Το αποτέλεσμα του τουρκικών εκλογών ανέτρεψε τα προγνωστικά των δημοσκοπήσεων. Με πάνω από 49% ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι φαβορί να επικρατήσει στον δεύτερο γύρο που θα διεξαχθεί στις 28 Μαΐου.
Το ίδιο καλά πήγε και η συμμαχία υπό το κόμμα που τον ανέδειξε, το ΑΚΡ, η οποία εξασφαλίζει πλειοψηφία στο κοινοβούλιο.
Ο Ερντογάν στα 69 του χρόνια έχει συμπληρώσει ήδη δυο δεκαετίες στο τιμόνι της Τουρκίας και πλέον βαδίζει με προσδοκίες προς την τρίτη. Η τελευταία εκλογική αναμέτρηση ήταν η πρώτη που ο Τούρκος πρόεδρος δεν εμφανιζόταν σαν φαβορί από την αρχή, αλλά είναι πλέον το φαβορί για το δεύτερο γύρο...
Γιατί κερδίζει ο Ερντογάν...
"Το κλειδί για την επιτυχία του κ. Ερντογάν στον πρώτο γύρο οφείλεται στο ότι έπεισε αρκετούς ψηφοφόρους πως οι εκλογές αφορούσαν λιγότερο την οικονομία, που μαστίζεται από πληθωρισμό 43% και περισσότερο την ταυτότητα, την εθνική υπερηφάνεια και την ασφάλεια, λέει ο Ahmet Han, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Beykoz στον Εκόνομιστ.
Τούτο το έκανε επιδεικνύοντας μια συγκλονιστική σειρά νέων έργων, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου πολεμικού πλοίου της Τουρκίας, του πρώτου ηλεκτρικού της αυτοκινήτου και ενός πυρηνικού εργοστασίου ρωσικής κατασκευής, και προκαλώντας τρόμο..."
Οι συνέπειες
Η επανεκλογή Ερντογάν σε συνεργασία με τους εθνικιστές του Μπαχτσελί σημαίνει πως σε γενικές γραμμές η Τουρκία θα συνεχίσει την πολιτική κατεύθυνση που ακολουθούσε τα τελευταία χρόνια, η οποία συνίσταται στις εξής βασικές επιλογές:
Οικονομία
Στην οικονομία ακολουθήθηκε μια ανορθόδοξη πολιτική που είχε σαν συνέπεια την οικονομική εξαθλίωση των Τούρκων. Βασικές συνέπειες αυτής της πολιτικής ήταν ο υψηλός πληθωρισμός περί το 47% επίσημα και διπλάσιος ανεπίσημα και σημαντική υποτίμηση της αξίας της τουρκικής λίρας κατά 90% περίπου σε μια δεκαετία.
Σε αυτή την κατεύθυνση η Τουρκία είναι θέμα χρόνου να αντιμετωπίσει μια μεγάλη οικονομική κρίση, η οποία θα την αναγκάσει να προσφύγει στο ΔΝΤ ή σε εξωτερική οικονομική βοήθεια.
Από την άλλη πλευρά ο δημογραφικός δυναμισμός σε συνδυασμό με το μορφωμένο εργατικό δυναμικό έχει βοηθήσει στη δημιουργία μιας δυναμικής παραγωγική βάσης και στην απόκτηση σχετικής τεχνογνωσίας.
Γεωπολιτική
Η Τουρκία κατά την περίοδο Ερντογάν έχει αποστασιοποιηθεί από το ΝΑΤΟ και τη Δύση και έχει αναδειχθεί σε περιφερειακή πολιτική και στρατιωτική δύναμη με παρουσία στρατιωτικών δυνάμεων εκτός των συνόρων της από την Κεντρική Ασία, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Η χώρα με πληθυσμό μεγαλύτερο των 80 εκατ. ακολουθεί μια κατεύθυνση "Ευρασιατισμού" αμφισβητώντας την ισχύ και επιρροή της Δύσης στην ευρύτερη περιοχή...
Έχει καταφέρει να οικοδομήσει μια υποτυπώδη προς το παρόν αμυντική βιομηχανία, η οποία όμως αν συνεχίσει να αναπτύσσεται με αυτόν τον ρυθμό σε δυο-τρεις δεκαετίες θα μπορεί να εξασφαλίσει αυτάρκεια αμυντικού εξοπλισμού σχετικά υψηλής αποτελεσματικότητας.
Η Τουρκία επί Ερντογάν φιλοδοξεί να παίξει τον ρόλο της ηγέτιδας δύναμης μιας ομάδας μουσουλμανικών χωρών και να διεκδικήσει χώρο οικονομικής και πολιτικής επιρροής από την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ.
Μέχρι τώρα η Δύση κρατούσε μια στάση αναμονής στις τουρκικές φιλοδοξίες καθώς ήλπιζε πως ο Ερντογάν θα έχανε τις εκλογές και οι κεμαλιστές της αντιπολίτευσης θα την επανέφεραν στο δυτικό στρατόπεδο.
Τώρα, ενδεχομένως η στάση αυτή να αλλάξει και η Δύση με επικεφαλής τις ΗΠΑ να λάβει περαιτέρω μέτρα εναντίον της Τουρκίας πέραν τον περιορισμών πρόσβασης σε δυτικό εξοπλισμό.
Μια διχασμένη χώρα...
Την επόμενη εβδομάδα ο Ερντογάν ίσως αποσπάσει λίγο πάνω από το 50% και ο Κιλινστάρογλου λίγο κάτω από το 50%. Οι στρατηγικές επιλογές μεταξύ των δύο απέχουν πολύ περισσότερο απ’ ό,τι απέχουν π.χ. στην Ελλάδα οι επιλογές μεταξύ Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ που εκπροσωπούν πάνω από το 70-75% του εκλογικού σώματος και ακολουθούν τις ίδιες στρατηγικές επιλογές για ΝΑΤΟ, Ε.Ε., Ευρώ, πολίτευμα κλπ.
Το αποτέλεσμα στη γείτονα επιβεβαιώνει πως η Τουρκία είναι μια διχασμένη χώρα από την οποία πολλοί "δυτικόστροφοι" υψηλής ειδίκευσης την εγκαταλείπουν.
Η εποχή Ερντογάν στην Τουρκία έχει δημιουργήσει την καλύτερη περίοδο των σχέσεων της Ελλάδα με τις ΗΠΑ, την Ε.Ε. και γειτονικές χώρες όπως η Αίγυπτος, το Ισραήλ κλπ. Η επανεκλογή Ερντογάν δεν βοηθά στην αναστολή των περιορισμών για τον εκσυγχρονισμό των F-16 και την προμήθεια των F-35.
Μάλιστα, είναι αρκετά πιθανό πλέον οι περιορισμοί να επεκταθούν και σε άλλες κατηγορίες προϊόντων και τεχνολογίας. Βέβαια, μια πιθανή κρίση της τουρκικής οικονομίας μπορεί να οδηγήσει την ηγεσία στον πειρασμό εξαγωγής της, με κάποιες κινήσεις εναντίον των ελληνικών συμφερόντων.
Η παρουσία του Ερντογάν στην εξουσία όμως πιέζει τη Δύση στη, χωρίς υποσημειώσεις, στήριξη της Ελλάδας.
Η απόσταση μεταξύ μιας ισχυρής περιφερειακής δύναμης και επανάληψης του έργου του "μεγάλου ασθενούς" για τη διχασμένη Τουρκία είναι μικρότερη απ’ όσο φαίνεται...
Ιδίως στην περίπτωση που η περίοδος που διάγουμε συνεχίσει να θυμίζει εκείνη πριν τον πρώτο μεγάλο πόλεμο...
Δημοσίευση σχολίου