Γιώργος Σκαφιδάς
Τα πιο πολλά από όσα βλέπουμε να εξελίσσονται τις τελευταίες εβδομάδες στις ανατολικές ακτές της Ανατολικής Μεσογείου, τα έχουμε ξαναδεί.
Σε αντίθεση με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, που ήταν πρωτοφανής ως εξέλιξη για τα μεταπολεμικά δεδομένα της Ευρώπης για λόγους που έχουν αναλυθεί, η χερσαία εισβολή των Ισραηλινών στη Γάζα έχει «ξαναπαιχτεί» κατά τρόπο παρόμοιο πλην όμως όχι πανομοιότυπο.
Χερσαίες εισβολές είχαμε και άλλες φορές στη Λωρίδα της Γάζας (το 2008, το 2014), όπως είχαμε άλλωστε και εξεγέρσεις (πρώτη και δεύτερη Ιντιφάντα) καθώς και έναν πόλεμο Χεζμπολάχ – Ισραήλ στον Λίβανο (το 2006), πέρα από τους ουκ ολίγους άλλους πολέμους που έχουν λάβει χώρα τις περασμένες δεκαετίες στην περιοχή (του 1948, του 1956, του 1967, του 1973, του 1982 κ.ά.).
Ο πόλεμος ο οποίος ξεκίνησε, με άλλα λόγια, πριν από τρεις εβδομάδες (με την επιχείρηση «Σιδερένια Ξίφη» των Ισραηλινών, που ήρθε ως απάντηση στην επιχείρηση «Πλημμύρα του αλ-Ακσα» της Χαμάς) έρχεται να προστεθεί σε μια μακρά σειρά από ανάλογα επεισόδια.
Αυτά που ήταν πρωτοφανή στην προκειμένη περίπτωση ήταν δύο γεγονότα: η επίθεση της Χαμάς κατά αμάχων εντός των ισραηλινών συνόρων με τους περίπου 1.400 νεκρούς και τους πάνω από 240 ομήρους, και η γενική επιστράτευση/κινητοποίηση των Ισραηλινών που ακολούθησε άμεσα με το Ισραήλ να κινητοποιεί περίπου 360.000 εφέδρους μέσα σε λίγα 24ωρα ανεβάζοντας έτσι τον αριθμό των στρατιωτών του από περίπου 160.000 σε περίπου 520.000.
Αν και ριζωμένος στις πληγές και στις εκκρεμότητες του παρελθόντος, ο εν εξελίξει πόλεμος συνοδεύεται από νέα διλήμματα.
Οι Ισραηλινοί, από την πλευρά τους, επιχειρούν τώρα να επιτύχουν τον στόχο τους που είναι πρωτίστως η συντριβή της Χαμάς και δευτερευόντως η απελευθέρωση των ομήρων, χωρίς όμως να χάσουν δικούς τους στρατιώτες (ή μάλλον χάνοντας όσο το δυνατόν λιγότερους) και χωρίς να προκαλέσουν την άμεση εμπλοκή της Χεζμπολάχ ή του Ιράν στον πόλεμο, όπως αναφέρουν σε ανάλυσή τους οι FT.
Οι Αμερικανοί, από την άλλη μεριά, καλούνται τώρα να ανταποκριθούν σε δύο στοιχήματα: αποτρέποντας την εξάπλωσης της σύγκρουσης από τη μία πλευρά και στηρίζοντας παράλληλα τις επιχειρήσεις των Ισραηλινών από την άλλη, οι οποίοι όμως Ισραηλινοί με τη χερσαία εισβολή τους στη Γάζα «προχώρησαν πιο πέρα από ό,τι συνέστησαν οι ΗΠΑ», όπως γράφουν οι Ματ Μπεργκ και Αλεξάντερ Γουόρντ στο newsletter «National Security Daily» του Politico.
Διλήμματα αναδύονται όμως πλέον, μέσα από την τρέχουσα κρίση, και για τους «γύρω».
