Οι δύο πρώτες κανονικές ημέρες ενός… Grexit

Νίκος Ανδριόπουλος

Μπορεί τα λόγια του Αλέξη Τσίπρα να προξένησαν θυμηδία στους επικριτές του και απόγνωση στον επιχειρηματία, που εδώ και έξι μήνες βλέπει το όποιο βιός του -που είχε καταφέρει να ψευτοδιατηρήσει μέσα στην κρίση- να εξαϋλώνεται από το πρωτοφανές στέγνωμα της αγοράς.
«Μπαίνουμε στην τελική ευθεία. Τώρα αρχίζει η διαπραγμάτευση» σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας στη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ.
Μία λογική απορία θα μπορούσε να είναι εάν η διαπραγμάτευση είναι λογικό να ξεκινά 14 ημέρες πριν τη λήξη της τετράμηνης παράτασης του προγράμματος.
Μία δεύτερη είναι τι στον τρίβολο έκαναν επί πέντε μήνες αυτοί οι αναρχοάπλυτοι ΣΥΡΙΖΑίοι και έχουν φέρει ρωσική βαρυχειμωνιά σε ολόκληρη την πραγματική οικονομία, αν τώρα ξεκινά η πραγματική διαπραγμάτευση.
Τι εννοεί ο ποιητής τελος πάντων και τι πίνουν τελικά εκεί στο Μαξίμου και αντί να δούμε λευκό καπνό και συμφωνία βλέπουμε ντουμάνια, αναρωτιούνται τηλεσχολιαστές και καρικατούρες της καθημερινής ενημέρωσης, ξέρετε τώρα, από αυτούς που πήγαιναν για σεμινάρια στο ΔΝΤ.
Οι τελευταίες δύο ημέρες είναι δύο κανονικές ημέρες μέσα στην αβεβαιότητα και τη σχοινοβασία των τελευταίων μηνών. Με μία μονάχα μικρή διαφορά.
Όλες, μα όλες οι ευρωπαϊκές χώρες βλέπουν εδώ και δύο ημέρες τα επιτόκια δανεισμού τους να αφήνουν κατά μέρος τα αναπαυτικά μαξιλαράκια τους και να τραβούν την ανηφόρα, χτυπώντας καμπανάκια ότι μόνο για την ευρωπαϊκή, αλλά για την παγκόσμια οικονομία.
Με τη ρητορική του Grexit στο απόγειό της από «εταίρους» και δημοσιογράφους να μοιάζει να προκαλεί απανωτούς οργασμούς λίγο πριν αδειάσει η κλεψύδρα άπαντες κλαίνε για το ευρωπαϊκό ιδεώδες του Ζαν Μονέ που χάθηκε κάπου στα έγκατα της Κουμουνδούρου.
«Ο Αλέξης Τσίπρας έχει επιλέξει το δρόμο της ρήξης», αποφαίνονται και κλαίνε πάνω από το μνήμα της Ευρωζώνης και σκουπίζουν τα κροκοδείλια δάκρυα με μία κουρελιασμένη γαλανόλευκη και άλλα τέτοια γραφικά.
Επειδή όμως πέρα από την τρομολαγνεία και τις αξιολογικές κρίσεις υπάρχουν και ορισμένα πραγματικά δεδομένα.
Ένα από αυτά είναι ότι οι Αγορές, είτε το θέλουμε είτε όχι χορεύουν πεντοζάλη στο νταούλι που βαράει η κυβέρνηση με τους δανειστές.
Και οφείλουμε είτε στηρίζουμε την κυβέρνηση είτε όχι να του δώσουμε τα credits που του αναλογούν, το είχε πει…
Τα spreads της Ιταλίας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας τις τελευταίες δύο –κανονικές – ημέρες έχουν εκτοξευθεί, επηρεασμένα από τη ρητορική του Grexit και το ενδεχόμενο να ανοίξει το κουτί της Πανδώρας που θα επιτρέψει έξοδο χώρας από τη νομισματική ένωση.
To επιτόκιο του δεκαετούς της Γερμανίας από 0,08% που ήταν τον Απρίλιο έχει εκτοξευθεί στο 0,8%.
Ο Ολάντ βλέπει τα γαλλικά δεκαετή ομόλογα να εκτοξεύονται από το ελεγχόμενο 0,4% στο 1,2% και ο υπόδικος Ραχόι από το 1,1% στο 2,2%.
Ο γαλατάς Γερούν Ντάισελμπλουμ βλέπει τα επιτόκια δεκαετούς διάρκειας της Ολλανδίας αίφνης από το 0,2 στο 1%. Κατά τα λοιπά, η Ευρώπη είναι θωρακισμένη απέναντι σε ένα Grexit.
Όσο συνεχίζει η αμφιβολία για τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Ελλάδας, οι αγορές θα σφυροκοπούν τα ομόλογα της ευρωπαϊκής περιφέρειας, αποδεικνύοντας ότι το μεγάλο ερώτημα που θέτουν επί τάπητος είναι το ποιος θα είναι ο επόμενος που θα ακολουθήσει την Ελλάδα σε περίπτωση Grexit.
Ο πίνακας που ακολουθεί είναι από τα χρηματιστήρια της θωρακισμένης Ευρώπης το μεσημέρι της Δευτέρας.

Πέραν αυτών υπάρχουν και ορισμένα δεδομένα που πρέπει κανείς να συνυπολογίσει για να κρίνει μόνος του τις πιθανότητες ενός Grexit.
Μία δεύτερη πραγματικότητα είναι ότι τόσο ο Αλέξης Τσίπρας, όσο και η Άνγκελα Μέρκελ (και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι ηγέτες) αντιμετωπίζουν τεράστιες πιέσεις από τις κυβερνήσεις τους να μην υποχωρήσουν.
Η Μέρκελ βλέπει τον Σόιμπλε που ελέγχει μεγάλο μέρος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών και τον κυβερνητικό εταίρο της, SDU, να αλυχτάνε για να μην υπάρξει υποχώρηση του Βερολίνου, ζητώντας την πλήρη και άνευ όρων υποταγή της Αθήνας.
Από την πλευρά του ο Αλέξης Τσίπρας γνωρίζει ότι έχει κάνει πολλά βήματα μπροστά, αφήνοντας κατά μέρος της κόκκινες γραμμές που είχαν τεθεί προεκλογικά σε μία μαξιμαλιστική διαπραγματευτική πολιτική.
Έχει ωστόσο να αντιμετωπίσει τις ισχυρές πιέσεις από το εσωτερικό της κυβέρνησης και των δύο κομμάτων που απαρτίζουν τον κυβερνητικό συνασπισμό, που φλερτάρουν με την επιστροφή σε εθνικό νόμισμα και ζητούν να πάρουμε το Βερολίνο και να κρεμάσουμε γαλανόλευκες στην πύλη του Βραδεμβούργου.
Και οι δύο ηγέτες λοιπόν, έχουν κάθε λόγο να καθυστερούν την όποια συμφωνία, για να αφήσουν την οικονομία να ουρλιάξει και τις αγορές να δουλέψουν προς όφελός τους.
Με τον κίνδυνο διάλυσης της Ευρωζώνης στα εξ ων συνετέθη και το ντόμινο στην παγκόσμια οικονομία που θα δει μία δεύτερη Lehman Brothers να σκάει από στιγμή σε στιγμή για να αποτελειώσει ότι έμεινε από την οικονομική κρίση του 2008 τόσο η Άνγκελα Μέρκελ, όσο και ο Αλέξης Τσίπρας αλλά και οι υπόλοιποι ηγέτες της Ευρώπης θα περάσουν μία συμβιβαστική συμφωνία πολύ πιο εύκολα από τα κοινοβούλιά τους.
Αφού μπορεί μία κατάσταση να είναι win win, γιατί να μην μετατραπεί λοιπόν το πρόβλημα σε εργαλείο, που θα επιτρέψει για μία ακόμη φορά να εμφανιστούν άπαντες κερδισμένοι και οραματιστές του ευρωπαϊκού ιδεώδους;
Μία τρίτη πραγματικότητα είναι ότι η Ευρωζώνη αλλά και η παγκόσμια οικονομία δεν είναι τόσο θωρακισμένη όσο μας έχει πρήξει τα μέζεα ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε από τις 26 Ιανουαρίου, προτάσσοντας μία λύση take it or leave it.
Τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχουν χυθεί αρκετά κιλά μελάνι για άρθρα και ρεπορτάζ του γερμανικού αλλά και αμερικανικού Τύπου, τα οποία ούτε λίγο ούτε πολύ παραδέχονται ότι μία χρεωκοπία της Ελλάδας και ένα ενδεχόμενο Grexit θα κοστίσει πολλά, πάρα πολλά στη Γερμανία και εν συνεχεία στην παγκόσμια οικονομία.
Παρατίθενται ενδεικτικά
Reuters: Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την Ευρωζώνη είναι ένα Grexit
Bloomberg: Η Ελλάδα μπορεί να επιφέρει μεγάλο πλήγμα στην Μέρκελ
Το Spiegel ζητά από τη Μέρκελ να στείλει τον Σόιμπλε… σπίτι του!
To Spiegel τρέμει ένα Grexit και εξηγεί τους λόγους
Το Spiegel κατακεραυνώνει τη Μέρκελ και δικαιώνει Τσίπρα – Βαρουφάκη
Ένα Grexit θα κοστίσει 1 τρισ. ευρώ
Μία τέταρτη πραγματικότητα είναι ότι η διαπραγμάτευση για την επόμενη μέρα της Ελλάδας στη νομισματική ένωση, άρα και στην Ευρώπη, γίνεται την ώρα που στη γηραιά ήπειρο ενισχύονται με ραγδαίους ρυθμούς οι ευρωσκεπτικιστικές αλλά και οι κεντροαριστερές δυνάμεις.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα βλέπει την παντοδυναμία του να αμφισβητείται από το μπάσταρδο της ίδιας της πολιτικής του, την ακραιφνή λιτότητα, που με τη δυναμική του κινδυνεύει να συμπαρασύρει ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Ο Κάμερον στη Βρετανία επανεξελέγη με κεντρικό σύνθημα ένα δημοψήφισμα για την έξοδο της χώρας από την ΕΕ, υπό τις ασφυκτικές πιέσεις των Βρετανών ευρωσκεπτικιστών.
Το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας, αποκηρύσσοντας τη λιτότητα αποτέλεσε την έκπληξη των βρετανικών εκλογών, ενώ το ιρλανδικό Σιν Φέιν κερδίζει καθημερινά έδαφος.
Η Λεπέν στη Γαλλία σκαρφαλώνει δημοσκοπικά την ώρα που στο Ευρωκοινοβούλιο αποτελεί τη συγκολλητική ουσία όλων των ακροδεξιών αντιευρωπαϊκών δυνάμεων.
Ο Φρανσουά Ολάντ δέχεται καθημερινά και διόλου αμελητέα εσωκομματικά πυρά και πρωτοκλασάτα στελέχη των σοσιαλιστών τραβούν διαχωριστικές γραμμές από την τυφλή υπακοή στη γερμανική λιτότητα.
Την ίδια ώρα στην Ισπανία οι Podemos έστειλαν απειλητικό μήνυμα με την «κατάληψη» των δύο μεγαλύτερων δήμων της χώρας σε μία εκλογική αναμέτρηση που έφερε στο μυαλό όλων τις περιφερειακές εκλογές της Ελλάδας, πριν την ανάληψη της κυβέρνησης από το ΣΥΡΙΖΑ.
Οι σοσιαλιστές στην Πορτογαλία προηγούνται με σαφή ρητορική κατά της εκπορευόμενης από το Βερολίνο λιτότητας, ενώ ο Ματέο Ρέντσι στην Ιταλία αναγκάζεται να «καρφώνει» τον φίλο του Αλέξη Τσίπρα εξαιτίας της εμφανούς κινητικότητας στα αριστερά του κόμματός του.
Μέσα σε αυτές τις αντιδραστικές και φυγόκεντρες ευρωπαϊκές δυνάμεις, άπαντες γνωρίζουν ότι ένα Grexit θα ανοίξει την πόρτα του φρενοκομείου.
Μία πέμπτη πραγματικότητα είναι τα γεωπολιτικά απόνερα μίας ενδεχόμενης εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, τόσο στο θέμα της Ρωσίας όσο και στο μέτωπο στο Ισλαμικό Κράτος, για το οποίο η ευρωπαϊκή Ελλάδα αποτελεί φυσικό ανάχωμα.
Την ώρα που και στον Λευκό Οίκο έχουν ξεχάσει πόσες παρεμβάσεις έχουν κάνει τους τελευταίους δύο μήνες για να υπάρξει μία «συμβιβαστική λύση ώστε να αποφευχθούν αναταράξεις στην παγκόσμια οικονομία», η Άνγκελα Μέρκελ βλέπει τον Αλέξη Τσίπρα να ταξιδεύει εκ νέου στη Ρωσία, όταν η ίδια θα ετοιμάζεται να συναντήσει τους ευρωπαίους ηγέτες.
Μπορεί η Μόσχα να είναι σε δεινή οικονομική κατάσταση και τα δισεκατομμύρια ρούβλια να αποτελούν όνειρο θερινής νυκτός, αλλά έστω και μικρή πρόσδεση της Ελλάδας στο άρμα της Ρωσίας αποτελεί τεράστιο πονοκέφαλο, τόσο για το Βερολίνο όσο και για την Ουάσιγκτον μεσούσης της ουκρανικής κρίσης.
Σε περίπτωση ρήξης, ένα βέτο της Αθήνας στις κυρώσεις προς τη Μόσχα είναι αρκετό για να αποσυναρμολογήσει την στρατηγική ενάντια στον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Κάπως έτσι, επειδή έχω γίνει ήδη κουραστικός, λέω να αφήσω το ενδεχόμενο Grexit για τους αντιευρωπαϊστές εταίρους μας και τους κατέχοντες μεταπτυχιακό στο ΔΝΤ συναδέλφους και να περιμένω ήρεμος μία συμφωνία μακρυά από τη μέχρι πρότινος ρητορική και των δύο πλευρών…
Υ.Γ. Και μεταξύ μας, η συμφωνία δεν είναι «υποχρεωτικό» να επέλθει μέχρι τις 30 Ιουνίου…

πηγή