Γιώργος Σκαφιδάς
Το ότι ο Ντόναλντ Τραμπ έχει «θέματα» με το ΝΑΤΟ και τους καλούμενους «NATO lovers», είναι γνωστό παλαιόθεν. Σύμφωνα μάλιστα με όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας μέσα από βιβλία όπως το «The Room Where It Happened» του πρώην σύμβουλου εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Τζον Μπόλτον που κυκλοφόρησε το 2020 και το (εν μέρει προδημοσιοευθέν) «The Return of Great Powers» του Τζιμ Σούτο που κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες, ο Ρεπουμπλικανός ηγέτης βρέθηκε με το ένα πόδι έξω από το ΝΑΤΟ το 2018.
«Ο Ντόναλντ Τραμπ ήθελε να αποσύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες από το ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του στην προεδρία των ΗΠΑ αλλά πείστηκε από ανώτερα στελέχη της κυβέρνησής του να μην το κάνει», έγραφε το αμερικανικό περιοδικό Rolling Stone τον περασμένο Οκτώβριο (2023).
«Ο Τραμπ ήταν όσο πιο κοντά γίνεται στην αποχώρηση» κατά τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες το 2018 (σ.σ. τον Ιούλιο του 2018), αναφέρει, από την πλευρά του, ο Τζον Μπόλτον σε πρόσφατη συνέντευξή του (Φεβ. 2024) στην «Καθημερινή».
«Το ΝΑΤΟ είναι νεκρό» και «οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν από αυτό», φέρεται να είχε πει ο Τραμπ τον Ιανουάριο του 2020, απευθυνόμενος στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με φόντο το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός, σύμφωνα με όσα ανέφερε πρόσφατα (Ιαν. 2024), ως αυτήκοος μάρτυς της εκείνης της ιδιωτικής συνομιλίας του 2020, ο Ευρωπαίος επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν και δημοσίευσε το Politico.
Ο 77χρονος Τραμπ έχει πια επιστρέψει στην επικαιρότητα ως προεδρικός υποψήφιος ενόψει των εκλογών του ερχόμενου Νοεμβρίου στις ΗΠΑ. Εάν δεχθούμε ως αξιόπιστα δε όσα αναφέρουν οι δημοσκοπήσεις, τότε εκείνος έχει σίγουρο το προεδρικό χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού κόμματος (η Νίκι Χέιλι ενδέχεται να αποχωρήσει μετά τις προκριματικές της Σούπερ Τρίτης στις 5 Μαρτίου) και πολύ πιθανή την τελική νίκη στις εκλογές.
Τι θα γίνει όμως με το ΝΑΤΟ εάν ο Τραμπ επιστρέψει ως πρόεδρος των ΗΠΑ στον Λευκό Οίκο την τετραετία 2025-2029 (η νέα προεδρική θητεία ξεκινά τον Ιανουάριο του 2025 και ολοκληρώνεται τον Ιανουάριο του 2029);
Σύμφωνα με τον Μπόλτον, ο Τραμπ εξακολουθεί να «ρέπει πολύ έντονα προς αυτήν την κατεύθυνση» της αποχώρησης από τη Συμμαχία (βλ. συνέντευξη στην «Κ»).
Σύμφωνα με όσα έγραφε το Rolling Stone τον περασμένο Οκτώβριο, ο Τραμπ θα επιχειρήσει, εάν επανεκλεγεί, να περιορίσει την αμερικανική συμμετοχή σε μια «στάση αναμονής» εντός του ΝΑΤΟ, να απομακρύνει από την κυβέρνησή του τους καλούμενους «NATO lovers» και να αναθεωρήσει το Αρθρο 5 της Συμμαχίας στο οποίο άλλωστε εκείνος επιτέθηκε εκ νέου πρόσφατα, από το βήμα προεκλογικής ομιλίας του στη Νότια Καρολίνα στις 10 Φεβρουαρίου, όταν δήλωσε ότι θα ενθάρρυνε τη Ρωσία του Πούτιν «να κάνει ό,τι διάολο θέλει» ενάντια σε όσες από τις νατοϊκές χώρες δεν πληρώνουν αρκετά για την άμυνα.
Το ίδιο το αμερικανικό Κογκρέσο δείχνει, πάντως, να προετοιμάζεται πια για κάθε ενδεχόμενο, μεταξύ αυτών ακόμη και για το ενδεχόμενο εκλογής ενός προέδρου ο οποίος θα επιχειρήσει να βγάλει τις ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ. Κάπως έτσι εξηγείται και η ρύθμιση που πέρασε πρόσφατα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, μια ρύθμιση σύμφωνα με την οποία κάθε τέτοια κίνηση απόσυρσης των ΗΠΑ από τη Συμμαχία θα πρέπει να έχει την προηγούμενη έγκριση των 2/3 της αμερικανικής Γερουσίας («…the President shall not suspend, terminate, denounce, or withdraw the United States from the North Atlantic Treaty, except by and with the advice and consent of the Senate, provided that two-thirds of the Senators present concur…»).
Πέρα, ωστόσο, από το δίπολο της παραμονής ή εξόδου, υπάρχουν και άλλα ενδιάμεσα σενάρια. ΝΑΤΟ χωρίς τις ΗΠΑ δεν μπορεί άλλωστε να συνεχίσει να υπάρχει.
Παράγοντες προερχόμενοι από το στρατόπεδο είτε του ιδίου του Τραμπ είτε ευρύτερα του Ρεπουμπλικανικού κόμματος έχουν ήδη αρχίσει να διακινούν ιδέες περί Συμμαχίας «πολλών ταχυτήτων» (tiered alliance) ή Συμμαχίας «αδρανούς/εν υπνώσει» (dormant).
Μιλώντας στο πρακτορείο Reuters προ εβδομάδων, ο Κιθ Κέλογκ, ο οποίος είχε διατελέσει εκτελεστικός γραμματέας και προσωπάρχης του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ επί Τραμπ, έκανε λόγο για μια «tiered alliance» που θα καλύπτει αμυντικά τα μέλη της ανάλογα με τα ποσά που εκείνα πληρώνουν για την αμυνα. Με άλλα λόγια, για να μπορεί κανείς να επικαλεστεί το Άρθρο 5 ζητώντας τη συνδρομή των άλλων συμμαχικών χωρών σε περίπτωση επίθεσης, θα πρέπει να δίνει τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ του στην άμυνα, όπως απαιτεί άλλωστε και ο σχετικός στόχος που έχει τεθεί στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ ήδη από το 2006 και εν συνεχεία εκ νέου από το 2014 και έπειτα. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στον επίσημο ιστοχώρο του ΝΑΤΟ, 18 από τα συνολικά 31 (32 μαζί με τη Σουηδία) μέλη του ΝΑΤΟ αναμένεται να πιάσουν αυτόν τον στόχο το 2024.
Παράλληλα ωστόσο, υπάρχει και το σενάριο του dormant NATO που προωθείται από αρθρογράφους όπως είναι ο Σουμάντρα Μάιτρα. Σύμφωνα με όσα έχει γράψει ο Μάιτρα στον ιστοχώρου το περιοδικού the American Conservative, το «αδρανές» ή «εν υπνώσει» ΝΑΤΟ θα ενεργοποιείται μόνο σε περιόδους κρίσης, θα σταματήσει να επεκτείνεται, θα αποχρηματοδοτήσει τη νατοϊκή γραφειοκρατία και θα είναι σε περιόδους μη-κρίσης «στον πάγο». Με βάση αυτό το σενάριο, οι αμερικανικές δυνάμεις πυροβολικού-πεζικού που βρίσκονται σήμερα στην Ευρώπη θα αποχωρήσουν, αφήνοντας πίσω μόνον την αμερικανική ναυτική-πυρηνική ομπρέλα που θα συνεχίσει να καλύπτει τη Γηραιά Ηπειρο…
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου