Η Λιβύη είναι μια χώρα διαιρεμένη. Στην Τρίπολη υπάρχει μια κυβέρνηση… ενός Φαγέντ Αλ Σάραζ, ο οποίος είναι εκλεκτός του Ερντογάν της Τουρκίας, με τον οποίο υπέγραψε σύμφωνο για τις θαλάσσιες ζώνες, ακολουθώντας τυφλά τον τουρκικό ισχυρισμό ότι τα νησιά δεν δικαιούνται τίποτα περισσότερο από χωρικά ύδατα. Παρότι στο επίκεντρο της υπόθεσης βρίσκεται η Κρήτη, είναι αμφίβολο εάν η ελληνική πολιτική ελίτ αντελήφθη εγκαίρως τις διακυβευόταν, όταν ξεσπούσαν “επαναστάσεις” στη Μεσόγειο και η Μουσουλμανική Αδελφότητα έμοιαζε να προελαύνει.
Με την αμφισβήτηση του δικαιώματος των νήσων να έχουν θαλάσσιες ζώνες πλην χωρικών υδάτων, η κυβέρνηση της Τρίπολης και οι Τούρκοι, ετσιθελικά στερούν κάθε τέτοιο δικαίωμα ακόμα και σε νήσους όπως η Κρήτη. Τι κι αν ενδεχόμενη επικράτηση μιας τέτοιας “αλά Τούρκα” ερμηνείας του διεθνούς δικαίου της θάλασσας θα στερούσε από την Ιταλία και τη Γαλλία τις ΑΟΖ που ορίζονται από τη Σαρδηνία, τη Σικελία και την Κορσική;
Για να μην πάμε σε ακόμα πιο κραυγαλέα παραδείγματα όπως αυτά των νησιωτικών κρατών. Βρετανία, Ιαπωνία, Ινδονησία, και αυτά είναι μερικά μόνο από τα παραδείγματα, Η Τουρκία “ντριπλάρει” την κακοτοπιά, επικαλούμενη ειδικές συνθήκες στις “ημίκλειστες θάλασσες”, όπως αποκαλεί τη Μεσόγειο. Δεν έχει όμως νόημα να εμπλακούμε σε τέτοια συζήτηση.
Το μεγαλύτερο μέρος της Λιβύης ελέγχεται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο από το στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ, ένα πρόσωπο που κατοικούσε επί 38 συναπτά έτη στο Λάνγκλεϊ της Βιρτζίνια, στις ΗΠΑ, ενώ είναι κάτοχος και αμερικανικής υπηκοότητας. Δηλαδή, στην ίδια πόλη όπου βρίσκονται οι κεντρικές εγκαταστάσεις της αμερικανικής CIA (Central Intelligence Agency).
Όποιος θεωρήσει όμως τον στρατάρχη “όργανο” των ΗΠΑ, θα έχει διαπράξει σφάλμα. Τουλάχιστον με βάση όσα γνωρίζουμε μέχρι τώρα. Ο στρατάρχης προελαύνει έχοντας στις τάξεις των δυνάμεών του μισθοφόρους της εταιρίας Wagner που ελέγχεται από το Κρεμλίνο και εμπλέκονται σε κάθε διένεξη στον πλανήτη όπου διακυβεύονται ρωσικά συμφέροντα. Συνέβησαν πολλά που δεν έχει νόημα να καταγραφούν εδώ.
Θα μπορούσε ενδεχομένως να ισχυριστεί εύσχημα κανείς, ότι από την απαρχή της αναταραχής στον χώρο της Μεσογείου, ανάμεσα στα κίνητρα, κάπου πρέπει να υποκρυπτόταν και η διάσταση της αξιοποίησης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή. Κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να λείπει από το πίσω μέρος του μυαλού είτε των Αμερικανών εμπνευστών, είτε των χρηματοδοτών στο Κατάρ…
Όλοι θα θυμούνται τις “επαναστάσεις”… της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στη Βόρεια Αφρική, που ήταν αποτέλεσμα των “ιδιοφυών” σχεδιασμών του Μπάρακ Ομπάμα και της Χίλαρι Κλίντον. Θεώρησαν, ή χρησιμοποίησαν ως πρόσχημα, ότι αν στηριχτούν οι “επαναστάτες” από τις λαϊκές μάζες θα φέρουν τη δημοκρατία στις χώρες αυτές! Μουσουλμανική Αδελφότητα ίσον χρηματοδότηση Κατάρ, ίσον Ερντογάν, της οποίας είναι μέλος. Όπως και ο μακαρίτης ο Μόρσι στην Αίγυπτο.
Άλλο ένα κίνητρο που οδήγησε στη χρήση της “Αδελφότητας” είναι η -κατανοητή στρατηγικά- επιθυμία των Αμερικανών να μειωθεί η εξάρτηση της Ευρώπης από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες, άρα και οι δυνατότητες εκβιασμών από την πλευρά του Κρεμλίνου, με στόχο να ευθυγραμμίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση με αποφάσεις που δεν θα πλήττουν τα στρατηγικά συμφέροντα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Υπάρχουν χώρες όμως όπου η μοιρολατρία δεν αποτελεί επιλογή. Που οι ελίτ δεν θεωρούν ότι είναι έρμαια στις ορέξεις των ισχυρών και πως κάθε προσπάθεια αντίστασης – αντίδρασης θα ήταν μάταιη. Κάπως έτσι το αιγυπτιακό στράτευμα ανέλαβε για μια ακόμη φορά στην ιστορία της χώρας τα ηνία, ανατρέποντας τον Μοχάμεντ Μόρσι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.
Μπορούμε να φανταστούμε εδώ στην Ελλάδα που επιμένουμε να παπαγαλίζουμε αενάως ένα τετριμμένο επιχείρημα περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τι θα συνεπαγόταν για τα ελληνικά (ελλαδικά και κυπριακά) εθνικά συμφέροντα, εάν παρέμενε και σταθεροποιούνταν ο Μόρσι στην εξουσία στην Αίγυπτο; Και ακολουθούσε την πορεία ισχυροποίησης του Ερντογάν στην Τουρκία, θέτοντας υπό τον έλεγχό του στράτευμα και μυστικές υπηρεσίες;
Δεν θα είχαμε απλά ένα ζήτημα σαν αυτό της Λιβύης να έχει βρεθεί ως “καυτή πατάτα” στα χέρια της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας. Όσα διαπιστώνουμε ανάμεσα στην Τουρκία και την κυβέρνηση της Τρίπολης στη Λιβύη σήμερα, θα τα βλέπαμε ανάμεσα στην Τουρκία και την Αίγυπτο. Διότι ο Μοχάμεντ Μόρσι δεν θα ήταν απλώς ένας Σάραζ.
Μήπως έστω και τώρα μπορούν οι -ουκ ολίγοι- αφελείς συμπατριώτες μας τι θα σήμαινε ενδεχόμενη επικράτηση των “Αδερφών Μουσουλμάνων” στην Αίγυπτο; Πώς να ψέξεις όμως τον απλό κόσμο όταν η ίδια η ηγεσία της χώρας μας, έπρεπε να ξεσπάσει η κρίση με τη Λιβύη για να κινητοποιηθεί. Τώρα άρχισε να τρέχει… προς τη σωστή κατεύθυνση. Άργησε βέβαια πολύ και την κρίσιμη στιγμή η χώρα δεν θα είναι όσο ισχυρή θα μπορούσε να είναι.
Άργησε να επιχειρήσει να συνασπιστεί με τους φυσικούς αντιπάλους όλων όσοι προσπαθούν να αλλάξουν τις ισορροπίες στην περιοχή, πάντα προς όφελος της Τουρκίας. Αντί να έχει κινηθεί χρόνια πριν, παίζοντας δυνατά το χαρτί της πρώτης ζώνης άμυνας απέναντι στον αναθεωρητισμό της Τουρκίας. Αυτός ο αναθεωρητισμός υποκρύπτει ένα ευρύτερο σχέδιο, που θα οδηγούσε -νομοτελειακά σχεδόν- σε δραματικές εξελίξεις για τις μοναρχίες του Κόλπου…
Αν κρατήσουμε τα θετικά από όλη αυτή την αναταραχή στην περιοχή, στην αφύπνιση της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας θα πρέπει να προσθέσουμε την αφύπνιση της αίσθηση του κοινού συμφέροντος σε μια σειρά χωρών της περιοχής της Μεσογείου. Η ομάδα αυτή συμπεριλαμβάνει και την Αίγυπτο, και την Ιταλία και τη Γαλλία…
Οι ευρωπαϊκές χώρες δεν επιθυμούσαν να επισημοποιήσουν τη ρήξη με τον Ερντογάν και προσπαθούσαν να διαχειριστούν διπλωματικά την κατάσταση, περιοριζόμενες, άλλη περισσότερο και άλλη λιγότερο, σε φραστικές καταδικαστικές διατυπώσεις, που όμως αποδείχθηκαν εντελώς αναποτελεσματικές για ένα πρόσωπο όπως ο Τούρκος ηγέτης. Ο εν λόγω δεν κατανοεί και δεν σέβεται ΤΙΠΟΤΑ άλλο πέραν της ισχύος. Όλοι οι υπόλοιποι είναι υποτελείς γι’ αυτόν.
