Λίγες ώρες μετά την αιφνιδιαστική ανακοίνωση του Βλαντιμίρ Πούτιν, το ρωσικό υπουργείο Aμυνας δεν έχασε χρόνο και ξεκίνησε το πρώτο κύμα απόσυρσης των ρωσικών δυνάμεων από τη Συρία.
Η Μόσχα εξέρχεται από ένα πολεμικό θέατρο, στο οποίο θα μπορούσε να «βουλιάξει», όπως ακριβώς οι Αμερικανοί στο Ιράκ ή το Αφγανιστάν
Η απόφαση του Κρεμλίνου αφήνει αναπάντητα πολλά ερωτήματα και πρωτίστως τον λόγο πίσω από αυτή την εσπευσμένη απόσυρση.
Η Μόσχα προετοίμαζε επί σχεδόν έναν χρόνο την έναρξη των επιχειρήσεών της στη Συρία. Αντιθέτως, δεν υπήρξε τίποτα που να προϊδεάσει εχθρούς και συμμάχους για την ξαφνική αλλαγή πλεύσης.
Είναι γεγονός ότι η Ρωσία δεν πρόκειται να εγκαταλείψει το συριακό έδαφος. Χθες ο προσωπάρχης του Κρεμλίνου εξήγησε ότι η απόσυρση στρατιωτικού εξοπλισμού στο πλαίσιο της αποχώρησης των ρωσικών δυνάμεων από τη Συρία δεν αφορά τα «πλέον σύγχρονα» ρωσικά συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας που έχει αναπτύξει η χώρα, χωρίς να διευκρινίσει αν πρόκειται για αντιπυραυλικές συστοιχίες S-400 -που πολλοί εικάζουν ότι παραμένουν στη χώρα εν είδει «ασπίδας» για τα κυβερνητικά στρατεύματα του Ασαντ.
Αλλωστε η Ρωσία έχει πει πολλές φορές ότι δεν θέλει να δει το κενό εξουσίας που οδήγησε στην κατάρρευση του Ιράκ και της Λιβύης να φέρνει μοιραία και τη Συρία στην ίδια χαοτική κατάσταση. Ωστόσο, φαίνεται πως θέλησε να στείλει ένα σαφές μήνυμα και στον Μπασάρ αλ Ασαντ ότι δεν πρόκειται να βγάλει εκείνη τα κάστανα από τη φωτιά για λογαριασμό του.
«Διατηρούμε ένα δραστικό σύστημα ασφάλειας για τη στρατιωτική δύναμη που παραμένει στη Συρία, κυρίως με μέσα προστασίας στο έδαφος, στη θάλασσα και στον αέρα», τόνισε η Μόσχα, που διά στόματος του υφυπουργού Αμυνας Νικολάι Πανκόφ θα συνεχίσει τις αεροπορικές επιδρομές εναντίον στόχων τρομοκρατών στη Συρία παρά την αποχώρηση του μεγαλύτερου μέρους της στρατιωτικής της δύναμης.
Ενθαρρυντικό βήμα για την ειρήνη η αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από τη Συρία
«Είναι πάρα πολύ νωρίς να μιλάμε για νίκη επί των τρομοκρατών. Η ρωσική αεροπορία έχει αποστολή να συνεχίσει τις επιδρομές της εναντίον στόχων τρομοκρατών», επισήμανε ο Πανκόφ, υπογραμμίζοντας όμως ότι τα ρωσικά αεροσκάφη δεν έχουν πραγματοποιήσει επιθέσεις εναντίον όσων επιθυμούν την εκεχειρία τις τελευταίες 24 ώρες.
Η χρονική συγκυρία που επέλεξε ο Πούτιν για να αποσύρει -έστω τμηματικά- τις στρατιωτικές του δυνάμεις θεωρείται εξαιρετικά ευνοϊκή για τη Ρωσία. Αφενός κατάφερε να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με τις περισσότερες δυτικές χώρες, οι οποίες προσπαθούσαν να απομονώσουν τη Μόσχα μετά την προσάρτηση της Κριμαίας.
Αφετέρου οι δυνάμεις του Ασαντ έχουν καταλάβει σημαντικά τμήματα εδάφους και άρα είναι σε θέση να παίζουν ακόμη ρόλο στην επόμενη ημέρα στη Συρία, χωρίς όμως να έχουν ανακτήσει την παλιά τους δύναμη που θα καθιστούσε τον Ασαντ κυρίαρχο του παιχνιδιού. Ακόμη, η Μόσχα προλαβαίνει να εξέλθει ύστερα από μόλις πέντε μήνες από ένα «βαλτώδες» πολεμικό θέατρο, στο οποίο θα μπορούσε να «βουλιάξει», όπως ακριβώς οι Αμερικανοί στο Ιράκ ή το Αφγανιστάν τα προηγούμενα χρόνια.
Πολιτικό κόστος
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει μεν την υποστήριξη του ρωσικού λαού για τις επιχειρήσεις στη Συρία, γνωρίζει καλά όμως ότι ένας πόλεμος που τραβάει σε μάκρος και μια πολυδάπανη εμπλοκή σε συγκρούσεις δεν θα αρέσουν στους ψηφοφόρους που θα κληθούν στις κάλπες τον Σεπτέμβριο για να εκλέξουν τη νέα ρωσική βουλή.
Ισως ακόμη πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι η Ρωσία δεν αποσύρεται πλήρως και απότομα από το συριακό έδαφος. Θα κρατήσει τη βάση στο Χαμαϊμίμ και κάποιες ναυτικές δυνάμεις. Αυτό σημαίνει ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί ταχύτατα και άμεσα να ενισχύσει την παρουσία της εκεί, κάτι που δεν αποκλείεται στο μέλλον. Οι ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία άλλωστε έδειξαν το ενδιαφέρον της Μόσχας για την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, όπου πλέον έχει αυξημένη επιρροή.
Διαπραγματεύσεις
Θετική η συριακή αντιπολίτευση
Η απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων από τη Συρία και οι λόγοι πίσω από την απόφαση σαφέστατα αποτελούν γρίφο για τους υπόλοιπους «παίκτες» στη διπλωματική και στρατιωτική «σκακιέρα» . Ωστόσο φαίνεται ότι τουλάχιστον εκ πρώτης όψεως λειτουργεί ευνοϊκά στην προώθηση της ειρηνευτικής διαδικασίας σε διπλωματικό επίπεδο. Από τη μια πλευρά ο Ασαντ νιώθει πλέον μεγαλύτερη πίεση να εμπλακεί πιο ουσιαστικά στις διαπραγματεύσεις και να δείξει μεγαλύτερη διάθεση για παραχωρήσεις. Από την άλλη οι μετριοπαθείς αντικυβερνητικοί βλέπουν την ευκαιρία να διεκδικήσουν περισσότερα για την επόμενη μέρα.
Δηλώσεις
«Δεν είμαστε εναντίον της έναρξης απευθείας διαπραγματεύσεων», δήλωσε ο Σαλίμ αλ Μουσλάτ, προσθέτοντας ότι ήταν απόφαση του Σταφάν ντε Μιστούρα, να ξεκινήσει τη διαδικασία με έμμεσες συνομιλίες.
Ο Ντε Μιστούρα έχει εκδηλώσει την επιθυμία να διεξαγάγει τις διαπραγματεύσεις σε τρεις γύρους, που θα κορυφωθούν με τη σύνταξη ενός σαφούς οδικού χάρτη για την επόμενη ημέρα. Το Σ.Α. του ΟΗΕ χαρακτήρισε «θετική εξέλιξη» την εξαγγελία του Κρεμλίνου, ενώ υπήρξε επικοινωνία ανάμεσα στον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Μπαράκ Ομπάμα, τόσο για την εκεχειρία στη Συρία όσο και για τη ουκρανική κρίση. Επιπλέον, αλλαγή κλίματος δεν αναμένεται να υπάρξει μόνο στη Γενεύη αλλά και σε άλλους τομείς που «καίνε» τη Ρωσία. Οπως σχολιάζει η εφημερίδα «FAZ», «πιθανώς να γίνεται ο υπολογισμός ότι δημιουργείται ευνοϊκό κλίμα για να υπάρξει επιτέλους συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία για την παραγωγή πετρελαίου, καθώς η αύξηση της τιμής του πετρελαίου θα ήταν τεράστιας σημασίας για τη ρωσική οικονομία».
ΜΑΡΙΑ ΑΔΑΜΙΔΟΥ
Δημοσίευση σχολίου