Τι θα κάνουν τώρα οι Άραβες (ΗΑΕ, Μπαχρέιν, Μαρόκο) που είτε «τα είχαν βρει» με το Ισραήλ τα περασμένα χρόνια στο πλαίσιο των Συμφωνιών του Αβραάμ είτε βρίσκονταν σε διαπραγματεύσεις με τους Ισραηλινούς (βλ. Σαουδική Αραβία); Θα διαρρήξουν τους δεσμούς που δημιουργήθηκαν, σβήνοντας την πρόοδο που είχε σημειωθεί; Θα βάλουν τη διαδικασία προσωρινά στον πάγο; Ή θα συνεχίσουν στον δρόμο που χάραξαν, χωρίς όμως να το διαφημίζουν;
Ερωτηματικά εγείρονται ωστόσο παράλληλα γύρω και την Τεχεράνη και τους υποστηριζόμενους από την Τεχεράνη μαχητές της σιιτικής Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Βάσει όσων είχαν εξαγγείλει, αυτοί θα έπρεπε τώρα να μπαίνουν στον πόλεμο καθώς οι Ισραηλινοί, με την κίνησή τους να πραγματοποιήσουν μια νέα χερσαία εισβολή στη Γάζα, πέρασαν την κόκκινη γραμμή που είχαν θέσει οι σιίτες υποστηρικτές της σουνιτικής Χαμάς.
Πολλοί εκτιμούν ωστόσο, ότι η Χεζμπολάχ και το Ιράν δεν θα ήθελαν στην πραγματικότητα να εμπλακούν σε έναν ευρύτερης κλίμακας άμεσο πόλεμο με το Ισραήλ καθώς σε μια τέτοια περίπτωση θα ρίσκαραν να χάσουν πολλά αλλά και να προκαλέσουν την άμεση στρατιωτική εμπλοκή άλλων δυνάμεων (βλ. ΗΠΑ).
Οι χερσαίες επιχειρήσεις των Ισραηλινών ωστόσο, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν έχουν τον σαρωτικό μαζικό χαρακτήρα που πολλοί περίμεναν, γεγονός το οποίο δεν έχει μείνει ασχολίαστο από τα διεθνή ΜΜΕ. Αντιθέτως, οι ισραηλινές δυνάμεις φαίνονται να κινούνται βήμα-βήμα, σταδιακά και στοχευμένα, πράγμα το οποίο ωστόσο φαίνεται να τους «εξυπηρετεί» όλους στην παρούσα φάση: τους Αμερικανούς που είχαν ενστάσεις για αυτήν τη χερσαία εισβολή, το Ιράν και τη Χεζμπολάχ που εξακολουθούν να καταγγέλλουν χωρίς όμως να εμπλέκονται, το Κατάρ που μπορεί έτσι να συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις ως διαμεσολαβητής στον άξονα Χαμάς – Ισραήλ – Δύσης, την Αίγυπτο και την Ιορδανία που, προς το παρόν, δεν καλούνται να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο μιας νέας προσφυγικής έκρηξης…
Μιλώντας στους FT, ο πρώην επικεφαλής του συμβουλίου εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ, Γιακόβ Αμιντρόρ, εξέφρασε την εκτίμηση ότι η στρατιωτική επιχείρηση των Ισραηλινών θα διαρκέσει έξι με 12 μήνες, ενώ και η ίδια η ισραηλινή ηγεσία (Μπενιαμίν Νετανιάχου, Μπένι Γκαντς κ.ά.) έχει διαμηνύσει ότι η διαδικασία που ξεκίνησε με αυτόν τον πόλεμο θα είναι μακρά. Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο ωστόσο, τα όποια διλήμματα ενδέχεται να γίνουν πιεστικότερα και τα όποια περιθώρια εξισορρόπησης μπορεί να περιοριστούν δραματικά…
Δημοσίευση σχολίου