Οι Αιγύπτιοι από την πλευρά τους δεν επεδείκνυαν την απαραίτητη ευελιξία ώστε να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις με την ελλαδική πλευρά για τη χάραξη των θαλασσίων ζωνών. Μέχρι που ο Ερντογάν ακολουθώντας τα πρωτόγονα ένστικτά του προχώρησε στο αδιανόητο: Να επιχειρήσει “αλλάξει” το διεθνές δίκαιο, προσαρμόζοντάς το στα τουρκικά συμφέροντα.
Όλα τα υπουργεία Εξωτερικών αντελήφθησαν άμεσα τη βαρύτητα αυτής της ενέργειας, ακόμα κι αν άπαντες διατυμπάνιζαν εξ αρχής ότι “δεν παράγει έννομα αποτελέσματα“. Η δήλωση προθέσεων όμως, είναι πολλές φορές απείρως ισχυρότερο μήνυμα από τα όποια έννομα αποτελέσματα.
Ποιος άλλωστε, πλην Ελλήνων, προσδίδουν στο διεθνές δίκαιο τη διάσταση που του αποδίδουμε εμείς στην Ελλάδα; Όλοι αντιλαμβάνονται τα όρια. Μόνο εμείς το έχουμε μετατρέψει στο κεφάλι μας, σε κάτι παραπλήσιο των Ευαγγελίων για τον χριστιανισμό.
Ξαφνικά παρατηρείται κινητικότητα. Ελλάδα-Ιταλία και Ελλάδα-Αίγυπτος δείχνουν να συζητούν με μεγαλύτερη σοβαρότητα και θέληση να κλείσουν επιτέλους οι διαπραγματεύσεις για τον -σύννομο προς το διεθνές δίκαιο- καθορισμό των θαλασσίων ζωνών τους και την κατάθεση των συντεταγμένων στον ΟΗΕ. Μήπως θα έπρεπε Ελλάδα και Κύπρος να έκαναν το ίδιο;
Η διπλωματική απομόνωση του Ερντογάν είναι ασφαλώς ένα σημαντικό κομμάτι της εξίσωσης. Δεν θα έχει όμως αποτέλεσμα αν δεν υπάρξει και η στρατιωτική διάσταση. Σε αυτό, κύριος υπεύθυνος για την αρνητική στάση στις προτάσεις του Αιγύπτιου προέδρου για τη δημιουργία μιας κοινής ναυτικής δύναμης στη Μεσόγειο με αντικείμενο την προάσπιση των κοινών συμφερόντων στην περιοχή.
Για να είμαστε δίκαιοι, δυνητικά αρνητικές συνέπειες υπάρχουν. Όμως, στη σημερινή συγκυρία, υπάρχουν επιλογές, διπλωματικές ή στρατιωτικές, δίχως κόστος; Άρα το βασικό κριτήριο που πρέπει η Ελλάδα να χρησιμοποιήσει, είναι αυτό της ΑΠΟΤΡΟΠΗΣ.
Να εξετάσει τι είναι αυτό που την ενισχύει και τι την αποδυναμώνει σε σχέση με την απειλή που αντιμετωπίζει. Εάν επιθυμεί η Ελλάδα να απωθήσει έστω και την τελευταία στιγμή το ενδεχόμενο ένοπλης σύρραξης. Διότι το να ξορκίζεις τα όπλα με λιβανιστήρι το διεθνές δίκαιο και γελοιοποιείσαι διεθνώς, αφού αντιμετωπίζεσαι ως αφελής και φέρνεις ένα βήμα πιο κοντά το χειρότερό σου σενάριο, προβάλλοντας τη χώρα ως εύκολο στόχο, ελέω ιδεοληψιών.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου
Δημοσίευση σχολίου