Η στάση της Σοβιετικής Ένωσης προς την Κύπρο, υπαγορεύθηκε από τη επιδίωξη της Μόσχας να εμπεδώσει τη θέση της στην Μέση Ανατολή, σε μια εποχή άνθισης του αντιαποικιακού κινήματος και του αραβικού εθνικισμού, που ενισχύθηκαν αποφασιστικά από τους Σοβιετικούς.
Ταυτόχρονα, ενώ η ΕΣΣΔ ήταν κατά της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα, γιατί αυτό θα σήμαινε και την συμπερίληψη του νησιού στο ΝΑΤΟ, στήριξε καίρια τον Μακάριο και συνέβαλε αποφασιστικά στην διατήρηση της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κύπρου, απέναντι στη τουρκική επιθετικότητα.
Αυτό συνέβη επανειλημμένως, ιδίως το 1963-1964, μετά την «τουρκοανταρσία», όταν ο Χρουστσόφ επενέβη σε όλες τις φάσεις της κρίσης, για να ακυρώσει τα σχέδια της Άγκυρας για ένοπλη επέμβαση στο νησί. Οι κινήσεις της Μόσχας οδήγησαν στην επιστολή Τζόνσον προς τη Τουρκία, με την οποία την απέτρεπε από οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια εναντίον της Κύπρου.
Ωστόσο, οι συμφωνίες που έκλεισε η Λευκωσία για στρατιωτικό εξοπλισμό από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, που περιλάμβανε και αντιαεροπορικούς πυραύλους, που κατέληξαν στην Αίγυπτο, εκνεύρισε την Ουάσιγκτον, που έβλεπε στον Μακάριο έναν ρασοφόρο Κάστρο.
Από το 1965, η πολιτική της Μόσχας, υπό την ηγεσία πλέον του Μπρέζνιεφ, στρέφεται προς την βελτίωση των σχέσεών της με την Άγκυρα, ενώ και από την Τουρκία επιχειρείται άνοιγμα προς τη Σοβιετική Ένωση.
Εκ μέρους των ΗΠΑ αναζητείται τρόπος για να δοθεί μια λύση στο κυπριακό πρόβλημα, που να εξασφαλίζει την ενότητα της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, την απόσπαση της Κύπρου από το Κίνημα των Αδεσμεύτων, την δέσμευση της Τουρκίας εντός του νατοϊκού στρατοπέδου και την μη πρόκληση πολέμου μεταξύ Ελλάδος-Τουρκίας, ώστε να μην βρει τρόπο να παρέμβει η ΕΣΣΔ.
Το σχέδιο το προωθεί αριστοτεχνικά ο Κίσσινγκερ, ο οποίος πετυχαίνει, μέσω του Ιωαννίδη, να δημιουργήσει τις συνθήκες για μια τουρκική εισβολή που δεν θα παρεμποδιζόταν από το σοβιετικό στόλο, που ήταν ισχυρότατος στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς η Μόσχα φοβόταν ότι το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου θα οδηγούσε στην Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα και εντέλει την ένταξή της στο ΝΑΤΟ.
Ως εκ τούτου, οι Σοβιετικοί, αν και γνώριζαν εξ αρχής τις τουρκικές προθέσεις, αυτή τη φορά δεν θα εναντιωθούν στη τουρκική εισβολή. Όσοι ενδιαφέρονται να εμβαθύνουν, μπορούν να παρακολουθήσουν τη συνέντευξη του φίλου και συνεργάτη μας, Σωτήρη Δημόπουλου, στην Εκπομπή «Πρόσωπα και Γεγονότα» με στον διευθυντή του Κυπριακού Κέντρου Μελετών (ΚΥΚΕΜ), Χρήστο Ιακώβου στο κυπριακό Capital TV πριν λίγες ημέρες.
Το ρεπορτάζ και το αρχειακό υλικό που παρουσιάζεται είναι απλώς εξαιρετικό, ενώ ο Δημόπουλος βοηθάει στο να τακτοποιήσει κανείς στο μυαλό του με ορθολογισμό όσα έγιναν, αλλά και εμμέσως προσφέρει αναλυτικά εργαλεία κατανόησης και της σημερινής κατάστασης.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου