δ) Συσχετισμός με το Σπήλαιο του Μικρού Λαβύρινθου http://www.gottesformel.ch/Labyrinth/
Στην βόρεια πλευρά του ίδιου λόφου υπάρχει ένα παρόμοιο σπήλαιο (δες στο Google Earth-επάνω φωτογραφία), που είναι πολύ μικρότερο και λέγεται «Λαβυρινθάκι» ή «Μικρή Λαβύρινθος». Υπάρχουν κάποιες εκδόσεις, χάρτες και ιστοσελίδες που συσχετίζουν το μικρό με το μεγάλο σπήλαιο του λαβυρίνθου. Φωτογραφίες και περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Σπήλαιο του Μικρού Λαβύρινθου δίνονται στο κεφάλαιο επτά "Παρόμοια Σπήλαια".
ε) Επικινδυνότητα
Στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μερικά όπλα και πυρομαχικά παρέμειναν στον Λαβύρινθο. Κάποιες φορές οι άνθρωποι προσπάθησαν να τα μετακινήσουν έξω από το σπήλαιο ή να ανοίξουν τα πυρομαχικά μέσα στο σπήλαιο για να πάρουν το δυναμίτη από μέσα τους (τα λεγόμενα «μακαρόνια» βλέπε φωτογραφία στα δεξιά). Το 1961 έγινε ένα ατύχημα με μερικούς νέκρούς ανθρώπους. Οι ελληνικές αρχές λένε ότι η έκρηξη προκλήθηκε από μερικούς κατοίκους που ήθελαν να προμηθευτούν πυρομαχικά από το σπήλαιο...... Οι κάτοικοι του Καστελίου υποστηρίζουν ότι τέσσερα παιδιά και ένας ενήλικας πέθαναν στο σπήλαιο και ότι δυο από αυτούς δεν βρέθηκαν ποτέ. Μετά από αυτό το ατύχημα, η περιοχή σφραγίστηκε, κατά κάποιο τρόπο με τον οποίο ήταν δύσκολο αλλά όχι αδύνατο να εισχωρήσει κάποιος στην περιοχή. Έβαλαν μερικές προειδοποιητικές πινακίδες να μην πλησιάζουν την περιοχή. Αλλά δεν το κατέστησαν απαγορευτικό. Μέσα στο σπήλαιο βλέπεις σωρούς από πέτρες που δημιουργήθηκαν από καταρρεύσεις ή από εκρήξεις. Κανείς δεν ξέρει αν ακόμη υπάρχουν παρατημένα πυρομαχικά κάτω από αυτούς τους σωρούς. Τα πυρομαχικά που έχουν μείνει μέχρι σήμερα καταστρέφονται με διαφορετικούς τρόπους και διαφορετικές ταχύτητες (δεν υπάρχουν πλέον όπλα εκεί σήμερα). Οι χημικές αντιδράσεις σε αυτή την αποσύνθεση είναι επικίνδυνες και δύσκολες να διευκρινιστούν. Η μαλακή πέτρα που φαίνεται σε παράλληλα στρώματα συχνά δημιουργεί επίπεδες οροφές και πατώματα. Σε μερικά σημεία, κομμάτια από την οροφή έχουν πέσει. Δεν είναι δυνατό να βρεις τον λόγο των κατολισθήσεων, ίσως η οροφή ήταν πολύ βαριά ή πολύ αδύνατη, ίσως έγινε κάποιος σεισμός, σαν αυτούς που συμβαίνουν πολύ συχνά σε όλη την Ελλάδα! Αλλά σίγουρα είναι ένας γεωλογικός κίνδυνος, ο οποίος πάντα υπήρχε. Ακόμη και επισκέπτες προηγούμενων αιώνων έγραφαν για πλάκες που κρέμονταν από την οροφή (δες την επόμενη εικόνα). Η έκρηξη στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μπορεί να δημιούργησε μια μετατόπιση ολόκληρου του λόφου που περιέχει το σπήλαιο και έτσι ο κίνδυνος των καταρρεύσεων έγινε μεγαλύτερος από ποτέ.
Οι επόμενες φωτογραφίες, από το 2007, δείχνουν πλάκες πεσμένες από την οροφή, οι οποίες ήδη υπήρχαν όταν επισκέφτηκα τα δωμάτια για πρώτη φορά (1998)......
Σίγουρα πρέπει να πούμε:
Η ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝH !
στ) Χαρακτηριστικά
Το σπήλαιο του Λαβυρίνθου έχει κάποια τυπικά χαρακτηριστικά. Μερικά από αυτά μπορούμε να τα βρούμε και σε άλλα σπήλαια που είναι όμοια με το δικό μας. Μια μικρή περιγραφή για αυτά τα σπήλαια θα βρείτε στο κεφάλαιο επτά. Αλλά ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό (9) βρίσκεται μόνο στο δικό μας σπήλαιο, αυτός είναι ένας λόγος που ο Λαβύρινθος είναι κάτι ιδιαίτερο ……..
1) Tο επίπεδο
Οι περισσότεροι διάδρομοι και αίθουσες βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο. Το πέρασμα μεταξύ των δυο εισόδων έχει αρκετά πάνω και κάτω. Κάποιοι Έλληνες λένε ότι ο Λαβύρινθος είχε δυο ή τρία επίπεδα και ότι έπρεπε να υπάρχουν περισσότερες είσοδοι, κοντά στον Αμπελούζο ή κάπου αλλού. Μέχρι σήμερα δεν συνάντησα κάποιον, που είδε με τα μάτια του ένα δεύτερο ή τρίτο επίπεδο. Κανένα από τα ιστορικά βιβλία, τα οποία λένε για επισκέψεις που γίνονταν στον Λαβύρινθο δεν αναφέρει κάποιο άλλο επίπεδο. Έτσι η ιστορία του δεύτερου και του τρίτου επιπέδου μοιάζει με μύθο. Αυτό δεν μπορώ να το επιβεβαιώσω μέχρι σήμερα, παρόλο που προσπάθησα αρκετές φορές να βρω άλλα επίπεδα (αλλά: το ότι δεν βρέθηκαν άλλα επίπεδα δεν αποδεικνύει ότι δεν υπήρξαν!). Το σπήλαιο του Λαβύρινθου βρίσκεται σχεδόν πάνω στην κορυφή ενός λόφου. Έτσι αν υπήρχαν διάδρομοι που οδηγούσαν μακριά, για παράδειγμα στον Αμπελούζο, θα έπρεπε να κατηφορίζουν μέσα στον λόφο 100 μέτρα ή παραπάνω. Αλλά αυτό δεν είναι γεωλογικά συνηθισμένο για την περιοχή. Έτσι αν υπάρχει μια είσοδος κοντά στον Αμπελούζο, θα πρέπει να υποθέσουμε, ότι είναι μάλλον ένα παρόμοιο σπήλαιο, υπάρχουν πολλά παρόμοια σπήλαια στην περιοχή, αλλά χωρίς να έχουν κάποια σχέση με τον Λαβύρινθο.
2) Tο ύψος
Στους περισσότερους διαδρόμους και αίθουσες, μπορεί κάποιος να περπατήσει ή να σταθεί όρθιος (όπως μπορείτε να δείτε σε αρκετές φωτογραφίες ).
3) Η ξηρότητα
Οι περισσότεροι διάδρομοι και αίθουσες είναι στεγνοί. Υπάρχει ένα μικρό κοίλωμα στον τοίχο με σταλαγμίτες και ένας τοίχος με ίχνη σταγονοροής από την οροφή. Μερικά σημεία έχουν γλιστερό πάτωμα, αλλά καμία ένδειξη νερού. Κάποιο ταξιδιώτες προηγούμενων αιώνων και αυτόπτες μάρτυρες αναφέρουν ότι υπήρξε για μια πηγή, τρεχούμενο νερό, ακόμη και καλάμια (!). Με πρώτη ματιά αυτό φαίνεται απίθανο, επειδή φυτά σαν τα καλάμια χρειάζονται φως για την ύπαρξή τους. Δυστυχώς αυτό το τμήμα του σπηλαίου δεν είναι προσβάσιμο πλέον λόγω καταρρεύσεων. Προσπαθώ να βρω νέα πρόσβαση για αυτό το χαμένο κομμάτι του Λαβυρίνθου αλλά δεν υπήρξε κάποια επιτυχία μέχρι σήμερα. Τα τελευταία νέα είναι ότι αυτό το χαμένο κομμάτι του «Λαβυρίνθου» ήταν ακόμη προσβάσιμο στα τέλη του εβδομήντα ή στις αρχές του ογδόντα. Το Μάρτιο του 2008 συναντήσαμε κατά τύχη ένα μάρτυρα, που είχε δει αυτά τα δωμάτια στις αρχές του ογδόντα. Άρα οι κατολισθήσεις πρέπει να έγιναν πριν την επίσκεψη του Ρωμανά και της ομάδας του, το 1982, επειδή αυτά τα δωμάτια δεν ήταν πλέον προσβάσιμα. Ο μάρτυρας είχε δει το νερό και τα καλάμια και μπορεί να δώσει απάντηση στον γρίφο: είπε ότι αυτό το δωμάτιο είχε μια τρύπα στην οροφή, που μπορούσες να δεις τον ουρανό.... Πρέπει να υποθέσουμε ότι κάποιες ακτίνες φωτός μπορούσαν να μπουν από την τρύπα και έτσι να μεγάλωναν τα καλάμια. Σήμερα εάν ανακαλύψουμε και μπορούμε να μπούμε σε αυτό το άνοιγμα ίσως υπάρχει πιθανότητα να εξερευνήσουμε το χαμένο κομμάτι του «Λαβυρίνθου» απ έξω. (Θα ψάξουμε για αυτή την τρύπα το φθινόπωρο του 2008....).
4) Λειασμένα στρώματα βράχου
Υπάρχουν λειασμένα στρώματα βράχου από την φύση. Αυτός είναι ο λόγος που υπάρχουν πολλές λείες οροφές και δάπεδα στην φύση. Ακόμη, υπάρχουν και τετράπλευρες κολώνες, από την φύση.
5) Τεχνητές εγκαταστάσεις
Σήμερα κάποιοι διάδρομοι φαίνονται να είναι φυσικοί αλλά το μεγαλύτερο μέρος του συστήματος του σπηλαίου είναι τεχνητό (δες ακόμη τα ακόλουθα σημεία). Ίσως αρχικά, το σπήλαιο να ήταν φυσικό. Αλλά διαμορφώθηκε και επεκτάθηκε από ανθρώπους – ίσως παλαιότερα από 2000 χρόνια πριν- αλλά για κάποιο λόγο αυτό είναι αμφιλεγόμενο (δες το μέρος 2).
6) Μαλακός βράχος
Τα περισσότερα στρώματα βράχου είναι από ασβεστόλιθο ή από μερικώς θρυμματισμένο ψαμμίτη. Μερικά από αυτά είναι πολύ μαλακά και έτσι επεξεργάζονται εύκολα. Υπάρχει μια αίθουσα που λέγεται «Αίθουσα Τράπεζας» στην οποία, εδώ και αιώνες, οι επισκέπτες χρησιμοποιώντας αυτή την μαλακότητα χάραζαν επιγραφές στους τοίχους της. Η πιο αρχαία επιγραφή χρονολογείται από το 1444. Το Πάσχα του 2007 ανακάλυψα μια επιγραφή πιθανότατα από το 1413 ή το 1419 (δες μέρος 2, κεφ. 4).
7) Κατεργασία του βράχου
Η μαλακότητα του βράχου και η ευκολία να τον επεξεργαστεί κανείς, χρησιμοποιήθηκε σε όλο το σύστημα του σπηλαίου. Όλες οι κολώνες είναι δουλεμένες και έτσι δεν μπορείς να καταλάβεις πλέον εάν ήταν φυσικές στην αρχή ή εάν είναι εντελώς τεχνητές. Οι περισσότεροι από τους κατακόρυφους τοίχους και τα κοιλώματα με κάθετους τοίχους, δείχνουν σημάδια εργασίας (δες την επόμενη φωτογραφία).
8)Λατομείο
Τέτοια κοιλώματα και αίθουσες πιθανότατα δημιουργήθηκαν επειδή το σπήλαιο του λαβυρίνθου χρησιμοποιήθηκε σαν λατομείο. Έχουν γίνει αμφιλεγόμενες συζητήσεις για το αν ο λαβύρινθος ήταν λατομείο ή όχι. Αλλά υπάρχουν ακόμη και σήμερα μερικές καλοδουλεμένες αλλά μισοτελειωμένες κολόνες αφημένες στο σπήλαιο, που αποδεικνύουν ότι ο λαβύρινθος χρησιμοποιήθηκε τουλάχιστον τμηματικά σαν λατομείο. Θα βρείτε την σχετική συζήτηση για αυτό το θέμα στο κεφάλαιο δέκα. Στην πρώτη φωτογραφία κάτω, δείτε δυο σχεδόν διαμορφωμένες κολόνες, οι οποίες είναι ακόμη ενωμένες με το έδαφος και τον πίσω τοίχο. Σε αυτή την φωτογραφία μπορείτε να διακρίνετε πολύ καθαρά τα ίχνη της εργασίας στους τοίχους, όπως μπορείτε να τα δείτε σε πολλά σημεία στον λαβύρινθο: παράλληλες, διαγώνιες αυλακιές. Στην δεύτερη φωτογραφία μπορείτε να δείτε τα ίχνη, που πιθανότατα έγιναν από οχήματα μεταφοράς. Τέτοια ίχνη τα βρίσκουμε σε αρκετά σημεία του σπηλαίου. Το βαθούλωμα στην προεξοχή του χείλους του βράχου, που βλέπετε στην τρίτη φωτογραφία, συναντάτε συχνά στους διαδρόμους. Φαίνεται να είναι τα αποτελέσματα από τα σκοινιά που κρέμονταν από τους τοίχους για να τραβούν τα μεταφορικά οχήματα:
9) Τοιχώματα και αίθουσες τελείως γεμισμένες με πέτρες
Τα τοιχώματα του σπηλαίου του λαβυρίνθου είναι τόσο εντυπωσιακά όσο και μυστηριώδη. Υπάρχουν αρκετά μεγάλες και πολύ μεγάλες αίθουσες, που έχουν οροφές φτιαγμένες από επίπεδα στρώματα βράχου και κατακόρυφα τοιχώματα, οι οποίες είναι τελείως ή μισογεμάτες από πέτρες. Μερικές από αυτές έχουν περάσματα ανάμεσα στους σωρούς από τις πέτρες. Αυτά τα περάσματα συχνά συγκρατιούνται από τεχνητούς πέτρινους τοίχους (ξερολιθιές) στις δυο πλευρές τους, (δες επίσης, την δεύτερη φωτογραφία στην αρχή της ιστοσελίδας), τα οποία μικραίνουν από μεγάλες αίθουσες σε μικρούς διαδρόμους. Οι τοίχοι είναι συχνά τόσο ψηλοί όσο και οι ίδια η αίθουσα, κατά κάποιον τρόπο, και υπάρχει μόνο ένα μικρό άνοιγμα μεταξύ του τοίχου και της οροφής. Είναι σχεδόν αδύνατο να εισχωρήσεις σε αυτό το άνοιγμα, αλλά μπορείς να δεις πίσω από τους τοίχους του. Μερικές φορές μπορείς να καταλάβεις το τεράστια μεγάλο μέγεθος κάποιων τέτοιων αιθουσών, όταν βλέπεις τον επόμενο τοίχο δέκα ή είκοσι ή παραπάνω μέτρα μακριά στο σκοτάδι. Μέχρι σήμερα δεν έχω βρει τέτοιους τοίχους και τέτοιες αίθουσες γεμάτες με πέτρες σε κανένα σπήλαιο εκτός από τον λαβύρινθο. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα φαινόμενα και ερωτήματα που πρέπει να συζητηθούν, ακόμη και εάν φαίνεται να υπάρχει μια εύκολη εξήγηση για αυτό (δες μέρος 2, κεφ. 10).
Στην βόρεια πλευρά του ίδιου λόφου υπάρχει ένα παρόμοιο σπήλαιο (δες στο Google Earth-επάνω φωτογραφία), που είναι πολύ μικρότερο και λέγεται «Λαβυρινθάκι» ή «Μικρή Λαβύρινθος». Υπάρχουν κάποιες εκδόσεις, χάρτες και ιστοσελίδες που συσχετίζουν το μικρό με το μεγάλο σπήλαιο του λαβυρίνθου. Φωτογραφίες και περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Σπήλαιο του Μικρού Λαβύρινθου δίνονται στο κεφάλαιο επτά "Παρόμοια Σπήλαια".
ε) Επικινδυνότητα
Στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μερικά όπλα και πυρομαχικά παρέμειναν στον Λαβύρινθο. Κάποιες φορές οι άνθρωποι προσπάθησαν να τα μετακινήσουν έξω από το σπήλαιο ή να ανοίξουν τα πυρομαχικά μέσα στο σπήλαιο για να πάρουν το δυναμίτη από μέσα τους (τα λεγόμενα «μακαρόνια» βλέπε φωτογραφία στα δεξιά). Το 1961 έγινε ένα ατύχημα με μερικούς νέκρούς ανθρώπους. Οι ελληνικές αρχές λένε ότι η έκρηξη προκλήθηκε από μερικούς κατοίκους που ήθελαν να προμηθευτούν πυρομαχικά από το σπήλαιο...... Οι κάτοικοι του Καστελίου υποστηρίζουν ότι τέσσερα παιδιά και ένας ενήλικας πέθαναν στο σπήλαιο και ότι δυο από αυτούς δεν βρέθηκαν ποτέ. Μετά από αυτό το ατύχημα, η περιοχή σφραγίστηκε, κατά κάποιο τρόπο με τον οποίο ήταν δύσκολο αλλά όχι αδύνατο να εισχωρήσει κάποιος στην περιοχή. Έβαλαν μερικές προειδοποιητικές πινακίδες να μην πλησιάζουν την περιοχή. Αλλά δεν το κατέστησαν απαγορευτικό. Μέσα στο σπήλαιο βλέπεις σωρούς από πέτρες που δημιουργήθηκαν από καταρρεύσεις ή από εκρήξεις. Κανείς δεν ξέρει αν ακόμη υπάρχουν παρατημένα πυρομαχικά κάτω από αυτούς τους σωρούς. Τα πυρομαχικά που έχουν μείνει μέχρι σήμερα καταστρέφονται με διαφορετικούς τρόπους και διαφορετικές ταχύτητες (δεν υπάρχουν πλέον όπλα εκεί σήμερα). Οι χημικές αντιδράσεις σε αυτή την αποσύνθεση είναι επικίνδυνες και δύσκολες να διευκρινιστούν. Η μαλακή πέτρα που φαίνεται σε παράλληλα στρώματα συχνά δημιουργεί επίπεδες οροφές και πατώματα. Σε μερικά σημεία, κομμάτια από την οροφή έχουν πέσει. Δεν είναι δυνατό να βρεις τον λόγο των κατολισθήσεων, ίσως η οροφή ήταν πολύ βαριά ή πολύ αδύνατη, ίσως έγινε κάποιος σεισμός, σαν αυτούς που συμβαίνουν πολύ συχνά σε όλη την Ελλάδα! Αλλά σίγουρα είναι ένας γεωλογικός κίνδυνος, ο οποίος πάντα υπήρχε. Ακόμη και επισκέπτες προηγούμενων αιώνων έγραφαν για πλάκες που κρέμονταν από την οροφή (δες την επόμενη εικόνα). Η έκρηξη στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μπορεί να δημιούργησε μια μετατόπιση ολόκληρου του λόφου που περιέχει το σπήλαιο και έτσι ο κίνδυνος των καταρρεύσεων έγινε μεγαλύτερος από ποτέ.
Οι επόμενες φωτογραφίες, από το 2007, δείχνουν πλάκες πεσμένες από την οροφή, οι οποίες ήδη υπήρχαν όταν επισκέφτηκα τα δωμάτια για πρώτη φορά (1998)......
Σίγουρα πρέπει να πούμε:
Η ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝH !
στ) Χαρακτηριστικά
Το σπήλαιο του Λαβυρίνθου έχει κάποια τυπικά χαρακτηριστικά. Μερικά από αυτά μπορούμε να τα βρούμε και σε άλλα σπήλαια που είναι όμοια με το δικό μας. Μια μικρή περιγραφή για αυτά τα σπήλαια θα βρείτε στο κεφάλαιο επτά. Αλλά ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό (9) βρίσκεται μόνο στο δικό μας σπήλαιο, αυτός είναι ένας λόγος που ο Λαβύρινθος είναι κάτι ιδιαίτερο ……..
1) Tο επίπεδο
Οι περισσότεροι διάδρομοι και αίθουσες βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο. Το πέρασμα μεταξύ των δυο εισόδων έχει αρκετά πάνω και κάτω. Κάποιοι Έλληνες λένε ότι ο Λαβύρινθος είχε δυο ή τρία επίπεδα και ότι έπρεπε να υπάρχουν περισσότερες είσοδοι, κοντά στον Αμπελούζο ή κάπου αλλού. Μέχρι σήμερα δεν συνάντησα κάποιον, που είδε με τα μάτια του ένα δεύτερο ή τρίτο επίπεδο. Κανένα από τα ιστορικά βιβλία, τα οποία λένε για επισκέψεις που γίνονταν στον Λαβύρινθο δεν αναφέρει κάποιο άλλο επίπεδο. Έτσι η ιστορία του δεύτερου και του τρίτου επιπέδου μοιάζει με μύθο. Αυτό δεν μπορώ να το επιβεβαιώσω μέχρι σήμερα, παρόλο που προσπάθησα αρκετές φορές να βρω άλλα επίπεδα (αλλά: το ότι δεν βρέθηκαν άλλα επίπεδα δεν αποδεικνύει ότι δεν υπήρξαν!). Το σπήλαιο του Λαβύρινθου βρίσκεται σχεδόν πάνω στην κορυφή ενός λόφου. Έτσι αν υπήρχαν διάδρομοι που οδηγούσαν μακριά, για παράδειγμα στον Αμπελούζο, θα έπρεπε να κατηφορίζουν μέσα στον λόφο 100 μέτρα ή παραπάνω. Αλλά αυτό δεν είναι γεωλογικά συνηθισμένο για την περιοχή. Έτσι αν υπάρχει μια είσοδος κοντά στον Αμπελούζο, θα πρέπει να υποθέσουμε, ότι είναι μάλλον ένα παρόμοιο σπήλαιο, υπάρχουν πολλά παρόμοια σπήλαια στην περιοχή, αλλά χωρίς να έχουν κάποια σχέση με τον Λαβύρινθο.
2) Tο ύψος
Στους περισσότερους διαδρόμους και αίθουσες, μπορεί κάποιος να περπατήσει ή να σταθεί όρθιος (όπως μπορείτε να δείτε σε αρκετές φωτογραφίες ).
3) Η ξηρότητα
Οι περισσότεροι διάδρομοι και αίθουσες είναι στεγνοί. Υπάρχει ένα μικρό κοίλωμα στον τοίχο με σταλαγμίτες και ένας τοίχος με ίχνη σταγονοροής από την οροφή. Μερικά σημεία έχουν γλιστερό πάτωμα, αλλά καμία ένδειξη νερού. Κάποιο ταξιδιώτες προηγούμενων αιώνων και αυτόπτες μάρτυρες αναφέρουν ότι υπήρξε για μια πηγή, τρεχούμενο νερό, ακόμη και καλάμια (!). Με πρώτη ματιά αυτό φαίνεται απίθανο, επειδή φυτά σαν τα καλάμια χρειάζονται φως για την ύπαρξή τους. Δυστυχώς αυτό το τμήμα του σπηλαίου δεν είναι προσβάσιμο πλέον λόγω καταρρεύσεων. Προσπαθώ να βρω νέα πρόσβαση για αυτό το χαμένο κομμάτι του Λαβυρίνθου αλλά δεν υπήρξε κάποια επιτυχία μέχρι σήμερα. Τα τελευταία νέα είναι ότι αυτό το χαμένο κομμάτι του «Λαβυρίνθου» ήταν ακόμη προσβάσιμο στα τέλη του εβδομήντα ή στις αρχές του ογδόντα. Το Μάρτιο του 2008 συναντήσαμε κατά τύχη ένα μάρτυρα, που είχε δει αυτά τα δωμάτια στις αρχές του ογδόντα. Άρα οι κατολισθήσεις πρέπει να έγιναν πριν την επίσκεψη του Ρωμανά και της ομάδας του, το 1982, επειδή αυτά τα δωμάτια δεν ήταν πλέον προσβάσιμα. Ο μάρτυρας είχε δει το νερό και τα καλάμια και μπορεί να δώσει απάντηση στον γρίφο: είπε ότι αυτό το δωμάτιο είχε μια τρύπα στην οροφή, που μπορούσες να δεις τον ουρανό.... Πρέπει να υποθέσουμε ότι κάποιες ακτίνες φωτός μπορούσαν να μπουν από την τρύπα και έτσι να μεγάλωναν τα καλάμια. Σήμερα εάν ανακαλύψουμε και μπορούμε να μπούμε σε αυτό το άνοιγμα ίσως υπάρχει πιθανότητα να εξερευνήσουμε το χαμένο κομμάτι του «Λαβυρίνθου» απ έξω. (Θα ψάξουμε για αυτή την τρύπα το φθινόπωρο του 2008....).
4) Λειασμένα στρώματα βράχου
Υπάρχουν λειασμένα στρώματα βράχου από την φύση. Αυτός είναι ο λόγος που υπάρχουν πολλές λείες οροφές και δάπεδα στην φύση. Ακόμη, υπάρχουν και τετράπλευρες κολώνες, από την φύση.
5) Τεχνητές εγκαταστάσεις
Σήμερα κάποιοι διάδρομοι φαίνονται να είναι φυσικοί αλλά το μεγαλύτερο μέρος του συστήματος του σπηλαίου είναι τεχνητό (δες ακόμη τα ακόλουθα σημεία). Ίσως αρχικά, το σπήλαιο να ήταν φυσικό. Αλλά διαμορφώθηκε και επεκτάθηκε από ανθρώπους – ίσως παλαιότερα από 2000 χρόνια πριν- αλλά για κάποιο λόγο αυτό είναι αμφιλεγόμενο (δες το μέρος 2).
6) Μαλακός βράχος
Τα περισσότερα στρώματα βράχου είναι από ασβεστόλιθο ή από μερικώς θρυμματισμένο ψαμμίτη. Μερικά από αυτά είναι πολύ μαλακά και έτσι επεξεργάζονται εύκολα. Υπάρχει μια αίθουσα που λέγεται «Αίθουσα Τράπεζας» στην οποία, εδώ και αιώνες, οι επισκέπτες χρησιμοποιώντας αυτή την μαλακότητα χάραζαν επιγραφές στους τοίχους της. Η πιο αρχαία επιγραφή χρονολογείται από το 1444. Το Πάσχα του 2007 ανακάλυψα μια επιγραφή πιθανότατα από το 1413 ή το 1419 (δες μέρος 2, κεφ. 4).
7) Κατεργασία του βράχου
Η μαλακότητα του βράχου και η ευκολία να τον επεξεργαστεί κανείς, χρησιμοποιήθηκε σε όλο το σύστημα του σπηλαίου. Όλες οι κολώνες είναι δουλεμένες και έτσι δεν μπορείς να καταλάβεις πλέον εάν ήταν φυσικές στην αρχή ή εάν είναι εντελώς τεχνητές. Οι περισσότεροι από τους κατακόρυφους τοίχους και τα κοιλώματα με κάθετους τοίχους, δείχνουν σημάδια εργασίας (δες την επόμενη φωτογραφία).
8)Λατομείο
Τέτοια κοιλώματα και αίθουσες πιθανότατα δημιουργήθηκαν επειδή το σπήλαιο του λαβυρίνθου χρησιμοποιήθηκε σαν λατομείο. Έχουν γίνει αμφιλεγόμενες συζητήσεις για το αν ο λαβύρινθος ήταν λατομείο ή όχι. Αλλά υπάρχουν ακόμη και σήμερα μερικές καλοδουλεμένες αλλά μισοτελειωμένες κολόνες αφημένες στο σπήλαιο, που αποδεικνύουν ότι ο λαβύρινθος χρησιμοποιήθηκε τουλάχιστον τμηματικά σαν λατομείο. Θα βρείτε την σχετική συζήτηση για αυτό το θέμα στο κεφάλαιο δέκα. Στην πρώτη φωτογραφία κάτω, δείτε δυο σχεδόν διαμορφωμένες κολόνες, οι οποίες είναι ακόμη ενωμένες με το έδαφος και τον πίσω τοίχο. Σε αυτή την φωτογραφία μπορείτε να διακρίνετε πολύ καθαρά τα ίχνη της εργασίας στους τοίχους, όπως μπορείτε να τα δείτε σε πολλά σημεία στον λαβύρινθο: παράλληλες, διαγώνιες αυλακιές. Στην δεύτερη φωτογραφία μπορείτε να δείτε τα ίχνη, που πιθανότατα έγιναν από οχήματα μεταφοράς. Τέτοια ίχνη τα βρίσκουμε σε αρκετά σημεία του σπηλαίου. Το βαθούλωμα στην προεξοχή του χείλους του βράχου, που βλέπετε στην τρίτη φωτογραφία, συναντάτε συχνά στους διαδρόμους. Φαίνεται να είναι τα αποτελέσματα από τα σκοινιά που κρέμονταν από τους τοίχους για να τραβούν τα μεταφορικά οχήματα:
9) Τοιχώματα και αίθουσες τελείως γεμισμένες με πέτρες
Τα τοιχώματα του σπηλαίου του λαβυρίνθου είναι τόσο εντυπωσιακά όσο και μυστηριώδη. Υπάρχουν αρκετά μεγάλες και πολύ μεγάλες αίθουσες, που έχουν οροφές φτιαγμένες από επίπεδα στρώματα βράχου και κατακόρυφα τοιχώματα, οι οποίες είναι τελείως ή μισογεμάτες από πέτρες. Μερικές από αυτές έχουν περάσματα ανάμεσα στους σωρούς από τις πέτρες. Αυτά τα περάσματα συχνά συγκρατιούνται από τεχνητούς πέτρινους τοίχους (ξερολιθιές) στις δυο πλευρές τους, (δες επίσης, την δεύτερη φωτογραφία στην αρχή της ιστοσελίδας), τα οποία μικραίνουν από μεγάλες αίθουσες σε μικρούς διαδρόμους. Οι τοίχοι είναι συχνά τόσο ψηλοί όσο και οι ίδια η αίθουσα, κατά κάποιον τρόπο, και υπάρχει μόνο ένα μικρό άνοιγμα μεταξύ του τοίχου και της οροφής. Είναι σχεδόν αδύνατο να εισχωρήσεις σε αυτό το άνοιγμα, αλλά μπορείς να δεις πίσω από τους τοίχους του. Μερικές φορές μπορείς να καταλάβεις το τεράστια μεγάλο μέγεθος κάποιων τέτοιων αιθουσών, όταν βλέπεις τον επόμενο τοίχο δέκα ή είκοσι ή παραπάνω μέτρα μακριά στο σκοτάδι. Μέχρι σήμερα δεν έχω βρει τέτοιους τοίχους και τέτοιες αίθουσες γεμάτες με πέτρες σε κανένα σπήλαιο εκτός από τον λαβύρινθο. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα φαινόμενα και ερωτήματα που πρέπει να συζητηθούν, ακόμη και εάν φαίνεται να υπάρχει μια εύκολη εξήγηση για αυτό (δες μέρος 2, κεφ. 10).
Δημοσίευση σχολίου