Η «παραδοχή» το 2004 του πρωθυπουργού της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στον τότε υπουργό Εξωτερικών της Ολλανδίας, Μπ. Μποντ, ότι «δεν ελέγχει τον στρατό», έτσι τουλάχιστον όπως εμφανίζεται σε έγγραφο της αμερικανικής πρεσβείας στην Ολλανδία, που αναρτήθηκε στο Wikileaks, είναι ένα θέμα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Αθήνα.
Ο κ. Ερντογάν φέρεται να... είχε κάνει τη συγκεκριμένη δήλωση όταν ο ολλανδός ΥΠΕΞ προσπαθούσε να τον πείσει να σταματήσουν οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, ώστε και η Ελλάδα να μην θέτει προβλήματα στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μάλιστα, στο δημοσιευόμενο τηλεγράφημα ο τότε αμερικανός πρεσβευτής στο Άμστερνταμ μετέφερε την παράκληση του ολλανδού υπουργού για αμερικανική παρέμβαση στην Άγκυρα, ώστε να σταματήσει η στρατιωτική δραστηριότητα της Τουρκίας, τουλάχιστον για το τότε επόμενο δεκαπενθήμερο, ώσπου να πραγματοποιηθεί η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε., όπου θα συζητιόταν η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.
Επειδή τώρα πια, έξι χρόνια και παραπάνω μετά τον Δεκέμβριο του 2004, οπότε και εστάλη το συγκεκριμένο τηλεγράφημα, η κατάσταση είναι η ίδια, ή περίπου η ίδια, οφείλουμε να βγάλουμε μια σειρά από συμπεράσματα, απαντώντας σε αντίστοιχα ερωτήματα:
Έλεγε αλήθεια ο κ. Ερντογάν;
Πιθανόν ναι, πιθανόν όχι. Και αυτό γιατί και στις δύο περιπτώσεις μάλλον είχε να κερδίσει διπλωματικά. Γιατί, όπως και να έχει το πράγμα, αυτομάτως «αθωωνόταν» για τα πάντα και μπορούσε μάλιστα να έχει και την υποστήριξη των ευρωπαϊκών κρατών στην «αντιπαράθεση του με τις ένοπλες δυνάμεις», θέμα αρκετά αγαπημένο στη δημοκρατική Δύση...
Η πραγματικότητα, πάντως, είναι μάλλον κάπου στη μέση, αφού τόσα χρόνια μετά Ερντογάν και στρατιωτικοί συνυπάρχουν σχεδόν- αρμονικά. Επομένως ο μεν κ. Ερντογάν μπορεί να μην ήλεγχε ολοκληρωτικά τους στρατιωτικούς, παράλληλα όμως τους χρησιμοποιούσε για να προωθήσει τις επιδιώξεις του στη διεθνή σκηνή. Και πιθανόν και οι στρατιωτικοί χρησιμοποιούσαν τον κ. Ερντογάν και τον ισλαμικό κίνδυνο για να διατηρήσουν τις θέσεις τους, πράγμα που προφανώς ισχύει μέχρι σήμερα.
Τι πέτυχε με την επίσημη αυτή παραδοχή;
Αυτό που προφανώς ήθελε, εκτός των άλλων, να πετύχει ο κ. Ερντογάν ήταν να στείλει ένα μήνυμα στις ΗΠΑ, μέσω και άλλων άσχετων υποτίθεται καναλιών ότι πιέζεται από τον στρατό και να ζητήσει εμμέσως πλην σαφώς στήριξη σε αυτή την αντιπαράθεση. Γνωρίζοντας βεβαίως ότι αντίστοιχα οι ΗΠΑ, βλέποντας ότι ο «στρατός λειτουργεί αυτόνομα στην Άγκυρα», θα αύξαναν τις επαφές τους και με τις ένοπλες δυνάμεις. Άρα, θα ενισχυόταν διπλωματικά η Τουρκία και στις δύο πλευρές της...
Ουσιαστικά, δηλαδή, ο κ, Ερντογάν και τότε, όπως και σήμερα, έπαιζε το πολύ συγκεκριμένο και οργανωμένο παιχνίδι του στη διεθνή σκακιέρα, που τον έχει βοηθήσει σημαντικά όλα αυτά τα χρόνια, τόσο στις σχέσεις με τις ΗΠΑ όσο και με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και στο επίπεδο των Ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Γιατί είναι σαφές ότι υπάρχουν πολλοί στη χώρα μας, που αντί να αντιμετωπίζουν τα διεθνή γεγονότα και δεδομένα κάτω από αντικειμενικά στοιχεία, τα αντιμετωπίζουν κάτω από «στερεότυπα πολιτικής υφής» (π.χ. καλοί πολιτικοί, κακοί στρατιωτικοί) και έτσι δεν μπορούν να αντιληφθούν και να αντιδράσουν κατάλληλα στο τουρκικό διπλωματικό παιχνίδι.
Μην φανταστείτε, βέβαια, ότι δεν υπάρχουν διαφορές Ερντογάν - στρατιωτικών στην Τουρκία. Υπάρχουν και είναι μεγάλες, ιδιαίτερα μάλιστα όσο ο τούρκος πρωθυπουργός προωθεί αργά αλλά σταθερά την ισλαμική λογική πάντως (έστω και ήπιας μορφής, αν υπάρχει δηλαδή τέτοια). Όμως είναι σαφές πως υπάρχει μια κοινή συνισταμένη και ένα ωραίο παιχνίδι που έχει στηθεί και εφαρμόζεται.
Δημοσίευση σχολίου