Η Ουκρανία θα είναι «προκαταρκτικά» αν μπει στο παιχνίδι το Ιράν – Πριν ακριβώς 50 χρόνια (σ.σ. 06 Οκτωβρίου 1973) ανήμερα της εορτής του Yom Kippur (Ημέρα της Εξιλέωσης), της ιερότερης ημέρας του χρόνου για τον Ιουδαϊσμό, το Ισραήλ ξυπνούσε –όπως το τρέχον διάστημα– υπό τον ήχο των σειρήνων και του πολεμικού συναγερμού. Αν και πολλά έχουν αλλάξει τα τελευταία 50 χρόνια, σχεδόν σε κάθε τομέα, είτε αφορούν στην τεχνολογία, είτε στις στρατιωτικές επιχειρήσεις, αρκετά είναι αυτά που έχουν παραμείνει ίδια. Όπως ο αιφνιδιασμός που υπέστη το Ισραήλ. Κατά τον 1ο Πόλεμο του Κόλπου, το τότε Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν, εξαπέλυσε σωρεία πυραυλικών επιθέσεων εναντίον του Ισραήλ, σε μια προσπάθεια να εξωθήσει το τελευταίο σε αντίποινα, τα οποία θα είχαν δραματικές επιπτώσεις στη συνοχή της τότε συμμαχίας.
Του Σώζοντα Α. ΛΕΒΕΝΤΟΠΟΥΛΟΥ, MSc, PhDc
Managing Director ZONOS SYSTEMS
Σήμερα, το Ισραήλ βρισκόταν σε προχωρημένες συνομιλίες –τουλάχιστον– με τη Σαουδική Αραβία, σε μια συνθήκη που θα άλλαζε για πάντα τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή και στον κόλπο του Περσικού. Η επίθεση της της Χαμάς (ακρώνυμο του πλήρους ονόματός της που σημαίνει Ισλαμικό Κίνημα Αντίστασης) ουσιαστικά δυναμιτίζει τη γενικότερη προσπάθεια. Κατά την επανάσταση του 1821 ο Κολοκοτρώνης είχε πει ότι η βαρβαρότητα των επιχειρήσεων θα δημιουργούσε τέτοιο χάσμα μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων, πάνω στο οποίο όμως θα χτίζονταν το νεότερο ελληνικό κράτος.
Φαίνεται ότι η Χαμάς προσπαθεί να εξωθήσει το Ισραήλ προς ακριβώς αυτή την κατεύθυνση, η οποία θα εξαλείψει κάθε προσπάθεια προσέγγισης με τους μουσουλμανικούς γείτονές του. Μια τέτοια κίνηση, προφανώς και δεν είναι υπέρ της Χαμάς, αλλά εξυπηρετεί απόλυτα τα συμφέροντα του Ιράν αλλά και της Ρωσίας.
Εδώ και μήνες παρακολουθούμε τις επιχειρήσεις στην Ουκρανία, οι οποίες πλέον είναι φανερό ότι έχουν εισέλθει σε μια τελματώδη κατάσταση. Η Ουκρανία δεν μπορεί να επιτύχει (τουλάχιστον μέχρι στιγμής) μια αποφασιστικής σημασίας νίκη, ενώ η Ρωσία φαίνεται «ευχαριστημένη» με ότι έχει κερδίσει μέχρι σήμερα, προσδοκώντας ίσως σε έναν επόμενο γύρο. Γενικά η Ουκρανία φαίνεται ότι βρίσκεται στην κατάσταση που είχαν να αντιμετωπίσουν οι Νότιοι (επίσημα γνωστοί ως οι Συνομόσπονδες Πολιτείες της Αμερικής) κατά τον Αμερικανικό Εμφύλιο όταν η Μεγάλη Βρετανία αποφάσιζε αν θα τους υποστηρίξει ή όχι. Είναι σαφές λοιπόν ότι μια γενικότερη ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή θα βρει την Ουκρανία σε εξαιρετικά δυσμενή θέση.
Το Ιράν είναι μια χώρα με μακρά και ταραχώδη ιστορία. Είναι επίσης μια χώρα φρούριο (όπως έμαθε γρήγορα το Ιράκ το 1980) καθώς μετά από μια σχετικά επίπεδη και στενή συνοριογραμμή, υψώνονται τεράστιοι ορεινοί όγκοι, εφιάλτης για κάθε επιτιθέμενο, αλλά και τροχοπέδη για κάθε μορφής επικοινωνία του Ιράν με τον έξω κόσμο. Επιπρόσθετα, «κρατάει τα κλειδιά» του στενού του Ορμούζ (Strait of Hormuz), μια θαλάσσιας διόδου στον Περσικό Κόλπο.
Η γεωστρατική σημασία των Στενών του Ορμούζ έχει καταδειχθεί πέραν από κάθε αμφιβολία. Σε έναν υδάτινο διάδρομο μήκους 170 χιλιομέτρων και 40 χλμ πλάτους (στο στενότερο σημείο του) διέρχεται το ένα τρίτο της παραγωγής φυσικού αερίου και το ένα τέταρτο της παραγωγής αργού πετρελαίου. Για να «κλείσει» το στενό, το μόνο που έχει να κάνει το Ιράν είναι να απειλήσει πως θα βυθίσει (ή και να υλοποιήσει την απειλή του) μερικά πετρελαιοφόρα.
Το ενδεχόμενο μιας γενικότερης ανάφλεξης (την οποία αρκετοί προεξοφλούν ότι θα μετουσιωθεί σε πράξη στα επόμενα χρόνια) στη Μέση Ανατολή θα αποτελέσει σοβαρότατο κίνδυνο για την ΕΕ γενικότερα και την Ελλάδα ειδικότερα. Στις σχέσεις μεταξύ κρατών, είναι φρόνιμο να μην υπάρχουν απολυταρχισμοί και οι μέχρι τώρα ενέργειες αρκετών παραγόντων δείχνουν ότι αυτή η βασική αρχή δεν έχει τηρηθεί.
Η γενικότερη «κόπωση» τόσο των ΗΠΑ όσο και της ΕΕ στην παροχή κάθε είδους υποστήριξης προς την Ουκρανία, όσο και οι γενικότερες εξελίξεις δημιουργούν ένα γενικότερο γεωπολιτικό περιβάλλον για «δυνατούς λύτες». Να ελπίζουμε μόνο να μην υλοποιηθεί η ρήση του G.R.R. Martin, «winter is coming», γιατί οι μήνες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία θα φαίνονται παιχνιδάκι.
Δημοσίευση σχολίου