Πούτιν-Ομπάμα-Ερντογάν

Ο Ερντογάν δήλωσε ότι στενοχωρήθηκε πολύ μαθαίνοντας ότι ο Ομπάμα μίλησε πίσω από την πλάτη του για τα θέματα της ελευθερίας του τύπου, και είπε ότι στις μεταξύ τους συζητήσεις ο Ομπάμα δεν του ανέφερε τίποτα. Με λίγα λόγια ο Ερντογάν είπε ότι ο Ομπάμα κώλωσε να του τα πει face to face. Βλέπε Turkish Minute “Erdoğan says he was saddened to hear Obama talking behind his back”, Απρίλιος 2016.

Ο Ομπάμα αντιθέτως δήλωσε ότι έθιξε το θέμα και στις μεταξύ τους συζητήσεις, και είπε ότι ναι μεν ο Ερντογάν έχει εκλεγεί με μία δημοκρατική διαδικασία, αλλά η συμπεριφορά του στο θέμα του τύπου μπορεί να οδηγήσει την Τουρκία σε ένα προβληματικό μονοπάτι.

Την στιγμή που η Τουρκία βρίσκεται σε πόλεμο με την Ρωσία για το θέμα των Σουνιτικών αγωγών (Κατάρ-Τουρκίας), αλλά και για τον αγωγό Ιρακινού Κουρδιστάν-Τουρκίας, πάει να μπλεχτεί και με τις ΗΠΑ σε κάποια μορφή πολέμου για το θέμα των Κούρδων της Συρίας. Όσο και αν ακούγεται περίεργο, νομίζω ότι στην Συρία πιο κοντά είναι οι Ρώσοι και οι Αμερικανοί, παρά οι Αμερικανοί και οι Τούρκοι.

Αυτό όμως ισχύει μόνο για όσο οι Αμερικανοί δεν είναι διατεθειμένοι να πάνε σε πόλεμο με την Ρωσία για να στηρίξουν την σύνδεση Κατάρ-Τουρκίας. Αν οι Αμερικανοί δεν υποστηρίξουν το δίκτυο Κατάρ-Τουρκίας, οι Ρώσοι δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα να υποστηρίξουν οι Αμερικανοί τους Κούρδους της Συρίας, που άλλωστε είναι και σύμμαχοι των Ρώσων.

Ακόμη και στο θέμα του Άσαντ, όπου οι Αμερικανοί υποστηρίζουν την θέση της Τουρκίας και των Αράβων, οι οποίοι ζητάνε την απομάκρυνση του Άσαντ, οι Ρώσοι δεν έχουν ιδιαίτερο πρόβλημα. Τους Ιρανούς καίει το αν θα απομακρυνθεί ή όχι ο Άσαντ. Οι Ρώσοι έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι αν δεν απειληθούν οι εξαγωγές τους στην Ευρώπη είναι διατεθειμένοι να στείλουν τον Άσαντ σε κάποια βίλα της Ρωσίας για διακοπές.

Ένα άλλο κοινό που έχουν οι Ρώσοι και οι Αμερικανοί είναι ότι στο Σουνιτικό τμήμα της Συρίας, και οι Ρώσοι και οι Αμερικανοί προτιμούν να κάνουν κουμάντο οι μετριοπαθείς Σουνίτες της Συρίας, και όχι οι Ισλαμιστές Σύριοι, αφού οι Ισλαμιστές αποτελούν κίνδυνο και για τους δύο, είτε σήμερα είναι ενταγμένοι στην Αλ Κάιντα, είτε στον ISIS, είτε κάπου αλλού αύριο.

Τα παραπάνω φυσικά δεν σημαίνουν σε καμία περίπτωση ότι οι Ρώσοι και οι Αμερικανοί είναι φιλαράκια. Αν αφήσουμε τους Κούρδους στην άκρη, στο ενεργειακό κομμάτι είναι δεδομένο ότι οι Αμερικανοί θέλουν τα Σουνιτικά δίκτυα (Κατάρ-Τουρκία, Ιράκ-Τουρκία, Αζερμπαϊτζάν- Τουρκία), όπως ακριβώς τα θέλουν και οι Τούρκοι. Οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι θα ήθελαν ακόμη και τα Σιιτικά δίκτυα (Ιράν-Συρία). Ενώ οι Ρώσοι δεν θέλουν κανένα από αυτά τα δίκτυα, αφού όλα θίγουν πολύ ζωτικά συμφέροντα των Ρώσων. Το ότι θίγονται τόσο ζωτικά συμφέροντα των Ρώσων, δίνει μεγάλη αξιοπιστία στις απειλές του Πούτιν για πόλεμο, κάτι που ο Πούτιν απέδειξε και στην πράξη.

Πρέπει λοιπόν οι Αμερικανοί να αποφασίσουν αν είναι διατεθειμένοι να πάνε σε πόλεμο με την Ρωσία για να υποστηρίξουν τα Σουνιτικά δίκτυα. Και αν ακόμη ήταν διατεθειμένοι οι Αμερικανοί να κάνουν κάτι τέτοιο, θα ήταν σαν να ενδυνάμωναν τον Σουλτάνο Ερντογάν. Τι νόημα όμως θα είχε ένας πόλεμος που θα μείωνε την δύναμη του φασίστα Πούτιν, και θα έδινε ακόμη μεγαλύτερη δύναμη στον φασίστα Ερντογάν? Την στιγμή μάλιστα που ο Ερντογάν έχει πολύ χειρότερες σχέσεις από τον Πούτιν με τους συμμάχους των ΗΠΑ στην Ευρώπη πχ Γαλλία, Γερμανία.

Ένα μίνιμουμ επίπεδο συνεννόησης ανάμεσα στους Ρώσους και τους Αμερικανούς, είναι νομίζω στην Συρία οι Αμερικανοί να δεχτούν την θέση των Ρώσων, και οι Ρώσοι να βοηθήσουν τους Αμερικανούς στο θέμα των Κούρδων της Συρίας. Αλλά λογικά θα πρέπει και ο Πούτιν να κάνει κάποιες υποχωρήσεις, είτε στον Southern Energy Corridor (Αζερμπαϊτζάν-Τουρκία-Ευρώπη), είτε στον αγωγό Ιρακινό Κουρδιστάν-Τουρκία-Ευρώπη. Δεν πρέπει και οι Ρώσοι να κλείνουν όλες τις στρόφιγγες.

Επομένως όταν μιλάμε για Ρωσία και ΗΠΑ στην Συρία, αλλά και γενικότερα, δεν μιλάμε για μία φυσική συμμαχία, αλλά για έναν κακό αρραβώνα. Μιλάμε για μία συνεργασία με συμβιβασμούς, κυρίως από την πλευρά των ΗΠΑ. Οι συμβιβασμοί των ΗΠΑ θα βασίζονται στο σκεπτικό ότι η Συρία ανήκει στην σφαίρα επιρροής της Ρωσίας, στο ότι η Ρωσία βασίζεται στις εξαγωγές της στην Ευρώπη, και άρα αν θίξεις αυτές τις εξαγωγές πρέπει να είσαι διατεθειμένος να πας σε πόλεμο με την Ρωσία, και στο ότι ο Ερντογάν εξελίσσεται σε κάτι πολύ χειρότερο από τον Πούτιν.

Χάρτης 1 (Southern Energy Corridor)