Η αναφορά του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια περί δέσμευσης 2 δις ευρώ για τη δημιουργία δύο «θόλων» (αντιαεροπορικού και αντι-drone), έστω και χωρίς αναφορά κάποιου, έστω γενικού χρονοδιαγράμματος, μπορεί να θεωρηθεί θετική εξέλιξη. Μετά περίπου τέσσερα χρόνια από τον πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, περίπου 27 μήνες από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, επτά μήνες από την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ και περίπου ένα μήνα από την πρόσφατη ιρανική επίθεση κατά του Ισραήλ το Σάββατο 13 Απριλίου, η αποτελεσματική αντιαεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα, καθίσταται υψηλή προτεραιότητα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Όπως είναι αυτονόητο το μέγεθος του ελληνικού προγράμματος αναμένεται να προσελκύσει το ενδιαφέρον διαφόρων κατασκευαστών παγκοσμίως.
Χθες το DP αποκάλυψε, ότι στην Αθήνα βρίσκεται σήμερα ισραηλινή αντιπροσωπεία, αποτελούμενη από εκπροσώπους του υπουργείου Άμυνας της συμμαχικής χώρας συμπεριλαμβανομένων και στελεχών της SIBAT, της διεύθυνσης διεθνούς αμυντικής συνεργασίας του υπουργείου, καθώς και στελεχών των δύο κρατικών εταιριών, της Israel Aerospace Industries (IAI) και της Rafael Advanced Defense Systems Ltd.
Ο σκοπός της επίσκεψης αφορά την παρουσίαση στο ΓΕΕΘΑ τα συστήματα BARAK MX και SPYDER, που τα κατασκευάζουν. Προκειμένου να γίνει δυνατή μία πρώτη συγκριτική παρουσίαση των πιθανών υποψηφιοτήτων συντάχθηκε ο συνημμένος πίνακας, ο οποίος επικεντρώνεται στα χαρακτηριστικά και επιδόσεις του βλήματος που χρησιμοποιεί το κάθε σύστημα. Προφανώς τα χαρακτηριστικά και οι επιδόσεις των ενεργητικής ή παθητικής λειτουργίας αισθητήρων επιτήρησης, εντοπισμού, αναγνώρισης και ιχνηλάτησης των στόχων είναι μεγάλης σημασίας όπως και οι επιδόσεις του συστήματος διοίκησης, ελέγχου και επικοινωνιών.
Όμως με βάση την παραδοχή ότι όλα τα σύγχρονης τεχνολογίας συστήματα έχουν εξαρχής σχεδιαστεί για να λειτουργούν σε αρχιτεκτονική πολυστρωματικής και ολοκληρωμένης αεράμυνας και κατά συνέπεια ακολουθούν κοινά πρότυπα και πρωτόκολλα επικοινωνιών προκειμένου να διασυνδεθούν με ποικίλους τύπους αισθητήρων και συστημάτων διοίκησης, ελέγχου και επικοινωνιών, θα περιοριστούμε στη συγκριτική εξέταση του βλήματος του κάθε συστήματος που αποτελεί και το μέσο προβολής ισχύος της συστημάτων αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας.
Στον πίνακα λοιπόν παρουσιάζονται, όπου είναι διαθέσιμα από ανοικτές πηγές, τα φυσικά χαρακτηριστικά του βλήματος του κάθε συστήματος (βάρος, μήκος, διάμετρος) και οι κύριες επιχειρησιακές επιδόσεις του (το μέγιστο βεληνεκές και το μέγιστο ύψος αναχαίτισης). Για λόγους σύγκρισης ο πίνακας περιλαμβάνει και τα συστήματα που βρίσκονται σήμερα σε υπηρεσία με τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις:
>τα 9K33M2 Osa-AK (SA-8B Gecko Mod-0) / βλήμα 9M33M2 με μέγιστο βεληνεκές 12 χλμ. και μέγιστο ύψος αναχαίτισης 5 χλμ.),
>9K33M3 Osa-AKM (SA-8B Gecko Mod-1) / βλήμα 9M33M3 με μέγιστο βεληνεκές 12 χλμ. και μέγιστο ύψος αναχαίτισης 5 χλμ.),
>τα 9K331 TOR-M1 (SA-15) / βλήμα 9M331 με μέγιστο βεληνεκές 12 χλμ. και μέγιστο ύψος αναχαίτισης 6 χλμ.
>τα CROTALE NG / βλήμα VT1 με μέγιστο βεληνεκές 11 χλμ. και μέγιστο ύψος αναχαίτισης 6 χλμ.,
>τα Improved HAWK Phase III / βλήμα MIM-23B – M με μέγιστο βεληνεκές 42 χλμ. και μέγιστο ύψος αναχαίτισης 20 χλμ.
>τα Patriot / βλήμα MIM-104D GEM (Guidance Enhanced Missile) με μέγιστο βεληνεκές 160 χλμ. και μέγιστο ύψος αναχαίτισης 24 χλμ., και
>τα S-300PMU1 / βλήμα 48N6E με μέγιστο βεληνεκές 150 χλμ. και μέγιστο ύψος αναχαίτισης 27 χλμ.
ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΒΕΛΗΝΕΚΗ ΚΑΙ ΥΨΗ ΑΝΑΧΑΙΤΙΣΗΣ
Από τον πίνακα προκύπτει ότι τα μεγαλύτερα βεληνεκή (κατάταξη κατά φθίνουσα σειρά) έχουν τα βλήματα (σε παρένθεση η ονομασία του συστήματος):
>Stunner (David’s Sling), 300 χλμ.
>Aster 30 (ASTER SAMP/T NG), 150 χλμ.
>BARAK ER (BARAK MX), 150 χλμ.
Αντίστοιχα σε ό,τι αφορά το μέγιστο ύψος αναχαίτισης, η κατάταξη (κατά φθίνουσα σειρά) διαμορφώνεται ως εξής:
>AIM-120 AMRAAM ER (NASAMS 3), 35,7 χλμ.
>BARAK ER (BARAK MX), 30 χλμ.
>Aster 30 (ASTER SAMP/T NG), 25 χλμ.
Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ
Στο σημείο αυτό ας επισημανθεί ότι είναι πλέον εμφανής αλλά και διαρκής η ανάγκη για προσβολή των στόχων σε όσο το δυνατόν αυξανόμενα βεληνεκή. Πλέον έχει δημιουργηθεί ένα δυναμικής φύσης ανταγωνιστικό δίπολο αντίστοιχο της θωράκισης και του βλήματος κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, όπου η εξέλιξη του ενός πόλου εξαναγκάζει / παρασύρει την εξέλιξη του άλλου. Το παράδειγμα του πολέμου της Ουκρανίας είναι εξόχως διδακτικό. Φέτος η Αεροπορία της Ρωσικής Ομοσπονδίας χρησιμοποίησε περισσότερες από 3.500 χαμηλού κόστους βόμβες ανεμοπορίας (gliding bomb) για την προσβολή στόχων (αύξηση κατά 1.600% σε σχέση με το 2023).
Με τη χρήση τους τα ρωσικά μαχητικά, παραμένοντας εκτός του δραστικού βεληνεκούς των ουκρανικών συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας απέκτησαν τη δυνατότητα να προσβάλλουν στόχους σε βάθος με μηδενικές φίλιες απώλειες και μείωσαν σημαντικά την αποτελεσματικότητα της ουκρανικής αεράμυνας καθώς η κατάρριψη των βομβών ανεμοπορίας αποδείχθηκε σχεδόν αδύνατη. Ως αποτέλεσμα αυτής της νέας πραγματικότητας οι Ουκρανοί αναγκάστηκαν να μετακινήσουν σε προωθημένες θέσεις τα μακρού βεληνεκούς συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας (Patriot) που διαθέτουν εκθέτοντας τα στον επαυξημένο κίνδυνο προσβολής από ρωσικά τακτικά βαλλιστικά βλήματα 9K720 Iskander (κατά NATO SS-26). Το περιστατικό της 9ης Μαρτίου 2024, που έλαβε χώρα περίπου 55 χλμ. δυτικά της Αβντιίβκα, πλησίον του χωριού Σεργκέγιεφκα είναι ενδεικτικό. Οι ρωσικές δυνάμεις με τακτικό βαλλιστικό βλήμα Iskander-M προσέβαλλαν ουκρανική φάλαγγα με αποτέλεσμα την καταστροφή δύο εκτοξευτών του συστήματος Patriot και τον θάνατο των υπηρετών τους.
Θα πρέπει επίσης να συνεκτιμηθεί ότι τα κατευθυνόμενα βλήματα που εξ αρχής έχουν αναπτυχθεί για χρήση εδάφους (επιφανείας) – αέρος από συστήματα αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας εδάφους, διαθέτουν περισσότερη ενέργεια σε σύγκριση με τα βλήματα αέρος – αέρος που χρησιμοποιούνται για τον ίδιο σκοπό, με συνέπεια να υπερέχουν σε επιδόσεις και να επιτυγχάνουν μεγαλύτερο Pk (Probability of Kill) για στόχους υψηλής ευελιξίας.
Επίσης επειδή κατά κανόνα έχουν μεγαλύτερη διάμετρο από τα αέρος – αέρος, είναι εξοπλισμένα με ερευνητή μεγαλύτερης διαμέτρου και άρα μεγαλύτερες δυνατότητες εντοπισμού στόχου λόγω ανώτερης διακριτικής ικανότητας και ακρίβειας, μεγαλύτερων πεδίων (γωνίες) σάρωσης (λόγω μεγαλύτερης διαμέτρου καθίσταται δυνατή η τοποθέτηση ερευνητή με κεραία μεγαλύτερης διαμέτρου) και γωνιών του καρδανικού αναρτήρα (gimbal). Επίσης, η μικρότερη διάμετρος συνεπάγεται χαμηλότερη παραγόμενη ενέργεια από τον πυραυλοκινητήρα και μικρότερο βάρος της πολεμικής κεφαλής. Να προστεθεί και η σημαντική παράμετρος της χρήσης επιπλέον πυραυλοκινητήρα προώθησης (booster).
Για παράδειγμα στην περίπτωση της αντικατάστασης του συστήματος μέσου βεληνεκούς Improved HAWK PHASE III, μία από τις υποψηφιότητες, η έκδοση SPYDER MR χρησιμοποιεί βλήμα με επιπλέον πυραυλοκινητήρα προώθησης (booster), καθιστώντας τη χρήση του υπεράνω πυκνοκατοικημένων περιοχών, όπως τα μητροπολιτικά συγκροτήματα Αθήνας – Θεσσαλονίκης, προβληματική ή ακόμη και ακατάλληλη. Σε αντίθεση, μία άλλη υποψηφιότητα, το BARAK LR χρησιμοποιεί βλήμα υψηλότερων επιδόσεων με πυραυλοκινητήρα διπλού παλμού και δυνατότητα αναχαίτισης τακτικών βαλλιστικών βλημάτων χωρίς πυραυλοκινητήρα προώθησης (booster).
Εφόσον λοιπόν το πρόγραμμα προμήθειας νέων συστημάτων αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας δρομολογηθεί σε τροχιά υλοποίησης, οι αρμόδιοι στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας και τα Γενικά Επιτελεία θα πρέπει να συνεκτιμήσουν ως κριτήριο επιλογής ότι όποιο σύστημα αποκτηθεί θα πρέπει να έχει δυνατότητες αποτελεσματικής αντιμετώπισης όχι μόνο των υφιστάμενων απειλών αλλά και αυτών που πρόκειται να αναδυθούν στο βραχυ-μεσοπρόθεσμο μέλλον.
ΟΣΟ ΤΟ ΔΥΝΑΤΟΝ ΜΑΚΡΥΤΕΡΑ ΚΑΙ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ
Μπορεί να θεωρηθεί ως σύνθημα, όμως αποτυπώνει την πραγματικότητα και ταυτόχρονα αναδεικνύει την πολύ μεγάλη βαρύτητα της απαίτησης για όσο το δυνατόν μεγαλύτερα βεληνεκή και ύψη αναχαίτισης των συστημάτων της φίλιας αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας για την εμπλοκή των εχθρικών στόχων. Καθώς σε περίπτωση ελληνο-τουρκικής σύγκρουσης οι φίλιες αεροπορικές δυνάμεις θα είναι εμπλεγμένες στη μάχη για την αεροπορική υπεροχή / κυριαρχία, δεν θα μπορούν να συνεισφέρουν στο ίδιο βαθμό που συνεισέφεραν οι συμμαχικές δυνάμεις και η Αεροπορία του Ισραήλ στην αναχαίτιση και κατάρριψη επερχόμενων εχθρικών όπλων ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα κορεσμού.
Οπότε, η δυνατότητα εντοπισμού και εμπλοκής των εχθρικών στόχων σε μεγάλες αποστάσεις και ύψη, αυξάνει τον χρόνο που έχουν στη διάθεσ;ή τους οι φίλιες δυνάμεις για την αντιμετώπιση τους. Πλέον μέγιστα ύψη αναχαίτισης της τάξης των 5 ή 6 χλμ. (αντίστοιχα OSA-AK/AKM και TOR-M1) και βεληνεκή της τάξης των 12 ή ακόμα και 40 χλμ. μπορούν να θεωρηθούν γενικά ανεπαρκή για τις σημερινές απειλές. Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 η Τουρκία έχει διακηρύξει την επιθυμία απόκτησης όπλων μαζικής καταστροφής. Και αυτό καθιστά ακόμη πιο σημαντική απαίτηση την υψηλής αποτελεσματικότητας αντιπυραυλική άμυνα.
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου