Γιώργος Σκαφιδάς
Έως και το πρωί της 7ης Οκτωβρίου, τα πράγματα είχαν αλλιώς… Η Κίνα μπορούσε να καυχιέται ότι επέτυχε μια διπλωματική νίκη στη Μέση Ανατολή όταν διαμεσολάβησε για την αποκατάσταση των δεσμών μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας ενισχύοντας, έτσι, το αποτύπωμά της στην περιοχή· και το Νέο Δελχί, από την άλλη πλευρά, μπορούσε να ατενίζει με αισιοδοξία τα σχέδια για τον νέο οικονομικό διάδρομο India – Middle East – Europe Economic Corridor / IMEC που θα συνδέει την Ινδία με την Ευρώπη μέσω Ισραήλ, σχέδια τα οποία είχαν ανακοινωθεί μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο με φόντο τη Σύνοδο Κορυφής της G20.
Ωστόσο πλέον, με φόντο τις εκρήξεις στον άξονα Ισραήλ – Γάζας – Λιβάνου – Συρίας, τα πράγματα έχουν αλλιώς… Τα όποια μεγάλα εμπορικά ή ενεργειακά πρότζεκτ στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προφανώς «παγώνουν» μέχρι νεωτέρας· οι σχέσεις του σιιτικού Ιράν με τις γειτονικές χώρες επιστρέφουν σε τροχιά αστάθειας και αβεβαιοτήτων· και το μέλλον διαγράφεται δυσοίωνο.
Πώς αντιμετωπίζουν, όμως, οι «αναδυόμενες» Κίνα και Ινδία αυτήν τη νέα ανάφλεξη;
«Το Πεκίνο εντείνει τη διπλωματική του εμπλοκή απευθύνοντας εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός και για ειρηνευτικές συνομιλίες στη βάση της λύσης των δύο κρατών. Ο απεσταλμένος της Κίνας για τη Μέση Ανατολή μίλησε με ανώτερους αξιωματούχους της Ισραηλινής και της Παλαιστινιακής Αρχής τις τελευταίες ημέρες», διαβάζουμε στον ιστοχώρο South China Morning Post.
Σε ανάλογο πνεύμα, ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Ουάνγκ Γι παρενέβη τοποθετώντας στον πυρήνα των προβλημάτων του Μεσανατολικού το γεγονός ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια δεν είχε αποδοθεί δικαιοσύνη στους Παλαιστινίους και ζητώντας από όλες τις πλευρές να δείξουν αυτοσυγκράτηση.
Ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Ουάνγκ Ουενμπίν είπε την Πέμπτη, μιλώντας σε δημοσιογράφους, ότι «η σύγκρουση Παλαιστινίων – Ισραηλινών επαναλαμβάνεται επειδή η ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή έχει εκτροχιαστεί, επειδή το θεμέλιο της λύσης των δύο κρατών διαβρώνεται και επειδή τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ δεν ακολουθούνται με καλή πίστη».
«Ο πόλεμος μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ θέτει σε μια περίπλοκη δοκιμασία τις φιλοδοξίες της Κίνας να γίνει σημαντικός διπλωματικός παίκτης στη Μέση Ανατολή, τη στιγμή που το Πεκίνο προσπαθούσε να μεσολαβήσει για να λάβουν χώρα νέες ειρηνευτικές συνομιλίες. Νωρίτερα φέτος, η Κίνα είχε δεσμευτεί να συμβάλει στη διευκόλυνση των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων.
Ωστόσο, αυτό το τελευταίο ξέσπασμα βίας μπορεί να γκρεμίσει αυτές τις ελπίδες δημιουργώντας παράλληλα νέες προκλήσεις για την Κίνα», σημειώνει σε δική του ανάλυση το ασιατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Nikkei Asia, υπενθυμίζοντας ότι ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είχε όντως παρουσιάσει μια πρόταση τριών σημείων για τη διευθέτηση του Παλαιστινιακού το περασμένο καλοκαίρι όταν υποδέχθηκε τον Μαχμούντ Αμπάς στην Κίνα.
Για την ιστορία, εκείνη η πρόταση – ή μάλλον και εκείνη η πρόταση – προέβλεπε τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου/κυρίαρχου παλαιστινιακού κράτους με βάση τα σύνορα του 1967 και πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Οι Αμερικανοί πάντως, από την πλευρά τους, θα έσπευδαν τα τελευταία 24ωρα να αποδομήσουν ως όχι επαρκώς υποστηρικτική προς το Ισραήλ την κινεζική στάση (ενδεικτικά ήταν ως προς αυτό και τα σχόλια που έκανε προ ημερών από το Πεκίνο ο ηγέτης της Δημοκρατικής πλειοψηφίας στην αμερικανική Γερουσία, Τσακ Σούμερ).
«Αυτή η κρίση μπορεί να εκθέσει τα όρια της απεύθυνσης του Πεκίνου στη Μέση Ανατολή», γράφει ο Τζέιμς Πάλμερ στον ιστοχώρο του περιοδικού Foreign Policy, υπογραμμίζοντας μια σειρά από – αντικρουόμενα εν μέρει – στοιχεία: το γεγονός ότι η Κίνα υποστηρίζει παλαιόθεν μια λύση τύπου δύο κρατών στο Παλαιστινιακό, την ισλαμοφοβία που έχει ενισχυθεί τα τελεταία χρόνια στην Κίνα με φόντο την ένταση με τους Ουιγούρους, την προσέγγιση «για όλα φταίνε οι ΗΠΑ» που εξακολουθεί να κυριαρχεί στην επίσημη κινεζική πολιτική και μιντιακή ρητορική, αλλά και την εμβάθυνση/ενίσχυση των οικονομικών και τεχνολογικών δεσμών που έχει λάβει χώρα τα τελευταία χρόνια μεταξύ Κίνας και Ισραήλ.
Η τρέχουσα μεσανατολική ανάφλεξη έρχεται, ωστόσο, να θέσει σε δοκιμασία παράλληλα και τις ασκήσεις εξισορρόπησης που επιχειρούσε η Ινδία μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων, αν και στην περίπτωση του Νέου Δελχί η πλάστιγγα μάλλον γέρνει πιο πολύ προς την πλευρά των Ισραηλινών.
Ο Μάικλ Κούγκελμαν (South Asia Institute/Wilson Center) υποστηρίζει ότι ο πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς θα μπορούσε να φέρει τώρα την Ινδία του Ναρέντρα Μόντι (ακόμη) πιο κοντά στο Ισραήλ.
Η χημεία μεταξύ Μόντι και Νετανιάχου λέγεται πως είναι εξαιρετικά καλή, ενώ ο Μόντι έχει μείνει στην ιστορία και ως ο πρώτος Ινδός πρωθυπουργός που επισκέφθηκε (το 2017) το Ισραήλ θέτοντας τις βάσεις μιας διμερούς σχέσης που έχει ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια (μεταξύ άλλων μέσω και της ομάδας I2U2 στην οποία συμμετέχουν ΗΠΑ, Ινδία, Ισραήλ, Εμιράτα) αν και έχει παρελθόν (οι Ινδοί επιλέγουν να θυμούνται τη στρατιωτική βοήθεια που είχαν λάβει από το Ισραήλ το 1999 κατά τον πόλεμο του Καργκίλ ενάντια στο Πακιστάν).
Παρ’ όλα αυτά ωστόσο, «η Ινδία δεν έχει την πολυτέλεια να δώσει την εντύπωση ότι παίρνει πλήρως το μέρος του Ισραήλ» και «πιθανότατα θα διατηρήσει χαμηλό προφίλ κατά τη διάρκεια του πολέμου», σημειώνει ο Μάικλ Κούγκελμαν, συνεκτιμώντας σειρά από δεδομένα…
Το Νέο Δελχί άλλωστε «εξακολουθεί να υποστηρίζει τη λύση των δύο κρατών (σ.σ. στο Παλαιστινιακό) και τα τελευταία χρόνια έχει ψηφίσει κατά του Ισραήλ στον ΟΗΕ ενώ έχει εγκρίνει και την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας σε Παλαιστίνιους πρόσφυγες»…
Δημοσίευση σχολίου