Πριν από μερικές εβδομάδες ο έλληνας πρωθυπουργός επισκέφθηκε την Κύπρο για να συζητήσει με την πολιτική ηγεσία του τόπου. Στη διάρκεια του άτυπου Εθνικού Συμβουλίου, ο κ.Γ.Παπανδρέου έκανε μερικές ενδιαφέρουσες όσο και στενάχωρες επισημάνσεις. Ας δούμε τι είπε: 1) εξέφρασε την εκτίμηση πως η Άγκυρα θέλει τη λύση του Κυπριακού, δεν θέτει όμως τούτο το ζήτημα στις προτεραιότητές της. Ο κ.Παπανδρέου τόνισε επ'αυτού πως η Τουρκία μετεξελίσσεται,
έχει αναβαθμίσει τη θέση της στη διεθνή σκηνή και η νέα πραγματικότητα πρέπει να συνυπολογιστεί από τη Λευκωσία, 2) κάλεσε τους ελληνοκύπριους ηγέτες να αποσαφηνίσουν τι θέλουν και διερωτήθη αν υπάρχει εμπιστοσύνη ανάμεσα στους ελληνοκυπρίους και τους τουρκοκυπρίους, σημειώνοντας πως “η αλαζονική συμπεριφορά” που έχουν επιδείξει στο παρελθόν σε βάρος των τουρκοκυπρίων έχει βλάψει τα συμφέροντά τους στο εξωτερικό και 3) υπογράμμισε πως η κατάσταση στην ΕΕ έχει αλλάξει, πως είναι μικρή η δυνατότητα Αθήνας και Λευκωσίας να επηρεάζουν τις καταστάσεις, ενώ σε πολλά εκκρεμή ζητήματα έχουν χάσει τη δυνατότητα του βέτο.
Οι επισημάνσεις αυτές του Έλληνα πρωθυπουργού ήταν ένα προμήνυμα για το μέλλον – ζούμε σε ένα ποιοτικά διαφορετικό περιβάλλον (είπε με άλλα λόγια στους Κύπριους συνομιλητές του), όπου έχουμε πολύ μικρές διαπραγματευτικές δυνατότητες και άρα πρέπει να αναπροσαρμόσετε τη στάση σας ή τουλάχιστον να έχετε επίγνωση των συνθηκών. Γιατί έκανε αυτές τις επισημάνσεις ο κ.Παπανδρέου;
Διότι ήταν ήδη αναμενόμενη η εκλογή Έρογλου στα κατεχόμενα και ήδη διαφαινόταν ότι το Κυπριακό θα έμπαινε σε ένα νέο περιβάλλον. Σήμερα, εκείνες οι εκτιμήσεις έχουν επιβεβαιωθεί και τρία σενάρια εμφανίζονται ως πιθανά: 1) ο Έρογλου να οδηγήσει τις συνομιλίες σε ναυάγιο. Στην περίπτωση αυτή τερματίζεται η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας (όπως επιθυμεί μέγα μέρος της ΕΕ), ο κατοχικός στρατός παραμένει μόνιμα στο νησί διατηρώντας το ως προπύργιο της πολιτικής του δραστηριότητας, ενώ ξεκινά η διαδικασία διχοτόμησης. 2) ο Έρογλου, υπό την πίεση της Άγκυρας, συνεχίζει τις συνομιλίες από το σημείο όπου τις άφησε ο Μ.Α.Ταλάτ. Ταυτόχρονα, η ΕΕ προωθεί τον Κανονισμό για την απελευθέρωση των εμπορικών σχέσεων ΕΕ-κατεχομένων, η Άγκυρα ανοίγει τα αεροδρόμια και τα λιμάνια της στα Κυπριακά σκάφη, ενώ συζητείται η επιστροφή της Αμμοχώστου στους ελληνοκύπριους κατοίκους της. Το σενάριο αυτό κρίνεται δύσκολο πολιτικά, δεδομένου ότι ενόψει των εκλογών το 2011, η τουρκική κυβέρνηση θα βρίσκεται στο στόχαστρο σύσωμης της αντιπολίτευσης που θα στηρίζει ανεπιφύλακτα Έρογλου. Και 3) θα οργανωθεί μια πολυμερής διεθνής διάσκεψη (όπου θα μετέχουν η ΕΕ, ο ΟΗΕ, τα 5 Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, Ελλάδα και Τουρκία, καθώς και οι δύο κυπριακές κοινότητες) για να σχεδιαστεί η συμφωνία λύσης, σε μια προσπάθεια υπέρβασης μιας αντιπαραγωγικής διμερούς διαπραγμάτευσης. Το σενάριο αυτό κρίνεται εξίσου δύσκολο πολιτικά, καθώς ήδη, μέγα μέρος της Κυπριακής πολιτικής ηγεσίας απορρίπτει οποιοδήποτε σχήμα διεθνούς διάσκεψης.
