Του Υπτχου (Ο) ε.α. Δημητρίου Δρόσου
Το μνημόνιο κατανόησης (Memorandum Of Understanding) μεταξύ της αναθεωρητικής Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης στη Λιβύη δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία. Είχαν διαπιστωθεί εδώ και καιρό οι προσπάθειες του Recep Tayyip Erdoğan να υπογράψει με την κυβέρνηση της Τρίπολης στρατιωτική συνεργασία. Σκοπίμως αναφέρεται ως κυβέρνηση της Τρίπολης και όχι της Λιβύης διότι ελέγχει μέρος αυτής. Η Ανατολική Λιβύη είναι στα χέρια του Στρατηγού Khalifa Haftar, ηγέτη με έντονα αντι – ισλαμιστικά χαρακτηριστικά. O Khalifa Haftar, ηγείται του Libyan National Army (LNA). Ο Στρατηγός υποστηρίζεται από τις Αιγυπτιακές δυνάμεις και τα ΗΑΕ, εν αντιθέσει με την κυβέρνηση της Τρίπολης που ελέγχει τη Δυτική Λιβύη (General National Congress – GNC), και στηρίζεται από την Τουρκία και το Κατάρ. Με χρηματοδότηση από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα στη Δυτική Λιβύη δρουν τζιχαντιστικές οργανώσεις όπως η GICL.
Η αποσταθεροποίηση της Λιβύης, ξεκίνησε ευθύς αμέσως μετά την ανατροπή του Muammar Gaddafi, και η χώρα οδηγείται σε πιθανή διάσπαση. Η στήριξη που παρέχει ο Recep Tayyip Erdoğan στην Τρίπολη πέραν της αντιπαλότητας με την Αίγυπτο, σχετίζεται άμεσα με την ανακήρυξη της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος και Λιβύης και την προοπτική ανευρέσεως υδρογονανθράκων της Νότιας Κρήτης. Πιθανολογείται ότι τα κοιτάσματα της Ν. Κρήτης είναι συνέχεια του γιγαντιαίου υπερκοιτάσματος Zohr που ανακαλύφθηκε στην ΑΟΖ της Αιγύπτου, από την ΕΝΙ. Οι εξελίξεις στη Λιβύη είναι μείζονος σημασίας για τη χώρα μας και απαιτείται στενή παρακολούθηση. Η Τουρκία στο πλαίσιο που ήθελε σύμμαχο την κυβέρνηση της Τρίπολης, όσον αφορά στην ανακήρυξη της ΑΟΖ της Λιβύης, βοηθά στρατιωτικά το καθεστώς και βομβάρδισε με drones εδάφη που κατέχει ο Haftar, ενώ τα ΗΑΕ ανταπέδωσαν με drones και βομβάρδισαν Α/Δ των Ισλαμιστών με Τουρκική βάση.
Τα ΥΠΕΞ της Ελλάδας και Αιγύπτου αντέδρασαν άμεσα στην οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου, καθόσον η συγκεκριμένη συμφωνία αναγνωρίζει ΑΟΖ και προσβάλλει άμεσα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος, αγνοώντας την Κρήτη που παρεμβάλλεται μεταξύ των δύο χωρών. Η συμφωνία απέδειξε εκ νέου ότι η Τουρκία δεν σέβεται το διεθνές δίκαιο, παρά ταύτα όμως είναι γνωστό ότι, η Τουρκία ότι κωφεύει στις όποιες αντιδράσεις της διεθνούς διπλωματίας. Η Τουρκία δυστυχώς αντιλαμβάνεται μόνο το δίκιο του ισχυρού (Θουκυδίδης) και τη σκληρή αποτρεπτική ισχύ.
Η στάση της Τουρκίας είναι εκβιαστική με όλους και σε καμία περίπτωση δε συνάδει με τα διεθνή διπλωματικά πρότυπα.
Απειλεί την Ελλάδα για γεωτρήσεις εντός της Ελληνικής υφαλοκρηπίδας, με ανάδειξη της λεγόμενης «Γαλάζιας Πατρίδας» ακόμη και για περιοχές Νότια της Κρήτης, χρησιμοποιώντας ως μοχλό την Ισλαμιστική κυβέρνηση της Λιβύης με την προσφατη συμφωνία. Η λεγόμενη «Γαλάζια Πατρίδα» ανεδείχθη μόλις εσχάτως από την Τουρκία. Ξεκίνησε με τα σύνορα της καρδιάς, ακολούθησε η προσπάθεια αναθεώρησης της συνθήκης της Λωζάννης (το είδαμε με την επέμβαση στη Β. Συρία) και ακολουθεί η «Γαλάζια Πατρίδα» με αμφισβήτηση της Ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Που θα φτάσει; Με τις μεταναστευτικές – προσφυγικές ροές σε συνδυασμό με τις αναφερθείσες κινήσεις της, διεξάγει έναν πολυεπίπεδο υβριδικό πόλεμο κατά της Ελλάδας. Σιγά – σιγά όλο και αυξάνει την πίεση κατά της Ελλάδος πλησιάζοντας κόκκινες γραμμές που η Ελλάδα δεν θα δύναται να πλέον να αγνοήσει, όσο και αν η χώρα μας ακολουθεί πάντα απαρέγκλιτα το Διεθνές Δίκαιο και φιλειρηνική πολιτική.
Απειλεί την κυριαρχία της Κύπρου με παράνομες έρευνες εντός της Κυπριακής ΑΟΖ και απειλή γεωτρήσεων ως η Κύπρος να μην υφίσταται ως κράτος.
Απειλεί την Ευρώπη ότι θα διοχετεύσει σε αυτήν 3,5 εκατομμύρια πρόσφυγες, μεταξύ αυτών δε και άγνωστος αριθμός Τζιχαντιστών. Παράλληλα πιέζει την Ευρώπη να δεχθεί τους φυλακισμένους στη Βόρεια Συρία Ευρωπαίους Τζιχαντιστές, άλλως απειλεί να τους αφήσει ελεύθερους. Ζητεί επιπρόσθετη χρηματοδότηση και την μη διπλωμτική της καταδίκη στις έκνομες ενέργειές της.
Απειλεί το Ισραήλ, χρησιμοποιώντας ως μοχλό τη Hamas και τη Hezbollah. Εδώ είναι το παράδοξο πως καταφέρνει και συννενοείται με δύο οργανώσεις, οι οποίες η μεν πρώτη είναι εξτρεμιστική Σουνιτική και η δεύτερη σκληρά Σιϊτική, είναι γνωστή φυσικά η θανάσιμη έχθρα μεταξύ Σιϊτών και Σουνιτών.
Απειλεί τις ΗΠΑ ότι θα στραφεί σε εναλλακτικές Ρωσικές πηγές εξοπλισμού και αφήνει αιχμές για πιθανή εκδίωξη των Αμερικανικών βάσεων που υπάρχουν στο έδαφός της, ενώ απείλησε και με διατάραξη των σχέσεών της εάν η Αμερικανική Κυβέρνηση αποδεχόταν τελικά το ψήφισμα για αναγνώριση της Αρμενικής Γενοκτονίας.
Απειλεί την Αίγυπτο αποκαλώντας τον Abdel Fattah-el-Sisi ως δολοφόνο της δημοκρατίας επειδή μάχεται τους Τζιχαντιστές του Σινά και τους Αδελφούς Μουσουλμάνους.
Απειλεί τους Κούρδους με εθνοκάθαρση, αποκαλώντας το YPG/ YPD και SDF ως τρομοκρατικές οργανώσεις. Οι εν λόγω οργανώσεις αποτέλεσαν επί της ουσίας τον χερσαίο στρατιωτικό βραχίονα της Δύσης στην επιχείρηση Inherent Resolve κατά του DAESH με χιλιάδες νεκρούς άνδρες και γυναίκες. Και αναφέρω και γυναίκες διότι οι πολιτοφυλακές της Κουρδικής Δημοκρατικής Ένωσης (PYD), με ποσοστό 40% στελέχωσης πρωταγωνίστησαν στις μάχες κατά του ISIS. Επίσης γυναίκες Ασσύριες χριστιανές στη ΒΑ Συρία σχημάτισαν γυναικείο χριστιανικό τάγμα κατά του ISIS με επιτυχία σε επιχειρήσεις εναντίον του.
Απειλεί την Ολλανδία επειδή προτίθεται να κηρύξει εμπάργκο σε εξοπλισμούς προς την Τουρκία, ένεκα της Τουρκικής εισβολής στη Β. Συρία.
Απειλεί τη Σαουδική Αραβία λόγω Υεμένης, στηρίζοντας οι Σουνίτες της Τουρκίας τους Σιϊτες Houthis της Υεμένης και όχι τα Σουνιτικά καθεστώτα των μοναρχιών του Κόλπου.
Η Τουρκία δεν σταματά όμως την ανάμειξή της μόνο στη Λιβύη. Το Ισλαμικό Σουδάν είναι ειδική περίπτωση υπό την έννοια ότι είναι μία από τις μεγαλύτερες γεωγραφικά χώρες στην Αφρική με πλούσιο υπέδαφος για αυτό άλλωστε έγινε και ο πόλεμος στο Darfur. Η Τουρκία είχε αναπτύξει προνομιακές σχέσεις με το καθεστώς του Σουδάν υπό τον ισόβιο κυβερνήτη του (30 έτη) Omar Hassan Ahmad al-Bashir ο οποίος κατηγορήθηκε: για τη γενοκτονία στο Darfur και για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICC). Ο Bashir ανετράπη με πραξικόπημα τον Απρίλιο του 2019 και η Τουρκία έχασε τα ερείσματά της στο Σουδάν. Κατηγόρησε για το πραξικόπημα τον πρόεδρο της Αιγύπτου Sisi. Βλέπουμε ότι η αντιπαλότητα για σφαίρες επιρροής μεταξύ των δύο μεγάλων Σουνιτικών δυνάμεων (Τουρκίας vs Αιγύπτου) είναι σε πολλά γεωστρατηγικά πεδία.
Η Τουρκία όμως συνεχίζει την ανάμειξή της και σε άλλες χώρες δείχνοντας συμπτώματα νεοηγεμονισμού, ρεβιζιονισμού και τάσης να καταστεί ευρύτερη περιφερειακή δύναμη. Η Σομαλία είναι επίσης μία Μουσουλμανική χώρα με στρατηγικό ενδιαφέρον λόγω της θέσεώς της, στο Κέρας της Αφρικής. Είναι μία χώρα όπου η Τουρκία διατηρεί μεγάλη στρατιωτική βάση στην παραθαλάσσια περιοχή της Jaziira κοντά στην πρωτέυουσα της Σομαλίας στο Μογκαντίσου από τον Σεπτέμβριο του 2017.
Πλέον, μετά την απώλεια του Σουδάν η Τουρκία διατηρεί εκτός της Σομαλίας και βάση στο Κατάρ, όπως επίσης και στις καταληφθείσες Κουρδικές πόλεις της Β. Συρίας, στην Jarablus (είναι η αρχαία Καρχεμίς και μετέπειτα Ευρωπός) και στην Al Mpamp στο πλαίσιο της Τουρκικής επιχείρησης «Ασπίδα του Ευφράτη».
Η Τουρκία θέλει να προκαλέσει επαναχάραξη στον χάρτη της Μ. Ανατολής και της ζώνης του Μάγκρεμπ. Ως γνωστόν το 1916 με την καταρρέουσα τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία, οι Δυτικές Δυνάμεις κοιτώντας να εκμεταλλευθούν επ΄ωφελεία τους τις τεκτονικές αλλαγές που συνέβαιναν στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική, στο λεγόμενο «Ανατολικό Ζήτημα», έγινε η συμφωνία Sykes- Picot. H συμφωνία αυτή συνήφθη τον Μάιο του 1916, ανάμεσα στη Μεγάλη Βρετανία και Γαλλία, με τη συναίνεση αρχικά της Ρωσίας. Μοιράζονταν σε σφαίρες επιρροής και ελέγχου Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας και αρχικά και της Ρωσίας, εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη σημερινή Τουρκία, τη Μέση Ανατολή, Ιράκ, και Συρία. Η ονομασία του συμφώνου προέρχεται από τα ονόματα των Marc Sykes και Francois Picot, που ήταν οι διπλωμάτες της Μεγάλης Βρετανίας και Γαλλίας αντίστοιχα και διαμόρφωσαν τους όρους του. Προέβλεπε ότι μετά το τέλος του Α΄ ΠΠ:
(1) Η Ρωσία θα αποκτούσε τις επαρχίες: Ερζερούμ, Βαν, Τραπεζούντα,Μπιλίς.
(2) Η Γαλλία θα αποκτούσε το Λίβανο, τα παράλια της Συρίας, τα Άδανα, την Κιλικία, το Γκαζίαντεπ, την Ούρφα, το Μαρντίν, το Ντιγιάρμπακιρ και την Μοσούλη.
(3) Η Μεγάλη Βρετανία θα αποκτούσε την νότια Μεσοποταμία, τη Βαγδάτη, τα λιμάνια της Χάιφας και της Άκρας (σημερινό Ισραήλ).
(4) Η Παλαιστίνη θα ετίθετο υπο διεθνές καθεστώς. Προέβλεπε ότι στις περιοχές που θα ήταν στη Γαλλο Βρετανική σφαίρα επιρροής θα υπήρχε συνομοσπονδία Αραβικών κρατών ή ανεξάρτητο Αραβικό κράτος».
Η διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1918 και ο διαμοιρασμός της περιοχής κυρίως από την Γαλλία και την Αγγλία, προκάλεσε διαδικασία αυθαίρετων κρατογενέσεων και συνόρων στους Άραβες (γι’ αυτό το λόγο έχουμε κράτη με ευθείες γραμμές στο χάρτη). Οι αντιπαραθέσεις των Άγγλων αλλά κυρίως των Γάλλων με το Αραβικό στοιχείο, τους οδηγούν το 1946 στην αποχώρησή τους και στην αστάθεια της περιοχής. Ωστόσο η Γαλλία διατηρεί ακόμη και σήμερα επιρροή σε Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία, Αίγυπτο, και εν μέρει στο Λίβανο, ενώ η Αγγλία διατηρεί επιρροή στη Σαουδική Αραβία και στις Μοναρχίες του Κόλπου. Η Τουρκία επιθυμεί στην περιοχή να επανέλθει στην ισχύ που είχε πριν το 1918.
Επιθυμία της Τουρκίας είναι ο έλεγχος της μεταφοράς του φυσικού αερίου (Φ/Α) Κύπρου & Ισραήλ δια του εδάφους της με συνεπαγόμενη παράλληλη μείωση της γεωπολιτικής αξίας του Ισραήλ και ταυτόχρονη αναβάθμιση της δικής της έτσι ώστε να καταστεί η ίδια ο μόνος ενεργειακός διαμετακομιστικός κόμβος. Δημιουργούνται συνεπώς ευνοϊκές συνθήκες για μια Ελληνική – Κυπριακή – Ισραηλινή συμμαχία με στόχους την ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου και την διαχείριση των υδρογονανθράκων. Σ΄ αυτή τη Συμμαχία οι εν λόγω χώρες μαζί με την Αίγυπτο, μπορούν να δημιουργήσουν ένα αλληλοσυμπληρούμενο πλέγμα ισχύος και συμφερόντων και με την οικονομική διπλωματία, ως αναπόσπαστο κομμάτι και της εξωτερικήςπολιτικής.
Στόχος η συνεκμετάλλευση κοιτασμάτων γειτονικών οικοπέδων με το υπερκοίτασμα του Ισραήλ (Leviathan) και σε συνδυασμό με το κοίτασμα γίγαντα της Αιγύπτου (Zohr), που δύσκολα αξιοποιούνται ανεξάρτητα. Δεύτερος στόχος: μεταφορά Φυσικού Αερίου σε Ε.Ε μέσω Ελλάδος, με το EastMed Pipeline Project.
Η ενέργεια έχει σημαντικό βάρος στις διμερείς επαφές. Οι ίδιες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα πεδία Leviathan και Tamar του Ισραήλ, η Noble Energy, η Delek Drilling και η Avner Oil & Gas Exploration δραστηριοποιούνται επίσης στο οικόπεδο Αφροδίτη της Κύπρου, ενώ είναι ευκταία και η συμμετοχή και άλλων χωρών. Η Τουρκική αντίδραση εκτιμάται ότι θα είναι έντονη και θα προσπαθήσει να εμπλέξει τον Αμερικανικό και Βρετανικό παράγοντα ώστε να επιτύχει αποτροπή της Τριμερούς Στρατηγικής Συνεργασίας. Όσον αφορά στο Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ) ο ρόλος που θα μπορεί να διαδραματίσει για ματαίωση της εν λόγω συνεργασίας θα είναι κυρίως προς την Κύπρο που θεωρείται ο αδύνατος κρίκος. Επιβάλλεται όπως οι τρεις χώρες (Ελλάδα– Κύπρος– Ισραήλ) εργαστούν προληπτικά, προς εξουδετέρωση των Τουρκικών επιχειρημάτων τα οποία θα συνοδεύονται από εκβιαστικά διλήμματα. Αυτονόητη καθίσταται η ενίσχυση των Ε.Δ. της Ελλάδας και της Κύπρου με έμφαση στις Αεροναυτικές τους Δυνάμεις, καθώς ο παράγοντας που θα διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην τελική έκβαση της όδευσης των υδρογονανθράκων είναι η αποφασιστικότητα και οι ξεκάθαρες θέσεις στα θέματα αυτά.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου