πολύ κοντά στην Κρήτη, παραβλέπει σκόπιμα την παραβίαση του ελληνικού FIR.
Φυσικά, στα τουρκικά ΜΜΕ παρουσιάστηκε ως δικαίωμα της Τουρκίας, αφενός να στέλνει τα μαχητικά της σε μια περιοχή υπό ελληνικό έλεγχο και αφετέρου, εμμέσως, ως νομιμοποίηση ενδεχόμενης απόφασης να ενεργοποιήσει τα δικά της ρωσικά συστήματα, τους S-400, για να προστατεύσει τα τουρκικά μαχητικά, “λοκάροντας” τα ελληνικά.
Σε αυτή την περίπτωση του γεγονότος της 23ης Αυγούστου 2022, είχαμε ένα επικίνδυνο de ja vu επί του πεδίου με το μακρινό 2006 και τον θάνατο του αεροπόρου Κώστα Ηλιάκη στην Κάρπαθο μετά από δολοφονικούς χειρισμούς του Τούρκου πιλότου. Τότε, πριν το δυστύχημα, οι Έλληνες πιλότοι είχαν επισημάνει την αύξηση της επιθετικότητας των Τούρκων πιλότων, προβαίνοντας σε επικίνδυνος ελιγμούς. Πρόσφατα υπάρχουν παρόμοιες αναφορές περί αύξησης της επιθετικότητας του αντιπάλου.
Και τότε, όπως και τώρα στις 23/08, τουρκικά F16 επιχείρησαν από την περιοχή της Καρπάθου να πλησιάσουν την Κρήτη, με σχέδιο να προσεγγίσουν τις θέσεις των ελληνικών S-300 στην Κρήτη. Και τότε όπως και τώρα, βόρεια της Κρήτης έπλεε τουρκική φρεγάτα με έτοιμο ελικόπτερο για ενέργεια CSAR (έρευνα και διάσωση μάχης σε εχθρική περιοχή) σε περίπτωση ατυχήματος.
Μάλιστα δε, στρατιωτικοί συντάκτες (βλ. Βασίλης Νέδος – Καθημερινή) ανέφεραν πως τα τουρκικά μαχητικά σε αυτή την επιχείρηση πλησίασαν ως τα 8 ν.μ από τις ακτές της βόρειας Κρήτης. Το δε ατύχημα θα μπορούσε να συμβεί, καθώς στην περιοχή της Καρπάθου και δυτικότερα σημειώθηκαν σκληρές αερομαχίες. Στην περίπτωση του 2006 μετά την δολοφονία Ηλιάκη, βρέθηκαν στον αέρα αντιμέτωπα σε μεγάλους αριθμούς ελληνικά και τουρκικά μαχητικά.
Αμφιβάλλω αν στην τρέχουσα συγκυρία θα μπορέσουν να ανταποκριθούν ποσοτικά με τον ίδιο τρόπο σε περίπτωση «στημένου» ή μη ατυχήματος, λόγω έλλειψης ανταλλακτικών αφενός και λόγω έλλειψης έμπειρων πιλότων αφετέρου. Αυτό το μειονέκτημα προσπαθούν να το ανατρέψουν με την περίπτωση περί ενεργοποίησης και χρήσης των S-400 στο θέατρο του Αιγαίου.
Η τακτική αυτή μοιάζει με συνέχεια της χρήσης των UAV που σήμερα πραγματοποιούν τη συντριπτική πλειοψηφία των παραβιάσεων και υπερπτήσεων στο Αιγαίο, με τα τουρκικά μαχητικά να περιορίζονται σε λίγες συμβολικές… Μόλις χθες, πέρα από την κορύφωση των απειλών και των ξεκάθαρων απειλών πολέμου και εισβολής στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου από τον ίδιο τον Ερντογάν, καταγράφηκε και δημοσίευμα στην εφημερίδα Turkiye.
Πρόκειται για δημοσίευμα που ενίσχυσε την αίσθηση του de ja vu, θυμίζοντας την κορύφωσης της κρίσης του Αυγούστου του 2020, με το αποκαλυπτικό δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Die Welt. Η γερμανική εφημερίδα είχε τότε αποκαλύψει, ότι ο Τούρκος Πρόεδρος, ζήτησε από τους στρατηγούς του, την κατάρριψη ελληνικού πολεμικού αεροσκάφους, ή πλήγμα εναντίον πλοίου.
Στο χθεσινό δημοσίευμα της Turkiye, η οποία θεωρείται ότι απηχεί τις απόψεις της τουρκικής Προεδρίας, γινόταν λόγος για κατάρριψη ελληνικού μαχητικού κατά τη διάρκεια αερομαχίας, ή τον βομβαρδισμό στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε νησιά του Αιγαίου, για τα οποία έχουν δημιουργήσει και καλλιεργήσει αφήγημα περί αποστρατιωτικοποίησης. Κατά παράβαση των συνθηκών υποτίθεται, τα νησιά έχουν στρατιωτικοποιηθεί, άρα… δικαιούνται να αμυνθούν, εισβάλλοντας!
Το δημοσίευμα τελειώνει πως επεισόδιο θα μπορούσε να εκδηλωθεί στη μεθόριο του Έβρου με ανταλλαγή πυροβολισμών. Η εφημερίδα παρουσιάζει δηλαδή τις απειλές που εξαπολύονται κατά της Ελλάδος σε καθημερινή βάση δημοσίως, οι οποίες διατυπώνονται από κορυφαίους Τούρκους αξιωματούχους.
Βάζει στην εξίσωση όμως και το ενδεχόμενο προβοκάτσιας… από γκιουλενιστές με στόχο το καθεστώς Ερντογάν. Άρα, η Τουρκία και δημιουργεί αφήγημα για στρατιωτική επιχείρηση, αλλά κι αν αυτή εκδηλωθεί να μπορεί να αποστασιοποιηθεί, ρίχνοντας σε συνήθεις υπόπτους τις ευθύνες!
Η ελληνική πλευρά θα πρέπει να λάβει πολύ σοβαρά υπόψη τα παραπάνω καταγεγραμμένα περιστατικά, διότι δείχνουν πως πιθανότατα οδηγούμαστε στην κορύφωση του ελληνοτουρκικού δράματος το οποίο μπορεί να λάβει τη μορφή μεμονωμένου πολεμικού επεισοδίου ή ακόμα και κάτι ευρύτερο.
Κυβέρνηση και στρατιωτική ηγεσία οφείλουν να προετοιμάσουν την κοινή γνώμη, αλλά και σιωπηρά το ελληνικό οπλοστάσιο για να αντιμετωπίσει την τουρκική απειλή που σταδιακά λαμβάνει ανεξέλεγκτα περιστατικά. Όσο δε το παράθυρο ευκαιρίας για εκδήλωση πολεμικού επεισοδίου από την Τουρκία κλείνει με τη στρατιωτική ενίσχυση της Ελλάδας, η Άγκυρα ίσως αποφασίσει να δοκιμάσει την αποκοτιά για αλλαγή του status quo.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί, ότι από την άνοιξη του 2021 η Τουρκία έχει αποδυθεί σε μια αγωνιώδη διπλωματική προσπάθεια να προσεταιριστεί, ή τουλάχιστον να βελτιώσει κατά το δυνατόν διπλωματικές σχέσεις τόσο με την Αίγυπτο, όσο και με το Ισραήλ, την Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και -λιγότερο- τη Γαλλία, χώρες οι οποίες μας στήριξαν κατά έμμεσο τρόπο στη διάρκεια της κρίσης του Αυγούστου του 2020.
Η δε επιχείρηση γοητείας της Τουρκίας έχει δύο μεγάλους απόντες, την Ελλάδα και την Κύπρο. Κατά συνέπεια, όποιος χρησιμοποιεί τη λογική ως οδηγό, κατανοεί ότι η επιχείρηση κλεισίματος κατά το δυνατόν των μετώπων που έχει ανοιχτά, είναι τακτική κίνηση στο πλαίσιο της στρατηγικής του. Στόχος είναι η αποδυνάμωση των ελληνικών συμμαχιών που τον εμποδίζουν να επιτύχει ευκολότερα τους διαχρονικούς στρατηγικούς στόχους έναντι των δύο ελληνικών κρατών.
Επί του πρακτέου, τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρείται μια εκ νέου κορύφωση της έντασης, η οποία συναντάται και στο πεδίο και στην ρητορική. Η Τουρκία επιχείρησε να εμπλέξει στην διαδικασία των ελληνοτουρκικών αλλά και της νατοϊκής συμμαχίας ένα πρόβλημα που η ίδια δημιούργησε στον εαυτό της με την αγορά των ρωσικών S400, μια απόφαση που επέφερε κυρώσεις και εξοπλιστικούς περιορισμούς – αποκλεισμούς.
Προκειμένου δε να δημιουργήσει άλλοθι έφερε ως αντιστάθμισμα στο προσκήνιο την περίπτωση των κυπριακών S-300 οι οποίοι μεταφέρθηκαν στην Κρήτη και ανήκουν πλέον στο ελληνικό οπλοστάσιο. Το αφήγημα περί ενεργοποίησης και “λοκαρίσματος” των τουρκικών F-16 που επιχειρούσαν καταδιωκόμενα από ελληνικά πολύ κοντά στην Κρήτη, παραβλέπει σκόπιμα την παραβίαση του ελληνικού FIR.
Φυσικά, στα τουρκικά ΜΜΕ παρουσιάστηκε ως δικαίωμα της Τουρκίας, αφενός να στέλνει τα μαχητικά της σε μια περιοχή υπό ελληνικό έλεγχο και αφετέρου, εμμέσως, ως νομιμοποίηση ενδεχόμενης απόφασης να ενεργοποιήσει τα δικά της ρωσικά συστήματα, τους S-400, για να προστατεύσει τα τουρκικά μαχητικά, “λοκάροντας” τα ελληνικά.
Σε αυτή την περίπτωση του γεγονότος της 23ης Αυγούστου 2022, είχαμε ένα επικίνδυνο de ja vu επί του πεδίου με το μακρινό 2006 και τον θάνατο του αεροπόρου Κώστα Ηλιάκη στην Κάρπαθο μετά από δολοφονικούς χειρισμούς του Τούρκου πιλότου. Τότε, πριν το δυστύχημα, οι Έλληνες πιλότοι είχαν επισημάνει την αύξηση της επιθετικότητας των Τούρκων πιλότων, προβαίνοντας σε επικίνδυνος ελιγμούς. Πρόσφατα υπάρχουν παρόμοιες αναφορές περί αύξησης της επιθετικότητας του αντιπάλου.
Και τότε, όπως και τώρα στις 23/08, τουρκικά F16 επιχείρησαν από την περιοχή της Καρπάθου να πλησιάσουν την Κρήτη, με σχέδιο να προσεγγίσουν τις θέσεις των ελληνικών S-300 στην Κρήτη. Και τότε όπως και τώρα, βόρεια της Κρήτης έπλεε τουρκική φρεγάτα με έτοιμο ελικόπτερο για ενέργεια CSAR (έρευνα και διάσωση μάχης σε εχθρική περιοχή) σε περίπτωση ατυχήματος.
Μάλιστα δε, στρατιωτικοί συντάκτες (βλ. Βασίλης Νέδος – Καθημερινή) ανέφεραν πως τα τουρκικά μαχητικά σε αυτή την επιχείρηση πλησίασαν ως τα 8 ν.μ από τις ακτές της βόρειας Κρήτης. Το δε ατύχημα θα μπορούσε να συμβεί, καθώς στην περιοχή της Καρπάθου και δυτικότερα σημειώθηκαν σκληρές αερομαχίες. Στην περίπτωση του 2006 μετά την δολοφονία Ηλιάκη, βρέθηκαν στον αέρα αντιμέτωπα σε μεγάλους αριθμούς ελληνικά και τουρκικά μαχητικά.
Αμφιβάλλω αν στην τρέχουσα συγκυρία θα μπορέσουν να ανταποκριθούν ποσοτικά με τον ίδιο τρόπο σε περίπτωση «στημένου» ή μη ατυχήματος, λόγω έλλειψης ανταλλακτικών αφενός και λόγω έλλειψης έμπειρων πιλότων αφετέρου. Αυτό το μειονέκτημα προσπαθούν να το ανατρέψουν με την περίπτωση περί ενεργοποίησης και χρήσης των S-400 στο θέατρο του Αιγαίου.
Η τακτική αυτή μοιάζει με συνέχεια της χρήσης των UAV που σήμερα πραγματοποιούν τη συντριπτική πλειοψηφία των παραβιάσεων και υπερπτήσεων στο Αιγαίο, με τα τουρκικά μαχητικά να περιορίζονται σε λίγες συμβολικές… Μόλις χθες, πέρα από την κορύφωση των απειλών και των ξεκάθαρων απειλών πολέμου και εισβολής στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου από τον ίδιο τον Ερντογάν, καταγράφηκε και δημοσίευμα στην εφημερίδα Turkiye.
Πρόκειται για δημοσίευμα που ενίσχυσε την αίσθηση του de ja vu, θυμίζοντας την κορύφωσης της κρίσης του Αυγούστου του 2020, με το αποκαλυπτικό δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Die Welt. Η γερμανική εφημερίδα είχε τότε αποκαλύψει, ότι ο Τούρκος Πρόεδρος, ζήτησε από τους στρατηγούς του, την κατάρριψη ελληνικού πολεμικού αεροσκάφους, ή πλήγμα εναντίον πλοίου.
Στο χθεσινό δημοσίευμα της Turkiye, η οποία θεωρείται ότι απηχεί τις απόψεις της τουρκικής Προεδρίας, γινόταν λόγος για κατάρριψη ελληνικού μαχητικού κατά τη διάρκεια αερομαχίας, ή τον βομβαρδισμό στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε νησιά του Αιγαίου, για τα οποία έχουν δημιουργήσει και καλλιεργήσει αφήγημα περί αποστρατιωτικοποίησης. Κατά παράβαση των συνθηκών υποτίθεται, τα νησιά έχουν στρατιωτικοποιηθεί, άρα… δικαιούνται να αμυνθούν, εισβάλλοντας!
Το δημοσίευμα τελειώνει πως επεισόδιο θα μπορούσε να εκδηλωθεί στη μεθόριο του Έβρου με ανταλλαγή πυροβολισμών. Η εφημερίδα παρουσιάζει δηλαδή τις απειλές που εξαπολύονται κατά της Ελλάδος σε καθημερινή βάση δημοσίως, οι οποίες διατυπώνονται από κορυφαίους Τούρκους αξιωματούχους.
Βάζει στην εξίσωση όμως και το ενδεχόμενο προβοκάτσιας… από γκιουλενιστές με στόχο το καθεστώς Ερντογάν. Άρα, η Τουρκία και δημιουργεί αφήγημα για στρατιωτική επιχείρηση, αλλά κι αν αυτή εκδηλωθεί να μπορεί να αποστασιοποιηθεί, ρίχνοντας σε συνήθεις υπόπτους τις ευθύνες!
Η ελληνική πλευρά θα πρέπει να λάβει πολύ σοβαρά υπόψη τα παραπάνω καταγεγραμμένα περιστατικά, διότι δείχνουν πως πιθανότατα οδηγούμαστε στην κορύφωση του ελληνοτουρκικού δράματος το οποίο μπορεί να λάβει τη μορφή μεμονωμένου πολεμικού επεισοδίου ή ακόμα και κάτι ευρύτερο.
Κυβέρνηση και στρατιωτική ηγεσία οφείλουν να προετοιμάσουν την κοινή γνώμη, αλλά και σιωπηρά το ελληνικό οπλοστάσιο για να αντιμετωπίσει την τουρκική απειλή που σταδιακά λαμβάνει ανεξέλεγκτα περιστατικά. Όσο δε το παράθυρο ευκαιρίας για εκδήλωση πολεμικού επεισοδίου από την Τουρκία κλείνει με τη στρατιωτική ενίσχυση της Ελλάδας, η Άγκυρα ίσως αποφασίσει να δοκιμάσει την αποκοτιά για αλλαγή του status quo.
Δημοσίευση σχολίου