Της Χριστίνας Σ. Φλάσκου ⃰
Η απόφαση του κόμματος Saadet να συμμετέχει στις επαναληπτικές εκλογές της Κων/πολης στις 23 Ιουνίου κρίνεται «στρατηγικής» σημασίας, καθώς λειτουργεί ως «ανάχωμα» στην ενίσχυση του υποψήφιου του κυβερνώντος κόμματος, Μπιναλί Γιλντιρίμ, και στη μεταφορά των ψηφοφόρων του στο κοντινότερο ιδεολογικά προς αυτό AKP. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι η συμμαχία των CHP – SP στις τοπικές εκλογές δεν ευοδώθηκε με κύρια αιτιολογία ότι δεν συμφώνησαν στους όρους.
Το γεγονός ότι οι ψηφοφόροι του SP είναι ιδεολογικά πιο κοντά στο AKP από ότι στο κοσμικό κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης CHP, ενίσχυε τα σενάρια ότι αν το κόμμα δεν κατέβαινε στις επαναληπτικές εκλογές, οι υποστηρικτές του θα στρέφονταν περισσότερο στον Γιλντιρίμ, παρά στον Ιμάμογλου. Καθώς, όμως, η διαφορά μεταξύ των δύο είναι περίπου 13.000 ψήφοι, οι υποστηρικτές του SP θα μπορούσαν να παίξουν καθοριστικό ρόλο για τη νίκη της κυβέρνησης, πιθανότητα δυσάρεστη για το κόμμα που συχνά στρέφει τα βέλη του κατά του Ερντογάν για καταπάτηση των πολιτικών ελευθεριών, ενώ επέκρινε και την απόφαση του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου για επανάληψη των εκλογών. Υπενθυμίζεται ότι το συντηρητικό – ισλαμιστικό SP «τερμάτισε» τρίτο στις δημοτικές εκλογές της Κων/πολης, συγκεντρώνοντας 103.300 ψήφους (1,21%).
Η τάση που επικρατεί στους ψηφοφόρους του κόμματος φαίνεται και από την κατανομή των ψήφων στις εκλογές της 31ης Μαρτίου στην Κων/πολη (μελέτη του Economic Policy Research Foundation of Turkey – TEPAV), όπου από τα 4,17 εκατομμύρια ψήφων που συγκέντρωσε ο Ιμάμογλου, το SP ήταν το τελευταίο κόμμα από όπου αντλήθηκαν ψήφοι (8.000), ενώ από τα 4,15 εκατομμύρια ψήφους του Γιλντιρίμ οι 10.000 ήταν από αυτό. Στα ανωτέρω, πρέπει να ληφθεί υπόψη και ότι, σύμφωνα με τη μελέτη, το 43% των υποστηρικτών του SP που ψήφισαν στις κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές της 24ης Ιουνίου 2018 δεν ψήφισαν στις εκλογές της Κων/πολης.
Όπως ανακοινώθηκε από το κόμμα «μετά από ευρεία συζήτηση στις επιτροπές μας και λαμβάνοντας υπόψη την κοινή γνώμη και τις πραγματικότητες της χώρας, αποφασίσαμε να διατηρήσουμε τον υποψήφιο Necdet Gökçınar για την εκλογή δήμαρχου στην Κων/πολη». Το SP, μάλιστα, αποκάλυψε ότι ο Gökçınar έχει ήδη «πληρώσει» το τίμημα της εναντίωσής του στην κυβέρνηση, με την απόλυση του γιου του από το Χρηματιστήριο της Κων/πολης «με οδηγίες από την Άγκυρα… Είναι προφανές ότι αυτή η απόφαση είναι πολιτική».
Επιπρόσθετα, ο πρόεδρος της MAK Araştırma, Mehmet Ali Kulat, προβλέπει ότι οι ψήφοι των μικρών κομμάτων σε γενικές γραμμές θα κινηθούν υπέρ Ιμάμογλου, ενώ ο πρόεδρος της Avrasya Araştırma, Kemal Özkiraz, σχολίασε ότι η απόφαση του κόμματος Saadet να συμμετάσχει στις επαναληπτικές είναι προς όφελος της αντιπολίτευσης. Όταν ανακοινώθηκε η απόφαση του YSK η διαφορά ήταν στις 13.729 ψήφους, ενώ οι συνολικές ψήφοι από τα κόμματα και τους ανεξάρτητους υποψήφιους, εκτός Λαϊκής και Εθνικής Συμμαχίας, υπολογίζονται περίπου στις 210.000.
Σε ότι αφορά στη στάση άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης, ο ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος (DP), Gültekin Uysal, ανακοίνωσε ότι το κόμμα δεν θα κατεβάσει υποψήφιο στις επαναληπτικές, χωρίς όμως να διευκρινίσει αν θα στηρίξει τελικά τον Ιμάμογλου, κάτι που αναμένεται από πολλούς. Ο υποψήφιος του DP για την Κων/πολη Ersan Gökgöz έλαβε 22.545 (0,26%) ψήφους στις εκλογές.
Από την άλλη πλευρά, το DSP (Δημοκρατικό Αριστερό Κόμμα) φαίνεται να βιώνει εσωκομματική κρίση εξαιτίας των αλληλοσυγκρουόμενων απόψεων για τη στήριξη ή μη Ιμάμογλου. Ο αντιπρόεδρος του DSP (σ.σ. είχε διατελέσει υπουργός Εθνικής Άμυνας και υπουργός Δικαιοσύνης) Hikmet Sami Türk, παραιτήθηκε μετά την απόρριψη από το κόμμα της πρότασής του για στήριξη Ιμάμογλου, δηλώνοντας «είναι λυπηρό να παραιτούμαι από το κόμμα στο οποίο είμαι μέλος για 24 χρόνια… σταδιακά αυτό χάνει τα χαρακτηριστικά του κόμματος που ίδρυσε ο Bülent Ecevit». Παράλληλα, ο Uluç Gürkan (μια ακόμη σημαντική προσωπικότητα του κόμματος) και ο παραιτηθείς υποψήφιος από τις επαναληπτικές στην Κων/πολη Muammer Aydın, με δηλώσεις τους καλούν σε στήριξη υπέρ Ιμάμογλου.
Να σημειωθεί ότι η υποστήριξη του DSP προς το CHP θεωρείται σημαντική, καθώς ο υποψήφιος του κόμματος Aydın ήρθε τέταρτος στις 31 Μαρτίου, λαμβάνοντας 30.817 ψήφους (0,36%), πολύ περισσότερο από τη διαφορά των 13.000 ψήφων μεταξύ των δύο πρώτων.
Η «ρήξη» στο κόμμα διαφαίνεται και από τα όσα είπε ο ηγέτης του, Önder Aksakal, ο οποίος έσπευσε με δηλώσεις του στην (σ.σ. όλως τυχαίως) φιλοκυβερνητική Yeni Şafak να διευκρινίσει ότι αν και δεν θα κατεβάσουν υποψήφιο, το κόμμα δεν θα στηρίξει Ιμάμογλου. «Το DSP δεν μπορεί να δώσει στήριξη σε έναν υποψήφιο, ο οποίος υποστηρίζεται από το Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP), τα μέλη του FETÖ και το Qandil».
Οι αναποφάσιστοι καθοριστικός παράγοντας στις επαναληπτικές
Με τους αναποφάσιστους να αποτελούν έναν ακόμη σημαντικό παράγοντα που θα καθορίσει τον νικητή, σε έναν αγώνα στήθος με στήθος, τόσο η Λαϊκή Συμμαχία όσο και η Εθνική Συμμαχία ρίχνουν το βάρος τους στην προσέλκυση αυτής της κατηγορίας ψηφοφόρων (σ.σ. η προσέλευση στην Κων/πολη ήταν 83,88% και περίπου 1,8 εκατ. άνθρωποι δεν ψήφισαν στις 31 Μαρτίου). Επιπρόσθετα, και οι δύο Συμμαχίες εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στους Κούρδους ψηφοφόρους, καθώς και σε εκείνους που μεταναστεύουν από πόλεις της Ανατολίας.
Στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας του AKP βασικό στοιχείο είναι η πραγματοποίηση συγκεντρώσεων και συναντήσεων στις περιοχές της Κων/πολης για κινητοποίηση των αναποφάσιστων που δεν ψήφισαν στις εκλογές της 31ης Μαρτίου, ενώ επ’ ευκαιρία του Ραμαζανιού πραγματοποιούνται συναντήσεις iftar και sahur (σ.σ. τα δύο γεύματα του Ραμαζανιού μετά τη δύση και πριν την ανατολή του ηλίου), προκειμένου να δημιουργηθούν στενές σχέσεις με τους ψηφοφόρους.
Σύμφωνα με τον Mustafa Altunoğlu (Ακαδημαϊκός – Πανεπιστήμιο Anadolu), η Λαϊκή Συμμαχία θα επικεντρωθεί στις παρατυπίες και την παράνομη συμπεριφορά που οδήγησαν στην απόφαση του YSK να ακυρώσει τις πρόσφατες εκλογές, ενώ η Εθνική Συμμαχία θα «χτίσει» τη στρατηγική της στην αδικία και θυματοποίηση. «Η Λαϊκή Συμμαχία θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί την παραδοσιακή επιρροή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στους ψηφοφόρους στην Κων/πολη», προσθέτοντας ότι Ερντογάν και Μπαχτσελί, οι οποίοι θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην εκστρατεία, θα χτίσουν και πάλι τη στρατηγική τους στο θέμα της εθνικής επιβίωσης.
Ταυτόχρονα, το AKP προχωρά στην αναθεώρηση του καταλόγου των παρατηρητών του στα εκλογικά τμήματα, αυξάνοντας τον αριθμό τους και προτιμώντας τους εμπειρότερους με γνώση του εκλογικού νόμου. Σύμφωνα με αναφορές που υποβλήθηκαν στον Ερντογάν, η έλλειψη έμπειρων παρατηρητών κατά τις εκλογές της 31ης Μαρτίου ήταν ένας από τους λόγους που οι παρατυπίες δεν ήταν δυνατό να εντοπιστούν. Σχεδόν 400.000 παρατηρητές, οι οποίοι έχουν εμπειρία τουλάχιστον από τρεις εκλογικές διαδικασίες, θα αναλάβουν καθήκοντα για λογαριασμό του AKP στις εκλογές της 23ης Ιουνίου, ενώ παράλληλα θα πραγματοποιηθεί και εκπαίδευσή τους.
Από την πλευρά του, το MHP θα επικεντρώσει τις στρατηγικές του στις πόλεις της Ανατολίας από όπου η Κων/πολη δέχεται μεγάλο αριθμό «μεταναστών». Σε αυτό το πλαίσιο, εντάσσεται και η φιλοξενία από τον Μπαχτσελί των επαρχιακών προέδρων του κόμματος από 15 πόλεις, συμπεριλαμβανομένων των Σεβάστεια, Κασταμονή, Κοτύωρα, Κερασούντα, Τοκάτ, Σαμψούντα, Ερζερούμ, Μαλάτεια, Τραπεζούντα, Σινώπη, Ερζίντζαν, Ριζούντα, Καρς, Αρνταχάν και Μαρντίν στην πρωτεύουσα Άγκυρα.
Το MHP, επίσης, επικεντρώνεται στις πόλεις με κυρίαρχο το κουρδικό στοιχείο, πραγματοποιώντας ο Μπαχτσελί συνάντηση με τους προέδρους των επαρχιών Βαν, Σιίρτ, Άγκρι, Μπιτλίς, Αντιγιαμάν, Μους, Μπατμάν, Μπίνγκολ και Σανλιούρφα, προκειμένου να προσελκύσουν κουρδικές ψήφους.
Επισημαίνεται ότι η Κων/πολη όντας η οικονομική πρωτεύουσα της χώρας και η μεγαλύτερη πόλη με πληθυσμό άνω των 16 εκατομμυρίων, προσελκύει εδώ και δεκαετίες «μετανάστες» από όλη την Τουρκία και κυρίως από ανατολικές περιοχές και κουρδικές πόλεις, λόγω της βιομηχανικής ανάπτυξης και των ευκαιριών απασχόλησης.
Από την άλλη πλευρά, την προεκλογική εκστρατεία του CHP θα ηγηθεί ο ίδιος ο Ιμάμογλου, ενώ θα δοθεί βαρύτητα σε συναντήσεις εκ του σύνεγγυς με πολίτες σε σπίτια και καταστήματα. Όπως ανέφερε ο Altunoğlu, η Εθνική Συμμαχία θα αγωνιστεί με βάση τη δημοφιλία Ιμάμογλου, ενώ στο κόμμα «θα αποφύγουν οποιαδήποτε ενέργεια που μπορεί να βλάψει τη δυναμική αυτής της εικόνας».
Ένα ακόμη όπλο στη φαρέτρα του Ιμάμογλου είναι η κατασπατάληση χρήματος και το μεγάλο χρέος του δήμου, δύο προβλήματα που διαπίστωσε κατά τη διάρκεια των 17 ημερών που ανέλαβε τα δημαρχιακά καθήκοντα, δηλώνοντας αποφασισμένος να τα «εκθέσει» και να τα αντιμετωπίσει. «Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι οι υπερβολικές δαπάνες και η έλλειψη μιας ισχυρής θεσμικής δομής». Τόνισε δε την κακοδιαχείριση του δήμου, καθώς ενώ η πόλη βυθιζόταν στο χρέος, η κατασπατάληση χρήματος συνεχιζόταν (με προϋπολογισμό 20 δισεκατομμυρίων λιρών – 3 δισεκατομμύρια ευρώ και ένα χρέος 26 δισεκατομμύρια λίρες).
Επιπρόσθετα, ανέφερε ότι ενώ το γραφείο του δημάρχου διαχειρίζεται το 40% του προϋπολογισμού της πόλης, το 60% το διαχειρίζονται 28 ιδιωτικές εταιρείες, με ελάχιστη διαφάνεια. Πολλές από αυτές τις εταιρείες διευθύνονται από υποστηρικτές και συμμάχους του Ερντογάν και τα συμφέροντα του στενού κύκλου του θεωρούνται ένας από τους λόγους που ο πρόεδρος έχει αγωνιστεί για να διατηρήσει τον έλεγχο της Κων/πολης, ενώ ο δήμος κατέβαλε πέρυσι εκατομμύρια δολάρια σε φιλανθρωπικά ιδρύματα που ελέγχονται από μέλη της οικογένειας του Ερντογάν.
Συμπερασματικά, ο Ιούνιος προβλέπεται να είναι «θερμός» μήνας για την Τουρκία, δεδομένου ότι εκτός από τις κρίσιμες επαναληπτικές εκλογές της 23ης Ιουνίου, λήγει και το τελεσίγραφο Τραμπ με το οποίο προειδοποιεί τον Ερντογάν ότι αν μέχρι το τέλος της πρώτης εβδομάδας του μηνός δεν ακυρώσει την προμήθεια των S-400, τότε θα βρεθεί αντιμέτωπος με σοβαρές συνέπειες. Φαίνεται, λοιπόν, ότι ο Ερντογάν οδηγείται σε αδιέξοδο και σε περαιτέρω ενίσχυση της απολυταρχικής διακυβέρνησης, ενώ εκτιμάται ότι παρά τους λεονταρισμούς τόσο του ιδίου, όσο και υπουργών του, θα επιχειρήσει με διπλωματικούς ελιγμούς να επιτύχει μια μέση λύση (σ.σ. π.χ. εγκατάσταση των S-400 εκτός Τουρκίας) που θα ικανοποιεί όλες τις πλευρές (Τουρκία, ΗΠΑ, Ρωσία), χωρίς να πληγεί η εικόνα του. Σύμφωνα, άλλωστε, με τα τουρκικά ΜΜΕ μια συνάντηση Ερντογάν – Τραμπ ενδέχεται να πραγματοποιηθεί σύντομα.
Τέλος, ιδιαίτερα γλαφυρό είναι το σκίτσο του Ολλανδού σκιτσογράφου Joep Bertram για τις εκλογές στην Τουρκία.
⃰ Η Χριστίνα Σ. Φλάσκου είναι πτυχιούχος Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας, κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών με ειδίκευση στις Διεθνείς Σχέσεις & Στρατηγικές Σπουδές, Ερευνήτρια στο Κέντρο Ανατολικών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου, επικεφαλής της έρευνας «Τουρκία και Συριακή κρίση» στο Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων, Αρθρογράφος έντυπου και διαδικτυακού Τύπου
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου