Του ΠΕΤΡΟΥ ΜΗΛΙΑΡΑΚΗ (*)
Η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου θα πρέπει να επικαιροποιηθεί ενόψει μιας «αποκρυπτόμενης» αλλά εξόχως σοβαρής παρέμβασης του δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά που αφορά στη συνέντευξή του (υπό καθεστώς βεβαίως λογοκρισίας) στο Ξενοδοχείο της Μεγάλης Βρετανίας την 30η Οκτωβρίου 1940.
Σε κάθε περίπτωση στο παρόν κείμενο επιχειρείται (ασφαλώς εν ολίγοις) η προσέγγιση των γεωπολιτικών δεδομένων και της διπλωματίας της περιόδου εκείνης. ο εγκλωβισμός του Ιωάννη Μεταξά Από τα πρώτα μαθητικά χρόνια τα Ελληνόπουλα διδάσκονται ότι τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο Ιταλός Πρέσβης στην Αθήνα Εμανουέλε Γκράτσι, επέδωσε προσωπικώς στον Έλληνα δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά, πολεμικό τελεσίγραφο.
Ο σκοπός κατάληψης της ελληνικής επικράτειας και κατοχής των κρίσιμων δικτύων από την Ιταλία, ήταν ο ανεφοδιασμός και γενικά όλες οι αναγκαίες διευκολύνσεις των ιταλικών δυνάμεων προκειμένου στη συνέχεια (σύμφωνα με τη δήλωση του Γκράτσι) να προωθηθούν στην Αφρική.
Βεβαίως ο Ιωάννης Μεταξάς δεν αιφνιδιάστηκε απ’ αυτή την ιταμή πρόκληση. Γνώριζε (αφορούσε μυστικό του), ότι από καιρό οι ομοϊδεάτες του Χίτλερ και Μουσολίνι, ζητούσαν τον ακρωτηριασμό της Ελλάδας. τα μυστικά του Μεταξά: οι Χίτλερ και Μουσολίνι ζητούσαν τον ακρωτηριασμό της Ελλάδας
Ο Ιωάννης Μεταξάς την 30η Οκτωβρίου 1940 (όπως προεκτίθεται), απευθυνόμενος στους Αρχισυντάκτες του Αθηναϊκού Τύπου, μεταξύ των άλλων εξόχως σοβαρών είπε και τα εξής: «Έχω λογοκρισίαν και ημπορώ να σας υποχρεώσω να γράφετε μόνον ό,τι θέλω… Θα σας ειπώ τα πάντα. Θα σας ειπώ ακόμη και τα μεγάλα μου πολιτικά μυστικά»…
Ο δικτάτορας μετά την εισαγωγή αυτή επέβαλε τα δικά του μυστικά να παραμείνουν επτασφράγιστα υπό την απειλή ακόμη και της εσχάτης προδοσίας. Ειδικότερα, ο ακριβής λόγος του επ’ αυτού έχει ως εξής: «Σας απαγορεύω να ανακοινώσητε σχετικά το παραμικρόν σ’ οποιονδήποτε. Απολύτως και γιά οιονδήποτε λόγον. Κάθε παράβασις αυτής της εντολής μου θα έχη δια τον υπεύθυνον -και να είσθε βέβαιοι ότι θα ευρεθή ο υπεύθυνος- τας συνεπείας τας οποίας πρέπει να έχη σε πόλεμο ζωής ή θανάτου του Έθνους η προδοσία ενός μεγάλου μυστικού, έστω και αυτό αν έγινε από αφέλεια, χωρίς την παραμικρή κακή πρόθεσι. Φυσικά έχω τον λόγον σας» …
Μετά ταύτα, ο Ιωάννης Μεταξάς αφού εξομολογήθηκε ότι προσπάθησε να αποφύγει τον πόλεμο, αφηγήθηκε τα εξής: «Ομολογώ ότι εμπρός εις την φοβεράν ευθύνην της αναμίξεως της Ελλάδος εις τέτοιον μάλιστα πόλεμον, έκρινα πώς καθήκον μου ήτο να δω εάν θα ήτο δυνατόν να προφυλάξω τον τόπον από αυτόν έστω και δια παντός τρόπου, ο οποίος όμως θα συμβιβάζετο με τα γενικώτερα συμφέροντα του Έθνους. Εις σχετικάς βολιδοσκοπήσεις προς την κατεύθυνσιν τον Άξονος μου εδόθη να εννοήσω σαφώς ότι μόνη λύσις θα μπορούσε να είναι μία εκουσία προσχώρησις της Ελλάδος εις την “Νέαν Τάξιν”. Προσχώρησις που θα εγένετο όλως ευχαρίστως δεκτή από τον Χίτλερ “ως εραστήν του Ελληνικού πνεύματος”»… η «Νέα Τάξις» ακρωτηριάζει την Ελλάδα
Τα κρίσιμα όμως πολιτικά μυστικά του Ιωάννη Μεταξά αναφορικώς με τους ομοϊδεάτες του και δικτάτορες Χίτλερ και Μουσολίνι, ανέφερε και τα εξής: «Συγχρόνως όμως μου εδόθη να εννοήσω ότι η ένταξις εις την Νέαν Τάξιν προϋποθέτει προκαταρκτικήν άρσιν όλων των παλαιών διαφορών με τους γείτονάς μας, και ναι μεν αυτό θα συνεπήγετο φυσικά θυσίας τινάς δια την Ελλάδα, αλλά αι θυσίαι θα έπρεπε να θεωρηθούν απολύτως “ασήμαντοι” εμπρός εις τα “οικονομικά και άλλα πλεονεκτήματα” τα οποία θα είχεν δια την Ελλάδα ή Νέα Τάξις εις την Ευρώπην και εις την Βαλκανικήν. Φυσικά με πάσαν περίσκεψιν και ανεπισήμως επεδίωξα δι’ όλων των μέσων να κατατοπισθώ συγκεκριμένως ποίαι θα ήσαν αι θυσίαι αυταί, με τας οποίας η Ελλάς θα έπρεπε να πληρώση την ατίμωσιν της εξ ιδίας θελήσεως προσφοράς της να υπαχθή υπό την Νέαν Τάξιν» … «Με καταφανή προσπάθειαν αποφυγής σαφούς καθορισμού μου εδόθη να καταλάβω ότι η προς τους Έλληνας στοργή του Χίτλερ ήτο οι εγγυήσεις oτι αι θυσίαι αυταί θα περιορίζοντο “εις το ελάχιστον δυνατόν“»… η Ελλάδα μέχρι την Πρέβεζα και Ανατολικά ίσως…μέχρι την πόλη της Αλεξανδρούπολης-όχι σε όλο τον Έβρο
Ο “εις το ελάχιστον δυνατόν” καθορισμός της «ευεργεσίας»(!).. στον Ελληνικό Λαό και στην Ελλάδα από τη «Νέα Τάξι» και τον Χίτλερ, ήταν αρχικώς «ασαφής» ως προς τον Ιωάννη Μεταξά. Του είχαν διατυπωθεί αορίστως «οικονομικά και άλλα πλεονεκτήματα». Του είχαν όμως αναφερθεί και «θυσίες ασήμαντες»… Αυτές όμως οι «ασήμαντες θυσίες» αφορούσαν στον ακρωτηριασμό της Ελλάδας! Επειδή δε οι από καθέδρας ομιλούντες προς τον Ιωάννη Μεταξά ομοϊδεάτες του (Χίτλερ και Μουσολίνι), ήταν φειδωλοί στις δηλώσεις τους, ο Έλληνας δικτάτορας προσπάθησε να διερευνήσει «τι» εννοούσαν περί «πλεονεκτημάτων» και περί «ασήμαντων θυσιών». Για όλα αυτά ο Ιωάννης Μεταξάς την 30η Οκτωβρίου ανέφερε τα εξής: «Όταν επέμεινα να κατατοπισθώ, πόσον επί τέλους θα μπορούσε να είναι αύτο το ελάχιστον τελικώς, μάς εδόθη να καταλάβωμεν ότι τούτο συνίστατο εις μερικάς ικανοποιήσεις προς την Ιταλίαν δυτικώς μέχρι Πρεβέζης, ίσως και προς την Βουλγαρίαν ανατολικώς μέχρι Δεδεαγάτς (αφορά στην Αλεξανδρούπολη). Δηλαδή θα έπρεπε δια να αποφύγωμεν τoν πόλεμον, να γίνωμεν εθελονταί δούλοι και να πληρώσωμεν αυτήν την τιμήν… με το άπλωμα του δεξιού χεριού της Ελλάδος προς ακρωτηριασμόν από την Ιταλίαν και του αριστερού προς ακρωτηριασμόν από την Βουλγαρίαν». το ΟΧΙ ανήκει στον Ελληνικό Λαό
Φυσικά, ενόψει και των προαναφερομένων που πολύ καλά γνώριζε ο Ιωάννης Μεταξάς, την 28η Οκτωβρίου, δεν υπήρχε γι’ αυτόν άλλη «διέξοδος» προς τους φίλα προσκείμενους σ’ αυτόν φασίστες ομοϊδεάτες του, παρά να αρνηθεί την ιταμή αυτή πρόκληση του Εμαμουέλε Γκράτσι. Άλλωστε, ενώπιον του είχε και την ρητή δήλωση προσβολής της ελληνικής κυριαρχίας με την έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων από πλευράς Ιταλίας από την 6η πρωινή της 28ης Οκτωβρίου. Η εναντίωση του Ιωάννη Μεταξά που διατυπώθηκε στα γαλλικά με τα λόγια: «Alors c’ est la guerre», δείχνει ότι βρέθηκε προ εμφανούς αδιεξόδου.
Το εάν δε, η προαναφερόμενη στα γαλλικά διατύπωση του Ιωάννη Μεταξά συμπυκνώθηκε «επικοινωνιακά» και «ιστορικά» στη λέξη «ΟΧΙ», κατ’ ουσίαν το «ΟΧΙ» ανήκει στον Ελληνικό Λαό του Μετώπου και της Εθνικής Αντίστασης που πλήρωσε με το αίμα του την υπεράσπιση της πατρίδας και την άρνησή του να υποδουλωθεί στο φασισμό. Άξιο επισημείωσης είναι δε ότι η ιταμή πρόκληση του Μουσολίνι συμπίπτει με την ημερομηνία εθνικής επετείου του φασιστικού καθεστώτος της Ρώμης. Η 28η Οκτωβρίου αποτελούσε εθνική επέτειο του φασισμού στην Ιταλία ήδη από το έτος 1925. Συνεπώς το ΟΧΙ του Ελληνικού λαού την 28η Οκτωβρίου ήταν και ένα κραυγαλέο ΟΧΙ στο φασισμό!
τα γεωπολιτικά και διπλωματικά δεδομένα
Ο Ιωάννης Μεταξάς με τη συνέντευξη τύπου της 30ης Οκτωβρίου 1940, ξεδίπλωσε τη διπλωματία της περιόδου εκείνης. Η περίοδος όμως εκείνη χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένα περαιτέρω διπλωματικά και γεωπολιτικά δεδομένα. Τα δεδομένα αυτά έχουν ως εξής:
Η Ελλάδα πριν την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου βρισκόταν ενώπιον του Συνασπισμού Ιταλίας και Αλβανίας. Η Ιταλία είχε ήδη κατακτήσει την Αλβανία από την άνοιξη του 1939, ενώ είχε ήδη από το καλοκαίρι του 1940 καταλάβει και πολλές βρετανικές βάσεις στην Αφρική. Ο γεωπολιτικός σχεδιασμός του Μουσολίνι ήταν να ισχυροποιηθούν τα συμφέροντα της Ιταλίας όχι μόνο στην Αφρική αλλά και στον ευρύτερο Βαλκανικό χώρο.
Πάντως αξιοπρόσεκτο είναι ότι η Ελλάδα και η Ιταλία, στο επίπεδο της «Κοινωνίας των Εθνών», είχαν ήδη μεταξύ τους εχθρική σχέση λόγω του γεγονότος ότι η Ελλάδα καταδίκασε την Ιταλία και ψήφισε υπέρ των οικονομικών κυρώσεων σε βάρος της, επειδή κατέλαβε την Αβησσυνία στην Αφρική. Παραλλήλως η ελληνική διπλωματία και οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις είχαν αντιληφθεί ότι η Ιταλία του Μουσολίνι πριν ακόμη την κατάληψη της Αλβανίας, είχε σχέδιο επέκτασης στη Βαλκανική.
Οι εκδοχές δε που είχαν εκτιμηθεί ήταν δύο: είτε αναμενόταν να επιτεθεί η Ιταλία κατά της Ελλάδας αυτοτελώς, είτε να επιτεθεί η Ιταλία κατά της Ελλάδας σε συνέργεια με τη Βουλγαρία.
Η ελληνική διπλωματία ήδη από το 1939 εντόπισε τις προθέσεις αυτές σε βάρος της ελληνικής επικράτειας. Με δεδομένο δε περαιτέρω το «Χαλύβδινο Σύμφωνο» μεταξύ της Ιταλίας και της Γερμανίας, ήταν πλέον επί τάπητος η επεξεργασία όλων των σεναρίων των πολεμικών επεμβάσεων και επιχειρήσεων. Παραλλήλως όμως ήταν υπ’ όψιν και όλα τα μεταπολεμικά σενάρια που θα μοίραζαν «το Χώρο» ανάμεσα στη Γερμανία και στην Ιταλία. το σχέδιο «Χίτλερ-Μουσολίνι» Οι δικτάτορες Χίτλερ και Μουσολίνι αποσκοπούσαν σ’ ένα συγκεκριμένο γεωπολιτικό σχέδιο: στην κατάληψη και στο διαχωρισμό του ευρύτερου χώρου της Βαλκανικής.
Φέρεται δε να είχαν προσυμφωνήσει το διαμερισμό –διαμελισμό των Βαλκανίων σε Ανατολικά και Δυτικά Βαλκάνια. Παραλλήλως, κατά το μέρος που αφορούσε ειδικώς στην Ιταλία, κατείχε τα Δωδεκάνησα από το τέλος του ιταλοτουρκικού πολέμου το 1912, και παρότι ήδη από το 1919 είχε υποσχεθεί την παραχώρηση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα (βλ. συμφωνία Βενιζέλου – Τιττόνι), παρά ταύτα υπαναχώρησε αθετώντας την υπόσχεσή της. Συνεπώς τα Δωδεκάνησα εξακολουθούσαν να τελούν υπό Ιταλική Κατοχή.
Η γεωπολιτική αυτή κατάσταση προϊδέαζε τη ρήξη ήδη από τη δεκαετία του 1910, τουλάχιστον κατά το μέρος που αφορούσε στην Ιταλία και στην Ελλάδα. Και τούτο γιατί τα ελληνικά και ιταλικά συμφέροντα συγκρούονταν. Και συγκρούονταν τόσο όσον αφορά στην Αλβανία για το θέμα της Βορείου Ηπείρου, όσο και όσον αφορά στα Δωδεκάνησα, τα οποία έπρεπε ήδη να είχαν περιέλθει στην Ελλάδα.
Υπ’ όψιν δε ότι η Αλβανία ήταν προτεκτοράτο της Ιταλίας, και ταυτοχρόνως η Ελλάδα προέβαλε διαρκώς την ύπαρξη της ελληνικής μειονότητας στη Βόρεια Ήπειρο. Αυτό ήταν θέμα ουσιαστικής τριβής. Πέραν των προαναφερομένων, ενεστώσα για την Ελλάδα ήταν και η απειλή που αφορούσε στη Βουλγαρία.
Από τη δεκαετία του 1930 υπήρχε ο κίνδυνος της Βουλγαρίας καθόσον οι αξιώσεις που προέβαλε από την εποχή της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου αναφορικώς με την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη, αποτελούσαν πράγματι ουσιαστική απειλή. Στο νέο θέατρο πολέμου που ετίθετο υπ’ όψιν της Ελλάδας, δεν αρκούσε πλέον η εξαιρετική θωράκιση των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, θωράκιση που ήδη της είχε αποδοθεί ο όρος «Γραμμή Μεταξά», έπρεπε να επαναπροσδιορισθεί ένα νέο αμυντικό δόγμα σε αναφορά και με τις προκλήσεις της Ιταλίας. τα «ειδικότερα σχέδια» του Χίτλερ και το ελληνικό ΟΧΙ στο φασισμό Αλλά και η Γερμανία του Χίτλερ είχε τα δικά της σχέδια.
Την κρίσιμη περίοδο ελάχιστο χρόνο πριν την κήρυξη του πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδας, ο Χίτλερ άσκησε μια προσωπική διπλωματία με αποκορύφωμα το τρίμηνο Μαΐου-Ιουλίου 1939, οπότε ερήμην της Ιταλίας και φυσικά ερήμην του Μουσολίνι, εξασφάλισε τη συμμαχία της Ουγγαρίας, της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας.
Αυτό αιφνιδίασε τον Μουσολίνι ο οποίος θεωρούσε ότι τα ρουμανικά πετρέλαια του ανήκαν στο πλαίσιο του διαμελισμού της Βαλκανικής. Συνεπώς ο αποκλεισμός της Ιταλίας από τη Γερμανία επέβαλε στο Μουσολίνι να αυτονομήσει τις κινήσεις του, με κύρια αιχμή την μονομερή επέμβαση του κατά της Ελλάδας. Άξιο αναφοράς είναι ότι όταν ο Χίτλερ την 1η Σεπτεμβρίου 1939 επιτέθηκε στην Πολωνία, δείχνοντας στο Μουσολίνι τις εν γένει επιδιώξεις του, αυτό εξόργισε περαιτέρω τον Ιταλό δικτάτορα.
Αποκορύφωμα όμως της πίεσης που δέχθηκε ο Μουσολίνι ήταν όταν στις 12 Οκτωβρίου 1940, δηλαδή λίγες μόλις ημέρες πριν από την κήρυξη του πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδας, οι Γερμανοί είχαν καταλάβει τις πετρελαιοπηγές της Πράχοβα στη Ρουμανία!.. ως κατακλείδα Με βάση τα προεκτεθέντα, και με αναφορά στις αποκαλύψεις των μυστικών του Ιωάννη Μεταξά, προκύπτει κατά τρόπο αδιστάκτως βέβαιον ότι ο πόλεμος ήταν αναπόφευκτος. Σε κάθε περίπτωση όμως, αυτό που έχει κατά τρόπο αδιαμφισβήτητο αποδειχθεί είναι ότι το ΟΧΙ ανήκει στον Ελληνικό Λαό που αρνείται να υποταχθεί στο φασισμό και στο ναζισμό και σε όποιον επιβουλεύεται την πατρίδα του!.. (*) Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC- EU).
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου