Πολύς λόγος γίνεται τις τελευταίες ημέρες για το ενδεχόμενο να υιοθετηθεί ως λύση στο αδιέξοδο των συστημάτων αντιαεροπορικής και αντιβληματικής προστασίας S-400 που έχει αγοράσει η Τουρκία από τη Ρωσία, η τοποθέτησή τους στο Αζερμπαϊτζάν, μια χώρα φιλική προς την Τουρκία, καθότι εθνολογικά συγγενής. Πρόκειται για μια επιλογή που όντως έχει συζητηθεί, η οποία όμως, κατά πάσα πιθανότητα θα δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα από αυτά που θα επίλυε. Κι όλα αυτά, πέραν του γεγονότος ότι έχουν καταγραφεί δηλώσεις που διαψεύδουν την προοπτική αυτή, από όλες τις πλευρές. Άρα θα ανακύψει θέμα ανακολουθίας και αναξιοπιστίας…
Ασφαλώς, η ψυχοσύνθεση του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ να υιοθετεί χωρίς σε βάθος ανάλυση των επιπτώσεων “λύσεις” οι οποίες διευθετούν κάποιον ζήτημα κεντρικής σημασίας, αλλά αφήνουν στο “βλέποντας και κάνοντας” όλα τα υπόλοιπα ζητήματα, είναι ένα στοιχείο που αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο υιοθέτησης αυτής της λύσης. Μένει να φανεί εάν υπάρχει περίπτωση να δοθεί το πράσινο φως από το Πεντάγωνο…
Ας πάμε όμως πρώτα στη ρωσική πλευρά, στις εξοπλιστικές συναλλαγές υπάρχει το αποκαλούμενο ως “πιστοποιητικό τελικού χρήστη” (end user certificate), καθώς ο πωλητής οφείλει αν γνωρίζει ποιος θα αξιοποιήσει επιχειρησιακά ένα σύστημα, άρα δεν θα καταλήξει σε “ανεπιθύμητα” χέρια. Αυτό σημαίνει, ότι η συναίνεση της Μόσχας είναι απαραίτητη για την υιοθέτηση της “λύσης” του Αζερμπαϊτζάν.
Οι Ρώσοι μπορεί να αρνηθούν, ίσως όμως επιχειρηθεί να κατευναστούν από την πλευρά της Τουρκίας, μέσω του περίφημου προγράμματος κοινής ανάπτυξης και συμπαραγωγής ενός όμοιου συστήματος μακρού βεληνεκούς, ανάμεσα στην τουρκική και τη ρωσική αμυντική βιομηχανία. Εάν είναι δυνατόν να είναι τουρκικής ή δυτικής προέλευσης τα κρίσιμα υποσυστήματα που καθιστούν μη αποδεκτή τη συνύπαρξη του συστήματος S-400 Triumf με τα μαχητικά πέμπτης γενιάς F-35 Lightning II, μένει να αποδειχθεί…
Υπάρχει όμως και σοβαρό διπλωματικό ζήτημα που θα εγερθεί. Θα το δεχθούν οι Ρώσοι από τη στιγμή που είναι σύμμαχοι με τους Αρμένιους και σταθμεύουν στρατεύματα στο έδαφός τους; Δεν θα προκαλούσε μεγάλο πρόβλημα στις σχέσεις Μόσχας-Ερεβάν η τοποθέτηση των τουρκικών S-400 στο γειτονικό Αζερμπαϊτζάν, με το οποίο η Αρμενία βρίσκεται σε κατάσταση πολέμου λόγω του θύλακα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ο οποίος συχνά πυκνά αναζωπυρώνεται;
Υπάρχει η λογική ότι πρόβλημα για την Αρμενία θα μπορούσε να αποτελεί και η τοποθέτησή τους στην Τουρκία. Η παρουσία ρωσικών στρατευμάτων στη μεθόριο Αρμενίας-Τουρκίας παίζουν ρόλο στην αρμενική αποτροπή. Θα μπορούσε κάτι παρόμοιο να συμβεί και με το Αζερμπαϊτζάν, με πιθανή επέκταση της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στην Αρμενία;
Το πρόβλημα είναι, ότι τα τελευταία χρόνια, ως απάντηση στο “φλερτ” της Μόσχας με το Μπακού και τις συμφωνίες που έχουν υπογραφτεί, η αρμενική διπλωματία έχει πραγματοποιήσει άνοιγμα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Κατά συνέπεια, η Ρωσία θα πρέπει να συνυπολογίσει το ενδεχόμενο -σταδιακής- απώλειας της Αρμενίας. Με δεδομένα τα προβλήματα της Ουκρανίας, της Γεωργίας και το τελευταίο διάστημα το ολοένα επιδεινούμενο μέτωπο των σχέσεων Ρωσίας-Λευκορωσίας, οι σκέψεις και οι αποφάσεις πρέπει αν είναι πολύ προσεκτικές.
Μια θεωρητικά πιθανή εξέλιξη είναι οι Ρώσοι να πουν το ΝΑΙ, καθώς έχουν διεισδύσει και στην εξοπλιστική αγορά του Αζερμπαϊτζάν που αποτελεί μια χώρα υψηλού ενεργειακού ενδιαφέροντος (κοιτάσματα στην Κασπία που προωθούνται στις δυτικές αγορές), με την οποία επιθυμούν να διατηρούν καλές σχέσεις και συνεργασία, παρά τη στρατηγική σχέση με την Αρμενία. Σε αυτό το πλαίσιο η ρωσική διπλωματία επιχειρεί αν μεσολαβήσει για την εξεύρεση μιας λύσης στο πρόβλημα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Κατά συνέπεια, για τους Ρώσους μπορεί να αποτελέσει ένα διπλωματικό “χαρτί” στις σχέσεις με το Μπακού. Την δε αντίδραση της Αρμενίας θα μπορούσαν να επιχειρήσουν να την κατευνάσουν, είτε με κάποια παραχώρηση σημαντικού στρατιωτικού υλικού, ενδεχομένως δε και πυραύλους που θα μπορούσαν σε περίπτωση σύγκρουσης να απειλήσουν την επιβιωσιμότητα των S-400 σε αζερικό έδαφος…
Με βάση τα ανωτέρω, η τοποθέτηση των S-400 στο Αζερμπαϊτζάν θα προκαλούσε “πονοκεφάλους” σε όλες τις πλευρές, ενώ το αμερικανικό Πεντάγωνο θα πρέπει ασφαλώς να υπολογίσει εάν δίνοντας τη συγκατάθεσή του για την υιοθέτηση της “λύσης”, θα έχει επιλύσει ή “μπαλώσει” το βασικό του ζήτημα, την παραμονή αυτής της Τουρκίας στο “δυτικό στρατόπεδο” (κάτι τέτοιο θα διαφημίσει λογικά ο Τραμπ).
Είναι επίσης σχεδόν βέβαιο, ότι η επίσκεψη που λέγεται πως θα πραγματοποιήσει ο Ντόναλντ Τραμπ στην Τουρκία το καλοκαίρι, έχει ως προϋπόθεση την επίλυση του προβλήματος των S-400. Το αμερικανικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας (NSC), ωστόσο, θα εξετάσει τη “μεγάλη εικόνα” και όχι απομονωμένο το ζήτημα του ρωσικού συστήματος.
Διότι μάλλον ο Ερντογάν θα ήταν νικητής, αφού θα μπορούσε να φανεί ότι δημιούργησε το θέμα των S-400 και το αντάλλαξε με την ανοχή στην αντιδυτική πολιτική του σε ένα πλήθος ζητημάτων…
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου