Για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια η λέξη Ισραήλ δεν συνοδεύεται στην Τουρκία από φράσεις όπως «σφαγείς νηπίων», ή «κράτος τρομοκράτης». Ο λόγος φαίνεται πως έχει να κάνει με την πρόθεση της Άγκυρας να εξερευνήσει εάν ο ρεαλισμός μπορεί να καλύψει το χάσμα που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των δύο πάλαι ποτέ στρατηγικών εταίρων.
Του Burak Bekdil,BESA
Η Τουρκία και η μια κυβέρνηση της Λιβύης βρίσκονται απέναντι σε Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ, Αίγυπτο, ΗΑΕ και την άλλη λιβυκή κυβέρνηση. Η Άγκυρα δε συμπεριφέρεται σαν το παιδί που επειδή δεν κλήθηκε να συμμετάσχει θέλει να χαλάσει το παιχνίδι των άλλων παιδιών. Η Τουρκία έκανε δύο βαρύνουσες κινήσεις. Υπέγραψε συμφωνία με την λιβυκή κυβέρνηση της Τρίπολης δημιουργώντας θαλάσσια σύνδεση εύρους 200 χλμ. από τα χωρικά της ύδατα και αποφάσισε την αποστολή δυνάμεών της στη Λιβύη.
Σύμφωνα με Τούρκο αναλυτή η κακή περιφερειακή πολιτική της Τουρκίας, τα τελευταία χρόνια, σε συνδυασμό με την άνευ όρων υποστήριξη της Άγκυρας στη Μουσουλμανική Αδελφότητα την οδήγησαν σε αποστασιοποίηση από την Αίγυπτο και το Ισραήλ. Έτσι η Τουρκία βρέθηκε απέναντι σε έναν όμιλο κρατών που θέλουν να εκμεταλλευτούν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της Αν. Μεσογείου, αγνοώντας τα τουρκικά συμφέροντα.
Για τον Ερντογάν η συμφωνία με την Λιβύη ήταν η συνταγή της επιτυχίας έναντι του ομίλου αυτού ώστε να σπάσει την απομόνωση της Τουρκίας και να κερδίσει πόντους σε αυτό που η Άγκυρα χαρακτηρίζει δικαιότερη κατανομή των πόρων της περιοχής.
Το τουρκικό γκαμπί (θυσία πιονιού στο σκάκι με την προοπτική νίκης) ήταν τόσο αναπάντεχο που πολλοί αναρωτιούνται ποιος συμβούλευσε τον Ερντογάν να το εκτελέσει. Ο εγκέφαλος πίσω από αυτό είναι ο υποναύαρχος Cihat Yaycı, επιτελάρχης του τουρκικού ναυτικού. «Χωρίς το κουράγιο και τον ρεαλισμό του προέδρου το σχέδιο θα παρέμενε στα χαρτιά», δήλωσε ο ίδιος ο Yaycı.
«Τώρα που η συμφωνία με τη Λιβύη υπεγράφη υπάρχει κάτι ακόμα που πρέπει να κάνουμε», είπε ο Yaycı. «Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα που πρέπει να κάνουμε. Πρέπει να υπογράψουμε το συντομότερο δυνατό μια ανάλογη συμφωνία για την ΑΟΖ με το Ισραήλ. Αυτό πρέπει οπωσδήποτε να γίνει», είπε…
Κάποιος μπορεί να μπει στον πειρασμό και να σκεφτεί πως υπάρχει πολύ άσχημο κλίμα μεταξύ του Ισραηλινού πρωθυπουργού Νετανιάχου και του τουρκικού ισλαμιστικού κατεστημένου. Οι δύο χώρες δεν έχουν ανταλλάξει πρέσβεις από το 2017. Υπάρχουν σημάδια όμως πως αυτό η εικόνα δεν είναι ακριβώς αυτή.
Ο Ερντογάν έχει απειλήσει πως κανένα σχέδιο στην Αν. Μεσόγειο δεν θα επιζήσει οικονομικά, νομικά και διπλωματικά χωρίς την συμμετοχή της Τουρκίας. Δήλωσε επίσης ότι η Τουρκία είναι πρόθυμη να συνομιλήσει σχετικά με κάθε χώρα εκτός της Κύπρου. Άρα το Ισραήλ είναι στο κάδρο.
Θα είναι νομικά και τεχνικά προβληματικό αν Τουρκία και Ισραήλ προχωρήσουν σε μια συμφωνία τύπου Τουρκίας-Λιβύης νότια της Κύπρου στην ζώνη που η Άγκυρα θεωρεί ότι της ανήκει. Φυσικά μια τέτοια συμφωνία δεν είναι αδύνατη καθώς ούτε η Τουρκία, ούτε το Ισραήλ έχουν υπογράψει την συμφωνία για το Δίκαιο της Θάλασσας, όπως και οι ΗΠΑ.
Υπάρχει και το οικονομικό κομμάτι. Ο αγωγός EastMed μήκους 1.900 χλμ. που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο της Αν. Μεσογείου στην Ευρώπη θα κατευθύνεται από το Ισραήλ στη Ελλάδα μέσω της Κύπρου και από εκεί μέσω του αγωγού «Ποσειδών» θα το μεταφέρει στην Ευρώπη. Το σχέδιο δεν αποτελεί την φθηνότερη λύση.
Είναι μια λύση που επιβλήθηκε για το Ισραήλ το οποίο γνωρίζει ότι είναι πιο συμφέρον οικονομικά να μεταφέρει το φυσικό του αέριο μέσω Τουρκίας χωρίς να χρειάζεται να γίνει κάποια αλλαγή καθεστώτων. Παρά την απουσία πρέσβεων Ισραήλ και Τουρκία υπάρχουν διπλωματικοί δίαυλοι μεταξύ των δύο χωρών.
Ίσως η θεώρηση αυτή είναι εξαιρετικά απλουστευμένη δεδομένου του ψυχρού κλίματος μεταξύ των δύο χωρών από το 2010. Ας θυμηθούμε όμως τη Ρωσία και την Τουρκία με τα αντικρουόμενα συμφέροντα σε Συρία και Λιβύη που ήδη εξελίχθηκαν σε στρατηγικούς εταίρους.
Ο έρωτας του Ερντογάν για την Χαμάς και την Μουσουλμανική Αδελφότητα αποτελεί εμπόδιο για την προσέγγιση με το Ισραήλ. Αυτό όμως μπορεί να αλλάξει καθώς οι τουρκικές εκλογές απέχουν αρκετά…
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου