Του Ζαχαρία Μίχα
Πριν από λίγο έγιναν γνωστές δύο κινήσεις από την πλευρά της αιμοσταγούς ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς στη Γάζα. Από τη μία πλευρά απειλεί να εκτελέσει Ισραηλινούς ομήρους που έχει στα χέρια της και από την άλλη, δηλώνει έτοιμη για συνομιλίες που θα οδηγήσουν σε εκεχειρία με το Ισραήλ.
Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες από ανοιχτές πηγές, σε κίνηση έχουν τεθεί παρασκηνιακοί διπλωματικοί μηχανισμοί στους οποίους συμμετέχουν οι Αιγύπτιοι, οι Αμερικανοί, καθώς επίσης και η κυβέρνηση του Κατάρ, η οποία διαθέτει πολύ μεγάλη επιρροή στη Λωρίδα της Γάζας, πληρώνοντας αδρά και συστηματικά σε μια προσπάθεια “κηδεμόνευσης” των Παλαιστινίων εκεί, ενώ διατηρεί και ανοιχτά κανάλια με το εβραϊκό κράτος και την Τεχεράνη. Από κοντά η Τουρκία και ίσως ακόμα και η Κίνα. Η αποστολή όμως όσων ενδιαφέρονται να πετύχουν αποκλιμάκωση, αυτή τη φορά και ιδιαίτερα σε αυτή τη φάση, είναι εξαιρετικά δύσκολη.
Η ποιοτική διαφοροποίηση δεν είναι η πετυχημένη αιφνιδιαστική επίθεση των παλαιστινιακών δυνάμεων, αλλά ο κτηνώδης τρόπος που συμπεριφέρθηκαν στους αμάχους, αφήνοντας πίσω τους εκατοντάδες νεκρούς, παίρνοντας μαζί εκατοντάδες τραυματίες, έχοντας βιάσει, έχοντας διαπομπεύσει, ακόμα και νεκρούς. Κι όλη αυτή η ζωώδης συμπεριφορά, σαν να μην έφτανε που είναι ο ορισμός των εγκλημάτων πολέμου, έτυχε πανηγυρισμών από την ηγεσία της οργάνωσης και… προσευχών σε κάποιον -ψυχοπαθή προφανώς- Αλλάχ, που τους έδωσε τη δύναμη να πετύχουν τους στόχους τους. Άρα προφανώς τους το επέτρεψε.
Φυσικά, όλα αυτά είναι επικοινωνιακά κόλπα που έχουν αντιγράψει από τη Δύση. Όμως, ως ουσία και καθοριστική παράμετρος για όσα θα συμβούν, παραμένει η κτηνώδης συμπεριφορά απέναντι στους αμάχους. Εάν είχαν περιοριστεί στις επιθέσεις απέναντι στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις των Ισραηλινών, ακόμα και με την προσθήκη της μαζικής εκτόξευσης βλημάτων προς τα ισραηλινά αστικά κέντρα, όλα θα ήταν διαφορετικά. Στην καταφανή επιθυμία – στρατηγική επιλογή να σπείρουν τον τρόμο στην ισραηλινή κοινωνία, ακόμα κι αν δεν το καταλάβαιναν εξ αρχής, έχουν υπαγορεύσει οι ίδιοι κάποια νέα δεδομένα, για όσα θα συμβούν προσεχώς.
Η συμπεριφορά τους δεν μπορεί να περάσει αναπάντητη, με την τιμωρία εκ μέρους των Ισραηλινών να είναι ανάλογης σφοδρότητας και μάλιστα με πολύ λιγότερους ανασταλτικούς παράγοντες σε σχέση με το παρελθόν. Καταρχάς, είναι καταφανές ότι το Ισραήλ σπεύδει να αξιοποιήσει την αηδία που έχουν προκαλέσει οι χασάπηδες της Χαμάς με τη συμπεριφορά τους απέναντι στους αμάχους και να κάνει κάτι που προσπαθούσε να αποφύγει να κάνει στο παρελθόν, φοβούμενο τον δραματικά αρνητικό επικοινωνιακό αντίκτυπο.
Πριν προλάβει δηλαδή ο κόσμος να συνέλθει από το σοκ των παλαιστινιακών ενεργειών, οι αεροπορικές του δυνάμεις επιχειρούν να ισοπεδώσουν και να εξουδετερώσουν κάθε είδος υπόγειου κέντρου διοίκησης ή/και αποθήκευσης οπλισμού, όπου κι αν αυτό βρίσκεται. Στο παρελθόν, τέτοιες εγκαταστάσεις είχαν εντοπιστεί κάτω από τζαμιά, από νοσ0μκομεία από πολυκατοικίες απλών καθημερινών ανθρώπων. Πλέον, σε αυτή την αρχική φάση, δεν υπάρχει απολύτως κανένας ανασταλτικός παράγοντας. Όλα είναι στόχος.
Όλα ισοπεδώνονται, διότι δεν τολμάει κανείς αυτή τη στιγμή να αρθρώσει οτιδήποτε εναντίον του Ισραήλ. Κι αν το κάνει, δεν θα φέρει το αποτέλεσμα που έφερνε κάποιες άλλες φορές. Εν ολίγοις, οι της Χαμάς, έχασαν το όποιο “ηθικό πλεονέκτημα” τους πίστωναν οι ουκ ολίγοι υποστηρικτές τους διεθνώς. Ένα δεδομένο που προβλημάτιζε σοβαρά τους Ισραηλινούς σχεδιαστές των επιχειρήσεων, ασκώντας πάνω τους σαφή αποτρεπτική επιρροή. Ασφαλώς, αυτή περίοδος θα είναι ΠΕΠΕΡΑΣΜΕΝΗ, προτού αρχίσει να συσσωρεύει κόστος για το εβραϊκό κράτος. Κι αυτό σπεύδουν να προλάβουν οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις, επιθυμώντας να καταγράψουν μετρήσιμα αποτελέσματα επί του πεδίου.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, είναι ενδεχόμενο να ανοίξει θέμα και για το κατά πόσον η απόφαση μονομερούς αποχώρησης των Ισραηλινών από τη Λωρίδα της Γάζας ήταν σοφή κίνηση, κρινόμενη εκ των υστέρων. Διότι αποδεικνύεται ότι μοναδικός τρόπος ελέγχου της συμπεριφοράς της Χαμάς, είναι η εξαφάνισή της. Πιθανώς και η φυσική, των ηγετικών της στελεχών. Για να εκλείψει δηλαδή η καταγεγραμμένη συστηματική προσπάθεια να τορπιλίσει οτιδήποτε στην κατεύθυνση κάποιας συμφωνίας, Να υπογραμμιστεί εδώ εμφατικά, ωστόσο, ότι αυτή η συμπεριφορά της Χαμάς ΔΕΝ ήταν στρατηγικά παράλογη.
Αυτή τη στιγμή, οι Ισραηλινοί περνούν το μήνυμα ότι θα κάνουν οτιδήποτε για να πλήξουν σκληρά τη Χαμάς. Προς το παρόν δεν φαίνεται να υπάρχει σαφής επιθυμία χερσαίας επίθεσης – εισβολής, αλλά μόνο απειλή. Αυτό ασφαλώς μπορεί να αλλάξει εντός ωρών. Διατάχθηκε ο πλήρης αποκλεισμός της Γάζας, Ούτε ρεύμα, ούτε νερό, ούτε καύσιμα, όπως χαρακτηριστικά είπε ο υπουργός Άμυνας. Παρόλο που εκατοντάδες Ισραηλινοί βρίσκονται στα χέρια της Χαμάς, δεν θέλει να δείξει αδυναμία και να εμπλακεί σε συζητήσεις, υποχωρώντας “στις επιθυμίες των τρομοκρατών“. Τουλάχιστον σε αυτή τη φάση.
Πρακτικά και επί της ουσίας όμως, με τις ενέργειες αυτές, εμμέσως ήδη διαπραγματεύεται. Στην ουσία διαμηνύει στους ενδιαφερόμενους μεσολαβητές, “πρώτα αφήστε ελεύθερους ΟΛΟΥΣ τους αμάχους για να συζητήσω οτιδήποτε”. Διαφορετικά, οι κτηνώδεις ενέργειες των Παλαιστινίων μαχητών απέναντι στους Ισραηλινούς αμάχους, δεν αφήνουν το παραμικρό περιθώριο για διπλωματικές διαδικασίες. “Δώστε μας κάτι ουσιαστικό, ώστε να νομιμοποιηθούμε στο εσωτερικό της κοινωνίας μας να επανεξετάσουμε τη στάση μας”… αυτό μοιάζει να είναι το μήνυμα. Εάν υποτεθεί ότι δεν έχουν αποφασίσει να τελριώσουν τη Χαμάς.
Πάντα η “τιμωρία” ήταν μέρος της στρατηγικής των Ισραηλινών, σε μια προσπάθεια να αποκαταστήσουν την “αποτροπή” (deterrence), η οποία προφανώς είχε καταρρεύσει από τη στιγμή που είχαν ξεσπάσει συγκρούσεις. Αυτό συμβαίνει και τώρα. Η αξιολόγηση των παλαιστινιακών ενεργειών επί του πεδίου, σε αυτή την επίθεση, επιβάλλει διαφορετική ποιοτικά και ποσοστικά απάντηση. Διαφορετικά, υπάρχει ο πραγματικός φόβος η ηγεσία της Χαμάς να λάβει το λάθος μήνυμα.
Το αν θα κινηθεί για τη φυσική εξόντωση της ηγεσίας της οργάνωσης ή την ανακατάληψη της Γάζας, είναι συνάρτηση του κατά πόσον αυτό είναι εφικτό επιχειρησιακά με λελογισμένο κόστος. Διότι κατά τα άλλα, υπό τη φόρτιση της στιγμής, μοιάζει να αποδείχθηκε ότι η μονομερής αποχώρηση ερμηνεύθηκε ως αδυναμία και απόλυτη προτεραιότητα ήταν ο εξοπλισμός και όχι η καλοπέραση του παλαιστινιακού πληθυσμού.
Ρόλο θα παίξει όμως και το αν ενδεχόμενη τέτοια απόφαση θα εκτιμηθεί ότι θα αναιρούσε στην πράξη τα επιτεύγματα της διπλωματίας (π.χ. συμφωνίες Αβραάμ). Διότι κι αυτός ήταν στρατηγικός στόχος για τους Ισραηλινούς, άρα έχουν κάθε κίνητρο να προστατεύσουν τα αποτελέσματα που έφεραν με πολύ κόπο. Προς το παρόν όμως, θα συνεχίσουμε να βλέπουμε μόνο ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΤΣΕΚΟΎΡΙ.
Δημοσίευση σχολίου