Τι μένει επομένως από τα τρία σενάρια; Το πρώτο. Η διάλυση. Αυτή είναι σήμερα η ισχυρότερη πιθανότητα, που μπορεί να προκύψει και μέσω διαφορετικών διαδικασιών – να συγκληθεί δηλαδή μια διεθνής διάσκεψη, όπου η συζήτηση θα εκφυλιστεί, ή να συνεχιστούν οι συνομιλίες σε ένα πλαίσιο όμως απαξίωσης.
Σήμερα στη Λευκωσία πέφτουν κροκοδείλια δάκρυα για την εκλογή Έρογλου. Οι ηγεσίες της ΕΔΕΚ και του ΔΗΚΟ, που παγίως υποστηρίζουν ότι «τι Ντενκτάς, τι Ταλάτ, όλοι ίδιοι είναι», σήμερα μιλούν για αρνητική εξέλιξη και «πισωγύρισμα»... Στην ατζέντα βρίσκεται σήμερα το «δένδρο» και χάνεται το «δάσος» - έρευνες διεξάγονται για την έλλειψη ενημέρωσης ως προς την προώθηση του Κανονισμού που ορίζει την απελευθέρωση του εμπορίου ανάμεσα στην ΕΕ και τα κατεχόμενα. Όμως, με τη συνθήκη της Λισαβώνας, ο Κανονισμός μπορεί να περάσει με ειδική πλειοψηφία – επομένως, οι αντιδράσεις της Λευκωσίας (πως δεν ενημερώθηκε προσηκόντως ή πως θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο) είναι για την τιμή των όπλων... Και να ήξερε δεν μπορούσε να κάνει κάτι, και τώρα που ξέρει, επίσης δεν μπορεί να κάνει κάτι - εκτός ίσως από μια μακρά νομική μάχη.
Η εκλογή Έρογλου έδειξε ότι η ελπίδα έχει χαθεί – και όσοι ακόμα παρακολουθούσαν καλοπροαίρετα την προσπάθεια Χριστόφια-Ταλάτ, όταν συνειδητοποίησαν ότι η λύση πρέπει να διαβεί βουνά και λαγκάδια για να φτάσει στην Κύπρο, άλλαξαν στάση. Ο Ταλάτ καταψηφίστηκε από εποίκους και τουρκοκύπριους, ακόμη και σε περιοχές όπου είχε ισχυρά ερείσματα. Γιατί η κοινωνία έμεινε εκτός του νυμφώνος και δεν έγινε μέρος του σχεδίου συμφιλίωσης. Γιατί στη μεν ελληνοκυπριακή πλευρά η ομοσπονδία εκλαμβάνεται ως ένας «οδυνηρός συμβιβασμός», ενώ στην τουρκοκυπριακή πλευρά προκρίνεται η χαλαρή συνομοσπονδία, μολονότι παγκοσμίως η αδύναμη κοινότητα επιδιώκει την ισχυρή ομοσπονδία... Γιατί, με άλλα λόγια, η υποκρισία και η σημειολογία νίκησαν την ουσία.
NEWSTIME
Δημοσίευση σχολίου