Τα βασικά σημεία της ενημέρωσης, αναφορικά με την Ελλάδα έχουν να κάνουν κυρίως με τέσσερα θέματα.
Πρώτον, η Ελλάδα θα επιδιώξει την συμμετοχή της στην υπό συγκρότηση Ομάδα Επαφής για το Λιβυκό η οποία θα λειτουργήσει εξ ονόματος των συμμάχων για την εξεύρεση μία αποτελεσματικής λύσης στο στην κρίση. Ο κύριος σκοπός την εν λόγω ομάδας θα είναι ο καθορισμός της επόμενης μέρας στην χώρα της Βορείου Αφρικής.
Δεύτερον, η Ελλάδα κατ’ ουδένα τρόπο δεν απορρίπτει την συμμετοχή και του καθεστώτος του Μουαμάρ Καντάφι στην προσπάθεια εξεύρεσης μία λύσης στο αδιέξοδο. Είναι σαφές, πως ο Δ. Δρούτσας κράτησε αποστάσεις από απόψεις περί της εξόντωσης του Συνταγματάρχη τόσο φυσικής όσο και πολιτικής, ενώ εμμέσως πλην σαφώς υπογράμμισε πως η Ελλάδα έχει σοβαρούς λόγους να επιδιώκει την απόκτηση ενός σημείου επαφής με την Τρίπολη. Βέβαια ο τελικός κριτής της τύχης του Μ. Καντάφι δεν μπορεί παρά να είναι ο λαός της Λιβύης.
Τρίτον, ο Δ. Δρούτσας σημείωσε πως η Ελλάδα, ειδικά μέσω της Κρήτης αλλά και των γενικότερων διευκολύνσεων που παρέχει στους συμμάχους επιτελεί το χρέος της ενώ ταυτοχρόνως υπογραμμίζει τον κεντρικό της ρόλο στην περιοχή. Επιπροσθέτως, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών σημείωσε πως τα μέσα που έχουν προσφερθεί στο ΝΑΤΟ, δεν συμμετέχουν σε επιθετικές επιχειρήσεις, παρέχουν υπηρεσίες σημαντικότατες προς την συμμαχίας ενώ η δομή διοίκησης και διάχυσης της πληροφορίας, ιδιαιτέρως από το ΑΣΕΠΕ ενισχύει την Ελληνική κυριαρχία στην περιοχή ενδιαφέροντος η οποία δεν είναι άλλη από τον υδάτινο όγκο νοτίως της Κρήτης έως την Λιβύη.
Τέταρτον, η Αθήνα υποβαθμίζει τον ρόλο της Τουρκίας στην επιχείρηση αφού ουσιαστικά υποστηρίζει πως η ανθρωπιστική βοήθεια δεν βρίσκεται υπό τουρκικό έλεγχο αλλά το ΝΑΤΟ είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού στην περιοχή.
Ως μία τελική εκτίμηση των αποφάσεων της Διάσκεψης του Λονδίνου θα πρέπει να υπογραμμιστεί το γεγονός πως οι σύμμαχοι είναι φανερό πως τρέχουν να προλάβουν τα γεγονότα και όχι να τα καθορίσουν αυτοί. Με άλλα λόγια η Διάσκεψη του Λονδίνου, λόγω του ετερόκλιτου των συμφερόντων και το αριθμού των συμμετεχόντων αποφασίζει αργά, και φαίνεται αναποτελεσματική στην λήψη των ενδεικνυόμενων αποφάσεων. Είναι χαρακτηριστικό πως ο Έλληνας υπουργός δεν ήταν σε θέση να δώσει περισσότερες πληροφορίες για την συγκρότηση και τα καθήκοντα της Ομάδας Επαφής, ενώ για ακόμα μία φορά η ανάληψη του πλήρως επιχειρησιακού ελέγχου από το ΝΑΤΟ αναβλήθηκε για μία ακόμα ημέρα.
Οι ακριβείς δηλώσεις του Δ. Δρούτσα έχουν ως εξής:
«Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Πρώτα απ’ όλα να ξεκινήσω με τις συμμετοχές: Υπήρξε ευρεία διεθνής συμμετοχή, 35 Υπουργοί Εξωτερικών από σύμμαχες και φίλες χώρες. Ήταν και ο ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών Ban Ki Moon, κάτι ιδιαιτέρως σημαντικό για μας, γιατί, όπως τονίζουμε πάντα, θέλουμε όλες αυτές οι δράσεις, οι εξελίξεις να γίνονται πάντα με την πλήρη νομιμοποίηση από πλευράς Ηνωμένων Εθνών. Η παρουσία του ιδίου του Γενικού Γραμματέα, νομίζω πιστοποίησε αυτή τη νομιμοποίηση που δίνουν τα Ηνωμένα Έθνη στις εξελίξεις. Ήταν ακόμη εκπρόσωπος του Αραβικού Συνδέσμου ήταν και ο Γενικός Γραμματέας της Ισλαμικής Διάσκεψης.
Το πρώτο που έχω να πω είναι το ισχυρό μήνυμα το οποίο έστειλε η Διάσκεψη για άλλη μια φορά: Ότι πρέπει να γίνει σεβαστή η διεθνής νομιμότητα, ότι πρέπει να γίνει σεβαστό το Ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών, οι αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, τα ψηφίσματα 1970 και 1973 του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο κύριος στόχος και το κύριο μήνυμα είναι για άλλη μια φορά η άμεση παύση πυρός και να σταματήσει η βία εναντίον του άμαχου πληθυσμού της Λιβύης. Εδώ, δεν σας το κρύβω ότι βεβαίως υπήρχαν, υπάρχουν και διατυπώθηκαν κάποια εύλογα ερωτήματα. Και εμείς ως Ελλάδα βεβαίως συμμεριζόμαστε και έχουμε κάποια ερωτήματα, διότι όταν μιλάμε για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης - και αυτό έγινε τις τελευταίες ημέρες - πρέπει να βλέπουμε και τί θα μας φέρει η επόμενη μέρα. Αλλά μην ξεχνάμε και από την άλλη την πλευρά, ότι η ανάληψη άμεσης στρατιωτικής δράσης ήταν απαραίτητη, διότι με αυτόν τον τρόπο απέτρεψε η διεθνής κοινότητα μαζικές επιθέσεις του καθεστώτος Gaddafi εναντίον αμάχων. Εάν θυμόσαστε την ημέρα πριν από τη Σύνοδο των Παρισίων, εκεί είχε πει μεν το καθεστώς Gaddafi ότι θα σεβαστεί την παύση πυρός, αλλά βλέπαμε ότι προετοιμαζόταν ήδη, ήταν έτοιμος να μπει στη Βεγγάζη. Οι πληροφορίες που υπήρχαν ήταν ότι οι προθέσεις του δεν ήταν και οι πιο καλές. Αυτό το τόνισαν πράγματι όλοι στις παρεμβάσεις τους ότι η διεθνής κοινότητα δεν είχε άλλη επιλογή παρά να βάλει τέλος σε αυτές τις επιθέσεις, να αποτρέψουμε μαζικές επιθέσεις εναντίον αμάχων. Και αυτό αποτυπώθηκε νομίζω και στην απόφαση 1973, η οποία παρέχει την απαραίτητη διεθνή νομιμοποίηση για την ανάληψη αυτής της δράσης.
Όπως σας είπα, τα εύλογα ερωτήματα είναι ποιά είναι η επόμενη μέρα, διότι η στρατιωτική δράση δεν μπορεί να δώσει μακροχρόνια βιώσιμη λύση. Προέχει - και αυτό το τονίζω αποτελεί βασικό άξονα και της πολιτικής της Ελλάδας - ο σεβασμός της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Λιβύης. Αυτό είναι το πρώτο. Το δεύτερο είναι ότι πρέπει να δοθεί η ευκαιρία στον λιβυκό λαό να αποφασίσει μόνος του για το μέλλον του. Και ακριβώς αυτό προσπαθεί και η διεθνής κοινότητα. Να σταθεί στο πλάι του λιβυκού λαού σε αυτά τα βήματα που κάνει ή που ελπίζουμε ότι θα κάνει -και ελπίζουμε στο άμεσο μέλλον - προς τη δημοκρατία. Να σας υπενθυμίσω ότι αυτή ήταν ακριβώς η στάση που είχε τηρήσει και η Ελλάδα, και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, ήδη στη Σύνοδο στο Παρίσι, όπου στην παρέμβαση του τόνισε ότι δεν πρέπει να αφήσουμε απέξω ή δεν πρέπει να σταματήσουμε τις διπλωματικές προσπάθειες για την επίτευξη λύσης και ότι δεν πρέπει να ξεχάσουμε ότι πρέπει να υπάρξει και πολιτική λύση εν τέλει στη Λιβύη. Μπορώ να πω ότι ακριβώς αυτό το πνεύμα κυριάρχησε και στις περισσότερες παρεμβάσεις και στη σημερινή Διάσκεψη. Στο Παρίσι ήταν πάνω – κάτω αποφασισμένη η στρατιωτική επιχείρηση. Το Παρίσι έδωσε βεβαίως και την πολιτική νομιμοποίηση. Σήμερα στη Διάσκεψη του Λονδίνου μπορώ να πω ότι υπερίσχυσε ακριβώς αυτό το σκεπτικό και αυτός ήταν και ο στόχος αυτής της Διάσκεψης: Να δούμε ποια είναι η επόμενη μέρα, να τονιστεί ότι χρειάζεται πολιτική λύση, μια βιώσιμη πολιτική λύση για τη Λιβύη και βεβαίως πάντα προς όφελος του λιβυκού λαού.
Επειδή ξέρω ότι θα υπάρξουν τα ερωτήματα μετά για τις προτάσεις και την πολιτική λύση δεν μπορεί να πει κάνει αυτή τη στιγμή ότι υπάρχουν πολλά συγκεκριμένα πράγματα. Το σημαντικό όμως είναι ότι ξεκίνησε σήμερα με τη Διάσκεψη του Λονδίνου ακριβώς αυτή η προσέγγιση για την εξεύρεση πολιτικής λύσης. Βεβαίως εκφράστηκαν και κάποιες σκέψεις και ιδέες, αλλά το σημαντικό - το τονίζω για άλλη μια φορά - είναι ότι αυτή η συζήτηση ξεκίνησε ακριβώς σήμερα με αυτή τη Διάσκεψη.
Επόμενο σημαντικό θέμα το οποίο τονίστηκε από πολλούς και βεβαίως και από την δική μου την πλευρά, ήταν η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς την Λιβύη. Και εδώ ιδιαίτερα όπως γνωρίζετε μπορεί να παίξει η ΕΕ έναν ουσιαστικό ρόλο και τον έχει αναλάβει και αυτό τον ρόλο η ΕΕ. Αυτό το αποφασίσαμε στην ΕΕ την προηγούμενη εβδομάδα στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών, αλλά επιβεβαιώθηκε και στη Σύνοδο Κορυφής από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων. Έχει αποτυπωθεί και στα λεγόμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η ανθρωπιστική βοήθεια λοιπόν, έχει ιδιαίτερη σημασία και ειδικά σε αυτό το σημείο τόνισα ότι η Ελλάδα, και συγκεκριμένα η Κρήτη, βεβαίως μπορεί να παίξει έναν ουσιαστικό ρόλο. Μην ξεχνάμε ότι έχουμε εδώ και τις πρόσφατες εμπειρίες μας. Υπενθυμίζω ότι η Κρήτη χρησιμοποιήθηκε από αρκετές χώρες, και ιδιαίτερα από την Κίνα, για τον επαναπατρισμό των πολιτών τους. Έχουμε λοιπόν και αυτές τις εμπειρίες και προσφέρεται νομίζω και η Κρήτη για να μπορέσει να συμβάλει σε αυτή την προσπάθεια για χορήγηση ανθρωπιστικής βοήθειας. Αλλά αυτά θα τα δούμε τώρα στη συνέχεια πώς θα εξελιχθούν διότι, να σας το πω και αυτό, δεν έχουν παρθεί κάποιες συγκεκριμένες αποφάσεις υλοποίησης αυτή τη στιγμή.
Ξεκίνησε αυτή η διαδικασία και ο διάλογος σήμερα σε αυτή τη Διάσκεψη και θα συνεχιστεί. Για αυτό το λόγο αποφασίσαμε τη σύσταση μιας λεγόμενης Ομάδας Επαφής, ένα contact group. Σήμερα αποφασίστηκε η σύσταση αλλά δεν έχουμε μπει ακόμα σε λεπτομέρειες πώς θα είναι το format αυτής της Ομάδας Επαφής και σε ποιο επίπεδο θα συνεδριάζει κτλ. Απλώς αυτό που μπορώ να σας πω σε πρακτικό επίπεδο είναι ότι επειδή είναι σημαντικό οι αραβικές χώρες, οι χώρες της περιοχής να συμμετέχουν και σε αυτή τη διαδικασία, ήδη έχει επιλεγεί και έχει προσφερθεί το Κατάρ να φιλοξενήσει την πρώτη συνάντηση της Ομάδας Επαφής. Θα δούμε πότε θα γίνει αυτό. Δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα, αλλά υπολογίζω ότι αυτή η συνάντηση μπορεί να γίνει μέσα Απριλίου. Θα τα δούμε αυτά. Πάντως είναι νομίζω πάρα πολύ σημαντική, η συμμετοχή των αραβικών χωρών και γενικά των χωρών της περιοχής.
Αυτά είναι πάνω- κάτω που συζητήθηκαν στη Διάσκεψη. Πάλι να είμαστε ρεαλιστές, ξέρετε πώς είναι τέτοιου είδους συναντήσεις όταν είναι 35-40 αντιπροσωπείες και ο καθένας βεβαίως οφείλει και πρέπει να έχει τη δυνατότητα να εκφραστεί. Είναι σύντομες οι παρεμβάσεις, αλλά το πνεύμα της Διάσκεψης ήταν ακριβώς αυτό: πρώτον επιβεβαιώθηκε από τη διεθνή κοινότητα η ετοιμότητα και η δέσμευση για την εφαρμογή των αποφάσεων του ΟΗΕ, των δυο ψηφισμάτων 1970 & 1973. Αυτό ήταν το πρώτο σημαντικό πολιτικό συμπέρασμα. Ότι πάλι ενωμένη συνεχίζει η
διεθνής κοινότητα να στέλνει αυτό το μήνυμα της πλήρους εφαρμογής αυτών των αποφάσεων. Το δεύτερο: Η δέσμευση της διεθνούς κοινότητας για παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς την Λιβύη και το τρίτο το οποίο βεβαίως είναι και το πιο σημαντικό στοιχείο αλλά και το πιο ασαφές, αν θέλετε, ότι ξεκίνησε η διαδικασία για μια πολιτική λύση για την κρίση στη Λιβύη και ιδιαίτερα για την επόμενη ήμερα. Τί θα γίνει την επόμενη ήμερα, ιδιαίτερα με το σκεπτικό να δοθεί στον ίδιο το λιβυκό λαό η δυνατότητα να φτιάξει μόνος του το μέλλον του. Αυτά από τη δική μου την πλευρά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ακούσαμε τον κύριο Hague να λέει νωρίτερα ότι την ανθρωπιστική βοήθεια θα την αναλάβουν τα ΗΕ, με έναν ιδιαίτερο και ειδικό ρόλο της Τουρκίας, η οποία θα το στηρίξει και θα το οργανώσει. Έχετε κάτι να μας πείτε επ’ αυτού; Η Τουρκία έχει ζητήσει έναν ειδικό ρόλο διαμεσολαβητή στις διαπραγματεύσεις με τη Λιβύη. Πήρε αυτό που ήθελε;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Δεν αποδόθηκαν ρόλοι και τέτοιου είδους πράγματα στη σημερινή Διάσκεψη. Όπως σας είπα, πάρθηκαν οι αποφάσεις σε πολιτικό επίπεδο να ξεκινήσουν κάποιες προετοιμασίες. Σε ό,τι αφορά την ανθρωπιστική βοήθεια η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πει - και το τόνισα προηγουμένως - ότι η ίδια μπορεί και θα παίξει έναν ουσιαστικό ρόλο, αλλά δεν είναι μόνο η ΕΕ η οποία μπορεί να συμβάλλει. Είναι και άλλοι που μπορούν να συμβάλλουν. Σίγουρα και η Τουρκία έχει και τα μέσα να συμβάλλει - και σε ανθρωπιστικό επίπεδο - και για αυτό το λόγο οπωσδήποτε και το τόνισα και εγώ στην αρχή, ο ΟΗΕ θα παίξει έναν ρόλο σαν ένα «καπέλο» πάνω από όλες αυτές τις προσπάθειες. Αλλά εδώ ο ρόλος της ΕΕ σε ότι αφορά ειδικά την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας θα είναι πολύ σημαντικός και κατά κάποιο τρόπο και αυτόνομος. Διότι έχει και η ΕΕ αυτές τις δυνατότητες, να μπορέσει να κάνει με αποτελεσματικότητα τη δική της δουλειά και τη δική της συνεισφορά. Αλλά όλο το πακέτο - ανθρωπιστική βοήθεια, διαδικασίες και όλα αυτά ήταν κάτι το οποίο και η Ελλάδα το ζήτησε και με δική μας παρέμβαση μπήκε αυτό στις συζητήσεις - ο ΟΗΕ να έχει εδώ ένα ειδικό ρόλο και να δίνει την κατεύθυνση και να έχει κάτι σαν ηγετικό ρόλο μέσα σε αυτή την προσπάθεια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και ο ρόλος του ΝΑΤΟ;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Το ΝΑΤΟ έχει αναλάβει πλέον τη διοίκηση της στρατιωτικής πτυχής, αν θέλετε των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Αυτό έχει ήδη συμφωνηθεί. Και έχουν συμφωνηθεί πλέον και τα operation plans πάνω σε αυτά τα θέματα. Ήταν να αναλάμβανε το ΝΑΤΟ αύριο Τετάρτη και επισήμως τη διοίκηση, όμως αυτό μεταφέρεται από την Πέμπτη. Όλα αυτά όμως είναι τεχνικές λεπτομέρειες. Το ΝΑΤΟ πάντως, είναι ειλημμένη απόφαση εδώ και αρκετές μέρες, αναλαμβάνει τη διοίκηση των στρατιωτικών επιχειρήσεων.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Την τοποθέτηση σας θα ήθελα σε 4 θέματα: 1) Σε σχέση με την πολιτική επόμενη μέρα στη Λιβύη, ήταν ξεκάθαρο ότι το λεγόμενο Μεταβατικό Εθνικό Συμβούλιο, υπό την ηγεσία του δόκτορα Τζάβριλ, αναδεικνύεται ως ο φορέας που θα αναλάβει τη μετάβαση που συζητάμε. Η νομιμότητα - ή η νομιμοποίησή του αν θέλετε - αναγνωρίσθηκε ντε φάκτο από την παρουσία τους εκεί. Είχε συναντήσεις με τη Hillary Clinton σήμερα το πρωί και έδωσαν και συνέντευξη τύπου. Η Ελλάδα αναγνωρίζει αυτόν τον φορέα, ο οποίος είναι ουσιαστικά σε αυτοεξορία, ως τον
εγγυητή της μετάβασης της πολιτικής όπως έκανε το Κατάρ, η Βρετανία και οι Αμερικανοί; 2) Στην press conference που έγινε στο πέρας της Συνόδου, ο Υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας είπε ότι το Κατάρ θα αναλάβει τη διασφάλιση των πετρελαϊκών πηγών που βρίσκονται σε περιοχές που έχουν περιέλθει στον έλεγχο των αντικαθεστωτικών δυνάμεων. Αν έχετε κάτι να μας πείτε επ’ αυτού. 3) Υπάρχει μια συζήτηση για το πώς θα φύγει ο Gaddafi από τη χώρα και αν αυτό πρόκειται να συμβεί, το Μεταβατικό Εθνικό Συμβούλιο επιθυμεί όπως μας είπαν δίκη του Gaddafi
στη Λιβύη. Υπάρχει συζήτηση για δίκη του Gaddafi - εάν το θελήσει το διεθνές δικαστήριο - και υπάρχει και συζήτηση για εύρεση κάποιας φιλικής χώρας που θα τον πάρει ως αυτοεξόριστο; Υπάρχει τοποθέτηση της Ελλάδας σε αυτό; Και 4) Έχετε κάποιο σχόλιο σε πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία», σε σχέση με τη κυριαρχία των Ελλήνων πάνω στις βάσεις που βρίσκονται στον ελλαδικό χώρο και ενδεχομένως να χρησιμοποιηθούν από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ, όταν το σύνολο των επιχειρήσεων περάσει στην αρμοδιότητα του ΝΑΤΟ μεθαύριο;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Η επομένη μέρα με πολιτική λύση και το Μεταβατικό Εθνικό Συμβούλιο, όπως το είπατε και η ίδια, έχει αναγνωριστεί από κάποιες χώρες και υπήρξαν και σήμερα κάποιες συναντήσεις. Εγώ να σας πω ότι εμείς αυτό που θέλουμε να δούμε είναι η επόμενη μέρα στη Λιβύη να είναι μια βιώσιμη λύση και να είναι κάτι το οποίο οι ίδιοι οι Λίβυοι να το έχουν αποφασίσει. Γνωρίζουμε ότι η κατάσταση στη Λιβύη είναι λίγο πιο πολύπλοκη. Εϊναι και η φυλετική δομή εκεί που οπωσδήποτε συμβάλλει στην πολυπλοκότητα του θέματος και για αυτό το λόγο η δική μας η προσέγγιση είναι ότι, ας τα πω έτσι, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί κανένας από αυτές τις εξελίξεις για το μέλλον της Λιβύης. Δεν θα πρέπει να αποκλειστεί κανένας από τους Λίβυους. Αυτή είναι η δική μας η προσέγγιση. Πιστεύω ότι χρειάζεται εδώ μια ισορροπημένη στάση, χρειάζεται και προσοχή για την επόμενη περίοδο και για αυτό δε θα ήθελα να προκαταλάβω τις οποίες εξελίξεις και τις όποιες επαφές μπορεί να υπάρξουν και μπορεί να πρέπει να υπάρξουν στο άμεσο μέλλον και με διάφορους άλλους εκπρόσωπους από τη Λιβύη. Αυτή είναι η δική μας η προσέγγιση, πάντα έχοντας υπόψη ότι θέλουμε μια βιώσιμη πολιτική λύση για το μέλλον της Λιβύης που να σέβεται την κυριαρχία, την ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα της Λιβύης και όπως είπα προηγουμένως, οι ίδιοι οι Λίβυοι να έχουν τη δυνατότητα να φτιάξουν το δικό τους μέλλον.
Σε ό,τι αφορά το θέμα Gaddafi, να φύγει, να υπάρξει η δίκη στη Λιβύη ή εκτός, να πάει κάπου εξορία και εδω η δική μας η προσέγγιση είναι ότι θέλουμε να δούμε το συντομότερο δυνατό να σταματήσει η βία. Να σταματήσουν οι εχθροπραξίες και αυτό να γίνει με τη βούληση του λιβυκού λαού. Τώρα τι χρειάζεται σε ότι αφορά τον συνταγματάρχη Gaddafi για να επιτευχθεί αυτό, είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να το δούμε. Και εδώ πάλι δεν νομίζω ότι θα ήταν σκόπιμο να αυτοεγκλωβιστούμε αν θέλετε σε κάποια μόνη λύση, πιθανότητα ή δυνατότητα και με αυτό τον τρόπο να κινδυνεύσουμε αυτή τη στιγμή, ακόμα και αν υπήρχε μια δυνατότητα για επίτευξη της ειρήνης άμεσα, να κλείσουμε την πόρτα. Αλλά για άλλη μια φορά, ο ίδιος ο λιβυκός λαός θα πρέπει να είναι σε θέση να πάρει τις τελικές αποφάσεις για το μέλλον της χώρας του.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Διευκρίνιση: η Ελλάδα θα προτιμούσε ο Gaddafi να έχει το μέλλον του Πινοσέτ; Να πάει σε κάποια βίλα, σε κάποια χώρα, να μείνει ή θα προτιμούσε ο λιβυκός λαός να τον κρίνει όπως αυτός επιθυμεί;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Νομίζω ήμουν σαφής. Εμείς θέλουμε να γίνει αυτό που ο λιβυκός λαός θεωρεί ότι είναι το σωστό. Είπα όμως ότι εάν και ο λιβυκός λαός διαπιστώσει ότι υπάρχει δυνατότητα να δούμε ειρήνη, σταθερότητα, ηρεμία άμεσα και να επιλέξει κάποια λύση η οποία και να συνεπάγεται ό Gaddafi να φύγει από τη χώρα - και αυτό γίνει και με σύμφωνη γνώμη του λιβυκού λαού - αυτό είναι στο δικό τους το χέρι. Εγώ όμως θέλω να τονίσω ότι και η Ελλάδα πρέπει να μπορεί να διατηρήσει τις δικές της δυνατότητες, να συμβάλλει σε μια επίλυση αυτού του θέματος. Επειδή είπατε εάν η Ελλάδα θα ήταν διατεθειμένη να μεσολαβήσει κτλ, κτλ.: εάν υπάρχουν δυνατότητες και αν η Ελλάδα κληθεί να βοηθήσει σε μια μεσολάβηση, βεβαίως θα κάνει αυτό που πρέπει. Να υπενθυμίσω και σε αυτό το θέμα ότι η ΕΕ και μάλιστα η Σύνοδος κορυφής την περασμένη βδομάδα, επανέλαβε αυτό το θέμα, ότι ο Gaddafi πρέπει να φύγει από την εξουσία. Αυτό είναι νομίζω μια αυτονόητη προϋπόθεση.
Τώρα για το θέμα που αναφέρατε για το Κατάρ, υπάρχει μία πρόταση από το ίδιο το Κατάρ για διαχείριση σε προσωρινή βάση των πετρελαίων. Έκανε αυτή την προσφορά, σε αυτό αντιλαμβάνομαι αναφέρθηκε και ο κ. Ηague Δεν ξέρω από πού ο κ. Hague θα μπορούσε να αντλήσει την απαραίτητη νομιμοποίηση και δεν θα το σχολιάσω αυτό. Εγώ τονίζω για άλλη μια φορά ότι για όλες τις εξελίξεις θέλουμε εμείς τη νομιμοποίηση από πλευράς των Ηνωμένων Εθνών. Σε ό,τι αφορά το μέλλον της Λιβύης, αυτό πρέπει, το τονίζω για άλλη μια φορά, να είναι στα χέρια του ίδιου του λιβυκού λαού.
Όσον αφορά το τέταρτο θέμα για τις βάσεις: Να διευκρινίσω για άλλη μια φορά αυτό που έχουμε πει επανειλημμένως, αλλά να το επαναλάβω, αναφορικά με τη συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτές τις επιχειρήσεις στρατιωτικού χαρακτήρα. Εμείς σεβόμαστε πλήρως το διεθνές δίκαιο, άρα και τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας. Είμαστε μια χώρα η οποία όταν αντιμετωπίζει δικά της θέματα πάντα στηριζόμαστε και επικαλούμαστε το διεθνές δίκαιο. Άρα νομίζω ότι είναι μόνο συνεπής αυτή η στάση, να πούμε ότι η Ελλάδα θα σεβαστεί και θα βοηθήσει στην υλοποίηση των αποφάσεων του ΟΗΕ. Αυτό για μας είναι η πρώτιστη αρχή. Για να πετύχουμε αυτό το σκοπό του σεβασμού των αποφάσεων του ΟΗΕ και την υλοποίηση των στόχων που έχουν θέσει οι αποφάσεις του ΟΗΕ, χρειάζεται να βοηθήσουμε και με τις δικές μας βάσεις – όπως στην Κρήτη, στη Σούδα, αλλά και τις άλλες βάσεις που υπάρχουν όπως γνωρίζετε.
Έχουμε όμως τονίσει ότι δεν συμμετέχει η Ελλάδα με δικές της δυνάμεις στις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Αυτό το ξεκαθαρίσαμε από την αρχή. Σε ό,τι αφορά την εμπλοκή του ΝΑΤΟ, είπαμε ότι και σε αυτό θα συμβάλει η Ελλάδα, αλλά και πάλι κατά κάποιο τρόπο επικουρικά. Όπως γνωρίζετε θα δώσουμε μια φρεγάτα, η οποία ήδη ήταν στην περιοχή και περιπολούσε όταν ξεκίνησαν οι εξελίξεις στη Λιβύη. Είπαμε ότι θα διαθέσουμε ελικόπτερο για έρευνα και διάσωση, μόνο γι αυτόν το σκοπό. Θα διαθέσουμε ένα αεροπλάνο που χρησιμοποιείται ως ραντάρ. Απλώς, να σας πω ότι υπάρχει και ένα σκεπτικό με αυτά που διαθέτουμε εμείς ως Ελλάδα. Διότι με αυτό τον τρόπο έχουμε κι εμείς βεβαίως τη δική μας εικόνα για τις επιχειρήσεις και ιδιαίτερα το συνδέουμε και με το στρατηγείο της Λάρισας. Είπαμε: η φρεγάτα, το ελικόπτερο και το αεροπλάνο ραντάρ και όπως είπα προηγουμένως βεβαίως διευκολύνσεις όσον αφορά τις βάσεις μας. Αλλά για άλλη μια φορά, για να μην υπάρχουν παρερμηνείες, δεν συμμετέχει η Ελλάδα με δικές της στρατιωτικές δυνάμεις στις επιχειρήσεις. Αυτό το ξεκαθαρίσαμε από την αρχή. Αλλά βεβαίως η Ελλάδα δεν μπορεί παρά να σεβαστεί πλήρως τις αποφάσεις του ΟΗΕ και να βοηθήσει βεβαίως στην υλοποίηση των στόχων που έχουν θέσει αυτές οι αποφάσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σχετικά με την Ομάδα Επαφής, ποιες χώρες συμμετέχουν; Εμείς θα θέλαμε να συμμετέχουμε; Και κάτι άλλο: Δίνεται η εντύπωση ότι όλα πάνε πολύ αργά. Αν η κατάσταση οξυνθεί την επόμενη εβδομάδα, η συνάντηση της Ομάδας Επαφής προγραμματίζεται να γίνει - όπως είπατε - περί τα μέσα Απριλίου. Επίσης, πολύ σημαντικό, δεν έχει διευκρινιστεί ποιος έχει τον κύριο ρόλο σε αυτή τη διαδικασία τώρα με τη Συμμαχία. Τον πολιτικό ρόλο. Τον στρατιωτικό τον ανέλαβε το ΝΑΤΟ. Τον πολιτικό ρόλο τον έχει η Βρετανία, η Γαλλία, οι Ηνωμένες Πολιτείες; Υπάρχει δηλαδή μία δυστοκία… Και τρίτον όλες οι χώρες προσπαθούν να «πλασαριστούν» σε αυτή τη διαδικασία, να παίξουν ένα παιχνίδι, να κερδίσουν έναν ρόλο. Εμείς τι ρόλο θα θέλαμε; Τι επιδιώκουμε; Ο Πρωθυπουργός είπε ότι δεν θέλουμε να είμαστε «επιτήδειοι ουδέτεροι». Επιδιώκουμε κάτι; Θέλουμε να κεφαλαιοποιήσουμε αυτή την ισορροπημένη στάση μας;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Πρώτα από όλα για την Ομάδα Επαφής: Η απόφαση πάρθηκε σε πολιτικό επίπεδο για να συσταθεί αυτή η ομάδα. Δεν μπήκαμε καθόλου σε λεπτομέρειες, αλλά το σκεπτικό είναι να είναι ένας ικανός αριθμός κρατών και να υπάρξει και μία ισορροπία στην εκπροσώπηση διαφόρων περιοχών. Νομίζω είναι αυτονόητο ότι η Ελλάδα θα επιδιώξει να είναι σε αυτή την Ομάδα Επαφής. Και νομίζω ότι - και από όλα τα σχόλια που ακούστηκαν από κάποιες παρεμβάσεις για το ρόλο της Ελλάδας, ιδιαίτερα γεωγραφικά αλλά και τις παραδοσιακές σχέσεις που διατηρεί η Ελλάδα με τον αραβικό κόσμο - νομίζω ότι θεωρείται από όλους σημαντικό να συμμετάσχει η Ελλάδα σε αυτή την Ομάδα Επαφής. Θα το δούμε όμως αυτό μέσα στις επόμενες ημέρες. Νομίζω ότι δεν υπάρχει κάποιος λόγος για την Ελλάδα να πει ότι δεν επιθυμεί τη συμμετοχή της σε αυτή την ομάδα. Πρέπει να δούμε τις λεπτομέρειες της λειτουργίας της Ομάδας Επαφής, να τα εξετάσουμε αυτά και να επανέλθουμε. Δεν βλέπω το λόγο γατί η Ελλάδα να μην θέλει να είναι μέλος αυτής της προσπάθειας.
Τώρα όπως σας είπα, ο ΟΗΕ έχει οπωσδήποτε το πάνω χέρι σε όλη αυτή τη διαδικασία. Είναι σημαντικό να υπάρχει νομιμοποίηση από τον ΟΗΕ. Τώρα, μέσα σε αυτή την προσπάθεια είναι γεγονός ότι υπάρχουν κάποιες χώρες οι οποίες επιδιώκουν να έχουν έναν πιο ισχυρό ρόλο. Αναφερθήκατε σε κάποιες χώρες. Νομίζω ότι όλοι μας έχουμε δει και τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών και εβδομάδων: Ποιος προχώρησε με ποιόν, με ποιο τρόπο. Ακριβώς αυτό νομίζω ήταν και η σημασία της σημερινής Διάσκεψης: Φάνηκε και τονίστηκε από όλους ότι υπάρχει η ανάγκη η διεθνής κοινότητα να συνεχίσει να δείχνει αυτή την ενότητα. Αυτό είναι σημαντικό.. Και θα δούμε τις επόμενες διαδικασίες της Ομάδας Επαφής. Πώς θα λειτουργήσει, σε ποιο επίπεδο, τι θα αναλάβει… Περισσότερο ένα συντονιστικό ρόλο θα παίζει και θα δούμε πώς θα συνεχίσει η διαδικασία.
Δεν διαφωνώ καθόλου ότι κάποια πράγματα φαίνεται ότι προχωράνε πολύ αργά. Μη ξεχνάμε όμως ότι πρόκειται για 35 χώρες και διεθνείς οργανισμούς. Θα ήθελα να το βλέπαμε λίγο και από την άλλη πλευρά. Περίπου μία εβδομάδα – δέκα ημέρες έχουν περάσει από τότε που ξεκίνησε. Μη σας πω ότι είναι σχεδόν και πρωτοφανές αυτό που έγινε τις τελευταίες ημέρες, να υπάρξει Σύνοδος στο Παρίσι, το ΝΑΤΟ να έχει πλέον αναλάβει και επισήμως τη διοίκηση των στρατιωτικών επιχειρήσεων, η ΕΕ να έχει δείξει και εκείνη μία αποφασιστικότητα και η Διάσκεψη εδώ στο Λονδίνο, που μάζεψε 35 χώρες και αυτούς τους διεθνείς οργανισμούς με τον ΟΗΕ και τον ΓΓ του ΟΗΕ να έχει δώσει το παρών.
Αυτά δεν θα τα υποτιμούσα. Από την άλλη, ναι, δεν διαφωνώ… Κάποια πράγματα πολλοί θα επιθυμούσαμε να προχωρούσαν πιο γρήγορα, αλλά αυτό ακριβώς είναι και το πρόβλημα. Υπάρχει μία ασάφεια για την επόμενη μέρα στη Λιβύη. Δεν είναι εύκολο να πεις αυτή τη στιγμή να, ορίστε, αυτή είναι η συνταγή, αυτή είναι η λύση. Η κατάσταση είναι δύσκολη. Υπάρχει ακόμη το καθεστώς Gaddafi το οποίο αντιδρά. Στρατιωτικά έχει ακόμα ισχύ.
Το δεύτερο που δεν πρέπει να ξεχάσουμε, όπως σας είπα και στην αρχή, είναι ότι η κατάσταση στη Λιβύη είναι πολύπλοκη επειδή υπάρχουν διάφορες φυλές. Είναι ένα διαφορετικό σύστημα που υπάρχει εκεί και για αυτό πολλά πράγματα δεν μπορεί κανείς να τα αντιμετωπίσει με τρόπους που μπορεί να γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τώρα εμείς τι κάνουμε; Για το ρόλο της Ελλάδας…
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Από τη μία - και εδώ είναι και πάλι μερικές φορές το παράδοξο ότι στην ελληνική πολιτική αντιπαράθεση και συζήτηση - από τη μία έχεις δυνάμεις οι οποίες λένε μην ασχοληθείς καθόλου, μείνε απ’ έξω. Κάποιοι από αυτούς όμως στη δεύτερη φράση που χρησιμοποιούνε λένε η Ελλάδα πρέπει να παίξει ρόλο στην περιοχή και ότι μην ξεχνάμε, είναι και η Τουρκία από δίπλα, η οποία μπορεί να πάρει το μεγάλο κομμάτι της τούρτας… Θέλω να πω ότι δυστυχώς στην Ελλάδα πολλές φορές υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις και ακόμα και ο ίδιος συνομιλητής λέει αντικρουόμενα πράγματα. Εμείς ως Ελλάδα, ως κυβέρνηση το βλέπουμε πιστεύω πολύ αντικειμενικά. Όπως είπαμε, είμαστε μία χώρα στην άμεση περιοχή, σχεδόν γείτονες με τη Λιβύη, άρα έχουμε αυξημένα συμφέροντα, αλλά και αυξημένες υποχρεώσεις. Όταν είσαι στην περιοχή – μην το ξεχνάμε αυτό –έχουμε κάθε ενδιαφέρον και συμφέρον να δούμε επιτέλους σταθερότητα πάλι στην περιοχή. Έχουμε κάθε ενδιαφέρον και συμφέρον να δούμε την περιοχή - και δεν αναφέρομαι μόνο στη Λιβύη, αλλά στην ευρύτερη περιοχή Αίγυπτο, Τυνησία – να προχωρά σε μία πιο δημοκρατική κατεύθυνση. Όλα αυτά η Ελλάδα έχει ενδιαφέρον να τα δει, άρα πρέπει και να τα στηρίξει. Και πώς το κάνουμε εμείς; Από τη μία όπως σας είπα τηρώντας πλήρως τις υποχρεώσεις μας που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο και τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας. Από την άλλη όμως, επειδή ακριβώς είμαστε στην άμεση γειτονιά και πρέπει να διατηρήσουμε αυτή τη σχέση που έχουμε, ειδικά με τον αραβικό κόσμο και γι αυτό έχουμε αποφασίσει να μη συμμετάσχουμε ενεργά στις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Ακριβώς για να μπορέσουμε και εμείς – εάν αυτό είναι δυνατόν – να παίξουμε το δικό μας ρόλο σε αυτή τη μετάβαση των χωρών αυτών σε πιο δημοκρατικά συστήματα. Και οπωσδήποτε στη Λιβύη σε πραγματική ειρήνη και σταθερότητα. Αυτή είναι η δική μας η προσέγγιση. Νομίζω μία ρεαλιστική προσέγγιση, ισορροπημένη προσέγγιση, η οποία θέτει πάνω από όλα τα άμεσα συμφέροντα της ίδιας της χώρας μας, της Ελλάδος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μία διευκρινιστική ερώτηση για το Κατάρ… Μου έκανε εντύπωση αυτό που είπατε γα τον κ. Hague. Δηλαδή δεν πήρε τη συναίνεση των συμμετεχόντων, ότι το Κατάρ θα πουλά τα πετρέλαια της Λιβύης στην περιοχή που ελέγχουν οι αντάρτες; Και δεύτερον μήπως ξέρετε γιατί η Αφρικανική Ένωση απέσυρε την τελευταία στιγμή τον αντιπρόσωπό της από τη Διάσκεψη;
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Υπάρχει μία πρόταση από το ίδιο το Κατάρ για διαχείριση σε προσωρινή βάση των πετρελαίων. Έκανε αυτή την προσφορά, σε αυτό αντιλαμβάνομαι αναφέρθηκε και ο κ. Ηague. Αυτό που σας είπα προηγουμένως - και σε αυτό αναφερόμουν - με ποιά νομιμοποίηση αποφασίζεται αυτό από τον κ. Hague; Κάτι τέτοιο, προφανώς χρειάζεται νομιμοποίηση από το Συμβούλιο Ασφαλείας. Όπως είπα, δεν ξέρω τι ακριβώς έχει πει ο κ. Hague πάνω σε αυτό. Πάντως αυτό είναι κάτι που δεν συζητήθηκε στη Διάσκεψη. Μπορεί να έγινε κάποια αναφορά από το ίδιο το Κατάρ, αλλά δεν έγινε συζήτηση πάνω σε αυτά τα θέματα. Αυτό να το τονίσουμε. Για άλλη μία φορά, δεν έγινε συζήτηση πάνω σε οποιαδήποτε λεπτομέρεια ή τί θα μπορούσε να γίνει για διαχείριση κλπ.
Σχετικά με την Αφρικανική Ένωση: Από ό,τι καταλάβαμε είχε έρθει στο Λονδίνο ο εκπρόσωπος της Αφρικανικής Ένωσης, αλλά την τελευταία στιγμή - από ότι ενημερωθήκαμε - πάρθηκε η απόφαση από την Αφρικανική Ένωση να μην παραστεί. Ο λόγος αυτής της απόφασης δεν γνωστοποιήθηκε. Απλώς να σας πω, ότι ήταν αρκετοί αυτοί που στις παρεμβάσεις τους αναφέρθηκαν σε αυτή την απουσία και οπωσδήποτε θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο και σκόπιμο, να ήταν η Αφρικανική Ένωση μέσα σε αυτή τη διαδικασία, όπως είχε ανακοινώσει και από την αρχή. Θα δούμε για ποιους λόγους…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μπορείτε να μας πείτε ποιες χώρες ήταν αυτές που αναφέρθηκαν;&
Δ. ΔΡΟΥΤΣΑΣ: Κάποιες χώρες που έχουν ιδιαίτερες σχέσεις με την Αφρικανική Ένωση όπως το Βέλγιο πχ και κάποιες άλλες. Είναι γεγονός ότι η Λιβύη και ο ίδιος ο Gaddafi όσον αφορά την Αφρικανική Ένωση και κάποιες αφρικανικές χώρες είχε - και μπορεί να έχει ακόμα - τη δική του την επιρροή. Για αυτό θέλει και χρόνο και περαιτέρω δουλειά ώστε η Αφρικανική Ένωση να συνταχθεί με αυτό που η διεθνής κοινότητα, το σύνολο της διεθνούς κοινότητας ζητάει.
Σας ευχαριστώ πολύ.»
ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου