Η εκδίκηση της Μεσογείου: Το μέλλον της Ευρώπης θα διαμορφωθεί στο νότο.

Πριν από περισσότερο από μια δεκαετία, καθώς η Πορτογαλία, η Ιταλία, η Ελλάδα και η Ισπανία πάλευαν για να αποδείξουν την πιστοληπτική τους ικανότητα σε έναν αβέβαιο περιβάλλον, ο όρος “PIGS” που δημιουργήθηκε από τα αρχικά των 4 χωρών ήταν πολύ σκληρός και πόνεσε.

Για χιλιετίες, ο μεσογειακός κόσμος του πολιτισμού, των μεγάλων ανακαλύψεων και του εμπορίου θεωρούσε τα περισσότερα από όσα συνέβησαν βόρεια των Άλπεων λίγο – πολύ βάρβαρα. Έμελλε στους σύγχρονους κλειδοκράτορες “ευρωπαίους” , που ζυγίζουν τα πάντα στο μέτρο της δημοσιονομικής πειθαρχίας, να πάρουν την εκδίκησή τους. Και στην μεγάλη κρίση χρέους θεώρησαν και αντιμετώπισαν τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου ως προβληματικές και απείθαρχες, ονομάζοντας χαρακτηριστικά (και εμμέσως απαξιωτικά) την περίπτωσή τους “PIGS”.

Έχει ο καιρός γυρίσματα

Έχει όμως ο καιρός γυρίσματα. Η Ισπανία εμφανίζει πλέον τις καλύτερες οικονομικές επιδόσεις στον κόσμο (το 2024), σύμφωνα με τον. Η Ελλάδα δανείζεται τόσο φθηνά όσο η Γαλλία (στο τέλος του ίδιου έτους) και προχωρεί σε γόνιμες μεταρρυθμίσεις. Η Πορτογαλία αναπτύσσεται ταχύτερα από ό,τι η Γερμανία πριν την πανδημία. Οι θετικοί οικονομικοί ρυθμοί μετατοπίστηκαν προς τη Μεσόγειο (κυρίως λόγω των υπηρεσιών που προσφέρει) έφεραν τα πάνω-κάτω στην ΕΕ.

Αυτό που δεν έχει αλλάζει, είναι η πολιτική ισχύς που παραμένει στο κεντρικό άξονα της Ευρώπης, παρά το γεγονός ότι Γαλλία και Γερμανία εμφανίζουν σοβαρά προβλήματα πολιτικής αστάθειας τη στιγμή αυτή.

Ωστόσο, τα νότια σύνορα της ηπείρου έχουν τώρα μια στρατηγική αξία που ήταν δύσκολο να φανταστεί κανείς κατά την ίδρυση της ΕΕ. Τόσο από πλευράς γεωπολιτικής όσο και από το γεγονός ότι αποτελούν το προκεχωρημένο μέτωπο αντιμετώπισης του μεταναστευτικού κύματος που αναμένεται να αυξηθεί. Ήδη παρατηρείται μια αυξανόμενη επιρροή των πάλαι ποτέ PIGS στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, σε αυτά – και όχι μόνο αυτά – τα θέματα.

Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα

Όπως μάλιστα παρατηρούν οι Financial Times, “σε μια γερασμένη ήπειρο χαμηλής ανάπτυξης, το κόλπο είναι να αξιοποιήσει κάποιος τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχει σε πιο δυναμικά μέρη του κόσμου. Έχει σημασία, επομένως, ποιες χώρες έχουν ιστορικούς και γλωσσικούς δεσμούς με το υπόλοιπο κόσμο”.

Η Μαδρίτη ανταγωνίζεται τώρα το Μαϊάμι στην αξιοποίηση των πόρων και του ταλαντούχου ανθρώπινου εφαλαίου της ανερχόμενης ισπανόφωνης Λατινικής Αμερικής. Το αν η Λισαβόνα έχει την κλίμακα να λειτουργήσει ως παρόμοιος αγωγός για τους Βραζιλιάνους, θα το δούμε, αλλά η βασική σύνδεση της γλωσσικής επικοινωνίας υπάρχει και είναι ουσιώδες πλεονέκτημα.

Είναι η βόρεια ΕΕ, μέσα από ένα ιστορικό ατύχημα, που μοιάζει όλο και λιγότερο εναρμονισμένη με τον κόσμο που έρχεται. Δεν υπάρχει γαλλόφωνη ή ολλανδόφωνη ή γερμανόφωνη ισχυρή δύναμη στον ορίζοντα, εκτός αν η Μαδαγασκάρη κάνει την έκπληξη. Με την άνοδο της ισπανικής (η οποία έχει ανατρέψει τα γαλλικά ως τη γλώσσα με τις περισσότερες σπουδές στο εξωτερικό) η αίσθηση είναι ότι οι γέφυρες επαφών και επικοινωνίας της Ευρώπης μετατοπίζονται.

Η Ευρώπη είναι μικρή. Καθώς σχεδόν όλη η ήπειρος είναι υψηλού εισοδήματος, στην πλειοψηφία τους χριστιανοί και πυκνοκατοικημένη, τείνει να μοιάζει, σύμφωνα με τα παγκόσμια πρότυπα, ως μια χώρα. Και σε αυτή την “εικόνα”, οι θεωρίες των Ευρωπαϊκών ελίτ για έναν Νότο που δεν “σουλουπώνεται” και ότι είναι καλός μόνο για διακοπές και τα συντάξιμα χρόνια των βορειοευρωπαίων, πάνε περίπατο. Είναι απλώς γραφικές.
Πρόκειται για αντιστροφή της τύχης, ή την “εκδίκηση των αδυνάτων”: Ο ακμάζων νότος της Ευρώπης και ο στάσιμος βορράς της Ευρώπης είναι γεγονός.

Υπάρχουν πολλοί αναλυτές που υποστηρίζουν ότι το μέλλον της ηπείρου στο μέλλον θα αποφασιστεί σε μεγάλο βαθμό νότια του 45ου παραλλήλου, όπως συνέβη και στο βαθύ υπέροχο παρελθόν της.

πηγή


Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.