Του Jamal Jawhar
Την περασμένη εβδομάδα, τα νέα εξέπληξαν ερευνητικά και οικονομικά κέντρα, σχετικά με το ότι η Αίγυπτος υπέγραψε συμφωνία για την εισαγωγή φυσικού αερίου από το Ισραήλ. Έχουν προκύψει εικασίες για το στόχο της συμφωνίας αυτής, αφού η Αίγυπτος είχε αρχίσει να παράγει φυσικό αέριο από το κοίτασμα Zohr, το μεγαλύτερο στην Μεσόγειο.
Ο ισραηλινός ενεργειακός όμιλος Delek δήλωσε τη Δευτέρα ότι έχουν υπογραφεί συμφωνίες μεταξύ της Delek και της συνδεδεμένης Noble Energy των Ηνωμένων Πολιτειών, για την προμήθεια 64 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (2.26 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια) φυσικού αερίου από τα ισραηλινά υποθαλάσσια κοιτάσματα Leviathan και Tamar στην αιγυπτιακή εταιρεία Dolphinus, για μια υπερδεκαετή περίοδο.
Το Αιγυπτιακό Υπουργείο Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων αρχικά δεν σχολίασε τις λεπτομέρειες της συμφωνίας, "διότι αφορά εταιρείες του ιδιωτικού τομέα." Ωστόσο, την Τρίτη ανέφερε ότι "η στρατηγική της Αιγύπτου να γίνει περιφερειακό ενεργειακό κέντρο, περιλαμβάνει την εισαγωγή αερίου από αρκετές ανατολικές Μεσογειακές χώρες, συμπεριλαμβανομένων του Ισραήλ και της Κύπρου."
Αιγύπτιοι ενεργειακοί εμπειρογνώμονες δήλωσαν στο Asharq Al-Awsat ότι το Κάιρο επιδιώκει από τη συμφωνία του με το Ισραήλ να επαναφέρει σε λειτουργία δύο εγκαταστάσεις υγροποίησης φυσικού αερίου, να επιλύσει διεθνή ζητήματα διαιτησίας και να μετατρέψει τη χώρα σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο. Ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Γιώργος Λακκοτρύπης ανακοίνωσε νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα, ότι η Λευκωσία ήταν "στα πρόθυρα πώλησης φυσικού αερίου σε εγκαταστάσεις υγροποίησης στην Αίγυπτο".
Πράγματι, η Κύπρος και η Αίγυπτος υπέγραψαν την Πέμπτη μια προκαταρκτική συμφωνία για τη δημιουργία αγωγού μεταξύ των δύο χωρών. Ο υπουργός Αιγυπτιακών Πετρελαιοειδών και Ορυκτών Πόρων, Τάρεκ Ελ Μολλά, τόνισε μετά την υπογραφή της συμφωνίας τη σημασία της θέσης της χώρας του στην ανατολική Μεσόγειο, λέγοντας ότι διευκολύνει την εξαγωγή φυσικού αερίου προς την ανατολή, τη δύση, τον Κόλπο και τη Μεσόγειο.
"Αυτό θα προσελκύσει κι άλλες επενδύσεις και παίκτες της βιομηχανίας πετρελαίου από γειτονικές χώρες", πρόσθεσε.
Η προσέγγιση Αιγύπτου-Κύπρου έχει συναντήσει μεγάλη τουρκική αντίδραση. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Άγκυρα αντιτίθεται στην προσέγγισή τους. Το 2013 απέρριψε μια συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιων συνόρων που υπεγράφη μεταξύ της Ελληνικής Κύπρου και της Αιγύπτου.
Επιχειρήσεις και πολιτική
Οι υπερασπιστές της συμφωνίας Αιγύπτου-Ισραήλ πιστεύουν ότι θα ενισχύσει την οικονομία της Αιγύπτου, σημειώνοντας ότι η χώρα έχει ήδη την απαραίτητη υποδομή για να σημειώσει πρόοδο στην εφαρμογή της. Ένας αγωγός υπάρχει ήδη μεταξύ της Αιγύπτου και του Ισραήλ. Πρόσθεσαν ότι η συμφωνία δεν θα ήταν εφικτή χωρίς την επικύρωση από το κοινοβούλιο, τον Ιούλιο του 2017, νόμου για τη σύσταση ρυθμιστικής αρχής αερίου. Ο νόμος εγκρίθηκε από τον πρόεδρο Abul Fattah al-Sisi ένα μήνα αργότερα.
Οι εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι τα αποθέματα φυσικού αερίου που απολαμβάνουν η Τουρκία, η Ελλάδα, η Συρία, ο Λίβανος, το Ισραήλ, τα παλαιστινιακά εδάφη, η Αίγυπτος και η Κύπρος ανέρχονται σε πάνω από 370 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια, τα δεύτερα μεγαλύτερα στον κόσμο.
Ο ενεργειακός εμπειρογνώμονας Mohammed al-Sayyed Bedawi υπογράμμισε για το σκοπό αυτό την ανάγκη να «διαχωριστούν οι επιχειρήσεις από την πολιτική».
"Πριν από έξι χρόνια, η Αίγυπτος εξήγαγε φυσικό αέριο προς το Ισραήλ μέσω της Ανατολικής Μεσογειακής Εταιρείας Αερίου (EMG), η οποία ανήκε στον Αιγύπτιο επιχειρηματία Χουσεΐν Σάλεμ, πριν αυτός συλληφθεί με οικονομικές και νομικές κατηγορίες" εξήγησε στο Ασάρκ Αλ Αουσάτ.
Τόνισε, λοιπόν, τη σημασία της συμφωνίας με το Ισραήλ, λέγοντας ότι η Αίγυπτος αναμένεται να έχει σημαντικά έσοδα. Θα επιτρέψει επίσης την επανεκκίνηση των εγκαταστάσεων υγροποίησης φυσικού αερίου, που θα ωφελήσουν τους αιγύπτιους και ξένους επενδυτές σε αυτόν τον τομέα.
Τα κέρδη της Αιγύπτου
Η Αίγυπτος διαθέτει δύο μονάδες υγροποίησης φυσικού αερίου. Η πρώτη είναι η Αιγυπτιακή Εταιρεία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ELNG), η οποία βρίσκεται στην πόλη Edku στην επαρχία Beheira. Η δεύτερη βρίσκεται στην περιοχή Domyat και ανήκει στην ισπανο-ιταλική ένωση Fenosa Gas Company. Οι ειδικοί ανέφεραν ότι η κατασκευή των δύο εγκαταστάσεων κόστισε 3,2 δισεκατομμύρια δολάρια και τώρα αξίζει περίπου 16 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο Δρ Jalal Othman του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας δήλωσε στο Asharq Al-Awsat ότι το Κάιρο πρόκειται να αποκομίσει σημαντικά οικονομικά οφέλη από τη συμφωνία του με το Ισραήλ, σημειώνοντας ότι μόνο 634 μονάδες υγροποίησης φυσικού αερίου υπάρχουν στον κόσμο και οι δύο βρίσκονται στην Αίγυπτο.
Η ανατολική Μεσόγειος διαθέτει 13 κοιτάσματα φυσικού αερίου. Το Ισραήλ έχει πέντε υποθαλάσσια και ο Λίβανος, η Συρία, η Κύπρος και τα παλαιστινιακά εδάφη απολαμβάνουν από δύο εκάστος. Η Αίγυπτος έχει το κοίτασμα Zohr, το οποίο ανακαλύφθηκε από την ιταλική εταιρεία Eni. Η ιταλική εταιρεία εκτίμησε ότι κατέχει 30 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου σε μία επιφάνεια 100 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η Αίγυπτος επιδιώκει επί του παρόντος να επιταχύνει την παραγωγή φυσικού αερίου στα οικόπεδά της, προκειμένου να καταστεί αυτάρκης έως το 2019.
Περιφερειακός ενεργειακός κόμβος
Υπενθυμίζοντας τις δηλώσεις του Σίσι, ότι η Αίγυπτος έχει μετατραπεί σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο, ο εμπειρογνώμονας πετρελαίου George Eyad δήλωσε: «Αυτή η στρατηγική ξεκίνησε πριν από χρόνια και η χώρα κερδίζει τώρα τα οφέλη αυτού του ονείρου».
Είπε στο Asharq Al-Awsat ότι θα είναι δύσκολο για το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Κύπρο να κατασκευάσουν μονάδες υγροποίησης φυσικού αερίου, επειδή έχουν γίνει πολύ ακριβά. Επιπλέον, εξήγησε ότι το αέριο δεν αποθηκεύεται όπως το πετρέλαιο, αλλά αντλείται σε σωλήνες από την πηγή στον δέκτη ή είναι υγροποιημένο. Το Ισραήλ δεν μπορεί σήμερα να το κάνει αυτό και το σχέδιο του για τη δημιουργία ενός αγωγού σε Κύπρο και Τουρκία έχει σταματήσει, προς απογοήτευσή του, είπε.
Η συμφωνία αερίου Αιγύπτου-Ισραήλ επιτρέπει στο Κάιρο να κερδίζει 2 δισεκατομμύρια δολάρια σε ετήσια βάση, σε αντάλλαγμα για την υγροποίηση φυσικού αερίου. Θα της επιτρέψει επίσης να συνδέσει το ελληνοκυπριακό φυσικό αέριο με τις μονάδες υγροποίησης και αργότερα να τα εξάγει στην Ευρώπη. Ο Eyad αποκάλυψε ότι ο Λίβανος θα αρχίσει σύντομα να γεμίζει εξέδρες και θα βασίζεται στην υγροποίηση του στην Αίγυπτο.
Η συμφωνία θεωρήθηκε από το Ισραήλ ως "ιστορική", ενώ διεθνείς πηγές δήλωσαν ότι ήταν η πιο σημαντική συμφωνία μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ από την ειρηνευτική συμφωνία του 1979.
Η Τουρκία, εν τω μεταξύ, την αντιμετώπισε με απογοήτευση.
Σε μια εποχή που η Αίγυπτος επιχειρεί να καταστεί περιφερειακός ενεργειακός κόμβος, ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης τόνισε το δικαίωμα της χώρας του να εξάγει πετρέλαιο και φυσικό αέριο στα χωρικά του ύδατα, παρά την αντίθεση της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων.
Η Άγκυρα θεωρούσε την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων του 2013 που υπογράφηκε από την Αίγυπτο και την Κύπρο ως παραβίαση των δικαιωμάτων της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων.
"Δεν νομίζω ότι η Τουρκία είναι πρόθυμη να προκαλέσει μια αντιπαράθεση, αλλά νομίζω ότι δεν μπορεί να απορριφθεί πλήρως αυτό το σενάριο", δήλωσε ο αναλυτής Andrew Neff από την IHS Markit, σύμφωνα με την Agence France-Presse.
"Αν ένα από αυτά τα γεωτρύπανα φθάσουν βαθιά σε αμφισβητούμενα ύδατα, τότε νομίζω ότι θα δούμε την Τουρκία να εφαρμόζει μία «διπλωματία των κανονιοφόρων» για την υπεράσπιση των συμφερόντων της".
Οι χαμένοι από τη συμφωνία
Ο Eyan δήλωσε ότι η συμφωνία μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ έχει βλάψει το Κατάρ και την Τουρκία. Οι τελευταίοι θα αναγκαστούν να εισάγουν υγροποιημένο αέριο από την Αίγυπτο, ενώ οι πρώτοι θα χάσουν μέρος της ευρωπαϊκής αγοράς, παρά τις μεγάλες δυνατότητες υγροποίησης.
Η Τουρκία θα πρέπει να αγοράσει φυσικό αέριο από την Αίγυπτο στο μέλλον, όπως και η Ευρώπη, λόγω του φθηνότερου κόστους που προβλέπεται.
Το Κατάρ πιθανότατα θα χάσει το 70% της ευρωπαϊκής του αγοράς και θα έχει μόνο την αγορά της Λατινικής Αμερικής να στραφεί. "Η συμφωνία αυτή έπληξε τόσο την Άγκυρα όσο και τη Ντόχα", τόνισε.
"Η Τουρκία προκαλεί την Κύπρο με όλα τα δυνατά μέσα, για να την αποτρέψει από την εκμετάλλευση φυσικού αερίου. Ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλει να έχει αιώνιο έλεγχο στον πλούτο της Κύπρου και η συμφωνία που συνήφθη μεταξύ του Καΐρου και της Λευκωσίας σίγουρα τον έχει κάνει να ανησυχεί για το μέλλον», δήλωσε ο Έιαντ.
Ωστόσο, η Άγκυρα επιχειρεί στο ισραηλινό μέτωπο με εντυπωσιακές ενεργειακές συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας αγωγού φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Τουρκία και από εκεί στην Ευρώπη.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου