Του Μιχαήλ Βασιλείου
Τον γύρο του κόσμου μέσω των διεθνών ειδησεογραφιών πρακτορείων κάνει η είδηση της υπογραφής συμβολαίων ύψους 4,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων ανάμεσα στο Ιράκ και τη Ρωσία για την προμήθεια σημαντικών οπλικών συστημάτων σε μια εξέλιξη που αγγίζει δυνητικά ακόμα και την ελληνική ασφάλεια, όσο υπερβολικό και να φαίνεται αυτό σε μια πρώτη προσέγγιση. Το αμέσως προηγούμενο εξοπλιστικό συμβόλαιο ανάμεσα στις δυο χώρες είχε υπογραφτεί το 2006.
Οι υπογραφές μπήκαν νωρίτερα εντός του έτους, τον Απρίλιο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, όπως είχε διαρρεύσει στον διεθνή Τύπο, ωστόσο, η φημολογία επιβεβαιώθηκε επισήμως πριν από μερικές ώρες κατά τη συνάντηση του Ιρακινού πρωθυπουργού, Νούρι αλ Μάλικι, με τον Ρώσο ομόλογό του, Ντμίτρι Μεντβέντεβ.
Σύμφωνα με τα σχετικά δημοσιεύματα, η Ρωσία θα παραδώσει στους Ιρακινούς 30 επιθετικά ελικόπτερα τύπου Mil Mi-28NE και 50 συστήματα εγγύς αντιαεροπορικής άμυνας τύπου Pantsir-S1 (42 αναφέρουν άλλες πηγές). Στις ευρύτερες στοχεύσεις των πρωταγωνιστών που υποκρύπτονται και τις γεωστρατηγικές επιπτώσεις θα αναφερθούμε στη συνέχεια. Ωστόσο, άλλη είναι η παρατήρηση που έχει μεγάλο ενδιαφέρον…
Κοιτάζοντας προσεκτικά τη φρασεολογία που χρησιμοποιήθηκε στην ανακοίνωση των εν λόγω συμβολαίων, παρατηρεί ότι αναφέρεται πως στο «πακέτο» περιλαμβάνονται τα επιθετικά ελικόπτερα και τα αντιαεροπορικά. Αυτό από μόνο του σημαίνει ότι δεν είναι μόνο αυτά τα οπλικά συστήματα που αγοράστηκαν. Εάν μάλιστα αθροίσει το κόστος της προμήθειας των προαναφερθέντων οπλικών συστημάτων, ακόμα και στην πιο εξελιγμένη τους έκδοση, ακόμα κι αν συμπεριληφθούν μακροχρόνιες συμφωνίες λογιστικής υποστήριξης τα ποσά που προκύπτουν αφήνουν υπόλοιπο μεγαλύτερο του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων.
Ο υπαινιγμός είναι σαφής. Βασιζόμενοι μάλιστα σε διαρροές για το θέμα τους περασμένους μήνες, δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι στη συμφωνία περιλαμβάνεται και η προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών, χωρίς να αποκλείεται ο αριθμός τους να είναι εντυπωσιακός (π.χ. δύο μοίρες Sukhoi ή MiG). Πρόκειται για ένα οπλικό σύστημα το οποίο θα τροποποιούσε καθοριστικά την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή, κάτι το οποίο θα είχε πολλαπλές επιπτώσεις που θα έφταναν ακόμα και ως την Ελλάδα… Θα εξηγήσουμε…
Σε μια πρώτη προσέγγιση του ζητήματος η κατάρρευση του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν σηματοδότησε τη λήξη της σουνιτικής κυριαρχίας στη χώρα. Η σιιτική κυβέρνηση ήταν λογικό να αναπτύξει στενές σχέσεις με την Τεχεράνη η οποία βρίσκεται στο στόχαστρο της διεθνούς κοινότητας λόγω του αμφιλεγόμενου πυρηνικού της προγράμματος. Εν ολίγοις, εάν αυτή η τάση συνεχιστεί, τότε τα οπλικά συστήματα που αγοράστηκαν είτε από τις ΗΠΑ (π.χ. μαχητικά F-16 και επιθετικά ελικόπτερα AH-64 Apache) θα αποτελούν παράγοντα ισχύος του σιιτικού κόσμου στη Μέση Ανατολή, αναβαθμίζοντας κάθετα τις επιχειρησιακές του δυνατότητες, για να μην αναφερθούμε στο ενδεχόμενο το Ιράν να αποκτήσει πρόσβαση σε τεχνολογίες κρίσιμες για την ενίσχυσή του και την ανάπτυξη των συστημάτων της αμυντικής του βιομηχανίας.
Σε κάθε περίπτωση, η υπογραφή των συμβολαίων δεν επιτρέπει αμφιβολίες σχετικά με την επιθυμία διαφοροποίησης των πηγών προμήθειας οπλικών συστημάτων, ενδεικτικό της τάσης ανεξαρτητοποίησης του Ιράκ, το οποίο βάζει εισαγάγει δυναμικά στην εξίσωση ασφαλείας της περιοχής τη Ρωσία. Αποτελεί και μια έμμεση (ή μήπως εμφανέστατη;) διατύπωση της δυσαρέσκειας της Βαγδάτης για τον ρόλο που παίζουν οι ΗΠΑ στην υποστήριξη των Κούρδων του Βορείου Ιράκ που αποτελούν κυριολεκτικά «κράτος εν αναμονή». Αυτή δεν μπορεί να είναι μια εξέλιξη που θα «ενθουσιάζει» τις Ηνωμένες Πολιτείες οι οποίες αντιλαμβάνονται πλέον ότι οι στρατηγικές επιλογές του πρόσφατου σχετικά παρελθόντος απελευθέρωσαν δυνάμεις οι οποίες ίσως στραφούν και εναντίον τους…
Πως επηρεάζει όμως αυτή η εξέλιξη την Ελλάδα; Μα φυσικά… μέσω Τουρκίας! Εάν λάβουμε ως υπόθεση εργασίας ότι οι σχέσεις Βαγδάτης – Ουάσιγκτον επιδεινώνονται με πρόσχημα, για παράδειγμα, την ανοχή των Ιρακινών στην τροφοδοσία των Σύρων με οπλικά συστήματα από το Ιράν μέσω του εδάφους τους και του εναέριου χώρου τους. Αυτή η επιδείνωση δεν θα «παγιδέψει» τις ΗΠΑ στη σχέση τους με την Τουρκία που εξελίσσεται σε αντίπαλο νούμερο ένα της Βαγδάτης; Πόσο απίθανο θεωρούμε το να επιχειρήσουν να εξομαλύνουν τις σχέσεις των Κούρδων με την Τουρκία θέτοντας ένα μελλοντικό κουρδικό κράτος υπό τουρκική επιρροή;
Αυτό θα αποτελούσε «βούτυρο στο ψωμί» του Ερντογάν που έχοντας αντιληφθεί το δραματικό αδιέξοδο στο Κουρδικό πρόβλημα επιχειρεί να προσεταιριστεί τους Κούρδους… Κατά συνέπεια, η επιδείνωση των σχέσεων των ΗΠΑ με το Ιράκ θα μπορούσε να αναβαθμίσει τη γεωστρατηγική σημασία της Τουρκίας, τουλάχιστον όσο δεν υπάρχει τελική συνοριακή διευθέτηση στην περιοχή.
Ωστόσο, επειδή τα πράγματα στη διεθνή πολιτική σπανίως είναι «μαύρα ή άσπρα» και όλα συνήθως κινούνται σε ένα απέραντο «γκρίζο» τη δουλειά για τις ΗΠΑ θα μπορούσε να την κάνει κι ένα κουρδικό κράτος – προτεκτοράτο το οποίο θα ενισχυθεί σημαντικά για να αποτελεί αμερικανική βάση ελέγχου της ευρύτερης περιοχής, όπου θα είχε εφαρμογή το γνωστό ρητό «χέρι που δεν μπορείς να το δαγκώσεις το φιλάς»…
πηγή
Δημοσίευση σχολίου