Από την συντακτική ομάδα του South Front: J.Hawk, Daniel Deiss, Edwin Watson;
Μέχρι κυριολεκτικά πριν από μερικά χρόνια, χάρη στην αξιοζήλευτη θέσης της στην Μικρά Ασία , η Τουρκία η οποία βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με την ΕΣΣΔ (κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου), το Ιράν (μετά την Ισλαμική Επανάσταση), το Ιράκ και φυσικά τη Συρία , απολάμβανε εξαιρετικά σχόλια στον Τύπο ως "Ο Αριθμός Νο 2 του ΝΑΤΟ" και γενικά θεωρείτο το παλικάρι της συμμαχίας και ένας αξιόπιστος εταίρος .
Η Ελλάδα, αντιθέτως, αν και είναι μέλος της ίδιας συμμαχίας του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και μια χώρα των οποίων οι πολιτικοί θεσμοί ήταν περισσότερο παρόμοιοι με τους θεσμούς των ευρωπαϊκών μελών του ΝΑΤΟ, ήταν μια παραμελημένη περιοχή.
Ενώ η Ελλάδα διαθέτει επί του παρόντος μόνο μία αμερικανική στρατιωτική βάση, δηλαδή τη ναυτική βάση της Σούδας στο νησί της Κρήτης, η Τουρκία καυχιέται για τις αεροπορικές βάσεις της Σμύρνης και του Ιντσιρλίκ, η δεύτερη εκ των οποίων διαθέτει εγκαταστάσεις αποθήκευσης πυρηνικών όπλων.
Αρκεί να κοιτάξει κανείς το πρόσφατο παρελθόν με την κατάρρευση ενός ρωσικού βομβαρδιστικού Su-24 από ένα τουρκικό F-16, ένα γεγονός το οποίο χειροκροτήθηκε από τα αγγλόφωνα παγκόσμια μέσα ενημέρωσης, ίσως ως μια δυναμική των πραγμάτων που θα ακολουθήσουν, για να συνειδητοποιήσει κάνεις πόσο σημαντική ήταν η Τουρκία για την εφαρμογή των στρατιωτικών σχεδίων του ΝΑΤΟ στη Μέση Ανατολή.
Ωστόσο, σε μια από τις πιο ανήκουστες περιπτώσεις των τελευταίων δεκαετιών και παρ όλα τα προνόμια που απολαμβάνουν τα μέλη αυτής της συμμαχίας των λευκών , η συμμαχία έκανε το μεγάλο λάθος να υποθέσει ότι ενώ η Τουρκία ήταν υποχρεωμένη να είναι στο πλευρό της Ουάσινγκτον και των Βρυξελλών, η υπόθεση της αποδείχθηκε εσφαλμένη .
Η Τουρκία δεν αισθάνθηκε υποχρεωμένη να σεβαστεί τους άλλους βασικούς παίκτες του ΝΑΤΟ, και πρώτα και κύρια τις Ηνωμένες Πολιτείες,. Ως εκ τούτου, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η ηγεσία της Τουρκίας απογοητεύτηκε από την απειλή της εθνικής της ασφάλεια κατά τον πόλεμο στη Συρία, από την αγνόησή των ζωτικών της συμφερόντων, όπως τα έβλεπε, με τη μορφή της αποτροπής της εμφάνισης μιας κουρδικής αυτονομίας σε οποιοδήποτε σημείο της Μέσης Ανατολής, για να μην αναφέρουμε και στο πραξικόπημα του στρατού κατά του προέδρου της Τουρκίας Ερντογάν, το οποίο αντιμετωπίστηκε με υποκριτική νηφαλιότητα από όλες τις χώρες του ΝΑΤΟ.
Προσοχή στην μνησικακία των Ελλήνων
Η "εξέγερση" της Τουρκίας εναντίον του ΝΑΤΟ είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της σημασίας της Ελλάδας για την ηγεσία του ΝΑΤΟ. Ιδίως δεν έβλαψε το γεγονός ότι η ελληνική πολιτική ελίτ φαίνεται να έχει αποφασίσει να ακολουθεί πάντα πολιτικές που είναι εντελώς αντίθετες με αυτές της Τουρκίας, δηλαδή να μην αμφισβητεί ποτέ τις δυτικές πολιτικές στρατηγικές ανεξάρτητα από τις επιπτώσεις τους στην Ελλάδα.
Παρά τα οικονομικά δεινά της χώρας τους, οι Έλληνες πολιτικοί ηγέτες δεν έδειξαν σημάδια εναντίωσης στις ολέθριες οικονομικές πολιτικές που επιβλήθηκαν στη χώρα, με τη μορφή "δημοσιονομικής λιτότητας" που προωθείται από την ΕΕ, βασικός στόχος της οποίας είναι η διάσωση των Δυτικοευρωπαϊκών (κυρίως Γερμανικών και Γαλλικών) χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Στον κατάλογο των πρόσφατων ελληνικών αποφάσεων που ευχαρίστησαν τη Δύση περιλαμβάνεται ο τερματισμός της 27ετούς αντίθεσής της στη χρήση του όρου "Μακεδονία" από τη Δημοκρατία της Μακεδονίας, επιτρέποντας έτσι στη χώρα, η οποία σήμερα ονομάζεται επίσημα Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, να ξεκινήσει τη διαδικασία ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Η Ελλάδα αντέδρασε επίσης στην "Ρωσική ανάμιξη", απελαύνοντας τέσσερις Ρώσους διπλωμάτες για φερόμενες προσπάθειες τους να αποτρέψουν τη υπογραφή της συμφωνίας με την πΓΔΜ.
Επιπρόσθετα παρ όλου που ο ελληνικός έρωτας προς την Δύση έχει τις ρίζες του στην διαχρονική αντιπαλότητα με την Τουρκία, αυτό δεν εμπόδισε την Ελλάδα να συνυπάρχει στο Νατο με την Τουρκία . Όπως κατά τον Α ΠΠ η Ελλάδα προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εισβάλλοντας στην Τουρκία, μια εισβολή που τελικά κατέληξε στην ήττα της από τον Κεμάλ Πασά Ατατούρκ, έτσι και σήμερα η Ελλάδα ελπίζει να εκμεταλλευτεί την αυξανόμενη ρήξη μεταξύ Τουρκίας και Δύσης για να εκπληρώσει τους δικούς της εθνικούς στόχους.
Τα επιχειρήματα των Ελλήνων αξιωματούχων και σχολιαστών ήταν μεταξύ των πιο ηχηρών στην απαίτηση να μην επιτραπεί στην Τουρκία να προμηθευθεί μαχητικά αεροσκάφη F-35 από τις Ηνωμένες Πολιτείες μετά τις αποφάσεις της Άγκυρας να αποκτήσει ρωσικούς πυραύλους S-400 για την εναέρια άμυνα της . Από την πλευρά της, η Ελλάδα εξετάζει σοβαρά την προμήθεια δικών της αεροσκαφών τύπου F-35, ενδεχομένως των ίδιων αεροσκαφών που είχαν αρχικά κατασκευαστεί για την Τουρκία, προκειμένου να ανατρέψει την ισορροπία δυνάμεων υπέρ της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας σε περίπτωση που οι δύο χώρες συγκρούονταν ξανά στο Αιγαίο.
Το χαρτί της Κύπρου
Ένας από τα κύρια θέματα διαμάχης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι η Κύπρος, στην οποία, μετά την προσπάθεια της ελληνικής στρατιωτικής χούντας να την προσαρτήσει στην Ελλάδα το 1973, εισέβαλε η Τουρκία η οποία από τότε ίδρυσε την τουρκοκυπριακή διοικούμενη περιοχή στο βόρειο τμήμα της νήσου, η οποία δεν λογοδοτεί στην επίσημη κυπριακή κυβέρνηση.
Περιπλέκοντας περαιτέρω τα πράγματα, η Κύπρος είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που αυτό συνεπάγεται (αν και η τουρκική ζώνη δεν υπόκειται στους νόμους της ΕΕ, εν αναμονή της επανένωσης), και ενώ υπάρχουν δύο βρετανικές "περιοχές κυρίαρχων βάσεων" του Ακρωτηρίου και της Δεκελείας στο νησί. Αν και οι δυτικές δυνάμεις δεν έχουν αναγνωρίσει τον de facto έλεγχο της Τουρκίας στο μισό της Κύπρου, δεν έχουν επίσης καταβάλει ενεργές προσπάθειες για να εξαναγκάσουν τις τουρκικές δυνάμεις να απομακρυνθούν από το νησί.
Όπως προαναφέρθηκε, η Τουρκία ήταν πολύ σημαντικός εταίρος του ΝΑΤΟ για να δικαιολογήσει τη διακοπή της σχέσης μαζί της για να ικανοποιήσει τις ελληνικές απαιτήσεις. Αλλά τώρα που οι σχέσεις Τουρκίας-Δύσης έχουν αλλάξει προς το χειρότερο, υπάρχουν ενδείξεις ότι η Δύση θα ταυτιστεί με την Ελλάδα στην ενεργό αντίθεση της με τα τουρκικά σχέδια στην Κύπρο.
Η αυξανόμενη απόκλιση της Τουρκίας από τη Δύση είχε ως αποτέλεσμα να ασκηθεί εναντίον της μια πιο ήπια εκδοχή της στρατηγικής "μέγιστης πίεσης" που επιδιώκουν οι Ηνωμένες Πολιτείες εναντίον του Ιράν, της Βενεζουέλας και της Βόρειας Κορέας.
Αν και η Κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει "πατήσει τη σκανδάλη" και δεν έχει κάνει ανεπανόρθωτη ζημιά στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, αρχαΐζει να διαφαίνεται ο ξεκάθαρος συνδυασμός οικονομικών, πολιτικών, ακόμα και στρατιωτικών μέτρων που αποσκοπούν στην απομόνωση και αποδυνάμωση της Τουρκίας.
Σε ένα μήνυμα που ίσως να απευθυνόταν όχι μόνο στη Συρία και τη Ρωσία, αλλά και στην Τουρκία, η Μεγάλη Βρετανία ανέπτυξε για σύντομο χρονικό διάστημα μια μοίρα στρατιωτικών αεροσκαφών F 35 στην αεροπορική βάση του Ακρωτηρίου της Κύπρου, για εκπαιδευτική αποστολή. Αρκετές πηγές ανέφεραν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εξετάζουν επιλογές για διεύρυνση της στρατιωτικής συνεργασίας με την Κύπρο, συμπεριλαμβανομένης ενδεχομένως της δημιουργίας στρατιωτικής βάσης των ΗΠΑ ή τουλάχιστον μόνιμης παρουσίας σε μια από τις Βρετανικές βάσεις, ενέργεια που οδήγησε στην αρνητική αντίδραση της ρωσικής κυβέρνησης με το να προειδοποιήσει την Κύπρο να μην υιοθετήσει αντιρωσικές πολιτικές.
Να τρυπήσει ή να μην τρυπήσει;
Φαίνεται ότι καμία διεθνής κρίση δεν μπορεί να ολοκληρωθεί χωρίς μια μεγάλη δεξαμενή υδρογονανθράκων να μην κρύβεται κάπου κάτω από ένα έντονα αμφισβητούμενο έδαφος , και η Κύπρος σίγουρα δεν χαλάει αυτή την εικόνα .
Η υφαλοκρηπίδα γύρω από την Κύπρο θεωρείται ότι διαθέτει τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου, και αυτό το είδος υποθαλάσσιου πλούτου έχει ήδη οδηγήσει σε κλιμάκωση των εντάσεων. Σε μερικές περιπτώσεις, τα ερευνητικά πλοία που ανήκουν σε εταιρείες γεώτρησης με τις οποίες συνήψε συμφωνία η κυπριακή κυβέρνηση διώχθηκαν από τουρκικά πολεμικά πλοία, αν και τουλάχιστον μία φορά το 2018 ένα πλοίο της ExxonMobil με συνοδεία του αμερικανικού ναυτικού επετράπη να διεξάγει τις μελέτες του χωρίς να εμποδιστεί απ την Τουρκία .
Από την πλευρά της, η Τουρκία ετοιμάζεται επίσης να κάνει γεωτρήσεις στα ανοικτά των ακτών του τουρκικού τμήματος της νήσου, προκαλώντας αρνητική αντίδραση από σχεδόν κάθε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έφτασε στο σημείο να αναστείλει τον διάλογο υψηλού επιπέδου Τουρκίας- ΕΕ και τις διαπραγματεύσεις για συμφωνία αεροπορικών μεταφορών, και να μειώσει τα εκκρεμή προενταξιακά κονδύλια για την Τουρκία μέχρι η Άγκυρα να εγκαταλείψει τα σχέδιά της για άντληση φυσικού αερίου.
Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες προέτρεψαν σε αυτοσυγκράτηση, απαίτησαν επίσης από την Άγκυρα να σταματήσει την εξερεύνηση για φυσικό αέριο εκτός Κύπρου.
Η Ρωσία, αντίθετα, περιορίστηκε στο να εκδώσει ένα μήνυμα ανησυχίας, χωρίς όμως να υπαινιχθεί οποιαδήποτε πιθανή αρνητική επίπτωση στις σχέσεις Ρωσίας-Τουρκίας. Ταυτόχρονα όμως , η Μόσχα δεν υποστήριξε ούτε αυτή τις ενέργειες της Τουρκίας. Η υιοθέτηση οποιουδήποτε άλλου τρόπου δράσης σε αυτό το σημείο θα ήταν μάταιη, καθώς η Τουρκία, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ βρίσκονται εν μέσω μιας περίπλοκης διαδικασίας επαναδιαπραγμάτευσης των πολιτικών, στρατιωτικών και οικονομικών τους σχέσεων.
Για να το θέσω πιο ξεκάθαρα, ο Ερντογάν απλά θέλει η Δύση να πάρει την Τουρκία στα σοβαρά. Ωστόσο, είναι πιθανό η Δύση να δεχτεί την υπόδειξη και να υποχωρήσει σε θέματα ζωτικού ενδιαφέροντος για την Τουρκία, ακόμη και με τίμημα τη θυσία αμερικανικών, βρετανικών και γαλλικών συμφερόντων στην περιοχή. Σε περίπτωση που συμβεί αυτό, η Τουρκία θα επιστρέψει στο ΝΑΤΟ ως σημαντικός πυλώνας της συμμαχίας στην ανατολική Μεσόγειο όπως ήταν κάποτε.
Παρ’ όλα αυτά, παρά τη δημόσια αυτοσυγκράτηση της Μόσχας, το γεγονός ότι η Ρωσία δεν έχει εναντιωθεί στις ενεργές τουρκικές δραστηριότητες τόσο κοντά σε στρατιωτικές βάσεις της Ρωσίας στην Τουρκία ,υποδηλώνει ότι οι δύο χώρες διεξάγουν ήδη υψηλού επιπέδου διαβουλεύσεις για το μέλλον της τουρκικής εκμετάλλευσης φυσικού αερίου στα ανοικτά της Κύπρου, προσθέτοντας κι αυτό στον ήδη εντυπωσιακό κατάλογο κοινών έργων που περιλαμβάνουν τον αγωγό “Turkish Stream”, τον μελλοντικό πυρηνικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Τουρκία, την προμήθεια των προαναφερθέντων s-400 και συζητήσεων για προμήθεια μαχητικών Su-35 ή/και Su-57 και την ανάπτυξη του διμερούς εμπορίου γενικά.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου