Δρ. Δημήτρης Σταθακόπουλος*
Σε μερικούς γίνομαι δυσάρεστος, όταν ερμηνεύω (δεν σημαίνει πως συμπορεύομαι) με την ”οθωμανική σκέψη” του Τούρκου Προέδρου.
Με έχουν λοιδορήσει κιόλας, όταν πέρσι τον Ιούνιο είχα πει σε μεγάλο Τηλεοπτικό Σταθμό (υπάρχει το βίντεο) πως θα εκλεγεί με την πρώτη, πως θα αφήσει τους Ελληνες αξ/κους το 15Αύγουστο, ασκώντας το σουλτανικό af (άφεση/ χάρη ), - όπως και έγινε -, πως παρά τη υποτίμηση και την ανεργία δεν θα πτωχεύσει η γείτονα, πως θα παίξει σκληρό παιχνίδι με όλους, όπως μας έχει αναλύσει ο καθηγ. Frank Weber στο θεμελιώδες έργο του : ”Ο Επιτήδειος Ουδέτερος”, έκδοση του ΓΕΣ/ 1985.
Ομοίως σε πρόσφατες αναφορές μου στον Εκρέμ Ιμάμογλου (Ekrem İmamoğlu), τον είχα χαρακτηρίσει ως ”υπό αίρεση ” νέο Δήμαρχο Κωνσταντινούπολης, μιάς και αναμενόταν η απόφαση του Ανωτάτου Εκλογικού Συμβουλίου YSK (Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı https://www.turkiye.gov.tr/yuksek-secim-kurulu-baskanligi ) κατόπιν προσφυγής του ΑΚΡ, το οποίο προσκόμισε 3 βαλίτσες με συνοδευτικά αποδεικτικά. Είχα επίσης επισημάνει πως: ”στο μεσοδιάστημα τίποτα δεν εγγυάται πως ο Εκρέμ Ιμάμογλου θα περάσει ήρεμα, αφού ανά πάσα στιγμή κινδυνεύει να κατηγορηθεί με ποικίλες κατηγορίες «συνωμοτικού τύπου», από τον εκ Potomya/Ποταμιάς ή Güneysu της Ριζούντας του Πόντου, στον Άσκουρο ποταμό, καταγόμενο Τούρκο Πρόεδρο ”.
Έτσι και έγινε. Το βράδυ της 6ης Μαΐου 2019, το YSK, αποφάσισε να γίνουν επαναληπτικές εκλογές στην Πόλη (μάλλον 23 Ιουνίου, άν κατάλαβα καλά).
Επ′ ευκαιρία του θέματος αυτού, ας κάνουμε μία σύντομη ”σκιαγράφηση του Εκρέμ Ιμάμογλου, σε σχέση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (Recep Tayyip Erdoğan), του οποίου αντίστοιχη αναφορά είχα κάνει παλαιότερα ( και άκουσα τα εξ αμάξης, απ′ όσους έχουν γνώμη, αλλά όχι γνώση της Τουρκικής πραγματικότητας, παρεξηγώντας και υβρίζοντας τα όσα ανέφερα. Λειτουργώ ως καταγραφέας και εκτιμητής των καταστάσεων και όχι ως προπαγανδιστής. Αυτό προφανώς δεν γίνεται αντιληπτό από κάποιους).
Μια σύντομη σκιαγράφηση, του σχετικά νέου αυτού πολιτικού προσώπου, αρχής γενομένης από τ’ όνομά του, πιστεύω θα είχε ενδιαφέρον.Το Ekrem, έχει ρίζα αραβική: akram أكرم και σημαίνει γενναιόδωρος.
Το İmamoğlu ομοίως έχει ρίζα αραβική, από το imāmönc مام και σημαίνει αυτόν που ξεκινά να λέει την προσευχή, δηλ. τον επικεφαλής, τον İmam συνώνυμο του Müftü/Μουφτή, όπου με την κατάληξη – oğlu, σημαίνει το παιδί του Ιμάμη.
Άρα: Ekrem İmamoğlu = Γενναιόδωρος γιός του Ιμάμη ( του επικεφαλής της προσευχής ) και «ελληνοποιημένα» ο γιός του ιερέα/ παππά, δηλ. : Γενναιόδωρος Παπαδόπουλος, εκ Πλατανίου Τραπεζούντας του Πόντου, αφού γεννήθηκε στις 4 Ιουνίου 1970 (49 ετών) στην πόλη Akçaabat (αρχαία Ερμώνασσα, το βυζαντινό Πλατάνιον). Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο της Τραπεζούντας, ασχολούμενος και με την ομάδα Trabzonspor . Σπούδασε στην Πόλη διοίκηση επιχειρήσεων, με μεταπτυχιακό στη διαχείριση ανθρωπίνων πόρων και εργάστηκε στην οικογενειακή επιχείρηση στον τομέα των κατασκευών, ενώ το 1995 παντρεύτηκε την Dilek Kaya με την οποία έχουν τρία παιδιά.
Στο Δημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα CHP (Cumhuriyet Halk Partisi), εντάχθηκε το 2008 και διετέλεσε Δήμαρχος του Beylikdüzü (βυζαντινό θέρετρο έξω από την Πόλη, που ονομαζόταν μέχρι πρόσφατα Καβακλί, δηλ. μέρος με δέντρα Λεύκες, ενώ σήμερα Beylik-düzü, δηλ. πεδιάδα του Μπέη), παίρνοντας το χρίσμα του υποψήφιου δημάρχου της Πόλης, ως αντίπαλος του υποψήφιου του ΑΚΡ Binali Yıldırım, τον οποίο πρακτικά κέρδισε, ασχέτως τι τελικά θα δείξουν οι νέες επαναληπτικές εκλογές.
To Κεμαλικό CHP το οποίο τον υποστήριξε και ανήκει ο Ekrem İmamoğlu, βεβαίως είχε πάντα ένα κοσμικό πρόσημο, αλλά στηρίχθηκε σε καθαρά εθνικιστικές βάσεις που του είχαν δώσει τόσο ο ιδρυτής του, όσο και ο πατέρας του Τουρκικού Εθνικισμού Mehmed Ziya Gökalp από το Çermik του لايت ديار بكر, Vilâyet-i Diyarbakır / Ντιγιάρμπακιρ, μαζί με άλλους λόγιους, καθώς και η κίνηση των Νομικών του ’30 με το σύνθημα: Vatandaş Türkçe konuş / συμπατριώτη μίλα Τούρκικα (ειδάλλως θα εκδιωχθείς από τη χώρα), που είχε σαν συνέπεια την Τουρκοποίηση όλων των επιμέρους λαοτήτων της πάλαι ποτέ οθωμανικής αυτοκρατορίας, την αλλαγή των ονομάτων των οικισμών, των ζώων, την επιβολή μόνο της Τουρκικής γλώσσας και την κορύφωση του ρατσισμού με εκκαθαριστικές δράσεις και εξωτερίκευση επιθετικότητας. Η Ρωμιοσύνη γενικά και η Κύπρος ειδικά με την εισβολή, δεν έχουν «περάσει καλά» από τη διαχρονική διακυβέρνηση του Κεμαλικού κόμματος.
Το ΑΚΡ, (Adalet ve Kalkınma Partisi / Κόμμα δικαιοσύνης και ανάπτυξης), ιδρύθηκε μόλις στις 14.08.2001. Βασικός ιδρυτής του ( μεταξύ άλλων ) είναι ο Τούρκος Πρόεδρος που κέρδισε πέντε από τις έξι εκλογικές αναμετρήσεις από τότε μέχρι σήμερα. Αυτοπροσδιορίζεται ιδεολογικά ως muhafazakâr demokratlık /συντηρητικό δημοκρατικό κόμμα, αρνούμενο τον όρο «Ισλαμικό», που του έχουν δώσει αντιπολιτευόμενοι, καθώς και δυτικοί, κυρίως δημοσιογράφοι και πολιτικοί. Θεωρητικά προωθεί τη θρησκευτικότητα και την παράδοση, αλλά λέει πως δεν την έχει ως πολιτική υποχρεωτική ιδεολογική του βάση. Δείχνει (όχι πως είναι έτσι) ν’ ανέχεται τις ποικίλες καταγωγές των σημερινών Τούρκων πολιτών αφήνοντας πίσω το σύνθημα: Vatandaş Türkçe konuş, - μάλιστα πρόσφατα τους προέτρεψε να βρούν τις ρίζες τους - , παρότι κυνηγά απηνώς τους εσωτερικούς αντιπάλους του.
Επίσης, παρά την διεκδικητική και μόνιμα αναθεωρητική πολιτική έντασης, παραβιάσεων και διεκδικήσεων, η γείτονα ( βλ. σχετ. το βιβλίο του Frank Weber, the Evasive Neutral/ ο επιτήδειος ουδέτερος ), επί εποχής Ερντογάν και παρά την υπεροπτική στάση του, φαίνεται πως η Ρωμιοσύνη, μάλλον περνάει μια παράδοξα «ήρεμη φάση», εν μέσω ρητορικής έντασης και όχι πράξεων ( προς το παρόν ), αναπτύσσοντας έτσι η Ελλάδα, έστω και συγκυριακά στενές σχέσεις με ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, Ισραήλ, Αίγυπτο, χωρίς αυτό να σημαίνει πως η Τουρκία δεν παραμένει ισχυρός και υπολογίσιμος από τους άλλους παίκτης της περιοχής, το δε Πατριαρχείο ομοίως κινείται διακριτικά και μάλλον άνετα στο πνευματικό του έργο, παρά τις έωλες ρητορικές πως θα γίνει Τζαμί/Τέμενος η αγιά Σοφιά, ή πως θα ασκήσει κυριαρχικά δικαιώματα στο βυθό της Κυπριακής ΑΟΖ ( συν τω χρόνω θα γράψω κάτι γι′ αυτό )!
Εν κατακλείδι, ο νέος (υπό αίρεση) δήμαρχος Εκρέμ Ιμάμογλου, με τις 5 βασικές εξαγγελίες του: α) Προσβάσιμη πόλη, β) καταπολέμηση των δημοσίων δαπανών και θεραπεία της αστικής φτώχειας, γ) σχεδιασμός και επιστημονικές λύσεις των προβλημάτων, δ) ανταγωνιστική οικονομία και δημιουργική βιομηχανία, ε) υψηλή ποιότητα ζωής ( https://www.ekremimamoglu.com ), κατάφερε να κερδίσει τον Μπιναλί Γιλντιρίμ (Binali Yıldırım). Θα τα ξανακαταφέρει άραγε στις 23 Ιουνίου, ή θα είναι βαριά η ανάσα του Τούρκου Προέδρου επάνω του; Μήπως δημιουργηθούν αντιδράσεις με ανεξέλεγκτη πορεία; ( δύσκολο, αλλά ποτέ δεν ξέρεις).
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου, το βράδυ της εκλογής του, - που πλέον αμφισβητείται - απηύθυνε δημόσιο χαιρετισμό λέγοντας: «Σας χαιρετώ όλους, χαιρετώ τους κουρδικής καταγωγής Τούρκους, τους μουσουλμάνους, τους σουνίτες, τους Αλεβίτες, τους Χριστιανούς, τους Αρμένιους, τους Έλληνες, σας χαιρετώ. Ο λαός μού έκανε την τιμή να μου αναθέσει τα ηνία της πιο όμορφης πόλης στον κόσμο. Υπόσχομαι ότι θα ξοφλήσω το χρέος μου . Ποτέ δεν εγκαταλείψαμε το αίσθημα αλληλεγγύης και ενότητας που δημιούργησε η αγάπη των ανθρώπων που ζουν σ’ αυτή την πόλη. Οι πόρτες μου θα είναι ανοικτές εφεξής για όλους» .
Ο χαιρετισμός αυτός άραγε, φέρνει τον Εκρέμ Ιμάμογλου πιο κοντά στην ιδεολογική βάση του CHP της Τουρκικότητας, ή του ΑΚΡ της οθωμανικότητας;
Μήπως χαράσσει νέα δική του ιδεολογία με στοιχεία και από τους δύο αυτούς αξιακούς κώδικες; Θα του βγεί σε καλό αυτό, ή θα έχει εσωκομματικό πόλεμο από το CHP και θα τον «αποσύρουν» συν τω χρόνω; ή θα τον προωθήσουν ως αντίπαλο δέος του Τούρκου Προέδρου γα το 2023; ή θα τον προσεταιριστεί ο Τούρκος Πρόεδρος, είτε για να τον «ακυρώσει» (σύνηθες να το κάνει στους δικούς του), είτε για να τον «αποκτήσει ως ιδεολογικό σύντροφο» και τελικά να τον εντάξει στο δικό του ιδεολογικό άρμα;
Ερωτήματα που ο καιρός θα απαντήσει . Μην ξεχνάμε πως ο Τούρκος Πρόεδρος ξεκίνησε από δήμαρχος της Πόλης. Το πως θα τα καταφέρει ή όχι ο Εκρέμ Ιμάμογλου, εξαρτάται από το σθένος του, τις συγκυρίες και το νυν ρυθμιστή Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
*Ο Ahmet Davutoğlu και η όψιμη κριτική του , καθώς και το πόσο είναι γνήσια, ή παρελκυστική είναι κάτι που θα αναφανεί σύντομα.
*Δρ. Παντείου Πανεπιστημίου - Οθωμανολόγος
Δημοσίευση σχολίου